images/articles/1468/Untitled-1-Recovered.jpg
ផ្សាយ : ០៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ (អាន: ១៣,០៣៨ ដង)
សីលទី៤នេះ ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ហាមមិនឲ្យនិយាយកុហក ហើយឲ្យនិយាយតែពាក្យពិត មានប្រយោជន៍ ជាពាក្យពិរោះទន់ភ្លន់ សុភាពរាប់សារ ដើម្បីអោយមនុស្សសាងប្រយោជន៍ដោយពាក្យសម្ដី និង សាងមិត្តភាពរវាងគ្នានិងគ្នា ព្រោះមានការជឿទុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក។ ការមិននិយាយកុហក គឺជាការឲ្យនូវការពិតត្រង់ដល់អ្នកដទៃឲ្យនូវការមិនវង្វេងភាន់ច្រឡំ អ្នកដែលនិយាយពាក្យពិត គឺមានសំដីដូចជាផ្កាមានក្លិនក្រអូបឲ្យតែរបូតចេញពីមាត់កាលណា អ្នកផងតែងរើសយកជាគ្រឿងប្រដាប់កាយ ដូចជាវាចារបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ថ្វីបើពេលវេលាកន្លងទៅជាង ២៥៤០ឆ្នាំ ទៅដោយក៏ដោយ ក៏នៅតែមានក្លិនក្រអូបដដែល នៅតែមានមនុស្សម្នាជាច្រើនត្រូវការ ប្រាថ្នាចង់ស្ដាប់ ព្រោះជាវាចាពិតឥតក្លែងក្លាយ។
គួរហាត់និយាយតែវាចាល្អៗ មានប្រយោជន៍ដល់អ្នកស្ដាប់ដែលជាវាចាសុភាសិត ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់បង្រៀនឲ្យមនុស្សនិយាយនូវវាចាល្អ ៥ យ៉ាងគឺៈ
១- ស្គាល់ពេលវេលាដែលគួរនិយាយ។
២- និយាយពាក្យពិតតាមដែលដឹង ប៉ុន្តែត្រូវស្គាល់កាល ស្គាល់បុគ្គល ស្គាល់បរិស័ទដែល ត្រូវនិយាយ។
៣- និយាយពាក្យពិរោះ សុភាពរាបសារ មិនទ្រគោះបោះបោក។
៤- និយាយពាក្យមានប្រយោជន៍ ធ្វើឲ្យអ្នកស្ដាប់ស្ងប់រំងាប់ចិត្ត សូម្បីតែនិយាយបន្តិចបន្តួចក៏ដោយ។
៥- និយាយប្រកបដោយចិត្តមេត្តាពិតៗ ចិត្តមានមេត្តាគឺ ជាចិត្តសប្បុរស ជាចិត្តមិនចង្អៀតចង្អល់ ជាចិត្តធំទូលាយ តែងអនុគ្រោះនូវប្រយោជន៍ដល់សត្វលោកចង់ឲ្យសត្វលោកបាននូវសេចក្ដីសុខ រួចផុតចាកក្ដីទុក្ខទាំងពួង។
សូមអោយមនុស្សគ្រប់គ្នា ធ្វើខ្លួនឯងអោយជាឧបមាថាអាត្មាអញមិនត្រូវការពាក្យកុហកអំពីអ្នកដទៃយ៉ាងណា អ្នកដទៃក៏មិនត្រូវការពាក្យកុហកអីអាត្មាអញយ៉ាងនោះដែរ ដូច្នេះអាត្មាអញត្រូវតែជាអ្នកមានសីល គឺវៀរចាកការនិយាយកុហក ធ្វើឲ្យជាទីទុកចិត្តនៃអ្នកដទៃ ការនិយាយពាក្យពិត គឺជាការចូលរួមចំណែកក្នុងការកាត់បន្ថយនូវរឿយច្របូកច្របល់ក្នុងសង្គមជាតិ ធ្វើឲ្យជាតិរុងរឿង ក៏ដោយសារពលរដ្ឋមាននូវសច្ចៈធម៌។
សច្ចំ វេ អមតា វាចា ព្រះពុទ្ធទ្រង់ត្រាស់ថាជាពាក្យមិនស្លាប់ព្រោះសច្ចៈពិតមានឫទ្ធិចំណាប់ អ្នកផងចង់ស្ដាប់ហើយជឿទុកចិត្ត។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ជីវិតពិតជាត្រូវការព្រះធម៌
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/1469/Untitled-1-Recovered.jpg
ផ្សាយ : ០៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ (អាន: ១០,៥៥០ ដង)
បាបា និវារេតិ ហាមឃាត់មិត្តកុំឲ្យប្រព្រឹត្តធ្វើនូវអំពើអាក្រក់ ប្រៀបដូចជាជួយឃាត់ផ្លូវកុំឲ្យទៅតំបន់ខ្មាំងសត្រូវ ឬទៅកាន់ចំការមីន ដូច្នោះដែរ ។បុគ្គលគប្បីលះបង់នូវអំពើអាក្រក់ទាំងឡាយ ដូចជាពួកឈ្មួញដែលមានទ្រព្យច្រើន មានគ្នាតិច គេចវាងយ៉ាងឆ្ងាយអំពីផ្លូវដែលមានចោរប្លន់ ឬក៏ដូចជាបុគ្គលដែលស្រលាញ់ការរស់ចៀសវាងនូវថ្នាំពិស យ៉ាងនោះឯង។
បុគ្គលអ្នកចម្រើនបញ្ញា បានឃើញនូវភពបី ដូចជាព្រៃដែលមានចោរប្លន់ ក៏ប្រញាប់រូតរះជំរះផ្លូវទៅកាន់ព្រះនិព្វាន ដែលជាផ្លូវគេចចេញអំពីភពបី ។ការយកឈ្នះលើខ្លួនឯង ដែលជាអ្នកធ្វើអាក្រក់ សៅហ្មងដោយកិលេស មាយាពុតត្បុត ក្រេវក្រោធឃោរឃៅ ទើបជាការប្រសើរ ចំណែកការឈ្នះលើអ្នកដទៃ មានអ្វីនឹងប្រសើរទៅបាននុះព្រោះថា កាលបើបុគ្គលអប់រំខ្លួនបានល្អហើយ មានប្រក្រតីសង្រួមជាប់ជានិច្ច ដូច្នេះ សូម្បីទេវតា គន្ធព្វ មារ ព្រមទាំងព្រហ្ម ក៏មិនអាចធ្វើនូវជ័យជំនះនៃបុគ្គលនោះ ឲ្យត្រឡប់ទៅជាបរាជ័យវិញបានឡើយ។
អ្នកស្រែ អាចធ្វើប្រឡាយទឹកបង្ហូរទឹក អំពីទីទួលមកទីទាបតាមការពេញចិត្ត អ្នកធ្វើព្រួញ រមែងពត់ព្រួញឲ្យត្រង់ ជាងឈើធ្វើរទេះ រមែងដាប់ចាំងអារឈូសនូវឈើនោះៗ ឲ្យត្រង់ឬឲ្យកោងតាមដោយទព្វសម្ភារៈដែលត្រូវធ្វើ បណ្ឌិតកាន់យកនិមិត្តទាំងអស់នេះ មកជាអារម្មណ៍ក្នុងការពិចារណា ក៏ធ្វើការទូន្មានចិត្តឲ្យសម្រេចបាន ព្រោះថា ទឹកក្ដី ឈើធ្វើព្រួញក្ដី ឈើធ្វើរទេះក្ដី សុទ្ធតែមិនមានចិត្ត ប៉ុន្តែគេអាចបង្ហូរ ពត់ឲ្យត្រង់ និងចាំដាប់នូវវត្ថុនោះៗ បានតាមប្រាថ្នា ឯចំណែកមនុស្សមានទាំងកាយ មានទាំងចិត្តដោយពិត ដូចម្តេចមិនអាចធ្វើចិត្តរបស់ខ្លួន ឲ្យប្រព្រឹត្តទៅក្នុងអំណាច ហើយបំពេញនូវធម៌ស្ងប់បាននោះ ព្រោះហេតុដូច្នេះទើបបណ្ឌិតអាចទូន្មានខ្លួនឯងបាន ការទូន្មានខ្លួនឯងបាន ទើបជាមនុស្សប្រសើរ គឺប្រសើរក្រៃលែង។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ មនុស្សនិងការងារ
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/1476/Untitled-1-Recovered.jpg
ផ្សាយ : ០៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ (អាន: ១៧,៥២៦ ដង)
ភ្លើតភ្លើនក្នុងភ្លើងនរក
<នរក> ប្រែថារណ្ដៅ បានដល់កាមគុណទាំងឡាយ ដែលមានសាមញ្ញជនទាំងពួងតែងឲ្យតម្លៃ និងតែងតែលិទ្ធភ្លក់មិនជិតណាយ ថ្វីបើគេដឹងថា ការព្រឹត្តិបែបនេះ លទ្ធផលគឺសំណើចលាយទឹកភ្នែក ស្រលាញ់លាយស្អប់ យ៉ាងណាក៏ដោយក៏ពួកគេនៅតែស៊ូទ្រាំ ព្រោះគេមិនបានស្គាល់ច្បាស់នូវគុណតម្លៃនៃព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ប្រៀបបីដូចជាសត្វមមាចដែលសប្បាយភ្លើតភ្លើន
