images/articles/892/Untitled-1.jpg
Today
Public date : 18, Jan 2022 (12674 Read)
ពុទ្ធភាសិតសរសើរអំពីបុញ្ញឫទិ្ធ (និធិកណ្ឌសូត្រ)
បុរសរមែងកប់កំណប់ទ្រព្យទុក ក្នុងទីដ៏ជ្រៅមានទឹកជាទីបំផុត ដោយគិតថា កាលកិច្ចគឺសេចក្តីត្រូវការកើតឡើងហើយទ្រព្យនេះ នឹងជាប្រយោជន៍ដល់អាត្មាអញ ដើម្បីដោះខ្លួនអំពីរាជភ័យខ្លះ ដើម្បីដោះខ្លួនឲ្យរួចអំពីចោរភ័យខ្លះ ដើម្បីដោះបំណុលខ្លះក្នុងពេលទុរភិក្ខភ័យខ្លះ ក្នុងកាលមានអន្តរាយទាំងឡាយខ្លះ ធម្មតាកំណប់ ដែលគេកប់ទុកក្នុងលោក ដើម្បីប្រយោជន៍យ៉ាងនេះឯង ។
កំណប់ទ្រព្យទាំងអស់នោះ មិនមែនសម្រេចដល់បុគ្គលនោះសព្វកាលទេ ព្រោះថា កំណប់ទ្រព្យរមែងឃ្លាតទៅចាកទីខ្លះ សេចក្តីចំណាំរបស់បុគ្គលនោះ រមែងវង្វេងទៅខ្លះ នាគទាំងឡាយរមែងនាំជញ្ជូនទៅខ្លះ ពុំនោះសោត ពួកយក្សនាំយកទ្រព្យនោះទៅខ្លះ អ្នកទទួលមរតកដែលមិនជាស្រឡាញ់នាំយកនូវទ្រព្យនោះ ក្នុងកាលខ្លួនមិនបានឃើញខ្លះ ខ្លួនអស់បុណ្យទៅក្នុងវេលាណា កំណប់ទ្រព្យទាំងអស់នោះ រមែងវិនាសបាត់បង់ទៅក្នុងវេលានោះ ។
កំណប់ទ្រព្យដែលស្រ្តីឬបុរសណា បានកប់ទុកល្អហើយ ដោយទាន សីល ដោយការសង្រួម និងដោយការទូន្មានខ្លួន ក្នុងចេតិយឬក្នុងសង្ឃ ឬក្នុងបុគ្គល ឬក្នុងពួកភ្ញៀវ ឬក្នុងមាតា ឬក្នុងបិតា ឬថាក្នុងបងប្រុស-ស្រី ជាច្បង កំណប់ទ្រព្យនោះ ចាត់ជាកំណប់ទ្រព្យ ដែលកប់ទុកប្រពៃហើយ នរណា មិនគប្បីបំផ្លាញបាន ជាកំណប់ទ្រព្យដែលជាប់តាមខ្លួនទៅ កាលភោគៈទាំងឡាយ ដែលខ្លួនត្រូវលះបង់ហើយទៅ ខ្លួនរមែងកាន់យកនូវកំណប់ទ្រព្យ គឺបុណ្យនោះទៅ ។
កំណប់ទ្រព្យ គឺបុណ្យ មិនទូទៅដល់ពួកជនដទៃ ជារបស់ដែលចោរលួចទៅមិនបាន ។ កំណប់គឺបុណ្យណា ជាប់តាមខ្លួនទៅបាន អ្នកប្រាជ្ញគួរសន្សំនូវកំណប់ទ្រព្យ គឺបុណ្យនោះ ។ កំណប់ទ្រព្យ គឺបុណ្យនោះ ឲ្យនូវសេចក្តីប្រាថ្នាគ្រប់យ៉ាង ដល់ទេវតា និងមនុស្សទាំងឡាយ ពួកទេវតានិងមនុស្សទាំងឡាយប្រាថ្នានូវផលណាៗ ផលទាំងពួងនោះ រមែងសម្រេចដោយកំណប់ទ្រព្យ គឺបុណ្យនោះ ។
ភាពជាអ្នកមានសម្បុរផូរផង់ មានសំឡេងពីរោះ ទ្រង់ទ្រាយល្អ រូបល្អ ជាអធិបតិ មានយសបរិវារ ផលទាំងអស់រមែងបានដោយកំណប់ទ្រព្យ គឺបុណ្យនោះ ។ សម្បត្តិជារបស់មនុស្សណាផង សេចក្តីត្រេកអរក្នុងទេវលោកណាផង សម្បត្តិគឺព្រះនិព្វានណាផង សម្បត្តិទាំងអស់នេះ រមែងបានដោយកំណប់ទ្រព្យ គឺបុណ្យនោះ ។
ភាពនៃបុគ្គលកាលអាស្រ័យមិត្តសម្បទា បើប្រកបសេចក្តីព្យាយាមដោយឧបាយដែលត្រូវ ជាអ្នកស្ទាត់ក្នុងវិជ្ជានិងវិមុត្ត ឥដ្ឋផលទាំងអស់នេះ រមែងបានដោយកំណប់ទ្រព្យ គឺបុណ្យនោះ ។ បដិសម្ភិទា វិមោក្ខ សាវកបារមីញាណ បច្ចេកសម្ពោធិញាណ និងពុទ្ធភូមិណាៗ ឥដ្ឋផលទាំងអស់នេះ រមែងបានដោយកំណប់ទ្រព្យ គឺបុណ្យនោះ ។ បុញ្ញសម្បទានេះ ឲ្យសម្រេចប្រយោជន៍ដ៏ធំ ដោយប្រការដូច្នេះ ព្រោះហេតុនោះ អ្នកប្រាជ្ញទាំងឡាយ ជាធីរជន ទើបសរសើរនូវភាពនៃបុគ្គលជាអ្នកមានបុណ្យធ្វើទុកហើយ ។
ចប់និធិកណ្ឌសូត្រ ។
កំណប់ទ្រព្យរបស់បុរសស្រ្តីមាន ៤ យ៉ាង (តាមការស្រង់ចេញពីអដ្ឋកថានៃព្រះសូត្រនេះ)
១. ថាវរៈនិធិ កំណប់ទ្រព្យមាំមួនកម្រើកមិនបានដោយខ្លួនឯង ដូច មាស ប្រាក់ ស្រែ ចំការ ទីដីសង់ផ្ទះ ជាដើម ។
២. ជង្គមនិធិ គឺកំណប់ទ្រព្យដែលកម្រើកខ្លួនឯងបាន ដូច ទាសា ទាសី គោ ក្របី ដំរី សេះ ជ្រូក មាន់ ទា ជាដើម ។
៣. អង្គសមនិធិ គឺកំណប់ទ្រព្យស្មើដោយអាវយវៈ តូចធំ បានដល់ភាពជាពហុសូត្រ ជាអ្នកចេះដឹងច្រើន ទាំងចំណេះផ្លូវលោកផ្លូវធម៌ និងជាអ្នកជំនាញក្នុងកិច្ចការនោះៗ ។
៤. អនុគាមិកៈនិធិ កំណប់ទ្រព្យដែលជាប់តាមខ្លួនជានិច្ច បានដល់បុណ្យដែលសម្រេចដោយទាន សីល ភាវនា ស្តាប់ធម៌ សម្តែងធម៌ ជាដើម ។
បណ្តាកំណប់ទ្រព្យទាំង ៤ នេះ ព្រះពុទ្ធជាម្ចាស់ ទ្រង់ត្រាស់សរសើរនូវអនុគាមិកៈនិធិ ថាជាកំណប់ទ្រព្យមានឫទ្ធិដ៏ធំក្រៃលែង ។
ស្រង់ចាកសៀវភៅ " សង្ឃទានមានផលច្រើន "
រៀបរៀងដោយ មេត្តាបាលោ ទឹម-សឿត
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/3162/2022-01-09_16_2500.jpg
Public date : 17, Jan 2022 (188 Read)
សមចិត្តវគ្គ ទី៤
[២៧៧] ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ តថាគតនឹងសំដែងប្រាប់ នូវអសប្បុរិសភូមិ ១ សប្បុរិសភូមិ ១ ដល់អ្នកទាំងឡាយ អ្នកទាំងឡាយ ចូរស្តាប់នូវភូមិទាំងពីរនោះ ចូរប្រុងចិត្តឲ្យប្រពៃ តថាគត នឹងសំដែង។ ភិក្ខុទាំងនោះ ទទួលព្រះពុទ្ធដីកា របស់ព្រះដ៏មានព្រះភាគថា ព្រះករុណា ព្រះអង្គ។ ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ទ្រង់ត្រាស់ដូច្នេះថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ អសប្បុរិសភូមិ តើដូចម្តេច។
ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ អសប្បុរិស រមែងមិនដឹងឧបការៈ ដែលគេធ្វើហើយ (ដល់ខ្លួន) និងមិនធ្វើឧបការៈ ដែលគេធ្វើហើយ ឲ្យប្រាកដឡើង ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ អំពើទាំងពីរនេះ ដែលពួកអសប្បុរស បានពោលសរសើរហើយ គឺការមិនដឹងឧបការៈ ដែលគេធ្វើហើយ ១ មិនធើ្វឧបការៈ ដែលគេធ្វើហើយ ឲ្យប្រាកដឡើង ១ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ អំពើទាំងពីរនេះ សុទ្ធតែជាអសប្បុរិសភូមិទាំងអស់ គឺការមិនដឹងឧបការៈ ដែលគេធ្វើហើយ ១ មិនធើ្វឧបការៈ ដែលគេធ្វើហើយ ឲ្យប្រាកដឡើង ១។
ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ឯសប្បុរស រមែងដឹងឧបការៈ ដែលគេធ្វើហើយ និងធ្វើឧបការៈ ដែលគេធ្វើហើយ ឲ្យប្រាកដឡើង ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ អំពើទាំងពីរនេះ ដែលពួកសប្បុរស បានពោលសរសើរហើយ គឺការដឹងឧបការៈ ដែលគេធ្វើហើយ ១ ធ្វើឧបការៈ ដែលគេធ្វើហើយ ឲ្យប្រាកដឡើង ១។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ អំពើទាំងពីរនេះ សុទ្ធតែជាសប្បុរសភូមិទាំងអស់ គឺការដឹងឧបការៈ ដែលគេធ្វើហើយ ១ ធ្វើឧបការៈ ដែលគេធើ្វហើយ ឲ្យប្រាកដឡើង ១។
សមចិត្តវគ្គ ទី ៤ ឬ ភូមិរបស់សប្បុរសនិងអសប្បុរស - បិដកភាគ ៤០ ទំព័រ ១៣៦ ឃ្នាប ២៧៧
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/3161/dsger534rwfefwe.jpg
Public date : 17, Jan 2022 (143 Read)
អកុសលរាសិសូត្រ ទី៥
[១៩] សាវត្ថីនិទាន។ ក្នុងទីនោះឯង ព្រះដ៏មានព្រះភាគ។ បេ។ បានត្រាស់នូវភាសិតនេះថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ កាលបើបុគ្គលពោលថា គំនរនៃអកុសលដូច្នេះ បើពោលដោយត្រឹមត្រូវ ត្រូវពោលចំពោះនីវរណៈទាំង ៥។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ គំនរនៃអកុសលទាំងអស់នេះ គឺ នីវរណៈទាំង ៥ នេះឯង។ នីវរណៈទាំង ៥ តើអ្វីខ្លះ។ គឺកាមច្ឆន្ទនីវរណៈ ១ ព្យាបាទនីវរណៈ ១ ថីនមិទ្ធនីវរណៈ ១ ឧទ្ធច្ចកុក្កុច្ចនីវរណៈ ១ វិចិកិច្ឆានីវរណៈ ១។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ កាលបើបុគ្គលពោលថា គំនរនៃអកុសល ដូច្នេះ កាលបើពោលដោយត្រឹមត្រូវ ត្រូវពោលចំពោះ នីវរណៈ ទាំង ៥ នេះឯង។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ គំនរនៃអកុសលទាំងអស់ គឺ នីវរណៈទាំង ៥នេះឯង។
[២០] ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ កាលបើបុគ្គលពោលថា គំនរនៃកុសល ដូច្នេះ កាលបើពោលដោយត្រឹមត្រូវ ត្រូវពោលចំពោះសតិប្បដ្ឋាន ទាំង ៤។ មា្នលភិក្ខុទាំងឡាយ គំនរនៃកុសលទាំងអស់នេះ គឺ សតិប្បដ្ឋាន ទាំង ៤ នេះឯង។ សតិប្បដ្ឋាន ទាំង ៤ តើដូចម្តេច។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ភិក្ខុក្នុងសាសនានេះ ជាអ្នកពិចារណាឃើញ នូវកាយក្នុងកាយ ជាប្រក្រតី ជាអ្នកមានព្យាយាម ដុតកំដៅកិលេស ជាអ្នកដឹងខ្លួន មានស្មារតី កំចាត់បង់ នូវអភិជ្ឈា និងទោមនស្ស ក្នុងលោកចេញ។ ជាអ្នកពិចារណាឃើញ នូវវេទនាក្នុងវេទនាទាំងឡាយ ជាប្រក្រតី នូវចិត្តក្នុងចិត្ត ជាប្រក្រតី នូវធម៌ក្នុងធម៌ទាំងឡាយ ជាប្រក្រតី ជាអ្នកមានព្យាយាម ដុតកំដៅ កិលេស ជាអ្នកដឹងខ្លួន មានស្មារតី កំចាត់បង់ នូវអភិជ្ឈា និងទោមនស្ស ក្នុងលោកចេញ ។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ កាលបើបុគ្គលពោលថា គំនរនៃកុសល ដូច្នេះ កាលបើពោលដោយត្រឹមត្រូវ ត្រូវពោលចំពោះសតិប្បដ្ឋាន ទាំង ៤ នេះឯង។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ គំនរនៃកុសលទាំងអស់នេះ គឺ សតិប្បដ្ឋាន ទាំង ៤ នេះឯង។
អកុសលរាសិសូត្រ ទី ៥ ឬ គំនរបាបនិងគំនរបុណ្យ បិដកភាគ ៣៨ ទំព័រ ១៤ ឃ្នាប ១៩
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2333/t______extpic.jpg
Public date : 16, Jan 2022 (25854 Read)
ការដោះលែងសត្វដែលជាប់អន្ទាក់ព្រាន
ការដោះលែងនូវសត្វដែលជាប់អន្ទាក់ ដូចជាសត្វបក្សី សត្វម្រឹគ ឬត្រីដែលជាប់លបឬទ្រូជាដើម ដោយចិត្តអាណិតចង់ឲ្យសត្វនោះរួចផុតអំពីទុក្ខភ័យ នេះមិនចាត់ជាអទិន្នាទាន តែបើដោះលេងដោយចិត្តលួច ខ្លាចក្រែងម្ចាស់គេឃើញ ការដោះលែងយ៉ាងនេះ ចាត់ជាអទិន្នាទានកម្ម ព្រោះមានរឿងក្នុងវិនយបញ្ញត្តិនៃទុតិយបារាជិករបស់ភិក្ខុថា
images/articles/2335/s556f456t45et4ryf45.jpg
Public date : 16, Jan 2022 (19309 Read)
មនុស្ស គឺជាសត្វមួយប្រភេទដែលវិសេសជាងសត្វដទៃៗ ដោយមនុស្សមាននូវឧបនិស្ស័យខ្ពង់ខ្ពស់ជាងសត្វ អាចអប់រំចិត្តបណ្ដុះបញ្ញា មានឱហាត អត់ធ្មត់ចំពោះការងារ និងអាចស្វែងរកមាគ៌ានៃដំណោះស្រាយបញ្ហា និងអាចរលត់ទុក្ខទាំងឡាយប្រចាំជីវិតបានដោយសន្តិវិធី។ មានមតិជាច្រើន ប្រសិនបើយើងស្ដាប់ដោយខ្វះការវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់ស៊ីជម្រៅឬប្រៀបធៀបបែបអនុលោមនោះហាក់បីដូចជាសមហេតុផលដែរ ព្រោះថាអ្នកដែលនិយមយកសាសនាមកប្រតិបត្តិក្នុងជីវិត សុទ្ធតែជាអ្នកប្រាថ្នានូវសេចក្ដីសុខ សុភមង្គលដូចៗគ្នា ។
