Reading Article
Public date : 30, Jul 2019 (60,551 Read)
សុត្តន្តបិដក សំយុត្តនិកាយ ខន្ធវារវគ្គ
|
|
|
សុត្តន្តបិដក សំយុត្តនិកាយ ខន្ធវារវគ្គ
ខន្ធសំយុត្ត អន្តវគ្គ បិដកលេខ ៣៤ ទំព័រ ១+៧+៨ (១)- ក្រុងសាវត្ថី ។បេ។ ក្នុងទីនោះឯង ។បេ។ ព្រះមានព្រះភាគទ្រង់ត្រាស់ថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ អន្តៈ (ចំណែក) នេះមាន ៤ យ៉ាង។ អន្តៈ ៤យ៉ាង តើដូចម្ដេច។ គឺ ១- អន្តៈ គឺ សកាយ ២- អន្តៈ គឺ ហេតុឲ្យកើតឡើងនៃសកាយ ៣- អន្តៈ គឺ សេចក្ដីរលត់នៃសកាយ ៤- អន្តៈ គឺ បដិបទាជាដំណើរទៅកាន់សេចក្ដីរលត់នៃសកាយ។ (២)- ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ចុះអន្តៈគឺសកាយតើដូចម្ដេច។ គប្បីឆ្លើយថា ឧបាទានក្ខន្ធទាំង៥ ។ ឧបាទានក្ខន្ធទាំង៥តើដូចម្ដេច។ គឺ
១- រូបូបាទានក្ខន្ធ = រូប + ឧបាទានក្ខន្ធ ២- វេទនូបាទានក្ខន្ធ = វេទនា + ឧបាទានក្ខន្ធ ៣- សញ្ញូបាទានក្ខន្ធ = សញ្ញា + ឧបាទានក្ខន្ធ ៤- សង្ខារូបាទានក្ខន្ធ = សង្ខារ + ឧបាទានក្ខន្ធ ៥- វិញ្ញាណណូបាទានក្ខន្ធ = វិញ្ញាណ + ឧបាទានក្ខន្ធ (៣)- ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ចុះអន្តៈ គឺហេតុឲ្យកើតឡើងនៃសកាយ តើដូចម្ដេច។ តណ្ហាដែលតាក់តែងនូវភពថ្មីប្រកបដោយសេចក្ដីរីករាយ និងត្រេកអរ មានសេចក្ដីរីករាយក្នុងអារម្មណ៍នោះៗ។ តណ្ហានោះ តើដូចម្ដេច ។ គឺ ១- កាមតណ្ហា ២- ភវតណ្ហា ៣- វិភវតណ្ហា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ នេះហៅថា អន្តៈ គឺហេតុឲ្យកើតឡើងនៃសកាយ។ (៤)- ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ចុះអន្តៈ គឺ សេចក្ដីរលត់នៃសកាយ តើដូចម្ដេច។ សេចក្ដីវិនាស និង សេចក្ដីរលត់មិនមានសេសសល់នៃតណ្ហានោះ កិរិយាលះបង់ កិរិយារលាស់ចោលនូវតណ្ហានោះ កិរិយារួចចាកតណ្ហានោះ សេចក្ដីមិនអាល័យតណ្ហានោះឯណា។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ នោះហៅថា អន្តៈ គឺសេចក្ដីរលត់នៃសកាយ។ (៥)- ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ចុះអន្តៈ គឺបដិបទាជាដំណើរទៅកាន់សេចក្ដីរលត់នៃសកាយ តើដូចម្ដេច។ អរិយមគ្គប្រកបដោយអង្គ ៨ នេះឯង។ តើដូចម្ដេចខ្លះ។ គឺ សេចក្ដីយល់ត្រូវ១ សេចក្ដីត្រិះរិះត្រូវ១ ការនិយាយត្រូវ១ ការងារត្រូវ១ ការចិញ្ចឹមជីវិតត្រូវ១ ការព្យាយាមត្រូវ១ សេចក្ដីរលឹកត្រូវ១ ការតម្កល់ចិត្តត្រូវ១។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ នេះហៅថា អន្តៈ គឺបដិបទា ជាដំណើរទៅកាន់សេចក្ដីរលត់នៃសកាយ។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ នេះឯងជាអន្តៈ(ចំណែក)ទាំង ៤យ៉ាង។ (៦)- ក្រុងសាវត្ថី។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ តថាគតនឹងសម្ដែងនូវទុក្ខផង នូវហេតុឲ្យកើតឡើងនៃទុក្ខផង នូវសេចក្ដីរលត់នៃទុក្ខផង នូវបដិបទាជាដំណើរទៅកាន់សេចក្ដីរលត់នៃទុក្ខផង ដល់អ្នកទាំងឡាយ ចូរស្ដាប់ចុះ។ (៧)- ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ចុះទុក្ខ តើដូចម្ដេច។ គប្បីឆ្លើយថា ឧបាទានក្ខន្ធទាំង ៥ គឺ ជាទុក្ខ។ នេះហៅថា ទុក្ខ។