images/articles/1475/Untitled-1-Recovered.jpg
ផ្សាយ : ០៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ (អាន: ១០,៦៨៥ ដង)
តើអ្វីជាជីវិត? ភ្នែក ត្រចៀក ច្រមុះ អណ្ដាត កាយ ចិត្ត រូប សំលេង ក្លិន រស ផោដ្ឋព្វៈ អម្មារម្មណ៍ និងវេទនាទាំងឡាយដែលសោយតាមទ្វារភ្នែក ទ្វារត្រចៀក ទ្វារច្រមុះ ទ្វារអណ្ដាត ទ្វារកាយ គឺជាតួជីវិត ជារបស់ក្ដៅ។ តើក្ដៅព្រោះអ្វី? ក្ដៅព្រោះភ្លើងកិលេស គឺ រាគៈ ទោសៈ មោហៈ។
នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ បើទោះជាគ្មានអ្នកណាប្រាប់ ក៏យើងអាចដឹងបានថាសត្វលោកកំពុងរស់នៅក្នុងកំដៅ ហើយកំដៅនេះមានកំនើនកើនជាងមុន ១ ដង ជា ៥ ដង ឯណោះ។ សភាពទាំងអស់នេះក៏ព្រោះតែភ្លើង រាគៈ ទោសៈ មោហៈ អាស្រ័យនៅក្នុងចិត្តរបស់សត្វលោក កាន់តែមានចំហេះខ្លាំងឡើងៗ ដោយហេតុថា សត្វលោកកាន់តែឆ្លាត មានល្បិចកលពិសពុល ក្នុងការផ្ដុំភ្លើងតណ្ហា ឲ្យកាន់តែមានកម្លាំងខ្លាំងឡើងៗជាលំដាប់។
សត្វលោករឹតតែគ្មានដឹង គ្មានជំនឿ គ្មានប្រកាន់យកថា ការពន្លត់ ភ្លើង រាគៈ ទោសៈ មោហៈ គឺជាចំណុចដ៏ត្រជាក់ដ៏កំពូលរបស់ជីវិតនោះទេ ផ្ទុយមកវិញគេច្រើនតែស្វែងរកសេចក្ដីសប្បាយរីករាយលើបញ្ចកាមគុណ ដែលជាការពង្រីកភ្នក់ភ្លើងឲ្យកាន់តែធំ ដោយគំនិតបញ្ឆេះច្រើនជាងគំនិតពន្លត់។
សកលលោកបានក្លាយទៅជាលោកដែលមានកំដៅទាំងមនុស្សទាំងសត្វទាំងសកលធាតុក៏ព្រោះតែមនុស្សក្នុងពិភពលោកនាំគ្នាស្ទាបអង្អែលនូវបញ្ចកាមគុណ នាំគ្នាបំរើសេចក្ដីសប្បាយបោកប្រាស់ ប្រកបដោយចិត្តពោរពេញទៅដោយរាគៈ ទោសៈ មោហៈ លើសពីសម័យមុន ១ ជា ១០ ដង ឬ១ ជា ២០ ដង ក៏អាចថាបាន។
សព្វថ្ងៃនេះ មនុស្សបាននាំគ្មាពពាក់ពពូនជំពាក់ជំពិនលើអំពើដុតកំដៅខ្លួនឯង គឺនាំគ្នាថ្ងូរ នាំគ្នាជូរចត់ក្នុងជីវិតរបស់ខ្លួន គេនាំគ្នាបង្កើតកិលេសរបស់ខ្លួន គេប្រាថ្នាលើកខ្លួនរបស់គេជាម្ចាស់ពិភពលោក ។ជាងនេះទៅទៀត គំនិតរបស់មនុស្សម្នាក់ៗ តែងមានការប្រកាន់យកនូវរបស់មិនទៀត ជាទុក្ខ ជាអនត្តា ថាជារបស់ទៀត ជាសុខ ជាអត្តា។
ប៉ុន្តែការប្រកាន់ និង គំហើយរបស់គេទាំងនោះលទ្ធផលចុងក្រោយ គឺសំណើចលាយទំនួញ សំអប់លាយសំឡាញ់សម្លូតលាយកំណាចជាដើម ដែលផ្លាស់ប្ដូរគ្នាទៅវិញទៅមកឥតឈប់ឈរ ស្ថិតក្រោមលក្ខណៈដុតបំផ្លាញខ្លួនឯងដោយវិធីផ្សេងៗយ៉ាងមុខគួរឲ្យសង្វេគខ្លោចផ្សាដោយគ្មានដឹងខ្លួនឡើយ ។សូមមេត្តាពិចារណានូវពុទ្ធភាសិតមួយកន្លែងទៀតដូចខាងក្រោមៈ
មិនមានភ្លើងអ្វី(ក្ដៅ)ស្មើដោយរាគៈ
មិនមានចង្រៃអ្វី(ឲ្យទោស)ស្មើដោយទោសៈ