ដូច្នេះក៏យល់ថាសាសនាទាំងអស់នៅក្នុងលោកនេះដូចៗគ្នា ហើយក៏ប្រកាន់ថាព្រះណាដូចព្រះណាជាដើម ដោយពួកគាត់ភ្លេចគិតដល់ភាពប្រាកដនិយម និងច្បាប់កម្មផលដែលតែងមានពិតក្នុងសាសនានីមួយៗ នោះទៅវិញ។គួរឲ្យឆ្ងល់ដែរ តើសាសនាទាំងអស់នៅក្នុងលោកនេះ ពិតជាដូចៗគ្នាមែនឬ? មិនដូចគ្នានោះទេ ព្រោះសាសនានីមួយៗមានការបង្រៀននូវវិធីសាស្ត្រសម្រាប់ប្រតិបត្តិផ្សេងៗគ្នា និងលទ្ធផលនៃការប្រតិបត្តិក៏ខុសៗគ្នាដែរ។
ដូច្នេះការជ្រើសរើសយកសាសនាមកប្រតិបត្តិ គឺជារឿងសំខាន់បំផុត ជៀសវាងការឃោសនាបញ្ចេញបញ្ចូល បបួលដឹកនាំដោយយកជំនឿមកផ្សព្វផ្សាយទាំងងងឹតងងល់ ខ្វះហេតុផលជាក់លាក់ និងនិយាយឲ្យជឿតែទៅលើព្រះ ពោលសរសើរតែព្រះរបស់ពួកគេ ហាក់ដូចជាយកជំនឿរបស់ពួកគេជាធំ យកព្រះជាធំមកធ្វើជាផ្លូវប្រតិបត្តិសម្រាប់ពួកគេជាដើម។ ចំណែកគោលការណ៍នៃពុទ្ធសាសនាវិញ "ពាក្យប្រៀនប្រដៅរបស់ព្រះអង្គមិនមែនបង្រៀនសម្រាប់ឲ្យមនុស្សជឿនោះទេ តែជាទ្រឹស្ដីសម្រាប់យកមកអនុវត្ត ឬប្រតិបត្តិ និងអាចពិសោធនដោយខ្លួនឯងបានក្នុងជីវិតប្រចាំថ្ងៃ"។
ព្រះពុទ្ធសាសនា មានការលើកទឹកចិត្តមនុស្សទាំងអស់ ឲ្យមានការសិក្សាឈ្វេងយល់រាល់ពាក្យទូន្មានប្រៀនប្រដៅ នៃព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជារឿយៗព្រមទាំងឲ្យមានការពិចារណាដោយខ្លួនឯង ថាតើព្រះធម៌របស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ សមហេតុផលមានភាពប្រាកដនិយមដែរឬទេ? គួរទទួលយកបានទេ? ព្រះពុទ្ធសាសនាមិនមែនយករង្វាន់ទៅទិញទឹកចិត្តមនុស្សឲ្យមកជឿខ្លួននោះទេ តែក៏មិនបដិសេធការឲ្យទាននោះដែរ។ ក្នុងន័យនេះមានន័យថា មិនត្រូវឲ្យទានដោយចង់បានអ្វីតបស្នងមកខ្លួនវិញនោះទេ គឺឲ្យទានដោយសេចក្ដីគោរព ឲ្យទានដោយសេចក្ដីអនុគ្រោះ ឲ្យទានដោយការយល់ដឹងតាមធម៌ពិតៗ។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ទស្សនៈអប់រំ
រៀបរៀងដោយ សាមណេរ សា ចាន់រ៉ាត់
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2345/e5yg45ygey54.jpg
Public date : 16, Jan 2022 (63917 Read)
មិត្តាមិត្តជាតក
ព្រះសាស្ដា កាលស្ដេចទ្រង់គង់នៅក្នុងវត្តជេតវ័នមហាវិហារ ទ្រង់ប្រារព្ធអមាត្យ អ្នកប្រព្រឹត្តប្រយោជន៍ របស់ព្រះបាទកោសល ត្រាស់ព្រះធម៌ទេសនានេះ មានពាក្យចាប់ផ្ដើមថា កានិ កម្មានិ កុព្វានំ ដូច្នេះ។
បានឮថា អមាត្យនោះ បានមានឧបការៈចំពោះព្រះរាជាជាច្រើន ព្រះរាជាក៏បានប្រទានសក្ការរាប់រកគេយ៉ាងក្រៃលែង ពួកអមាត្យដ៏សេសអត់ទ្រាំ
images/articles/2344/gt5eyfret.jpg
Public date : 16, Jan 2022 (64174 Read)
ឧបមាព្រះរតនត្រ័យ ២២ យ៉ាង
អដ្ឋកថា ខុទ្ទកនិកាយ ខុទ្ទកបាឋ
១- ព្រះពុទ្ធប្រៀបដូចជាព្រះចន្ទពេញបូណ៌មី ព្រះធម៌ប្រៀបដូចជារស្មីនៃព្រះចន្ទ ព្រះសង្ឃប្រៀបដូចជា លោកដែលស្រស់បស់ដោយរស្មីនៃព្រះចន្ទពេញបូណ៌មីនោះ។
២- ព្រះពុទ្ធប្រៀបដូចជាព្រះអាទិត្យ ព្រះធម៌ប្រៀបដូចជារស្មីនៃព្រះអាទិត្យ ព្រះសង្ឃប្រៀបដូចជាលោក ដែលដួងអាទិត្យកម្ចាត់ភាពងងឹតហើយ។
images/articles/2341/23rfas.jpg
Public date : 16, Jan 2022 (67227 Read)
កាលពីព្រេងនាយ មានព្រះមហាក្សត្រមួយអង្គសោយរាជ្យនៅនគរណារាណសី ទ្រង់បានចេញទៅប្រពាតព្រៃមួយ ។ សោភ័ណភាពស្រស់ឆើតឆាយនៃបុផ្ឆាជាតិ រុក្ខជាតិ នឹងផ្លែឈើផ្សេង ៗ បានធ្វើឲ្យទ្រង់សព្វព្រះទ័យជាខ្លាំង ។ សោយសេចក្តីសោមនស្សរីករាយជាមួយនឹងសោភ័ណភាពទាំងនោះ ទ្រង់ក៏បានយាងកំសាន្តចូលជ្រៅទៅ ៗ ក្នុងទ្រូងព្រៃ ។
images/articles/2343/etf5tf455ff5ter5.jpg
Public date : 16, Jan 2022 (70990 Read)
ហេតុអ្វីអ្នកគោរពព្រះពុទ្ធសាសនា?
សាសនិកនៅក្នុងពាហិរសាសនាជាច្រើន វៀរតែព្រះពុទ្ធសាសនាពួកគេបានជឿថា សាសនាទាំងអស់មានដើមកំណើតមកពីស្ថានសួគ៌មាន ព្រះឥន្ទ ព្រះព្រហ្ម ព្រះឥសូរ ព្រះសិវៈ ឬព្រះជាម្ចាស់ ព្រះសួគ៌ និងព្រះដទៃៗ ជាច្រើនទៀត នៅឯស្ថានសួគ៌ជាអ្នកបង្កើតឡើង ព្រមទាំងបានចុះមកផ្សព្វផ្សាយ ឬបង្រៀនមនុស្សឲ្យដឹងពីត្រៃវេទ របស់ខ្លួនដោយបង្កើតឡើង
images/articles/2342/23rfsd.jpg
Public date : 16, Jan 2022 (77271 Read)
កាលពីព្រេងនាយ មានព្រះពោធិសត្វមួយអង្គទ្រង់បានយោនយកកំណើតជាកូនចាបចៀបកប្បាស ។ កូនចាបចៀបកប្បាសនោះមានជើង និងស្លាបតូច ៗ នៅឡយ, មិនទាន់ចេះដើរឬហោះហើរបាននៅឡើយទេ ។
មេបាវាទាំងពីរខិតខំប្រឹងប្រែងជាខ្លាំងដើម្បីស្វែងរកចំណីយកមកសម្បុកដើម្បីបញ្ចុកចំណីវាតាមចំពុះ ។ នៅតំបន់ព្រៃដែលចាបចៀបកប្បាសបានយោនយកកំណើតនោះ ជាភូមិមួយក្នុងលោកយើងនេះដែលតែងតែមានភ្លើងឆេះព្រៃជារៀងរាល់ឆ្នាំ ។
