images/articles/2306/Untitled-1-Recovered.jpg
មង្គលទី១
ផ្សាយ : ៣១ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩
មង្គលទី១
កិរិយាមិនសេពគប់នូវបុគ្គលពាលទាំងឡាយ ជាមង្គលដ៏ឧត្តម
អសេវនា ច ពាលានំ កិរិយាមិនសេពគប់នូវបុគ្គលពាលទាំងឡាយ ជាមង្គលដ៏ឧត្តម ។ គ្រាន់តែមិនសេពគប់នូវបុគ្គលពាលទុកជាមង្គលទី ១ បាននោះ ព្រោះថាមិនបានខូចចិត្ត មិនបានខូចខ្លួន មិនបានបង់ខាតខូចទ្រព្យសម្បត្តិអ្វីសោះ ទើបឲ្យឈ្មោះថាមង្គលទី ១, ឯពាលនោះមានច្រើនប្រការណាស់ មិនងាយនឹងចំណាំរូបពាលបាន,
images/articles/2284/Untitled-1-Recovered.jpg
ការធ្វើបុណ្យផ្លូវចិត្ត
ផ្សាយ : ៣១ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩
ការធ្វើបុណ្យផ្លូវចិត្ត
ការមិនគយគន់ រំពៃសម្លឹងចង់បានទ្រព្យសម្បត្តិអ្នកដទៃ មិនចងចិត្តគុំគួនព្យាបាទ ប្រទូសរ៉ាយអ្នកដទៃ, មិនយល់ខុសចាកគន្លងធម៌ ដោយសេចក្តីមិនលោភ មិនក្រោធខឹង ភ្លេចវង្វេងចចាហេតុ នេះហៅថា ធ្វើបុណ្យផ្លូវចិត្ត ។
ចិត្តំ គុត្តំ សុខាវហំ ចិត្តដែលបុគ្គលទូន្មានបានល្អហើយ រមែងធ្វើឲ្យខ្លួនឯង និងអ្នកដទៃ ទទួលបានសេចក្តីសុខ ព្រោះថាចិត្តអាចផ្តិតជាប់ទាំង
images/articles/2281/Untitled-1-Recovered.jpg
ពុទ្ធកាល
ផ្សាយ : ៣១ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩
ពុទ្ធកាល
ពុទ្ធបរិស័ទជាអ្នករក្សាព្រះពុទ្ធសាសនា ត្រូវតែបានដឹងអំពីដំណើរពង្សាវតាក្នុងព្រះពុទ្ធខ្លះ ៗ ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការថែរក្សា និងបានជ្រះថ្លារឹតតែខ្លាំងដោយអំណាចបានដឹង អំពីការត្រាស់ដឹងរបស់ព្រះពុទ្ធ ។
ពុទ្ធកាល ឬ គឺកាលដែលព្រះពុទ្ធគង់ព្រះជន្មនៅក៏ ឬហៅបានថា
ពោធិកាលឬ ពោធិសម័យក៏បាន ។ ពោធិកាលនៃព្រះសក្យមុនីសព្វញ្ញូពុទ្ធ
images/articles/2269/Untitled-1-Recovered.jpg
បច្ចុប្បដ្ឋាន និង បទដ្ឋាន
ផ្សាយ : ៣១ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩
បច្ចុប្បដ្ឋាន និង បទដ្ឋាន
សីលនេះនោះ ពួកវិញ្ញូជនពណ៌នាថា "មានសេចក្ដីស្អាត ជាបច្ចុប្បដ្ឋាន (ជាផល) ឱត្តប្បៈ និង ហិរិនុ៎ះឯង ជាបទដ្ឋាន (ជាហេតុជាទីតាំង) នៃសីលនោះ។
មែនពិត សីលនេះនោះ មានសេចក្ដីស្អាត ជាបច្ចុប្បន្ន ដែលព្រះមានព្រះភាគត្រាស់ យ៉ាងនេះថា "សីល មានសេចក្ដីស្អាតខាងផ្លូវកាយ, ស្អាតខាងផ្លូវវាចា, ស្អាតខាងផ្លូវចិត្ត" ដូច្នេះ រមែងប្រាកដគឺ
images/articles/2254/Untitled-1-Recovered.jpg
បុគ្គលធ្វើបាបសម្គាល់ថាខ្លួនធ្វើបុណ្យ