មិនមានសំណាញ់អ្វី(ស្មុគ្រស្មាញ)ស្មើដោយមោហៈ
តាមពុទ្ធភាសិតខាងលើនេះ ស្ដែងឲ្យយើងឃើញកាន់តែច្បាស់ថា សូម្បីតែភ្លើងពិតៗ ក៏មិនអាចមានកំដៅស្មើដោយភ្លើងរាគៈបានឡឡើយ។ ដូច្នេះ នរកក្នុងលោកនេះ គឺជានរកកាចសាហាវជាងនរកស្រុកខ្មោច ព្រោះភ្លើងដ៏ក្ដៅគឺរាគៈ ទោសៈ មោហៈ នេះវាជាក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំឬបង្កើតឲ្យមានរកស្រុកខ្មោច។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ តើនរកមានដែរឬទេ
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/1490/Untitled-1-Recovered.jpg
ផ្សាយ : ០៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ (អាន: ៧៦,៤០២ ដង)
លក្ខណៈទិសដៅ
ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ត្រាស់ថា ព្រះនិព្វានជាបរមធម៌ ស្ងប់ពិត ប្រណីតពិត ផុតទុក្ខទាំងពួងជាលក្ខណៈនៃទិសដៅដែលត្រូវសម្រេចដល់ ជាផលសម្រេចនៃតបធម៌។
មនុស្សមុនសម័យព្រះអង្គត្រាស់ដឹង គេធ្វើតបៈរបស់គេបាននូវអត្តាបរិសុទ្ធ កាលបើអត្តាបរិសុទ្ធ គេរមែងបានទៅនៅជាមួយព្រះជាម្ចាស់របស់គេ ឬព្រះព្រហ្មរបស់គេ
images/articles/1489/Untitled-1-Recovered.jpg
ផ្សាយ : ០៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ (អាន: ៦៣,៨០៤ ដង)
លក្ខណៈព្រះពុទ្ធសាសនា ព្រះអង្គទ្រង់ត្រាស់សំដែងថា ខន្តីជា-តបធម៌ឧត្ដម តបធម៌គឺធម៌ជាគ្រឿងដុតបំផ្លាញនូវកិលេសក្នុងសន្ដានចិត្ត មនុស្សសម័យដើមមុនព្រះអង្គបានត្រាស់ដឹង គេនិយមធ្វើតបធម៌ច្រើនបែប ច្រើនយ៉ាងណាស់ ប៉ុន្តែសុទ្ធតែជារបៀបធ្វើខ្លួនឲ្យលំបាកឥតប្រយោជន៍ ជាការធ្វើទារុណកម្មយ៉ាងខ្លាំងក្លា ឲ្យដល់រូបកាយរបស់ខ្លួនឯង ដោយយល់ថា ធ្វើរបៀបនេះនឹងនាំឲ្យគេបានបរិសុទ្ធ ដល់ទីបំផុតនៃសាសនាឬលទ្ធិរបស់គេ។
តាមពិតកិលេសមិនមែនមានរូបកាយជាប្រភពនៃកំណើតនោះទេ សូម្បីសត្វក្នុងអរូបភពក៏នៅមានកិលេសដែរ ប៉ុន្តែប្រភពពិតប្រាដករបស់កិលេស គឺអវិជ្ជាដែលមិនដឹងនូវក្នុងសច្ចធម៌។
អំណត់គឺសេចក្ដីអត់ធន់ ជាភ្លើងដុតកំទេចនូវអវិជ្ជា ព្រោះសេចក្ដីអត់ធន់ជាកម្លាំង ក្នុងការញ៉ាំងកុសលធម៌ទាំងពួងឲ្យសម្រេច ដូចកម្លាំងកាយរបស់បុរស ដែលញ៉ាំងឲ្យការងារនោះៗមានការ ភ្ជួររាស់ជាដើម សម្រេចទៅបាន ។សេចក្ដីអត់ធន់គឺជាវិជ្ជាមួយដ៏យ៉ាងខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត ដែលសត្វលោកមិនងាយរៀនចេះ ប៉ុន្តែបើបុគ្គលណាប្រកបបាននូវវិជ្ជានេះ បុគ្គលនោះរមែងរួចផុតអំពីការញាប់ញ័រ ដោយលោកធម៌ទាំង៨ គឺ មានលាភ១ អត់លាភ១ មានយស១ អត់យស១ សរសើរ១ និន្ទា១ សុខ១ ទុក្ខ១។