នាកាលវេលាឆ្នាំនោះឯង ក៏មានភ្លើងចាប់ឆាបឆេះព្រៃម្តងទៀត ។ បក្សាបក្សីទាំងអស់ដែលមានលិទ្ធភាព ក៏បាននាំគ្នាហើរទៅឆ្ងាយចាប់តៃងតែមានផ្សែងជាដម្បូងមកម្លេះ ។ ដោយហេតុថា ភ្លើងកាន់តែឆាបឆេះមកជិតសម្បុកកូនចាបចៀបកប្បាសបន្តិចម្តង ៗ ហើយនោះ ។
មេ និងបាទាំងពីរនាំគ្នាបន្សល់ខ្លួននៅជាមួយនឹងកូន ។ នៅទីបំផុត ភ្លើងបានឆាបឆេះមកជិតមែនទែន ដែលបានធ្វើឲ្យមេបាទាំងពីរបង្ខំចិត្តហើរចាកចេញយករួចតែជីវិតខ្លួន ចោលកូនចាបសម្លាញ់ទាំងចិត្តក្តុកក្តួលជាអនេក ។
ដើមឈើទាំងអស់ ទាំងតូចទាំងធំត្រូវបានភ្លើងឆេះរលំដួល ជាមួយនឹងសម្លេងផ្ទុះរប៉េះរប៉ោះជាខ្លាំង ។ កូនចាបចៀបកប្បាសបានឃើញអ្វី ៗ ត្រូវបានភ្លើងឆេះបំផ្លាញយ៉ាងសាហាវ ដោយគ្មានអ្វីអាចគ្រប់គ្រងបានឡើយ ។
វាមិនអាចធ្វើអ្វី ដើម្បីជួយដល់ជីវិតខ្លួនបានឡើយ ។ នៅក្នុងខណៈនេះ ចិត្តកូនចាបចៀបកប្បាសមានអារម្មណ៍ពោរពេញទៅដោយសេចក្តីអស់សង្ឃឹមជាខ្លាំង ។
ប៉ុន្តែរំពេចនោះ កូនចាបចៀបបាននឹងភ្នកក្នុងចិត្តថា ៖ " មេនិងបាខ្ញុំ លោកអាណិតស្រឡាញ់ខ្ញុំខ្លាំងណាស់ ។ ដោយមិនខ្លាចនឿយហត់អ្វីទាំងអស់ លោកបានធ្វើសម្បុកមួយសម្រាប់ខ្ញុំ និងចិញ្ចឹមបំប៉នរក្សាខ្ញុំ ដោយគ្មានការលោភលន់អ្វីសោះឡើយ ។ នៅពេលភ្លើងបានឆាបឆេះជិតមកដល់ លោកទាំងពីរបាននាំគ្នាបន្សល់ខ្លួននៅជាមួយខ្ញុំ រហូតដល់នាទីចុងក្រោយបំផុត ។
បក្សាបក្សីទាំងអស់ដែលមានលទ្ធភាពអាចហោះហើរបាន គេបាននាំគ្នាហើរចេញទៅឆ្ងាយ តាំងតែពីមុនយូរណាស់មកហើយ ។ អញ្ជឹងហើយ មេត្តាធម៌របស់មេ និងបាដែលលោកមានចំពោះខ្ញុំធំធេងណាស់ ។
លោកបានបន្សល់ខ្លួននៅជាមួយខ្ញុំដោយផ្សងព្រេងនឹងគ្រោះថ្នាក់នៃជីវិតរបស់លោកទាំងពីរ ។ តែ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏លោកនៅតែគ្មានសង្ឃឹមថានឹងអាចជួយយកអាសារជីវិតខ្ញុំបាន ។
ដូច្នេះហើយ ដោយសារតែលោកមិនអាចបីពរយកខ្ញុំទៅជាមួយបាន ទើបលោកដាច់ចិត្តហោះហើរចេញទៅតែខ្លួន ។ ខ្ញុំសូមអរគុណដល់លោកទាំងពីរ ចំពោះសេចក្តីស្រឡាញ់របស់លោក ដែលមានចំពោះរូបខ្ញុំ ទោះជាលោកទាំងពីរដល់ទីណាក៏ដោយ ។ ខ្ញុំសូមផ្សងដោយអស់ពីចិត្ត សូមឲ្យលោកទាំងពីរបានរួចផុតពីគ្រោះថ្នាក់ មានសុខមាលភាព និងសុភមង្គល ។ "
" ឥឡូវនេះ ខ្ញុំនៅតែម្នាក់ឯងតែលតោល ។ គ្មានអ្នកណាមនាក់ដែលខ្ញុំទៅរកឲ្យជួយបានទេ ។ ខ្ញុំមានតែស្លាប តែខ្ញុំមិនអាចហើរឲ្យរួចខ្លួនបាន ។ ខ្ញុំមានជើង តែខ្ញុំមិនអាចរត់គេចចេញបាន ។
ប៉ុន្តែ ខ្ញុំនៅអាចគិតបាន ។ សល់តែចិត្តប៉ុណ្ណោះ ដែលខ្ញុំនៅប្រើបាន គឺជាចិត្តដែលបរិសុទ្ធ ។ ក្នុងជិវិតដ៏ខ្លីរបស់ខ្ញុំ សត្វលោកដែលខ្ញុំស្គាល់ មានតែមេ និងបារបស់ខ្ញុំតែប៉ុណ្ណោះ ។
ហើយចិត្តរបស់ខ្ញុំសោត ក៏ពោរពេញទៅដោយក្តីមេត្តាករុណាចំពោះលោកទាំងពីរ ។ ខ្ញុំមិនដែលបានធ្វើអំព៉ើអាក្រក់ ដល់អ្នកណាម្នាក់ឡើយ ។ ខ្ញុំមានតែសច្ចភាពនៃទារកនិរទោសតែប៉ុណ្ណោះ ។
រំពេចនោះ បាដិហារដ៏មហស្ចារ្យមួយបានកើតឡើង ។ សច្ចភាពនៃទិរទោសនេះបានរីកធំឡើង ៗ រហូតដល់បានធំជាងខ្លួនកូនចាបចៀបកប្បាស ។ ចំណេះដឹងចំពោះសច្ចធម៌នេះ មានកម្រិតខ្ពស់ហួសឆ្ងាយផុតពីជីវិតរស់នៅរបស់បុគ្គលម្នាក់ ៗ ។
ចំណេះដឹងនេះព្រះពោធិសត្វ លោកមិនត្រឹមតែយល់ដឹងតែនៅក្នុងជាតិនេះទេ គឺលោកក៏មានចំណេះដឹងនេះតាំងតែពីគ្រប់ជាតិមុន ៗ មកផងដែរ ចំណេះដឹងនេះ ហៅថា បុព្វេជាតិស្សរញ្ញាណ ប្រែថា ( ប្រាជ្ញារលឹកជាតិកំណើត ពីក្នុងអតីតកាលបាន ) ។
នរជនដែលបានយោនយកកំណើតពីជាតិមុនយ៉ាងនេះបាននាំ្យមនុស្សជាតិស្គាល់ថា ជាព្រះពុទ្ធមួយអង្គ ដែលលោកជាអ្នកបានសម្រេចសម្មាសម្ពោធិញ្ញាណ ស្គាល់សច្ចធម៌ច្បាស់លាស់ លោកជាអ្នកមានអនុភាព នៃសច្ចធម៌, ភាពបរិសុទ្ធនៃកុសលធម៌ និងគោលបំណងនៃមេត្តាធម៌ ។
ដូច្នេះហើយ ព្រះពោធិសត្វដែលជាកូនចាបចៀបកប្បាស លោកបានអធិដ្ឋានតាំងមាំក្នុងចិត្តថា ៖ " សូមឲ្យសច្ចភាពនៃនិរទោសនេះបានជួបជុំជាមួយភាពបរិសុទ្ធនៃកុសលធម៌ និងអានុភាពនៃសច្ចធម៌ដ៏បុរាណផងចុះ ។
សូមឲ្យបក្សាបក្សា និងសត្តនិករទាំងអស់ ដែលនៅជាប់អន្ទាក់ភ្លើងឆេះព្រៃនេះ បានរួចផុតពីគ្រោះភ័យ ។ និងសូមឲ្យទីកន្លែងត្រង់នេះបានចៀសរួចផុតពីភ្លើងព្រៃមួយលានឆ្នាំទៅហោង ។ " ហើយអ្វី ៗ ក៏បានសម្រេចដូចសេចក្តីអធិដ្ឋានតាំងចិត្តសច្ចាប្រាថ្នារបស់ព្រះពោធិសត្វមែន ។
ដំបូន្មានៈ សច្ចធម៌, កុសលធម៌ និងករុណាធម៌អាចសង្រ្គោះពិភពលោកបាន ។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅៈ ព្រហ្មចរិយេសនា
វាយអត្ថបទដោយៈ ឧបាសក សូត្រ តុលា
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2349/4wtg4etf44t45.jpg
Public date : 16, Jan 2022 (47750 Read)
សង្គហធម៌របស់ភរិយា
ភរិយាគប្បីសង្គ្រោះស្វាមី ដោយសង្គហធម៌ ៥ យ៉ាងគឺ
១- សុសំវិហិតកម្មន្តា ភរិយាគប្បីចាត់ចែងការងារមានម្ហូបចំណីអាហារជាដើម ដោយផ្ចឹតផ្ចង់សម្រាប់ស្វាមី ឲ្យត្រឹមត្រូវតាមពេលវេលា។
