ជី​វ​ប្រ​វត្តិ​របស់​ចិត្ត​គហ​បតី​ឧ​បាសក​ (​ដែល​ជា​ឯ​ត​ទគ្គៈ​ផ្នែក​ខាង​ធម្ម​កថិក​) ចិត្ត​គហ​បតី​ លោក​ជា​អ្នក​ទ្រទ្រង់​នូវ​តំណែង​ជា​ឯត​ទគ្គៈ​មួយ​ដែរ​ គឺ​ផ្នែក​ខាង​ធម្ម​កថិក​ ដែល​ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ​ជា​​ម្ចាស់​ ទ្រង់​តែង​តាំង​ទុក​ឲ្យ​ជា​កំពូល​លើស​ឧ​បាសក​ទាំង​ឡាយ​ ដោយ​មាន​រឿង​ពោល​ក្នុង​អដ្ឋ​កថា​មនោ​រថ​បូរ​ណី​ ដែល​ជា​អដ្ឋ​កថា​អធិ​ប្បាយ​សេច​ក្តី​ព្រះ​បាលី​នៅ​ក្នុង​ គម្ពី​រ​អង្គុត្ត​រនិកាយ​

ជី​វ​ប្រ​វត្តិ​របស់​នា​ចុន្ទ​កម្មា​រ​បុត្រ​ឧ​បាសក​ (​ជា​ឧ​បាសក​មួយ​រូប​ដ៏​ឆ្នើម​នៅ​ក្នុង​ព្រះ​ពុទ្ធ​សាសនា​នេះ​) នា​យ​ចុន្ទ​កម្មារ​បុត្រ​ ជា​ឧ​បាសក​ដែល​បាន​សម្រេច​អរិយ​ធម៌​ គឺ​ធម្ម​ដ៏​ប្រសើរ​ ឬ​ធម៌​ដែលជួយ​ឲ្យ​ជា​អ្ន​ក​ឆ្ងាយ​ចាក​សឹក​សត្រូវ​ ពោល​គឺ​កិលេស​ ហើយ​ជា​អរិយ​ឧ​បាសក​ ដែល​បាន​ថ្វាយ​មហា​ទាន​គ្រា​ចុង​ក្រោយ​ដល់​ព្រះ​លោក​នាថ​ ហើយ​ព្រះ​អង្គ​ស្តេច​រំលត់​ខន្ធ​បរិ​និព្វាន​ទៅ​ ទាំង​នេះ​ជា​រឿង​មួយ​ ដែល​គួរ​ឲ្យ​ជ្រះ​ថ្លា

នៅអាស្រមមនោរម ពេលព្រះសុរិយាជ្រៀងជ្រេ ហៀបអស្តង្គត នាថ្ងៃមួយ សម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ព្រះអង្គ ទ្រង់គង់នៅក្នុង ទីលានអាស្រមមនោរម សង្កាត់រកាកោះ ស្រុកគងពិសី

ជី​វ​ប្រ​វតិ្ត​របស់​តបុស្សៈ​ និង​ភល្លិកៈ (​លោក​ទាំង​ពី​ជា​ឯត​ទ​គ្គៈ​ ផ្នែក​ខាង​អ្នក​ដល់​សរណៈ​ជា​បឋម​) លោក​ទាំង​ពី​រ​ចាត់​ថា​ជា​ ទ្វេ​វាចិក​ឧ​បាសក ប្រែ​ថា​ ឧបាសក​អ្នក​វាចាពីរ​ មាន​ន័យ​ថា​ ជា​អ្នក​ពោល​វា​ចា​ដល់​សរណៈ​ ២ បាន​ដល់​ ព្រះ​ពុទ្ធ​ និង​ព្រះ​ធម៌​ មុន​ឧ​បាសក​ទាំង​ឡាយ​ រហូត​ជា​អ្នក​បាន​ទទួល​នូវ​ការ​លើក​តម្កើង​ពី​ព្រះ​លោក​នាថ​ថា​ ជា​អ្នក​ប្រសើរ​ជា​ង​ឧ​បាសក​ទាំង​ឡាយ​ អ្នក​ដល់​សរណៈ​មុន​ឧ​បា​ស​ក​​

