Reading Article
Public date : 30, Jul 2019 (68,579 Read)
ភ្លើងជីវិត
|
|
|
ភ្លើងជីវិត
ភ្នែក ត្រចៀក ច្រមុះ អណ្ដាត កាយ ចិត្ត រូប សម្លេង ក្លិន រស ផោដ្ឋព្វៈ ធម្មារម្មណ៍ និងវិញ្ញាណ ដែលដឹងច្បាស់នូវអារម្មណ៍ទាំងនោះ ព្រមទាំងវេទនា ទាំងឡាយដែលសោយតាមទ្វារភ្នែក ទ្វារត្រចៀក ទ្វារច្រមុះ ទ្វារអណ្ដាត ទ្វារកាយ ទ្វារចិត្ត គឺជាតួជីវិតដែលជារបស់ក្ដៅ។ នៅក្នុងអាទិត្តបរិយាយសូត្រ ព្រះមានព្រះភាគទ្រង់ត្រាស់សម្ដែងអំពីរបស់ក្ដៅ មាន ២៤ ចំណុចធំៗគឺ ១- ភ្នែក ជារបស់ក្ដៅ ២- រូប គឺពណ៌ ជារបស់ក្ដៅ ៣- ចក្ខុវិញ្ញាណ គឺវិញ្ញាណដែលដឹងច្បាស់នូវរូបនោះជារបស់ក្ដៅ ៤- ការសោយនូវអារម្មណ៍ គឺវេទនាជាសុខក្ដី ជាទុក្ខក្ដីមិនមែនទុក្ខមិនមែនសុខក្ដី កើតឡើងព្រោះចក្ខុសម្ផស្សជាបច្ច័យជារបស់ក្ដៅ។ ៥- ត្រចៀក ជារបស់ក្ដៅ ៦- សម្លេង ជារបស់ក្ដៅ ៧- សោតវិញ្ញាណ គឺវិញ្ញាណដែលដឹងច្បាស់នូវសម្លេងនោះ ជារបស់ក្ដៅ ៨- ការសោយនូវអារម្មណ៍ គឺវេទនាជាសុខក្ដី ជាទុក្ខក្ដី មិនមែនទុក្ខមិនមែនសុខក្ដី កើតឡើងព្រោះសោតសម្ផស្សជាបច្ច័យជារបស់ក្ដៅ។ ៩- ច្រមុះ ជារបស់ក្ដៅ ១០- ក្លិន ជារបស់ក្ដៅ ១១- ឃានវិញ្ញាណ គឺវិញ្ញាណដែលដឹងច្បាស់នូវក្លិននោះជារបស់ក្ដៅ ១២- ការសោយនូវអារម្មណ៍ គឺវេទនាជាសុខក្ដី ជាទុក្ខក្ដី មិនមែនទុក្ខមិនមែនសុខក្ដី កើតឡើងព្រោះឃានសម្ផស្សជាបច្ច័យជារបស់ក្ដៅ។ ១៣- អណ្ដាត ជារបស់ក្ដៅ ១៤- រសទាំងឡាយ ជារបស់ក្ដៅ ១៥- ជិវ្ហាវិញ្ញាណ គឺវិញ្ញាណដែលដឹងច្បាស់នូវរសនោះជារបស់ក្ដៅ ១៦- ការសោយនូវអារម្មណ៍ គឺវេទនាជាសុខក្ដី ជាទុក្ខក្ដី មិនមែនទុក្ខមិនមែនសុខក្ដី កើតឡើងព្រោះជិវ្ហាសម្ផស្សជាបច្ច័យជារបស់ក្ដៅ។ ១៧- កាយ ជារបស់ក្ដៅ ១៨- ផោដ្ឋព្វៈ គឺសភាព ក្ដៅ ត្រជាក់ ទន់ រឹង កម្រើក ញ័រ ជារបស់ក្ដៅ ១៩- កាយវិញ្ញាណ គឺវិញ្ញាណដែលដឹងច្បាស់នូវផោដ្ឋព្វៈនោះ ជារបស់ក្ដៅ ២០- ការសោយនូវអារម្មណ៍ គឺវេទនាសុខក្ដី ជាទុក្ខក្ដី មិនមែនទុក្ខមិនមែនសុខក្ដី កើតឡើងព្រោះកាយសម្ផស្សជាបច្ច័យជារបស់ក្ដៅ។ ២១- ចិត្ត ជារបស់ក្ដៅ ២២- ធម៌ទាំងឡាយ គឺអារម្មណ៍ទាំងឡាយ ដែលដឹងតាមផ្លូវចិត្ត ជារបស់ក្ដៅ ២៣- មនោវិញ្ញាណ គឺវិញ្ញាណដែលដឹងច្បាស់នូវធម៌ទាំងឡាយនោះ ជារបស់ក្ដៅ ២៤- ការសោយនូវអារម្មណ៍ គឺវេទនាជាសុខក្ដី ជាទុក្ខក្ដី មិនមែនទុក្ខមិនមែនសុខក្ដីកើតឡើងព្រោះមនោសម្ផស្សជាបច្ច័យជារបស់ក្ដៅ។ ធម៌ទាំងឡាយនេះ មិនមែនក្ដៅឯងៗទេ គឺក្ដៅព្រោះបច្ច័យ ដូច្នោះហើយ ទើបព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ត្រាស់បញ្ជាក់បន្ថែមថា អាទិត្តំ រាគគ្គិនា ទោសគ្គិនា មោហគ្គិនា អាទិត្តិ ជាតិយា ជរាមរណេន សោកេហិ បរិទេវាហិ ទុក្ខេហិ ទោមនស្សេហិ ឧបាយាសេហិ អាទិត្តន្តិ វទាមិ ។ តថាគតពោលថា ក្ដៅដោយភ្លើងគឺ រាគៈ ដោយភ្លើងគឺទោសៈ ដោយភ្លើងគឺ មោហៈ ក្ដៅដោយសេចក្ដីកើត ដោយសេចក្ដីចាស់គ្រាំគ្រា និងសេចក្ដីស្លាប់ ក្ដៅដោយសេចក្ដីសោក ដោយសេចក្ដីខ្សឹកខ្សួល ដោយសេចក្ដីទុក្ខក្នុងកាយ ដោយសេចក្ដីទុក្ខក្នុងចិត្តដោយសេចក្ដីចង្អៀតចង្អល់ក្នុងចិត្តទាំងឡាយ។ នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ បើទុកជាមិនមានអ្នកណាប្រាប់ក៏យើងអាចដឹងបានថា សត្វលោកកំពុងតែរស់នៅក្នុងកម្ដៅហើយកម្ដៅនេះ កាន់តែមានកំណើនកើនឡើងជាលំដាប់។ សភាពទាំងអស់នេះ ក៏ព្រោះតែភ្លើងគឺកិលេស មានរាគៈ ជាដើម ដែលអាស្រ័យនៅក្នុងចិត្តរបស់សត្វលោកកាន់តែមានចំហេះខ្លាំងឡើងៗ ដោយហេតុថា សត្វលោកកាន់តែឆ្លាត មានល្បិចកលពិសពុល ក្នុងការផ្គុំភ្លើងតណ្ហាឲ្យកាន់តែមានកម្លាំងខ្លាំងឡើងៗ ជាលំដាប់។ សត្វលោករឹតតែគ្មានជំនឿ គ្មានប្រកាន់យកថា ការពន្លត់ភ្លើងរាគៈ ទោសៈ មោហៈ គឺជាចំណុចត្រជាក់ដ៏កំពូលនោះទេ ផ្ទុយមកវិញ គេច្រើនតែស្វែងរកសេចក្ដីសប្បាយរីករាយលើបញ្ចកាមគុណ ដែលជាការពង្រីកភ្នក់ភ្លើងជីវិតឲ្យកាន់តែធំដោយគំនិតបញ្ជេះច្រើនជាងគំនិតពន្លត់។ សកលលោក បានក្លាយទៅជាលោកដែលមានកម្ដៅទាំងមនុស្ស ទាំងសត្វ ទាំងសកលធាតុ ក៏ព្រោះតែមនុស្សក្នុងពិភពលោក នាំគ្នាស្ទាបអង្អែលនូវបញ្ចកាមគុណ នាំគ្នាបម្រើសេចក្ដីសប្បាយបោកប្រាស់ ប្រកបដោយចិត្តពោរពេញដោយរាគៈ ទោសៈ មោហៈ លើសពីសម័យមុន ១ ជា ១០ ឬ ១ ជា ២០ ក៏អាចថាបាន។ សព្វថ្ងៃនេះ មនុស្សបាននាំគ្នាពពាក់ពពូនជំពាក់ជំពិនទៅលើអំពើដុតកម្ដៅខ្លួនឯង គឺនាំគ្នាថ្ងូរ នាំគ្នាជូរចត់ក្នុងជីវិតរបស់ខ្លួន នាំគ្នាបង្កើនកិលេសរបស់ខ្លួន ខ្លះទៀតប្រាថ្នាលើកខ្លួនរបស់គេជាម្ចាស់ពិភពលោក។ ជាងនេះទៅទៀត គំនិតរបស់សត្វលោកម្នាក់ៗ តែងមានការប្រកាន់យកនូវរបស់មិនទៀង ជាទុក្ខ ជាអនត្តាថាជារបស់ទៀត ជាសុខ ជាអត្តា។ ប៉ុន្តែការប្រកាន់ និងគំហើញទាំងនេះ លទ្ធផលចុងក្រោយ គឺសំណើចលាយទំនួញ សំអប់លាយសម្លាញ់ សម្លូតលាយកំណាចជាដើមដែលផ្លាស់ប្ដូរគ្នាវិញទៅមកឥតឈប់ឈរ ស្ថិតក្រោមលក្ខណៈដុតបំផ្លាញជីវិតខ្លួនឯងដោយវិធីផ្សេងៗ យ៉ាងគួរឲ្យសង្វេគខ្លោចផ្សាដោយគ្មានដឹងខ្លួនឡើយ។ ក្នុងពិភពលោកនេះ មិនមានទីណាមួយ ដែលមានសភាពសុខត្រជាក់ពិតប្រាកដសម្រាប់សត្វលោក ដែលនៅមានកិលេសឡើយ ទោះបីសត្វលោកខំគេចពីកន្លែងមួយទៅកន្លែងមួយ ពីប្រទេសមួយទៅប្រទេសមួយយ៉ាងណាក៏ដោយ ឲ្យតែនៅមានកិលេស ជីវិតនៅតែក្ដៅជានិច្ច។ ពេលភ្លើងឆេះផ្ទះ វិធីដែលសមស្រប មិនមែនត្រូវយកឧសទៅដាក់បន្ថែម ឬលើកផ្ទះរត់ឡើង គឺត្រូវតែយកទឹកទៅពន្លត់ភ្លើងដែលកំពុងឆេះនុ៎ះឯង យ៉ាងណាមិញជីវិតដែលក្ដៅគគុកនេះ ក៏មិនខុសអំពីផ្ទះដែលភ្លើងកំពុងតែឆេះដែរ សេចក្ដីឧបមានោះ យ៉ាងនេះគឺ -ជីវិតដែលមានកិលេស ដូចជាផ្ទះដែលភ្លើងកំពុងឆេះ -ការស្វែងរកកាមគុណ គឺសេចក្ដីសប្បាយមកបន្លប់ដូចជាការដាក់ឧសបន្ថែម -ការរត់គេចពីបញ្ហា ដូចជាការលើកផ្ទះដែលភ្លើងកំពុងឆេះរត់ទៅ -ការសិក្សាធម៌ចម្រើនប្រាជ្ញា ដូចជាការយកទឹកទៅពន្លត់ភ្លើង ដូច្នេះ ជីវិតដែលត្រូវភ្លើងឆេះ គឺមានចំពោះតែជីវិតដែលមានកិលេសជាគ្រឿងដុតរោល បើកិលេសមិនមានហើយ ភាពក្ដៅក្រហាយនៃជីវិតរមែងមិនមាន មានតែសភាពត្រជាក់ ទាំងពេលដែលមានជីវិត និងពេលដែលលាចាកលោកនេះទៅ។ សូមមនុស្សគ្រប់គ្នា បានសិក្សាអំពីវិធីពន្លត់ភ្លើងជីវិតផង សូមកុំឆ្លាតតែខាងបញ្ឆេះ។ ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ដំណើរជីវិត រៀបរៀងដោយ ភិក្ខុវជិរប្បញ្ញោ សាន សុជា ដោយ៥០០០ឆ្នាំ |
Articles you may like