២- សុសង្គហិតបរិជនា ភរិយា គប្បីសង្គ្រោះញាតិខាងស្វាមី និង ខាងខ្លួនដោយប្រពៃ។
៣- អនតិចារិនី ភរិយា មិនគប្បីប្រព្រឹត្តកន្លងចិត្តប្ដី គឺមិនត្រូវយកបេះដូង
images/articles/2350/efw4recewfewrgw43t43634.jpg
Public date : 16, Jan 2022 (51991 Read)
ការរស់នៅ ត្រូវតែប្រកបដោយធម៌ទាំង ៤ យ៉ាងនេះ កុំបីខានគឺ
ទី ១ មេត្តា សេចក្ដីស្រឡាញ់ប្រាថ្នាឲ្យគេបានសុខ
ទី ២ ករុណា សេចក្ដីអាណិតគិតជួយឲ្យគេរួចចាកទុក្ខ
ទី ៣ មុទិតា សេចក្ដីត្រេកអរតាមក្នុងពេលវេលា ដែលគេបានល្អ
ទី ៤ ឧបេក្ខា សេចក្ដីតាំងចិត្តជាកណ្ដាល មិនឲ្យមានសោមនស្សនិងទោមនស្សក្នុងវេលា ដែលគេមានសេចក្ដីវិបត្តិ។
១. មនុស្សយើងកាលណាបើមិនបាន សិក្សារៀនសូត្រនូវព្រះធម៌របស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ដើម្បីធ្វើការអប់រំចិត្តនោះទេ គឺមានការច្រណែនគ្នាគ្រាន់តែឃើញគេធ្វើល្អ ក៏មិនចេះត្រេកអរក្នុងសេចក្ដីល្អរបស់អ្នកដទៃដែរដូច្នេះ មេត្តាធម៌ឮព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធព្រះអង្គបានសម្ដែងឲ្យមនុស្សយើងចេះត្រេកអរក្នុងអំពើល្អរបស់អ្នកដទៃ។
២. នៅក្នុងធម៌ករុណានេះ ព្រះដ៏មានព្រះភាគព្រះអង្គទ្រង់ត្រាស់សម្ដែងឲ្យមនុស្សយើងចេះអាណិតដល់អ្នកដទៃ ហើយចេះត្រេកអរក្នុងសេចក្ដីល្អរបស់អ្នកដទៃ ហើយមានការប្រាថ្នាឲ្យគេបាននូវសេចក្ដីសុខ បើគេមានទុក្ខ ប្រាថ្នាគេរួចផុតអំពីសេចក្ដីទុក្ខនោះ។
៣. ពេលដែលបានធ្វើអ្វីមួយជាមួយអ្នកដទៃ ប្រកបដោយកុសលធម៌ដូចជាមានការចិញ្ចឹមបីបាច់ ថែរក្សា បង្ហាត់បង្រៀនប្រៀនប្រដៅដូចជាមាតាបិតា ដែលបានបរិច្ចាគទានជាដើម មិនចង់បានអ្វីអំពីកូនឡើយ មានតែការសប្បាយរីករាយ និងការត្រេកអរតាមជារៀងរហូត តែបើផ្ទុយ មកវិញមានការជួយអ្នកដទៃហើយ តែចង់បានការតបស្នងសងគុណ មក លើខ្លួនវិញនោះ មិនអាចមានឈ្មោះថាមុទិតាឡើយ។
៤. ធម្មតាមនុស្សយើងបានសាងនូវផលប្រយោជន៍ សម្រាប់ការពារខ្លួនរបស់យើងនោះ រមែងមានការលំបាកលំបិនខ្លាំងណាស់ បើសិនជាយើងបានធ្វើប្រយោជន៍ជាផលបុណ្យ តែមានការមិនបានសម្រេចដូចប្រាថ្នានោះ រមែងក្ដៅក្រហាយជាមិនខានដូចជាឧបេក្ខាជាដើម ការតាំងចិត្តជា កណ្ដាលមិនងាយនឹងធ្វើបានទេ ប្រសិនបើយើងមិនបានពិចារណា ទៅតាមព្រះធម៌នោះទេ ការចង់ជួយឲ្យគេបានសេចក្ដីសុខ ចង់ឲ្យគេមាន ចង់ឲ្យគេដូចយើង ទាំងនេះហើយបើគេមិនធ្វើដូចជា អ្វីដែលយើងប្រាថ្នាទេនោះ អ្នកខ្លះខូចចិត្តដោយសារតែរំពឹងចង់ឲ្យគេតបស្នង ទាំងនេះហើយបាន ជាឧបេក្ខានេះមានចិត្តជាកណ្ដាលៗ ពេលគេមិនដឹងគុណក៏មិនក្រវល់ ក្រវាយចិត្ត គេមិនធ្វើតាមយើងមិនបញ្ហាឡើយ។ នេះគឺមានទាំងអស់នៅ ក្នុងព្រះធម៌របស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទាំងស្រុង តែសូមពិចារណាផង គឺមាន ចិត្តជាកណ្ដាលកន្លែងនេះត្រូវពិចារណាដោយបញ្ញា។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ រស់ក្រោមម្លប់ព្រះធម៌
រៀបរៀងដោយ ភិក្ខុ ចិន្តកវី ទូច ចន្ថា
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2385/56g4ferht5gvyerscrtdhygefdrg.jpg
Public date : 16, Jan 2022 (14710 Read)
រឿងជីវិតដែលយើងបានដឹងក្នុងការរស់នៅបច្ចុប្បន្ននេះ វារមែងកើតឡើងហើយមានការសម្ដែងនូវរឿងជីវិត ឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យយើងដឹងរឿងពិតដែលមានការលំបាកលំបិន ធ្វើឲ្យមនុស្សយើងមានសេចក្ដីតស៊ូ ពុះពារ ធ្វើអ្វីៗគ្រប់បែបយ៉ាង ដើម្បីតម្រូវការរបស់ខ្លួនឯង ទាំងនេះហើយបានជាលើកយកមកជាប្រធានបទក្នុងការពិចារណា។
ពេលវេលាចេះតែកន្លងទៅមិនងាយនឹងបុគ្គលណា អាចដឹងអំពីជីវិតដែលមានសព្វថ្ងៃនេះ មិនងាយនរណាម្នាក់អាចដឹងបានទេពេលណាដែលយើងបានពិចារណារឿងរ៉ាវអំពីជីវិត ធ្វើឲ្យចិត្តបានសុខស្ងប់។
ពេលនោះងាយស្រួល សម្រាប់ជីវិតដែលត្រូវដើរតួសម្ដែងក្នុងឆាកជីវិតនេះ។
ឆាកល្ខោនជីវិត
រឿងភាគសម្ដែងបង្ហាញឈុតឆាក សប្បាយលំបាកជួបព្រាត់រីងរៃ
ស្រេចលើអ្នកតែងលៃលកបំភ្លៃ រៀបចំអត្ថន័យហាក់ដូចរឿងពិត។
រឿងខ្លះសម្ដែងកម្សត់អន់ក្រ រស់ទាំងត្រដរព្រាត់ប្រាសស្នេហ៍ស្និទ្ធ
ខ្លះជាសេដ្ឋីជាស្ដេចយ៉ាងពិត ខ្លះក៏ជាមិត្តបម្រើគេ។
ក្នុងរឿងមួយៗតែងមានវែងខ្លី មានប្រុសមានស្រីច្រើនកាំភ្លេ
ខ្លះដើរតួរកាចត្រូវបានគេជេរ តួស្លូតទំនេរតែងគេអាណិត។
ឯអ្នកខ្លះទៀតឆ្លៀតដើរតួក្បត់ ខ្លះធ្វើកម្សត់ខំច្នៃប្រឌិត
ធ្វើក្លែងក្លាយសោះហាក់ដូចជាពិត អ្នកមើលខ្លោចចិត្តអ្នកខ្លះសោកា។
តួអ្នកសម្ដែងគេដឹងទាំងអស់ មិនមានចន្លោះយល់សព្វកិច្ចការ
ព្រោះមានអ្នកប្រាប់អ្នកតែងស្ដីថា សាកសមអស្ចារ្យដូចរឿងពិតៗ។
នេះគឺរឿងល្ខោនដែលគេតាក់តែង ហើយរៀបសម្ដែងប្រាប់ពីជីវិត
ត្រៀមហើយដើរតួមើលទៅជិតស្និទ្ធ ខ្លះគេឱបរឹតយ៉ាងសមសោភា។