(៨)- ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ចុះហេតុឲ្យកើតឡើងនៃទុក្ខតើដូចម្ដេច។ តណ្ហាណា ដែលតាក់តែងនូវភពថ្មី ប្រកបដោយសេចក្ដីរីករាយ និង សេចក្ដីត្រេកអរ មានសេចក្ដីរីករាយ ក្នុងអារម្មណ៍នោះៗ។ តណ្ហានោះ តើដូចម្ដេច គឺ កាមតណ្ហា១ ភវតណ្ហា១ វិភវតណ្ហា១។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ នេះហៅថាហេតុឲ្យកើតឡើងនៃទុក្ខ។ (៩)- ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ចុះសេចក្ដីរលត់នៃទុក្ខកើតដូចម្ដេច។ សេចក្ដីវិនាស និងសេចក្ដីរលត់មិនមានសល់នៃតណ្ហានោះ កិរិយារលាស់ចោលនូវតណ្ហានោះ កិរិយារួចចាកតណ្ហានោះ សេចក្ដីមិនអាល័យក្នុងតណ្ហានោះ ឯណា។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ នេះហៅថា សេចក្ដីរលត់នៃទុក្ខ។ (១០)- ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ចុះបដិបទាជាដំណើរទៅកាន់សេចក្ដីរលត់ទុក្ខ តើដូចម្ដេច។ គឺ អរិយមគ្គប្រកបដោយអង្គ ៨ប្រការ នោះឯង។ (១៦)- ក្រុងសាវត្ថី។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ តថាគតនឹងសម្ដែងនូវធម៌ដែលបុគ្គលគប្បីកំណត់ដឹងផង នូវបុគ្គលអ្នកកំណត់ដឹងផង អ្នកទាំងឡាយ ចូលស្ដាប់នូវសេចក្ដីនោះចុះ។ (១៧)- ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ចុះធម៌ដែលបុគ្គលគប្បីកំណត់ដឹង តើដូចម្ដេច។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ រូបជាធម៌ដែលបុគ្គលដើម្បីកំណត់ដឹង។ វេទនា សញ្ញា សង្ខារទាំងឡាយ វិញ្ញាណ គឺជាធម៌ដែលបុគ្គលកំណត់ដឹង។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ នេះហៅថា ធម៌ដែលបុគ្គលគប្បីកំណត់ដឹង។ (១៨)- ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ចុះកាលកំណត់ដឹង តើដូចម្ដេច ការអស់ទៅនៃ រាគៈ ការអស់ទៅនៃ ទោសៈ ការអស់ទៅនៃមោហៈ។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ នេះហៅថា ការកំណត់ដឹង។ (១៩)- ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ចុះបុគ្គលអ្នកកំណត់ដឹងតើដូចម្ដេច។ គប្បីឆ្លើយថា ព្រះអរហន្ត។ គឺ លោកមានអាយុណា មានឈ្មោះយ៉ាងនេះ មានគោត្រយ៉ាងនេះ។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ នេះហៅថា បុគ្គលអ្នកកំណត់ដឹង។ ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ត្រាស់ថា៖
សន្ទហានោ អរហតំ ធម្មំ និព្វាន បត្តិយា សុស្សូសំ លភតេ បញ្ញំ អប្បមត្តោ វិចក្ខណោ។ បុគ្គលជឿធម៌របស់ព្រះអរហន្តទាំងឡាយ រមែងប្រព្រឹត្តទៅ ដើម្បីដល់ព្រះនិព្វាន បុគ្គលមានប្រាជ្ញាពិចារណាមិនប្រមាទ កាលស្ដាប់ដោយសេចក្ដីគោរព រមែងបាននូវប្រាជ្ញា។ ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ឱវាទព្រះសាស្តា រៀបរៀងដោយ វ៉ាង ស៊ីណា ដោយ៥០០០ឆ្នាំ |