ផ្សាយ : ៣១ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩
បុគ្គលធ្វើបាបសម្គាល់ថាខ្លួនធ្វើបុណ្យ
( ស្រង់ចាកបិ.អង្គុត្តរនិកាយ លេខ ៤៧ ទំព័រ ៧៩ )
គ្រានោះ ឧគ្គតសរីរព្រាហ្មណ៍ បានក្រាបទូលព្រះមានព្រះភាគថា បពិត្រព្រះគោតមដ៏ចម្រើន ខ្ញុំព្រះអង្គមានប្រាថ្នានឹងសម្លាប់គោបូជាយញ្ញ ( បញ្ជាក់នៅក្រោយ ) សូមព្រះគោតមដ៏ចម្រើន ទូន្មានប្រៀនប្រដៅខ្ញុំព្រះអង្គ ដោយពាក្យដែលប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីប្រយោជន៍ ដើម្បីសេចក្តីសុខ ដល់ខ្ញុំព្រះអង្គអស់កាលយូរអង្វែង
images/articles/2246/Untitled-1-Recovered.jpg
សុត្តន្តបិដក ខុទ្ទកនិកាយ
ផ្សាយ : ៣១ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩
សុត្តន្តបិដក ខុទ្ទកនិកាយ
ធម្មបទគាថា បិដកលេខ ៥២
សូមនមស្ការព្រះមានព្រះភាគ អរហន្តសម្មាសម្ពុទ្ធព្រះអង្គនោះ។
(១១)- ធម៌ទាំងឡាយ មានចិត្តជាប្រធាន មានចិត្តប្រសើរបំផុត (មានចិត្តជាធំ) សម្រេចអំពីចិត្ត បើបុគ្គលមានចិត្តត្រូវទោស ប្រទូស្ដហើយ ពោលក្ដី ធ្វើក្ដី (នូវទុច្ចរិត) ព្រោះទុច្ចរិតទាំងនោះ ទុក្ខរមែងជាប់តាមបុគ្គលនោះទៅ ដូចកង់រទេះវិលតាមដាន
images/articles/2244/Untitled-1-Recovered.jpg
បើពិតជាស្រឡាញ់ខ្លួន
ផ្សាយ : ៣១ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩
បើពិតជាស្រឡាញ់ខ្លួន
- ជីវិត គឺ ការរស់នៅពោរពេញទៅដោយសេចក្ដីលំបាក និងឧបសគ្គ ក្នុងការចិញ្ចឹមជីវិតនេះឲ្យប្រព្រឹត្តទៅបាន។
- ការចិញ្ចឹមជីវិតនេះ ឲ្យប្រព្រឹត្តទៅយ៉ាងណាទើបឈ្មោះថាស្រឡាញ់ខ្លួន?
- ជីវិតនេះ ទោះបីខំប្រឹងប្រែង ចិញ្ចឹមដោយបាយទឹកនំចំណី ឬរក្សា ដោយការព្យាបាលយ៉ាងណា ក៏នៅតែចាស់ នៅតែឈឺហើយមុខតែនឹងស្លាប់ជាប្រាកដ នៅពេលខាងមុខ។
images/articles/2245/Untitled-1-Recovered.jpg
បុគ្គលជាបណ្ឌិតនិងលក្ខណៈរបស់បណ្ឌិត
ផ្សាយ : ៣១ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩
បុគ្គលជាបណ្ឌិតនិងលក្ខណៈរបស់បណ្ឌិត
សត្វទាំងលាយឯណាមួយ ជាអ្នកប្រកបដោយកុសលកម្មបថ ១០ មានការវៀរចាកការសម្លាប់សត្វជាដើម, សត្វទាំងឡាយនោះ ឈ្មោះថា បណ្ឌិត។
ម្យ៉ាងទៀត ព្រះពុទ្ធ ព្រះបច្ចេកពុទ្ធ ព្រះមហាសាវ័ក ៨០ ព្រះសាវករបស់ព្រះតថាគតទាំងឡាយដទៃទៀត និងគ្រូសុនេត្រ និងអកិត្តិតាបសជាដើម ក្នុងអតីតកាល គប្បីជ្រាបថា "បណ្ឌិត" ។ អ្នកប្រាជ្ញទាំងឡាយ
images/articles/2234/Untitled-1-Recovered.jpg
បុគ្គលគប្បីដឹងច្បាស់នូវព្រះសទ្ធម្មដោយហេតុដូចម្តេច ?