យ៉ាងណាជីវិតទាំងអស់ប្រុសស្រី កើតក្នុងលោកិយក៏មានដូចគ្នា
មានជួបមានព្រាត់ខ្លះក៏កំព្រា លំបាកវេទនាគ្មានដែលលោះថ្ងៃ។
រឿងរ៉ាវឧបសគ្គមានគ្រប់កន្លែង វិលវល់ដូចផ្សែងទុក្ខសោកពេកក្រៃ
ទឹកភ្នែកស្រក់ហូរគ្មានដែលសំចៃ ឧបទ្រព្យចង្រៃគ្មានស្រាកម្ដងណា។
នេះគឺបញ្ចក្ខន្ធនៃយើងគ្រប់ប្រាណ មិនយូរប៉ុន្មានត្រូវចោលឥតការ
រស់នៅសុខៗត្រូវស្លាប់មរណា ចោលស្រែចម្ការផ្ទះប្រពន្ធប្ដី។
ជីវិតប្រៀបដូចជាការសម្ដែង រៀបចំចាត់ចែងនៅក្នុងភពបី
អ្នកតែងគឺកម្មគ្មានត្រាប្រណី អ្នកក្រសេដ្ឋីចាត់មិនរើសមុខ។
ពេលខ្លះឲ្យធំមានបុណ្យសក្ដិយស ឋានៈខ្ពង់ខ្ពស់ខ្លះដូចជាប់គុក
ពេលខ្លះឲ្យសុខខ្លះក៏ឲ្យទុក្ខ ខ្លះជួបឪពុកព្រាត់ប្រាសពីម៉ែ។
ខ្លះស្លាប់ពីក្មេងខ្លះរស់ដល់ចាស់ ខ្លះមានប្រាក់កាសចាយជាហូរហែ
ខ្លះនៅទីក្រុងអ្នកខ្លះនៅស្រែ ខ្លះទុក្ខឥតល្ហែអ្នកខ្លះសុខសាន្ត។
តាមពិតជីវិតបីដូចឆាកល្ខោន ប្រសើរអាប់ឱនមានគ្រប់សព្វប្រាណ
បើខ្លួនខ្ពង់ខ្ពស់សាងគុណកុំខាន រឿងចប់ថ្មើរម៉ានបានបុណ្យជាគ្នា។
បើខ្លួននៅក្រឲ្យក្រទៅចុះ ឲ្យតែចិត្តស្មោះព្រមស្ដាប់ធម្មា
គង់មានថ្ងៃមួយអាចរួចចាកពៀរ ឡើងជិះនាវាផុតទុក្ខវិបរិត។
អស់លោកសប្បុរសជាទីស្នេហា ស្ដាប់គិតចុះណាឆាកល្ខោនជីវិត
កុំលង់ចាញ់បោកកិលេសនែបនិត្យ ចូរស្ដាប់ធម៌ពិតនៃព្រះជិនស្រី។
ដោយសាមណេរ សា ចាន់រ៉ាត់
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ រស់ក្រោមម្លប់ព្រះធម៌
រៀបរៀងដោយ ភិក្ខុ ចិន្តកវី ទូច ចន្ថា
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2386/45e4tverstbe54vyrdsgve5ydrgtw4verdx.jpg
Public date : 16, Jan 2022 (4523 Read)
ពាក្យថាប្រយោជន៍ (ជាភាសាសំស្ក្រឹត ភាសាបាលីបយោជន) បើជាភាសាខ្មែរ ដំណើរដែលគួរប្រកប អ្វីៗ ដែលគេត្រូវការ ដែលគេប្រកបទៅកើតការ ផលសម្រេចអំពីការប្រកប ប្រយោជន៍ក្នុងលោកនេះ ប្រយោជន៍ក្នុងបរលោកបុគ្គលគប្បីធ្វើអំពើណា ដែលមានប្រយោជន៍ មិនគួរធ្វើអំពើណា ដែលឥតប្រយោជន៍ឡើយ។
បានដល់អ្វីៗណាដែលកើតបានមក អំពីការព្យាយាមធ្វើព្យាយាមរៀន ព្យាយាមអានសូត្រទន្ទេញ កត់ចំណាំចាំស្គាល់យល់ ចេះដឹងបាន អ្វីនោះឯងចាត់ថាផលប្រយោជន៍។ បើតាមន័យនេះ ពាក្យថាប្រយោជន៍ ឃើញថាផ្សេងអំពីពាក្យថាគុណ ត្រង់ដែលមានន័យថា សភាវធម៌ ដែលចម្រើនឡើងដោយលក្ខណៈរបស់ខ្លួន ឬសភាវធម៌ដែលគួរសន្សំឲ្យកើតមានបានដល់ផ្នែកខាងល្អតែម្យ៉ាង។ ពាក្យថាគុណនេះ សំដៅយកតែនាមធម៌ប៉ុណ្ណោះ ពុំបានសំដៅយកដល់រូបធម៌ ដូចពាក្យថាប្រយោជន៍ផងទេ។
ដូច្នេះយើងចង់និយាយថាជាគុណប្រយោជន៍ យ៉ាងនេះជាដើម ដើម្បីសម្ដែងបញ្ជាក់ឲ្យបានច្បាស់លាស់ថា ផលដែលកើតបានមកអំពីការព្យាយាមនោះ គឺជាសម្មាវាយាមៈការព្យាយាមត្រូវ ព្យាយាមប្រពៃ ទើបផលដែលកើតអំពីការព្យាយាមនោះ ចាត់ជាផលបានមកប្រកបដោយគុណ គឺសេចក្ដីល្អជាគុណប្រយោជន៍ បើពុំនោះសោតទេនឹងបានជាមិច្ឆាវាយាមៈ ការព្យាយាមខុស ព្យាយាមមិនប្រពៃមិនល្អ ផលដែលត្រូវបានមក ក៏ឈ្មោះថាមិនល្អ យើងពុំអាចប្រើពាក្យថាគុណភ្ជាប់ជាមួយពាក្យថាប្រយោជន៍បែបនោះបានទេ។
ឧទាហរណ៍ដូចជាពួកចោរ ព្យាយាមលួចឆ្មក់ឆក់ប្រវ័ញ្ច កេងបន្លំបោកប្រាស់បានទ្រព្យសម្បត្តិអំពីអ្នកដទៃមក អ្វីៗដែលបានមកនោះ ហៅបានត្រឹមជាផលប្រយោជន៍ប៉ុណ្ណោះ ពុំបានចាត់ថាជាគុណប្រយោជន៍ទេ។ដូច្នេះពាក្យថាប្រយោជន៍ យើងអាចនិយាយបានទាំងផ្នែកអាក្រក់ផង ទាំងផ្នែកល្អផង ដែលផ្ទុយអំពីពាក្យថាគុណទើបមានពាក្យពោលថា ត្រូវធ្វើអំពើណាដែលជាប្រយោជន៍ត្រង់នេះសំដៅយកអំពើដែលជាគុណ ដើម្បីឲ្យបានជាផលប្រយោជន៍នោះ ទៅជាគុណដែល កុំធ្វើអំពើណាដែលពុំមានជាគុណ នាំឲ្យបានតែផលជា "អគុណ" ។
សូម្បីតែអង្គមគ្គទាំងប្រាំបី ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធព្រះអង្គទ្រង់ត្រាស់បញ្ជាក់ឲ្យបានច្បាស់ថា មគ្គដែលប្រកបដោយគុណ គឺសម្មាសមគ្គ មគ្គដែលប្រាសចាកគុណគឺ មិច្ឆាមគ្គដូច្នេះជាដើម។ ដូចពាក្យថា ប្រយោជន៍នេះ ក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា ព្រះដ៏មានព្រះភាគព្រះអង្គទ្រង់បានសម្ដែងបញ្ជាក់ ឲ្យព្យាយាមបំពេញទាំងជាប្រយោជន៍ក្នុងលោកនេះ និងប្រយោជន៍ក្នុងបរលោក ក៏បានដល់ប្រយោជន៍ដែលជាគុណ ឬហៅថាគុណប្រយោជន៍នោះឯង។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ គុណមាតាបិតា
រៀបរៀងដោយ ឧបាសក ម៉ិញ សាវ៉ាន
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2387/325grvwefrcw4erb4wvefrfsd5gr4vesdf.jpg
Public date : 16, Jan 2022 (7898 Read)
ចូរអ្នកក្រោកពីដេកឲ្យបានព្រឹកព្រហាម ហើយចេញទៅក្រៅផ្ទះឬទីធ្លា ឬរានហាលមុខផ្ទះជាបន្ទាន់ ចូរអ្នកស្រូបយកខ្យល់អាកាសឲ្យបានពេញសួត ហើយបញ្ចេញមកវិញយ៉ាងយឺត ៗ អ្នកសម្លឹងមើលទៅទិសនានា អ្នកនឹងបានឃើញសត្វរាប់លានជីវិតដែលកំពុងចេញមកទទួលយកនូវពន្លឺថ្មី នៃព្រះអាទិត្យ ចូរអ្នកតាំងសេចក្តីប្រាថ្នាល្អចំពោះគេថា៖