ក្នុងជីវិតទាំងគ្រហស្ថ ទាំងបព្វជិត សុទ្ធតែមានសេចក្ដីលំបាក ដូច្នេះទើបគ្រប់គ្នាត្រូវចេះអត់ទ្រាំ គឺអត់ទ្រាំបំពេញការងារតាមតួនាទី ទាំងជាការងារប្រាសចាកទោសផង ឲ្យសម្រេចទៅបាន ជាពិសេសគឺអត់ទ្រាំបានចំពោះអារម្មណ៍ក្នុងលោក រឿងរ៉ាវផ្សេងៗ ដែលមានជាប្រចាំក្នុងជីវិត ។អារម្មណ៍ឯណាមួយក្នុងលោក អារម្មណ៍នោះគេតែងរៀនគឺរៀនទទួលយកស្មារតី រៀនទាំងអត់ស្រលាញ់ អត់ស្អប់ អត់វង្វេង អត់ស្រវឹង អត់តក់ស្លុត និងរៀនលះបង់។
ចំពោះវិជ្ជាថ្នាក់ឧត្ដមក្នុងជីវិត គឺវិជ្ជាអាចទ្រាំបាន ឃើញអារម្មណ៍ក្នុងលោកទាំងអស់ ជារបស់សម្រាប់ស្រាវជ្រាវ ឃើញការទ្រាំបានជាការរៀនចប់ ឃើញការមិនជាប់ជំពាក់ ជាសញ្ញាប័ត្រនៃការប្រឡងចេញ ។ដូច្នេះលក្ខណៈសំខាន់ដែលត្រូវយល់ដឹង គឺព្រះពុទ្ធសាសនាមានការទ្រាំបាន ជាលក្ខណៈ ការទ្រាំបានគឺជាទង់ជ័យព្រះពុទ្ធសាសនា។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ មនុស្សនិងការងារ
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/1488/Untitled-1-Recovered.jpg
ផ្សាយ : ០៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ (អាន: ៤៧,៩៣៣ ដង)
អំពីការងារ ៣ មុខតាមឱវាទព្រះពុទ្ធគ្រប់ព្រះអង្គ
១- ការងារសង្រួមកាយ ការងារសម្រួមវាចា ការងារសង្រួមចិត្ត ពិតជាការងារប្រចាំថ្ងៃ នៃជនប្រុសស្រី ទាំងគ្រហស្ថ ទាំងបព្វជិត ព្រោះជាការបិទទ្វាការពារទប់ស្កាត់នូវបាបថ្មីៗ កុំឲ្យចូលមករួមដៃជាមួយបាបចាស់ កាត់បន្ថយកម្លាំងបាបដែលសន្សំក្នុងសន្តានចិត្ត ប្រៀបបីដូចជាបុគ្គលដែលខំព្យាយាមតមចំណីទាស់ព្រោះហេតុតែខ្លួនឯងឈឺរោគថ្លើម ដូច្នោះឯង។
images/articles/1491/Untitled-1-Recovered.jpg
ផ្សាយ : ០៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ (អាន: ៦៩,៨០៨ ដង)
លក្ខណៈរបស់អ្នកបួស
អ្នកបួសគឺជាអ្នកស្វែងរកសន្តិភាពឲ្យខ្លួនឯង ទុកដាក់ខ្លួនជាមនុស្សធម្មតាម្នាក់ មិនតម្កើងខ្លួនឯងដោយសារបានបួស មិនជំពាក់ទាក់ចិត្តនៅត្រង់ការគោរពបូជា ថ្វាយបង្គំរបស់អ្នកដទៃ អាស្រ័យខ្លួនជាអ្នកបួសនោះទេ ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ត្រាស់សម្ដែងថា អ្នកបួសដែលបៀតបៀនបុគ្គលដទៃ សម្លាប់សត្វដទៃ មិនមែនជាបព្វជិត មិនមែនជាសមណៈឡើយ។
images/articles/1458/Untitled-1-Recovered.jpg
ផ្សាយ : ០៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ (អាន: ៤៥,២៩៩ ដង)
ភ្លើងនរកបច្ចុប្បន្ន