ផ្សាយ : ៣១ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩
សុត្តន្តបិដក អង្គុតរនិកាយ អដ្ឋកនិបាត ( បិ. ៤៨ ទំ ១៤២ )
ពួកជនណា បាននូវមនុស្សលោកហើយ ( បានកើតជាមនុស្ស ) តែមិនជួបប្រទះនូវខណៈក្នុងព្រះសទ្ធម្ម ដែលព្រះតថាគតទ្រង់សម្តែងដោយល្អ ជនទាំងនោះ ឈ្មោះថាកន្លងបង់នូវខណៈ អក្ខណៈទាំងឡាយ ដែលអ្នកប្រាជ្ញទាំងឡាយជាច្រើន បានពោលហើយថា ធ្វើនូវសេចក្តីអន្តរាយដល់បុគ្គល, ព្រះតថាគតទាំងឡាយ ទ្រង់កើតម្តង
images/articles/2207/Untitled-1-Recovered.jpg
បុគ្គលពាលនិងលក្ខណៈរបស់បុគ្គលពាល
ផ្សាយ : ៣០ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩
បុគ្គលពាលនិងលក្ខណៈរបស់បុគ្គលពាល
ការមិនគប់រក ការមិនមានបុគ្គលពាលនោះជាសម្លាញ់ ការមិនចូលជាពួកជាមួយនឹងបុគ្គលពាលនោះ ឈ្មោះថា កិរិយាមិនសេពគប់។ សត្វទាំងឡាយឯណាមួយ ជាអ្នកប្រកបដោយអកុសលកម្មបទ ១០ មានបាណាតិបាតជាដើម, សត្វទាំងឡាយនោះ ឈ្មោះថា ពាល។ មួយវិញទៀត គ្រូទាំងឡាយ ៦ នាក់ នេះគឺ បូរណកស្សប, មក្ខលិគោសាល,
images/articles/2202/Untitled-1-Recovered.jpg
ប្រាជ្ញាឃើញការកើត និងការរលត់
ផ្សាយ : ៣០ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩
បញ្ញាដែលបានពិចារណា ឃើញសង្ខារធម៌ទាំងឡាយ តែងមានការអស់ទៅ សូន្យទៅនោះព្រោះក្នុងសត្តន្តបិដក ខុទ្ទកនិកាយ បដិសម្ភិទាមគ្គ ក្នុងភង្គញាណនិទ្ទេស ដែលសម្ដែងអំពីប្រាជ្ញាឃើញ ការអស់ទៅសូន្យទៅបែកធ្លាយទៅនៃសង្ខារធម៌ លោកបានពន្យល់ដោយព្រះអដ្ឋកថា ចំពោះព្រះពុទ្ធដីកា ដែលព្រះអង្គសម្ដែងថា តស្ស ចិត្តស្ស ភង្គំ អនុបស្សតិ គឺសម្ដែងអំពីវិបស្សនា ដែលបានឃើញអំពីការបែកធ្លាយទៅនៃចិត្តនោះ ដែលចិត្តនោះឯង លោកបានលើកជាឧទាហរណ៍ថា រូបារម្មណាចិត្តំ គឺចិត្តដែលមានរូបារម្មណ៍ ឧបជ្ជេត្វាភិជ្ជតិ មានការកើតឡើង និងបែកធ្លាយគឺថាចិត្តនោះឯងដឹងនូវ រូបារម្មណ៍បានជាដើមហើយមានការដែលកើតឡើង និងបែកធ្លាយទៅចំពោះចិត្តដែលមានការដឹងអារម្មណ៍ ហើយមានការបែកធ្លាយទៅគឺចិត្តនោះឯង វិបស្សនាបានឃើញក្នុងព្រះអដ្ឋកថាលោកបានពន្យល់ទៀតថា ព្រោះចិត្តដទៃ។
