Reading Article
Public date : 31, Aug 2019 (28,311 Read)
អាយាចនសូត្រ
|
|
|
អាយាចនសូត្រ
បិដកលេខ ៣០ ទំព័រ ២៤ ខ្ញុំបានស្តាប់មក យ៉ាងនេះ ។ សម័យមួយព្រះមានព្រះភាគទ្រង់ទើបនឹងបានត្រាស់ដឹងជាដំបូង ទ្រង់គង់នៅក្រោមដើមអជបាលនិគ្រោធ ប្របឆ្នេរស្ទឹងនេរញ្ជរា ក្នុងឧរុវេលា ប្រទេស ។ គ្រានោះឯង ព្រះមានព្រះភាគទ្រង់សេ្តចទៅគង់ក្នុងទីស្ងាត់សម្ងំនៅមានព្រះទ័យត្រិះរិះកើតឡើង យ៉ាងនេះថា ធម៌ នេះអាត្មាអញបានត្រាស់ដឹងហើយ ជាធម៌ជ្រាលជ្រៅ ជាធម៌ដែលសត្វឃើញបានដោយកម្រ ជាធម៌ដែលសត្វត្រាស់ដឹងបានដោយកម្រ ជាធម៌ស្ងប់រម្ងាប់ ជាធម៌ថ្លៃថ្លា ជាធម៌ដែលសត្វមិនគប្បីស្ទង់មមើល ដោយសេចក្តីត្រិះរិះបាន ជាធម៌ល្អិត ជាធម៌មានតែអ្នកបា្រជ្ញ ទើបត្រាស់ដឹងបាន ត្រេកអរក្នុងសេចក្តីអាល័យ រីករាយក្នុងសេចក្តីអាល័យមួយទៀត បដិច្ចសមុប្បាទធម៌ គឺធម៌ជាបច្ច័យនៃគ្នានិងគ្នាណា បដិច្ចសមុប្បាទធម៌នេះ ពួគសត្វជាអ្នកត្រេកត្រអាលដោយសេចក្តីអាល័យ ត្រេកអរក្នុងសេចក្តីអាល័យ រីករាយក្នុងសេចក្តីអាល័យឃើញបានដោយក្រ មួយទៀត ធម៌ណា សម្រាប់រម្ងាប់សង្ខារទាំងពួង សម្រាប់លះបង់ឧបធិទាំងពួង ជាទីអស់ទៅនៃតណ្ហាជាទីនឿយណាយចាករាគៈ ជាទីរំលត់សេចក្តីទុក្ខ គឺព្រះនិព្វាន ធម៌នេះ ពួកសត្វឃើញបានដោយកម្រដូចគ្នា ប្រសិនបើអាត្មាអញសម្តែងធម៌ទៅក៏សត្វទាំឡាយដទស មិនគប្បីត្រាស់ដឹងធម៌របស់អាត្មាអញបានទេ អាត្មាអញនឹង មានតែសេចក្តីលំបាកនោះ អាត្មាអញ នឹងមានតែសេក្តីនឿយព្រួយនោះ (ឥតអំពើ) ។ បានឬថាព្រះគាថាជាអស្ចារ្យទាំងឡាយនេះ ដែលមិនធ្លាប់បានស្តាប់មកអំពីកាលមុន ក៏ប្រាកដដល់ព្រះមានព្រះភាគថាៈ កិច្ឆេន មេ អធិគតំ ហលន្ទានិ បកាសិតុំ រាគទោសបរេតេហិ នាយំ ធម្មោ សុសម្ពូធោ ។ ឥឡូវនេះ អាត្មាអញ មិនគួរប្រកាសធម៌ ដែលអាត្មាអញបានត្រាស់ដឹងហើយ ដោយលំបាកទេ ព្រោះថា ធម៌នេះ សត្វទាំងឡាយដែលត្រូវរាគៈ ទោសៈ គ្របសង្កត់ ហើយ មិនងាយត្រាស់ដឹងបានឡើយ ។ បដិសោតគមី និបុណំ គម្ភិរំ ទុន្ទសំ អណុំ រាគតោ ន ទក្ខន្តិ តមោខន្ធេន អាវុតាតិ ។ សត្វទាំងឡាយត្រេកអរ ដោយរាគៈ មានគំនរងងឹតគឺអវិជ្ជាបិទបាំង រមែងមិនឃើញនូវធម៌ដែលប្រព្រឹត្តច្រាសខ្សែរទឹកជាធម៌ល្អិត ជ្រាលជ្រៅ សត្វឃើញបានដោយកម្រ ជាធម៌តូវឆ្មារ ។ កាលព្រះមានព្រះភាគ ពិចារណាដូច្នេះហើយ ព្រះទ័យក៏បង្អោនទៅដើម្បីសេចក្តីខ្វល់ខ្វាយតិច មិនបង្អោនទៅដើម្បីនឹងសម្តែងធម៌ឡើយ ។ គ្រានោះ សហសម្បតិព្រហ្ម ដឹងនូវសេចក្តីត្រិះរិះក្នុងព្រះហឬទ័យរបស់ព្រះមានព្រះភាគ ដោយចិត្តហើយទើបរំពឹងគិតដូច្នេះថា ឳហ្ន៎ សត្វលោកសាបសូន្យមិនខាន ឳហ្ន៎ សត្វលោកវិនាសមិនខាន បង្អោនទៅដើម្បីសេចក្តីខ្វល់ខ្វាយតិច មិនបង្អោនទៅដើម្បីសម្តែងធម៌ឡើយ ។ គ្រានោះ សហម្បតិព្រហ្ម ក៏បាត់អំពីព្រហ្មលោកមកប្រាកដក្នុងទីចំពោះព្រះភក្ត្រព្រះមានព្រះភាគ ដោយឆាប់រហ័ស ដូចបុរស មានកម្លាំងលាចេញនូវដៃដែលបត់ចូល ឬបត់ចូលនូវដៃដែលលាចេញ ។ លំដាប់នោះ សហសម្បតិព្រហ្ម ធ្វើនូវសំពត់ឧត្តរាសង្គៈឆៀងស្មាម្ខាង លុតចុះនូវមណ្ឌល នៃជង្គង់ខាងស្តាំ លើផែនដីប្រណម្យអញ្ជលី ចំពោះទៅរកព្រះមានព្រះភាគ ក្រាបបង្គំទូលព្រះមានព្រះភាគ ដូច្នេះថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចម្រើន សូមព្រះមានព្រះភាគទ្រង់សម្តែធម៌ សូមព្រះសុគតទ្រង់សម្តែងធម៌ សត្វទាំងឡាយ ដែលមានធូលី ស្រាលស្តើងក្នុងភ្នែក ក៏មានខ្លះដែរ សត្វទាំងនោះ នឹងសាបសូន្យ ព្រោះមិនបានស្តាប់ធម៌ សត្វទាំងឡាយជាអ្នកត្រាស់ដឹងនូវធម៌ គង់មាន ។ សហម្បតិ ព្រហ្ម បានពោលពាក្យនេះ លុះពោលពាក្យនេះរួចហើយ ទើបពោលពាក្យនេះតទៅទៀតថា៖ បាតុរហោសិ មគធេសុ បុព្វេ ធម្មោ អសុទ្ធោ សមលេហិ ចិន្តិតោ អបាបុរេតំ អមតស្ស ទ្វារំ សុណន្តុ សម្មំ វិមលេនានុពទ្ធំ ។ ពីមុនរៀងមក ធម៌ដែលជនទាំងឡាយ អ្នកប្រកបដោយមន្ទិល តែងគិតជាធម៌មិនបរិសុទ្ធ កើតប្រាកដក្នុងដែនមគធៈសូមព្រះអង្គបើនូវទ្វារ នៃព្រះនិព្វាន សត្វទាំងឡាយនឹងស្តាប់នូវធម៌ដែលព្រះពុទ្ធជាអ្នកប្រាសចាកមន្ទិលទ្រង់ត្រាស់ដឹងហើយ ។ សេលេ យថា បព្វតមុទ្ធនិដ្ឋិតោ យថាបិ បស្សេ ជនតំ សមន្តតោ តថូបមំ ធម្មមយំ សុមេធសោ សោកាវតិណ្ណំ ជនតមបេតសោកោ អវេក្ខស្សុ ជាតិជរាតិតូតន្តិ ។ បុរសឈរនៅលើកំពូលភ្នំសុទ្ធសឹងថ្ម គប្បីឃើញដប្រជុំជនដោយជុំវិញយ៉ាងណាមិញ បពិត្រព្រះអង្គមានបញ្ញាល្អ មានចក្ខុជុំវិញ ប្រាសចាកសេចក្តីសោក សូមព្រះអង្គឡើងកាន់ប្រាសាទដែលសម្រេចដោយធម៌ គឺបញ្ញាដូចជាភ្នំនោះ ហើយពិចារណមើលនូវប្រជុំជន ដែលលិចចុះក្នុងសេចក្តីសោក ត្រូវជាតិ ជរាគ្របសង្កត់ ។ ឧដ្ឋេហិ វីរ វិជិតសង្គាម សត្ថវាហ អនណ វិចរ លោកេ ទេសេតុ ភគវា ធម្មំ អញ្ញាតារោ ភវិស្សន្តីតិ ។ បពិត្រព្រះអង្គមានព្យាយាម ទ្រង់ឈ្នះនូវសង្គ្រាម សូមព្រះអង្គក្រោកឡើង បពិត្រព្រះអង្គ ជាអ្នកនាំទៅនូវពពួកសត្វព្រះអង្គមិនមានបំណុល សូមទ្រង់ស្តេចទៅក្នុងលោក សូមព្រះមានព្រះភាគា ទ្រង់សម្តែងធម៌ សត្វទាំងឡាយជាអ្នកត្រាស់ដឹងគង់នឹងមាន ។ គ្រានោះ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ជ្រាបច្បាស់នូវសេក្តីអារាធានារបស់ព្រហ្មផង