ការសំដែងអំពីនរក ឬ ក៏ស្ថានសួគ៍ មិនមែនមានតែក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាទេ ក្នុងសាសនាដទៃក៏មាននិយាយដែរ ប៉ុន្តែអ្នកគោរពបូជាសាសនាភាគច្រើន តែងប្រកាន់ថា នរកមានតែនៅក្នុងលោកខាងមុខឯណោះទេ ប៉ុន្តែមិនបានសិក្សាឲ្យយល់ចូលចិត្តថា ក្នុងលោកនៃជីវិតសព្វថ្ងៃនេះឯង ឋានសួគ៌ក៏មាន ឋាននរកក៏មានដែរ។ នៅក្នុងអាទិត្តបរិយាយសូត្រ ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ត្រាស់សម្ដែងថា
images/articles/1464/Untitled-1-Recovered.jpg
ផ្សាយ : ០៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ (អាន: ១៩,៣៣៦ ដង)
មិនប្រព្រឹត្តខុសក្នុងកាម
ក្នុងសីលទី៣នេះ មានការទាក់ទងយ៉ាងសំខាន់ទៅនឹងសុភមង្គលក្នុងរង្វង់គ្រួសារ។ មនុស្សភាគច្រើនយល់ឃើញថា ស្នេហាឬការស្រលាញ់តែងនាំមកនូវសេចក្ដីសុខ តែក្នុងទស្សនៈនៃព្រះសម្មសម្ពុទ្ធទ្រង់ឃើញថា ស្នេហាគឺជាបញ្ហាស្មុគ្រស្មាញបំផុតសម្រាប់ជីវិត។ គ្រួសារខ្លះមានការលះលែងគ្នា ដោយសាររឿយរ៉ាវសូម្បីបន្តិចបន្តួច ព្រោះហេតុអ្វី? ព្រោះគេសំលឹងឃើញគ្នានិងគ្នាតែលើរូបសម្រស់
images/articles/1427/Untitled-1-Recovered.jpg
ផ្សាយ : ០៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ (អាន: ១១,៣១១ ដង)
មិត្តរួមសុខទុក្ខ
មិត្តល្អជំពូកទី ២ ជាមិត្តរួមសុខទុក្ខមានលក្ខណៈ ៤ យ៉ាងគឺ
១- គុយ្ហមស្ស អាចិក្ខតិ ប្រាប់នូវអាថ៌កំបាំងរបស់ខ្លួនដល់មិត្ត មនុស្សយើងម្នាក់ៗដែលនៅមានកិលេស គង់ជួបប្រទះនូវរឿងដែលនាំឲ្យកង្វល់ក្នុងចិត្ត បើយើងលាក់រឿងនោះមិនឲ្យអ្នកដទៃជួយដោះស្រាយ វាអាចយើងខ្លួនឯងដោះមិនចេញ មានខ្លះប្រព្រឹត្តអំពើផ្ដេសផ្ដាសឲ្យដល់ខ្លួនឯងទៀតផង ប៉ុន្តែបើចេះតែនិយាយប្រាប់ដល់មនុស្សមិនរើសមុខ
images/articles/1430/Untitled-1-Recovered.jpg
ផ្សាយ : ០៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ (អាន: ១០,៧៥៧ ដង)
សន្សំថាមពល
ដង្កូវមុននឹងទៅជាមេអំបៅ វាត្រូវសន្សំកម្លាំងថាមពលទុកឲ្យច្រើន ដើម្បីនឹងបានប្រើប្រាស់នូវកម្លាំងនោះក្នុងពេលដែលត្រូវប្តូរផ្លាស់រាងកាយទៅជាមេអំបៅដ៏ស្រស់ស្អាត។
ក្ដាមនៅពេលសកហើយ វាត្រូវសន្សំកម្លាំងទុកដើម្បីឲ្យបានទៅជាស្នូកដែលរឹងក្នុងដំណើរជីវិតរបស់ខ្លួន។
ធម្មជាតិនៃសត្វទាំងពីរមុននេះ ដាស់តឿនឲ្យយើងដឹងថា
ការប្តូរផ្លាស់ទៅកាន់ភាពរឹងប៉ឹង និងល្អប្រសើរបាននោះ គឺមនុស្សយើងត្រូវ
images/articles/1432/Untitled-1-Recovered.jpg
ផ្សាយ : ០៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ (អាន: ១០,៦៧១ ដង)
មាននិទានមាន់ព្រៃជល់គ្នា កាលជល់គ្នាមួយសន្ទុះធំមក ក៏ដឹងចាញ់ឈ្នះ មាន់ដែលចាញ់ក៏រត់គេចបាត់ទៅ ចំណែកមាន់ដែលឈ្នះក៏សប្បាយចិត្ត ទទះស្លាបនិងសម្ដែងអាកប្បកិរិយាផ្សេងៗ បង្អួតមាន់មេដែលនៅក្បែរនោះទៀតផង រួចហើយក៏ហើរទៅទំលើដំបូកខ្ពស់ ស្រែករងាវប្រកាសពីជ័យជម្នះរបស់ខ្លួន ។ពេលនោះ មានសត្វឥន្ទ្រីដ៏ធំមួយបានហើរបោះពួយមកឆាបយកមាន់ដែលជាអ្នកឈ្នះនោះទៅធ្វើជាអាហារដ៏ឆ្ងាញ់មួយរំពេចទៅ។