ប្រវត្តិសង្ខេប នៃ សម្ដេចសុធម្មាធិបតី ព្រះនាម អ៊ុង ស្រី គណៈធម្មយុត្តិកនិកាយ ព.ស ២៤៨៥~២៤៩៨ គ.ស ១៩៤២~១៩៥៦ សម្ដេច​សម្ភព នៅថ្ងៃ ព្រហស្បតិ៍ ១៣កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំមមី ទោស័ក ព.ស ២៤១៤ គ.ស ១៨៧០ ម.ស ១៧៩២ ច.ស ១២៣២

ជីវ​ប្រ​វត្តិ​របស់​ពេទ្យ​ជីវ​ក​កោ​មារ​ភច្ច​ឧ​បាសក (​ជា​អ្នក​ប្រសើរ​ផ្នែក​ខាង​ញ៉ាំង​បុគ្គល​ឲ្យ​​ជ្រះ​ថ្លា​) ពេទ្យ​ជី​វក​កោ​មា​រភច្ច​ ជា​បុព្វា​ចារ្យ​ ក្នុង​បណ្តា​ពេទ្យ​ទាំង​ឡាយ​ ជា​ពេទ្យ​ដែល​គួរ​ឲ្យ​គោរព​រាប់​អាន​ ជា​អច្ឆរិយ​ពេទ្យ​ ជា​អ្នក​ពូកែ​បំផុត​ក្នុង​ការ​វិនិច្ឆ័យ​អា​ការ​រោគ​បាន​យ៉ាង​ត្រឹម​ត្រូវ​ ត្រង់​ទៅ​តាម​សមុដ្ឋាន​របស់​រោគ​ ហើយ​ដាក់​ថ្នាំ​បំ​បាត់​រោគ​បាន​យ៉ាង​សក្តិ​សិទ្ធិ​ទៀត​ផង​ ធ្វើ​ឲ្យ​ជម្ងឺ​ដែល​កើត​ឡើង​នោះ ជា​សះ​ស្បើយ​ទៅ​បាន​ឆាប់​រហ័ស

ជី​វ​ប្រ​វត្តិ​របស់​នកុល​បិ​តា​គហ​តី​ឧ​បាសក (​ជា​អ្នក​ប្រ​សើ​រ​ផ្នែក​ខាង​ជា​អ្នក​ចេះ​និយាយ​ឲ្យ​អ្នក​ដទៃ​សិ្នទ្ធ​ស្នាល​) នកុល​បិ​តា​គហ​បតី​ ជា​ឧ​បាសក​ដែល​មាន​កិត្តិ​គុណដ៍​​កំពូល​ដែល​បាន​ទទួល​ការ​លើក​តម្កើង​ អំពី​ព្រះ​ភគ​វា​ ឲ្យ​ជា​អ្នក​ប្រសើ​រ​ជាង​ឧ​បាសក​ទាំង​ឡាយ​ ផ្នែ​ក​ខាង​ជា​អ្នក​ចេះ​និយាយ​ឲ្យ​អ្នក​ដទៃ​ស្និទ្ធ​ស្នាល​ ។ ជី​វ​ប្រ​វត្តិ​របស់​នកុល​បិតា​គហបតី​ មាន​សម្តែង​ទុក​ក្នុង​ អដ្ឋ​កថា​ មនោ​រថ​បូ​រណី​ ដែល​ជា​អដ្ឋ​កថា​

ប្រវត្តិសង្ខេប ឧកញ៉ា មហាឧបាសិកា ញ៉ឹក ប៊ុនថា ឈ្មោះ ញ៉ឹក ប៊ុនថា ជាអក្សរឡាតាំង Nhek Buntha ភេទ ស្រី សញ្ជាតិ