ទ្រង់អាស្រ័យនូវសេចក្តីករុណាចំពោះសត្វទាំងឡាយផង ទើបទ្រង់រមិលមើលនូវសត្វលោក ដោយពុទ្ធចក្ខុ ។ កាលដែលព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់រមិលមើលនូវសត្វលោកដោយពុទ្ធចក្ខុ ទ្រង់បានឃើញសត្វទាំងឡាយ មានភ្នែកប្រកបដោយធូលីតិចខ្លះ មានភ្នែកប្រកបដោយធូលីច្រើនខ្លះ មានឥន្ទ្រិយក្លាខ្លះ មានឥន្ទ្រិយទន់ខ្លះ មានអាការល្អខ្លះ មានអាការអាក្រក់ខ្លះ ជាសត្វដែលឲ្យត្រាស់ដឹបានដោយងាយខ្លះជាសត្វដែលឲ្យត្រាស់ដឹងបានក្រខ្លះ ជាអ្នកឃើញនូវទោសនិងភ័យក្នុងបរលោកខ្លះ ។ ប្រៀបដូចជលជាតិពួកខ្លះ គឺផ្កាព្រលិតក្តី ឈូកក្រហមក្តី ឈូកក្តី ក្នុងគុម្ពព្រលិតក្តី គុម្ពឈូកក្រហមក្តី គុម្ពឈូកសក្តី ដុះឡើងក្នុងទឹក ចម្រើនឡើងក្នុងទឹក លូតលាស់តាមទឹកលិចនៅក្នុងទឹក មានជលជាតិពួកខ្លះ គឺផ្កាព្រលិតក្តី ឈូកក្រហមក្តី ឈូកសក្តី ដុះឡើងក្នុងទឹក ចម្រើនឡើងក្នុងទឹក ឋិតនៅត្រឹមស្មើនឹងទឹក លូតផុតអំពីទឹកមិនទទឹកដោយទឹក មានឧបមាយ៉ាងណាមិញ កាលដែលព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់រមិលមើលនូវសត្វលោក ដោយពុទ្ធចក្ខុ ទ្រង់ឃើញសត្វទាំងឡាយ មានភ្នែកប្រកបដោយធូលីតិចខ្លះ មានភ្នែកប្រកបដោយធូលីច្រើនខ្លះ មានឥន្ទ្រិយក្លាខ្លះ មានភ្នែកប្រកបដោយធូលីច្រើនខ្លះ មានឥន្ទ្រិយក្លាខ្លះ មានឥន្ទ្រិយទន់ខ្លះ មានអាការល្អខ្លះ មានអាការអាក្រក់ខ្លះ ជាសត្វដែលឲ្យត្រាស់ដឹងបានដោយងាយខ្លះ ជាសត្វដែលឲ្យត្រាស់ដឹងបានដោយក្រខ្លះ ជាអ្នកឃើញនូវទោសនិងភ័យ ក្នុងបរលោកខ្លះ លុះទ្រង់ឃើញហើយបានពោលគាថា តបនឹងសហម្បតិព្រហ្មថា៖ អបារុតា តេ អមតស្ស ទ្វារា យេ សោតវន្តោ បមុញ្ចន្តុ សទ្ធំ ។ ទ្វារនៃព្រះនិព្វាននោះតថាគតបានបើកហើយ សត្វទាំងឡាយណា មានសោតប្បសាទ ចូរបញ្ចេញនូវសទ្ធាចុះ ។ វិហិសសញ្ញី បគុណំ ន តាសី ធម្មំ បណីតំ មនុជេសុ ព្រហ្មេតិ ។ ម្នាលព្រហ្ម តថាគតសំគាល់នូវសេចក្តីលំបាក បានជាមិនសម្តែងធម៌ដែលស្ងាត់ ជាធម៌ដ៏ឧត្តម ដល់ពួកមនុស្សទាំងឡាយ ។ គ្រានោះ សហម្បតិព្រហ្មគិតថា អាត្មាអញជាបុគ្គលដែលព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ធ្វើឳកាសដើម្បីនឹងសម្តែងធម៌ហើយ( លុះគិតដូច្នេះហើយ ) ក៏ថ្វាយបង្គំព្រះមានព្រះភាគ ធ្វើប្រទក្សិណហើយបាត់អំពីទីនោះទៅ ។ អត្តបទនេះដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅៈ ជំនួយសតិ រៀបរៀងដោយៈ អគ្គបណ្ឌិត ធម្មាចារ្យ ប៊ុត សាវង្ស វាយអត្តបទដោយៈ កញ្ញា ជា ម៉ានិត ដោយ៥០០០ឆ្នាំ |