រឿងមាន់ព្រៃដែលជល់ឈ្នះគេនេះបានអប់រំមនុស្សយើងយ៉ាងល្អ គឺពេលដែលយើងបានជួបប្រសព្វនូវសេចក្ដីសម្រេចក្នុងកិច្ចការយ៉ាងណាមួយ យើងមិនត្រូវអួតក្អេងក្អាង លើកតម្កើនខ្លួនឯងនោះឡើយ ព្រោះការអួតក្អេងក្អាង វានាំឲ្យដូចរឿងនិទានពីមាន់ព្រៃ ដែលជល់ឈ្នះគេនោះឯង ។ក្នុងលោកនេះ អ្នកដែលបានដល់នូវសេចក្ដីសម្រេចរមែងជាទីតាំងនៃការសម្លឹងមើលនៃអ្នកដទៃ ដ៏យ៉ាងច្រើនដូច្នេះ យើងគួរតែទន់ភ្លន់ បន្ទន់បន្ទាបខ្លួន ទើបអាចរស់នៅបានយូរតទៅ ហើយក៏រមែងមាននូវមិត្តភក្តិច្រើន ឯសត្រូវវិញបើមានក៏តិចតួចប៉ុណ្ណោះ។
មានព្រះពុទ្ធភាសិតមួយឃ្លា បានសម្ដែងទុកមកថា << ឈ្នះខ្លួនឯងប្រសើរជាង >> ។ម្យ៉ាងទៀត សត្វឥន្ទ្រីក្នុងរឿងនិទាននេះ ជាឈ្មោះនៃកិលេសមារ។
សត្វស្លាប់ដោយសារសាច់
កាមគុណផ្ដាច់ជីវិតមនុស្ស។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ៤៨ធម្មទស្សន៍
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/1434/Untitled-1-Recovered.jpg
ផ្សាយ : ០៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ (អាន: ៤៥,៥៩១ ដង)
មាននិទានមាន់ព្រៃជល់គ្នា កាលជល់គ្នាមួយសន្ទុះធំមក ក៏ដឹងចាញ់ឈ្នះ មាន់ដែលចាញ់ក៏រត់គេចបាត់ទៅ ចំណែកមាន់ដែលឈ្នះក៏សប្បាយចិត្ត ទទះស្លាបនិងសម្ដែងអាកប្បកិរិយាផ្សេងៗ បង្អួតមាន់មេដែលនៅក្បែរនោះទៀតផង រួចហើយក៏ហើរទៅទំលើដំបូកខ្ពស់ ស្រែករងាវប្រកាសពីជ័យជម្នះរបស់ខ្លួន។
ពេលនោះ មានសត្វឥន្ទ្រីដ៏ធំមួយបានហើរបោះពួយមកឆាបយកមាន់ដែលជាអ្នកឈ្នះនោះទៅធ្វើជាអាហារដ៏ឆ្ងាញ់មួយរំពេចទៅ។
រឿងមាន់ព្រៃដែលជល់ឈ្នះគេនេះបានអប់រំមនុស្សយើងយ៉ាងល្អ គឺពេលដែលយើងបានជួបប្រសព្វនូវសេចក្ដីសម្រេចក្នុងកិច្ចការយ៉ាងណាមួយ យើងមិនត្រូវអួតក្អេងក្អាង លើកតម្កើនខ្លួនឯងនោះឡើយ ព្រោះការអួតក្អេងក្អាង វានាំឲ្យដូចរឿងនិទានពីមាន់ព្រៃ ដែលជល់ឈ្នះគេនោះឯង។
ក្នុងលោកនេះ អ្នកដែលបានដល់នូវសេចក្ដីសម្រេចរមែងជាទីតាំងនៃការសម្លឹងមើលនៃអ្នកដទៃ ដ៏យ៉ាងច្រើនដូច្នេះ យើងគួរតែទន់ភ្លន់ បន្ទន់បន្ទាបខ្លួន ទើបអាចរស់នៅបានយូរតទៅ ហើយក៏រមែងមាននូវមិត្តភក្តិច្រើន ឯសត្រូវវិញបើមានក៏តិចតួចប៉ុណ្ណោះ។
មានព្រះពុទ្ធភាសិតមួយឃ្លា បានសម្ដែងទុកមកថា << ឈ្នះខ្លួនឯងប្រសើរជាង >> ។
ម្យ៉ាងទៀត សត្វឥន្ទ្រីក្នុងរឿងនិទាននេះ ជាឈ្មោះនៃកិលេសមារ។
សត្វស្លាប់ដោយសារសាច់
កាមគុណផ្ដាច់ជីវិតមនុស្ស។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ៤៨ធម្មទស្សន៍