សូមឲ្យលោកឪពុក និងអ្នកម្តាយ តាយាយ មីងមា អ៊ុំទាំងឡាយ សូមឲ្យសប្បាយចម្រើនសុខចុះ លោកគ្រូ អ្នកគ្រូ បងប្អូន មិត្តភ័ក្តិផងចុះកុំបីទុក្ខព្រួយ ។
បន្ទាប់មកអ្នកត្រូវតាំងចិត្តថា៖
តាំងតែពីពេលនេះតទៅ អាត្មាអញនឹងគិតតែរឿងណាដែលល្អ និយាយតែពាក្យល្អ ធ្វើតែការងារណាដែលល្អ ។ ដើម្បីឲ្យចិត្តរបស់អាត្មាអញបានស្ងប់សុខ អាត្មាអញនឹងមិនធ្វើឲ្យនរណាម្នាក់បានទទួលទោសឡើយ ។
នរណាក៏ដោយ ដែលកំពុងមានទុក្ខ សូមឲ្យអ្នករួចចាកទុក្ខចុះ ហើយនរណាក៏ដោយដែលកំពុងបានសុខ ក៏សូមឲ្យបានសុខ រឹងរិតតែប្រសើរឡើង សូមកុំឲ្យជួបប្រទះនូវក្តីទុក្ខព្រួយដូចអ្នកឯទៀតឡើយ ។
គួរតែពិចារណាក្នុងចិត្តទៀតថា៖
ក្នុងថ្ងៃនេះ ប្រសិនបើនរណាម្នាក់ ឬសត្វណាមួយដែលពុំបានទទួលនូវកម្លាំងមេត្តាចិត្តអំពីអាត្មាអញក៏មិនថ្វីទេ គង់មានថ្ងៃណាមួយ ពួកគេនឹងបានទទួលសេចក្តីសុខដូចអ្នកដទៃពុំខានឡើយ ។
ក្រោយពេលដែលអ្នកបានហ្វឹកហាត់ចិត្តផ្សាយមេត្តាឲ្យបានទូលំទូលាយយ៉ាងញឹកញាប់មក ចិត្តរបស់អ្នកនឹងកើតបីតិសោមនស្សរីករាយ ចិត្តសប្បាយ . . . ចិត្តត្រជាក់ពេលនោះអ្នកគួររក្សាចិត្តដ៏ល្អនោះឲ្យបានគង់វង់ កុំឲ្យក្លាយទៅជាប្រការដទៃឡើយ ។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅៈ សមាធិសម្រាប់កុមារា កុមារី យុវជន យុវតី
រៀបរៀងដោយៈ ព្រះបាឡាក់ សម្បត្តិចន្ទសុវណ្ណោ ( ម៉ៅ សុរិន ភិក្ខុ )
វាយអត្ថបទដោយៈ ឧបាសក សូត្រ តុលា
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2388/45g4ft4e6th4wgtf4ef5ythegszsfrztf.jpg
Public date : 16, Jan 2022 (8429 Read)
មនុស្សយើងគ្រប់គ្នា តែងចង់ឲ្យខ្លួនឯងមានជីវិតរស់នៅយូរអង្វែង ចង់មានទ្រព្យសម្បត្តិស្តុកស្តម្ភ មិនចង់ឲ្យមានរោគផ្សេង ៗ ចង់រស់នៅជួបជុំភរិយាស្វាមី កូនចៅប្រុសស្រី ចង់ឲ្យគេមានភក្តីស្មោះត្រង់នឹងខ្លួនឯង មិនចង់ឲ្យគេនិយាយភូតភរកុហក បោកប្រាស់ ចង់ឲ្យនិយាយតែពាក្យសច្ចៈ ពិតទៀងត្រង់ ចង់ឲ្យខ្លួនឯងបរិបូរទៅដោយបញ្ញា មិនចង់ឲ្យខ្លួនឯងក្លាយខ្លួនទៅជាមនុស្សឆ្គួត វិកល់ចរិក មានសតិវិប្បលាស បាត់បង់បញ្ញាស្មារតី ចង់ឲ្យខ្លួនឯងពោរពេញទៅដោយសេចក្តីសុខគ្រប់យ៉ាង . . . ។ បេ ។
យើងដែលនិយាយថាចង់បាន ៗ ៗ គ្រប់គ្នានេះ ចុះហេតុអ្វីបានជាយើងមិនព្រមនាំគ្នាធ្វើនូវប្រយោជន៍ ដែលនាំឲ្យបាននូវរបស់ទាំងអស់នោះ ចេះតែស្រែងក្តែង ៗ ថា ចង់បាននេះ ចង់បាននោះ ចង់ឲ្យខ្លួនឯងមានសេចក្តីសុខណាស់ តែមិនព្រមនាំគ្នាធ្វើនូវហេតុដែលនាំឲ្យមាននូវសេចក្តីសុខ តើនឹងមានសេចក្តីសុខពីណាមក ?
ដោយហេតុតែចង់ឲ្យជីវិតរបស់ខ្លួនរស់នៅយើនយូរ តែបែរជាទៅបៀតបៀនជីវិតអ្នកដទៃ តើនេះឈ្មោះថា យើងកំពុងតែសាងនូវភាពជាអ្នកមានអាយុវែងឬ ? ចង់មានទ្រព្យសម្បត្តិតែបែរជាទៅលួចទ្រព្យអ្នកដទៃ ដើម្បីឲ្យខ្លួនឯងមាន ចង់មានសេចក្តីសុខ តែបែរទៅប្រព្រឹត្តិបំពានលើសេចក្តីសុខរបស់អ្នកដទៃ សួរថាតើអំពើទាំងអស់នេះវាសមគួរដែរឬ ?
ព្រះបរមសាស្តាចារ្យព្រះអង្គទ្រង់ត្រាស់សម្តែងថា បើយើងចង់បានអាយុវែង ចង់បានទ្រព្យស្តុកស្តម្ភ ចង់ឲ្យឯងមានសេចក្តីសុខនៅក្នុងក្រុមគ្រួសារ ចង់ឲ្យគេមានភាពស្មោះត្រង់នឹងខ្លួនឯង និងចង់មានបញ្ញា គឺត្រូវវៀកចាកបញ្ចវេរាទាំង ៥ គឺសីល ៥ នឹងឯង ពីព្រោះអ្នកមានសីល ៥ រមែងបានទទួលនូវគុណធម៌ដូច្នេះគឺ
-សីលទី ១ មិនបៀតបៀនជីវិតអ្នកដទៃគឺមិនសម្លាប់សត្វនាំឲ្យមានធម៌ មេត្តា ។
-សីលទី ២ មិនលួចទ្រព្យគេ នាំឲ្យមានធម៌ សម្មាអាជីវៈ ។
-សីលទី ៣ មិនប្រព្រឹត្តខុសក្នុងកាម នាំឲ្យយើងមាននូវធម៌ សទារន្តោសៈ ។
-សីលទី ៤ មិននិយាយកុហក នាំឲ្យមានធម៌ សច្ចៈ ។
-សីលទី ៥ មិនផឹកនូវទឹកស្រវឹង នាំឲ្យមានធម៌ សតិសម្បជញ្ជៈ ។
សីលទាំង ៥ នេះដែលមនុស្សគួរតែខំប្រឹងប្រែងរក្សាឲ្យដូចជាយើងរក្សានូវជីវិតរបស់ដូច្នោះដែរ ដើម្បីបានជាមាគ៌ាសម្រាប់ជីវិតរបស់យើង ដែលធ្វើដំណើរទៅលោកខាងមុខនឹងបានជាគ្រឿងប្រដាប់ សម្រាប់តម្រែ តម្រង់ និងកែតម្រូវផ្លូវនៃជីវិតរបស់ខ្លួនឲ្យប្រកាន់តែប្រសើរ ។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅៈ សមាធិសម្រាប់កុមារា កុមារី យុវជន យុវតី
រៀបរៀងដោយៈ ព្រះបាឡាក់ សម្បត្តិចន្ទសុវណ្ណោ ( ម៉ៅ សុរិន ភិក្ខុ )
វាយអត្ថបទដោយៈ ឧបាសក សូត្រ តុលា
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2390/w35gr4fdrt4wse56hgtf4fsetghu.jpg
Public date : 16, Jan 2022 (3650 Read)