សភាពនៃជីវិតរបស់យើងជាសង្ខារធម៌ គឺមានការកើត នឹងរលត់ដូចការដែលធ្លាប់បានពិចារណាហើយ គឺមានតំណគ្នារវាងសង្ខារធម៌ ដូច្នេះតំណនៃសង្ខារធម៌នោះឯងដែលធ្វើឲ្យឃើញថា ហាក់ដូចជាមិនបែកធ្លាយ ប៉ុន្តែសេចក្ដីពិតគឺតំណនៃសង្ខារធម៌ ប៉ុន្តែជាមួយគ្នានឹងតំណនៃសង្ខារធម៌ដែលកើតឡើង ចុះត្រង់ការរលត់ទៅនៃសង្ខារធម៌នោះម៉េចក៏យើងមិនឃើញផងទៅព្រោះវាមានតំណនៃការកើតតជាប់គ្នា ដូចជារបស់នោះមិនបែកធ្លាយ អាការៈដែលរលត់ទៅនៃសង្ខារធម៌នោះមិនបែកធ្លាយ អាការៈដែលរលត់ទៅនៃសង្ខារធម៌នោះក៏រលត់ជាប់គ្នាដែរ ការដែលរលត់ជាប់គ្នានេះ ដូចម្ដេចក៏មិនឃើញការរលត់ជាប់គ្នារបស់សង្ខារធម៌ផង ថាមិនបានអប់រំបញ្ញា មិនបានឃើញការកើតប្រាកដនៃសង្ខារធម៌តែមួយលក្ខណៈៗ ម្លោះហើយក៏សម្គាល់ថារបស់នោះទៀង មិនឃើញពីការដែលកើតឡើងនឹងរលត់ទៅយ៉ាងឆាប់រហ័សទេ តែចំពោះការអប់រំបញ្ញារមែងឃើញសង្ខារធម៌ដែលកើតបន្តគ្នា ចំពោះចិត្តវិញ្ញាណនោះរមែងកើតបន្ត។
យើងចង់ឲ្យអ្នកដទៃដូចយើងទៅគេមិនដូចយើង យើងកើតទុក្ខ សួរថា ដែលកើតទុក្ខហ្នឹងមកពីគេមិនដូច ឬ មកពីចិត្តមានទោសចេតសិកប្រកបមកជាមួយរឿងនោះជួយខ្លួនឯងមិនទាន់បានផង ចង់ជួយអ្នកដទៃមិនទាន់ជាបានជួយអ្នកដទៃផង ខ្លួនឯងដួលតូង......! ការសន្សំអធ្យាស្រ័យចរិតផ្សេងៗពីគ្នា ធ្វើម៉េចឲ្យគេដូចយើងបាន។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ជំនួយសុខភាពផ្លូលចិត្ត១
រៀបរៀងដោយ សាមណេរ ចាន់ សុជន
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2185/Untitled-1-Recovered.jpg
ប្រៀបធៀបមនុស្សនិងឱសថ
ផ្សាយ : ៣០ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩
ប្រៀបធៀបមនុស្សនិងឱសថ
ថ្នាំឱសថមានកិច្ចព្យាបាលរក្សាអ្នកជម្ងឺ ឲ្យបានសុខស្រួលឡើងវិញយ៉ាងណាមនុស្សល្អជាអ្នកមានសីលមានសម្ដីផ្អែមពីរោះពិតប្រាកដមានធម៌ក្នុងខ្លួន មនុស្សនោះអាចជា ឱសថដ៏ប្រសើរសម្រាប់ព្យាបាលរោគផ្លូវចិត្តរបស់ញាតិមិត្តឲ្យបានធូរស្រាលអស់នូវសេចក្ដីកង្វល់សេចក្ដីស្មុគស្មាញតាមផ្លូវចិត្តឲ្យបានស្រឡះសះស្បើយ។
images/articles/2164/Untitled-1-Recovered.jpg
បុគ្គលដូចម្តេច ទើបឈ្មោះថាបាននៅជិតព្រះពុទ្ធ?