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/1435/Untitled-1-Recovered.jpg
ផ្សាយ : ០៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ (អាន: ២០,០៦៦ ដង)
ចេតិយជីវិត
ចេតិយធំហើយខ្ពស់ ព្រមទាំងបញ្ចុះនូវព្រះបរមសារីរិកធាតុនៃព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទៀតផង ទើបជាចេតិយពិសេសអស្ចារ្យ គួរដល់ការគោរពបូជានៃមហាជនជាពុទ្ធបរិស័ទ។
ការកសាងជីវិតមនុស្សយើងក៏ដូចគ្នា ត្រូវមានទាំងកម្ពស់ មានទាំងទំហំធំ និងគុណវិសេសដែលគួរដល់ការគោរពបូជា។
កម្ពស់ មនុស្សយើងខ្ពង់ខ្ពស់ទៅបាន មិនមែនដោយជាតិត្រកូល ឬដោយទ្រព្យសម្បត្តិនោះទេ
images/articles/1436/Untitled-1-Recovered.jpg
ផ្សាយ : ០៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ (អាន: ១០,៥១៥ ដង)
ជីវិតមនុស្សយើង ក៏ដូចជារថយន្តមួយគ្រឿងដែលគេផលិតមកប្រើអ៊ីចឹងឯង បើថែរក្សាបានល្អក៏រមែងគង់វង្សនៅបានយូរ ។រថយន្តត្រូវការល្បឿន រីឯមនុស្សក៏ត្រូវការឈានទៅមុខ។ មនុស្សយើងដែលអាចឈានទៅមុខបាន គឺត្រូវតែជាមនុស្សដែលពិតប្រាកដក្នុងការងារ មិនឡេះឡោះធ្វើអ្វីៗ គឺធ្វើយ៉ាងពិតមែនទែន មិនទម្រន់ មិនរួញរា ស្មោះត្រង់នឹងការងារស្មោះត្រង់នឹងខ្លួនឯង ព្រមទាំងស្មោះត្រង់នឹងអ្នកដទៃ។
រថយន្តត្រូវតែបញ្ឈប់ឲ្យបានទាន់ពេល នៅពេលមានឧបសគ្គ ឬភ្លើងក្រហមជាដើម រីឯមនុស្សយើងវិញក៏ត្រូវតែបញ្ឈប់ នៅពេលដែលគួរឈប់ ត្រូវមានសតិរក្សាចិត្តរបស់ខ្លួន បញ្ឈប់អបាយមុខ គ្រឿងស្រវឹងគ្រឿងញៀន បញ្ឈប់អំពើទុច្ចរិត និងហាមចិត្តបញ្ឈប់សេចក្ដីខឹងក្រោធជាដើម ។រថយន្តជីវិត បើមិនឈប់ឲ្យបានទាន់ពេលទេ វារមែងមានគ្រោះថ្នាក់ជាពិតប្រាកដ នាំទុក្ខនាំទោសឲ្យដល់អ្នកដទៃ ពេញទឹកពេញដីពេញផ្ទៃនគរទៀតផង។
រថយន្តត្រូវការដូរប្រេងម៉ាស៊ីនជាដើម ដើម្បីឲ្យម៉ាស៊ីនដំណើរការបានស្រួល រីឯមនុស្សក៏ត្រូវចេះលះបង់ បែងចែកទ្រព្យសម្បត្តិ កម្លាំងកាយ កម្លាំងបញ្ញា តាមដែលអាចប្រព្រឹត្តទៅបាន ដែលអាចឲ្យជីវិតរស់នៅយ៉ាងមានសេចក្ដីសុខ។
ចំពោះការប្រើរថយន្ត ត្រូវចេះ និងគោរពច្បាប់ចរាចរ វិន័យក្នុងការបើកបរ សូម្បីតែភ្លើងបៃតងហើយ ក៏មិនត្រូវទៅទាំងមិនមើលឆ្វេងស្ដាំនោះឡើយ យ៉ាងណាដំណើរជីវិតក៏ដូចគ្នា ត្រូវចេះដឹងនិងអនុវត្តនូវច្បាប់សង្គម បើមិនដូច្នោះទេ ជីវិតនឹងជួបនូវគ្រោះថ្នាក់ពុំខាន សូម្បីត្រូវនឹងច្បាប់អនុញ្ញាតហើយក៏ដោយ ក៏ត្រូវមានស្មារតីប្រយ័ត្នប្រយែង កុំឲ្យទាស់ទែងនឹងអ្នកដទៃផងដែរ។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ៤៨ធម្មទស្សន៍
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