មនុស្សម្នាក់ ៗ ដែលមានជីវិតរស់នៅលើផែនដីនេះ គឺត្រូវតែមានគោលដៅច្បាស់លាស់ដើម្បីធ្វើឲ្យដំណើរជីវិតរបស់ខ្លួនកាន់តែមានភាពរលូនទៅមុខជានិច្ច និងដើម្បីឲ្យជីវិតកាន់តែមានភាពស្រស់បំព្រង ។ ទន្ទឹមនឹងធ្វើឲ្យដំណើរជីវិតសម្រេចដល់គោលដៅនោះ គឺយើងត្រូវឧស្សាហ៍ព្យាយាមសួរខ្លួនឯងថា " តើជីវិតរស់នៅដើម្បីអ្វី ? អ្វីទៅជាគោលដៅពិតប្រាកដរបស់ជីវិត ? ហើយតើជីវិតកំពុងធ្វើអ្វីនៅលើភពផែនដីនេះ ? សំនួរទាំងអស់នេះតម្រូវឲ្យយើងចេះសួរដោយខ្លួនឯង ហើយក៏តម្រូវឲ្យយើងត្រិះរិះពិចារណា ស្វែងរកចម្លើយដោយខ្លួនឯងដែរ ។ មនុស្សមានជីវិតដែលរស់នៅលើផែនដីតែគ្មានគោលដៅ វាប្រៀបដូចជាអ្នកដើរផ្លូវឆ្ងាយដែលមិនស្គាល់ផ្លូវដូច្នោះដែរ ។
អ្នកដែលគ្មានគោលដៅជីវិតច្បាស់លាស់ អ្នកនោះច្រើនតែបរាជ័យនៅលើផ្លូវជីវិត ព្រោះតែមិនដឹងថា ជីវិតខ្លួនឯងរស់នៅដើម្បីអ្វី ហើយមិនដឹងថា តម្លៃ និងខ្លឹមសារជីវិតនេះវាស្ថិតនៅត្រង់ណា ។ ដូច្នេះហើយ មនុស្សយើងម្នាក់ ៗ ត្រូវចេះរៀនកំណត់គោលដៅសម្រាប់ជីវិតទុកឲ្យហើយ ដើម្បីធ្វើឲ្យដំណើរជីវិតរបស់យើងមានលំនឹងពិតប្រាកដ ហើយដើម្បីធ្វើឲ្យដំណើរជីវិតប្រព្រឹត្តទៅយ៉ាងរលូន និងល្អប្រសើរ ។
គោលដៅជីវិតដែលប្រព្រឹត្តទៅបានល្អប្រសើរ លុះត្រាតែអ្នកនោះ គឺជាអ្នកមាននូវសតិ សម្បជញ្ញៈ ភ្ញាក់រលឹករឿយ ៗ ដើម្បីទប់ស្កាត់ចំពោះអារម្មរណ៍មិនល្អទាំងឡាយ ដែលចូលមកបៀតបៀននៅក្នុងខួរក្បាលរបស់យើង ដោយសេចក្តីអំណត់អត់ធ្មត់យ៉ាងក្រៃលែង មិនត្រូវមួម៉ៅ ក្តៅក្រហាយ ទៅតាមអារម្មណ៍នោះ ៗ ឡើយ ត្រូវចេះរៀបចំអារម្មណ៍របស់ខ្លួនឯងឲ្យបានស្ងប់ ព្រោះថា កាលបើអារម្មណ៍ល្អហើយ ការកំណត់គោលដៅ និងការអនុវត្តន៍គោលដៅរមែងមានប្រសិទ្ធភាព ។
គោលដៅពិតប្រាកដរបស់ជីវិតមនុស្ស ដែលរស់នៅគ្រប់សម័យកាលទាំងអស់ មិនមែនបញ្ចប់ត្រឹមតែភាពសប្បាយហ៊ឺហាមានលុយចាយ មានបាយហូប មានឡានជិះ មានផ្ទះនៅ មានការងារល្អ ៗ ធ្វើនោះទេ គឺត្រូវតែមានខ្លឹមរបស់ជីវិត ។ ខ្លឹមគឺសីល ខ្លឹមគឺសេចក្តីល្អ ខ្លឹមគឺបុណ្យកុសល. . . នេះហើយ គឺជាគោលដៅពិតប្រាកដរបស់ជីវិត ។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅៈ តម្រង់ជ្លូវជីវិត
រៀបរៀងដោយៈ សាមណេ ឆិម ប៊ុនឆា
វាយអត្ថបទដោយៈ ឧបាសក សូត្រ តុលា
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2391/w35fwqdrw345tgf4e5gf4se.jpg
Public date : 16, Jan 2022 (22145 Read)
ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់សម្តែងថា " សម្លាប់សេចក្តីក្រោធបានរមែងដេកជាសុខ " នេះជាការពិតដែលយើងគ្រប់គ្នាត្រូវចាំកុំភ្លេច ហើយត្រូវបដិបត្តិកម្ចាត់ការខឹងក្រោធបន្តិចម្តង ៗ ដើម្បីបានទទួលជោគជ័យយ៉ាងសម្បើមនៅក្នុងជីវិត យើងត្រូវតែយល់ដឹងដូចតទៅនេះគឺៈ
- ខឹងនឹងគេ គឺដុតចិត្តខ្លួនឯង បើយើងដុតខ្លួនឯង យើងហ្នឹងឯងល្ងង់ ហើយឆ្គួតទៀត ។
- ខឹងនឹងគេ គឺអន់ជាងគេ គឺអន់ថយជាងអ្នកដែលយើងខឹងនោះទៅទៀត ដូចជាលុតជង្គង់អង្វរសូមសេចក្តីសុខពីគេចឹង ។
- ខឹងនឹងគេ គឺចាប់ផ្តើមពីការទាស់ចិត្ត ការទាស់ចិត្តមកពីគិតថា គេហ្នឹងឯងជាអ្នកធ្វើនូវ ៗ ឲ្យយើងទាស់ចិត្ត តែការពិតមកពីយើងមិនយល់អំពីធម្មជាតិក្នុងមនុស្ស ហើយយើងប្រកាន់ទៅក្នុងធម្មជាតិនោះឯង ។
- យើងស្អប់គេ គឺស្អប់ខ្លួនឯង ព្រោះសាងភាពសៅហ្មងឲ្យប្រឡាក់ចិត្តខ្លួនឯងតែប៉ុណ្ណោះ ដោយមិនបានឲ្យភាពសៅហ្មង គឺការស្អប់នោះចូលទៅក្នុងខ្លួនអ្នកដទៃឡើយ ។ ដូច្នេះ បើយើងពិតជាស្រឡាញ់ខ្លួនឯងមែន ត្រូវព្យាយាមរក្សាចិត្តរបស់ខ្លួនកុំឲ្យសៅហ្មងឡើយ ។
- អ្នកដទៃធ្វើល្អឲ្យយើងមិនបាន ព្រោះមកអំពីមហាកុសលមិនបានកើតឡើងក្នងចិត្តរបស់គេ មិនមែនមកពីគេមិនធ្វើល្អឲ្យយើងទេ ។ អ្វី ៗ មានហេតុមានបច្ច័យ ទើបកើតឡើង ។ ដូច្នេះយើងត្រូវយល់ថា អ្នកដទៃធ្វើល្អឲ្យខ្លួនគេមិនបានផង មានរភងអ្វីដែលគេមកធ្វើល្អឲ្យយើងបាន ។
- អ្នកណា ៗ ដែលធ្វើអំពើមិនល្អ និយាយអាក្រក់ គិតអាក្រក់ក្នុងលោកនេះនោះ តាមពិត ដោយធម្មជាតិមិនមែនអ្នកនោះធ្វើទេ នេះព្រោះអាស្រ័យហេតុ ៣ ដែលស្ថិតនៅក្នុងសន្តានតែប៉ុណ្ណោះ ។ បើហេតុ ៣ នេះត្រូវបានលះអស់ហើយ គឺមិនមានអ្នកណាធ្វើអាក្រក់សោះឡើយ ។ ហេតុទាំង ៣ នេះឯង ដូចជាខ្មោចបិសាច ដែលស្ថិតនៅក្នុងមនុស្សយើងអីចឹង ។ ដូច្នេះ យើងមិនត្រូវក្រោធខឹងជាមួយមនុស្សណាម្នាក់ឡើយ ។
- បើយើងមិនក្រោធខឹងហើយ គឺយើងហ្នឹងឯមាននូវសេចក្តីសុខ ។ ការដែលមានសេចក្តីសុខក្នុងការមិនក្រោធខឹងនេះ ព្រោះបានយល់ដឹងពីធម្មជាតិ មានអំណត់អត់ធន់ និងព្រោះមានមេត្តាជាដើម គឺជាបុណ្យបារមីដ៏ប្រសើរខ្ពស់ខ្ពស់ ។ បើសម្លាប់សេចក្តីក្រោធបានហើយ ក្នុងលោកនេះមិនមានអ្នកសម្រាប់ឲ្យយើងសម្លាប់ឬសូម្បីគ្រាន់តែស្អប់នោះឡើយ ។ អ្វី ៗ ជុំវិញជីវិតរស់នៅមានតែភាពមនោរម្យ ហាក់ដូចជាវិមានក្នុងព្រហ្មលោក ។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅៈ តម្រង់ជ្លូវជីវិត
រៀបរៀងដោយៈ សាមណេ ឆិម ប៊ុនឆា
វាយអត្ថបទដោយៈ ឧបាសក សូត្រ តុលា
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