ផ្សាយ : ៣០ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩
បុគ្គលដូចម្តេច ទើបឈ្មោះថាបាននៅជិតព្រះពុទ្ធ?
ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ទ្រង់មិនមានបំណងបង្កើតសាសនា គ្រាន់តែសម្រាប់បុគ្គលមកធ្វើសក្ការៈបូជា និងសូត្រធម៌ប៉ុណ្ណោះទេ ។
ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ត្រាស់ថា "សាវ័កទាំងឡាយណា ដែលដើរតាមតថាគតដោយកាន់ដៃ ឬកាន់ចីពររបស់តថាគត មិនឲ្យឈ្មោះថា នៅជិតនឹងតថាគតទេ ប្រសិនបើចិត្តរបស់គេមិនបរិសុទ្ធ" ។ សាវ័កទាំងឡាយ
images/articles/2142/Untitled-1-Recovered.jpg
សុត្តន្តបិដក សំយុត្តនិកាយ ខន្ធវារវគ្គ
ផ្សាយ : ៣០ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩
សុត្តន្តបិដក សំយុត្តនិកាយ ខន្ធវារវគ្គ
ខន្ធសំយុត្ត អន្តវគ្គ បិដកលេខ ៣៤ ទំព័រ ១+៧+៨
(១)- ក្រុងសាវត្ថី ។បេ។ ក្នុងទីនោះឯង ។បេ។ ព្រះមានព្រះភាគទ្រង់ត្រាស់ថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ អន្តៈ (ចំណែក) នេះមាន ៤ យ៉ាង។ អន្តៈ ៤យ៉ាង តើដូចម្ដេច។ គឺ
១- អន្តៈ គឺ សកាយ
២- អន្តៈ គឺ ហេតុឲ្យកើតឡើងនៃសកាយ
៣- អន្តៈ គឺ សេចក្ដីរលត់នៃសកាយ
images/articles/2136/Untitled-1-Recovered.jpg
មុននឹងឈានទៅដល់ការយល់ព្រះធម៌
ផ្សាយ : ៣០ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩
មុននឹងឈានទៅដល់ការយល់ព្រះធម៌
ដើម្បីងាយស្រួលចំពោះពុទ្ធបរិស័ទ ជាអ្នកសិក្សានូវធម៌ ឬក៏ងាយស្រួលដល់អ្នកស្រាវជ្រាវមួយចំនួន ដែលចង់ដឹងអំពីប្រវត្តិរបស់ព្រះពុទ្ធ មុននឹងអ្នកឈានទៅដល់ការជឿអ្វី ដែលអ្នកធ្លាប់តែស្ដាប់អំពី បរតោឃោសៈ (អ្នកដទៃ) និយាយយ៉ាងនេះថាជាពុទ្ធដីកា ទុកជាយ៉ាងនោះ ក្ដី ព្រះអង្គមិនឲ្យចេះតែជឿនោះឡើយ មុននឹងជឿសូមអ្នកអានទាំងអស់
images/articles/2121/Untitled-1-Recovered.jpg
បរមត្ថប្រយោជន៍
ផ្សាយ : ៣០ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩
បរមត្ថប្រយោជន៍
ប្រយោជន៍គឺព្រះនិព្វាន
និព្វាន គឺជាឈ្មោះនៃសេចក្ដីសុខដ៏កំពូល និងចុងក្រោយបង្អស់ ដែលសត្វលោកនឹងត្រូវជួបប្រទះព្រោះអាស្រ័យការប្រកប នូវប្រយោជន៍ថ្នាក់ក្រោមនិងប្រយោជន៍ថ្នាក់កណ្ដាល ដែលបានរៀបរាប់រួចមកហើយនោះឯង។
និព្វាន ជាសេចក្ដីសុខដែលមានពិត ដោយប្រាសចាកការហួងហែង ប្រាសចាកការកង្វល់ ប្រាសចាកការភ័យតក់ស្លុតគ្រប់ប្រការ។