18
Thursday, 30 Mar B.E.2566  
ស្តាប់ព្រះធម៌ (mp3)
ការអានព្រះត្រៃបិដក (mp3)
​ការអាន​សៀវ​ភៅ​ធម៌​ (mp3)
កម្រងធម៌​សូត្រនានា (mp3)
កម្រងបទធម៌ស្មូត្រនានា (mp3)
កម្រងកំណាព្យនានា (mp3)
កម្រងបទភ្លេងនិងចម្រៀង (mp3)
ព្រះពុទ្ធសាសនានិងសង្គម (mp3)
បណ្តុំសៀវភៅ (ebook)
បណ្តុំវីដេអូ (video)
Recently Listen / Read
Notification
Live Radio
Kalyanmet Radio
ទីតាំងៈ ខេត្តបាត់ដំបង
ម៉ោងផ្សាយៈ ៤.០០ - ២២.០០
Metta Radio
ទីតាំងៈ ខេត្តបាត់ដំបង
ម៉ោងផ្សាយៈ ២៤ម៉ោង
Radio Koltoteng
ទីតាំងៈ រាជធានីភ្នំពេញ
ម៉ោងផ្សាយៈ ២៤ម៉ោង
វិទ្យុសំឡេងព្រះធម៌ (ភ្នំពេញ)
ទីតាំងៈ រាជធានីភ្នំពេញ
ម៉ោងផ្សាយៈ ២៤ម៉ោង
Radio RVD BTMC
ទីតាំងៈ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ
ម៉ោងផ្សាយៈ ២៤ម៉ោង
វិទ្យុរស្មីព្រះអង្គខ្មៅ
ទីតាំងៈ ខេត្តបាត់ដំបង
ម៉ោងផ្សាយៈ ២៤ម៉ោង
Punnareay Radio
ទីតាំងៈ ខេត្តកណ្តាល
ម៉ោងផ្សាយៈ ៤.០០ - ២២.០០
មើលច្រើនទៀត​
All Visitors
Today 181,245
Today
Yesterday 204,287
This Month 5,821,920
Total ៣១០,៨១៥,៥១២
Flag Counter
Online
Reading Article
Public date : 14, May 2022 (6,339 Read)

វិសាខបូជានៅប្រទេសកម្ពុជា និងវីដេអូអត្ថាធិប្បាយ​



 
ពិធីបុណ្យ​វិសាខ​បូជា គឺជាបុណ្យ​មួយយ៉ាង​ធំក្នុងព្រះ​ពុទ្ធ​សាសនា រាប់​ថា ជា​ពុទ្ធានុ​ស្សរណ​កិច្ច​ដ៏​សំខាន់​សំរាប់​រំលឹកដល់ព្រះពុទ្ធសមណគោត្ដម បរមគ្រូ នា​ថ្ងៃ​ពេញ​បូណ៌មី (គីថ្ងៃ​១៥​កើត) ខែពិសាខ ដែល​ពុទ្ធ​សាសនិក​ទាំងព្រះសង្ឃ ទាំង​គ្រហស្ថ តែង​ធ្វើ​សក្ការ​​បូជា​ប្រកប​ដោយ​ជំនឿ​ថា ជាមហា​កុសលដ៏​ប្រសើរ ។ ការ​ដែល​​ប្រារឰ​ពិធីបូជា​នាថ្ងៃ១៥ កើត ខែពិសាខ នេះ អាស្រ័យ​ដោយលោក​អ្នកប្រាជ្ញខាង​ពុទ្ធសាសនា បាន​កំណត់​ទុកក្នុងគម្ពីរ​បឋមសម្ពោធិថា ជាមហាមង្គល អភិ លក្ខិតកាល គឺជាថ្ងៃមហាមង្គល ត្រូវនឹង​ថ្ងៃ​ដែល​ ព្រះ​សម្ពុទ្ធ​បរម​គ្រូ ៖
 
១-ទ្រង់ប្រសូតចាកឧទរមាតា
២-ទ្រង់ត្រាស់ដឹងអនុត្ដរសម្មាសម្ពោធិញ្ញាណ
៣-ទ្រង់រំលត់ខន្ធចូលកាន់ព្រះបរមនិព្វាន
 
សម្ដេចព្រះ បរមសាស្ដ្រាចារ្យរបស់យើង ទ្រង់ប្រសូត ត្រាស់ដឹង និងបរិនិព្វាន សុទ្ធ​តែ​ក្នុង​ថ្ងៃពេញ​បូណ៌មី ខែ​ពិសាខ ទាំង​អស់ប្លែក តែឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ ។ ព្រោះហេតុ​នោះ​ហើយ​បានជាអ្នក​ប្រាជ្ញ​ចង​ក្រង​ជា​គាថា​ទុក​ដូច្នេះ​ថា ៖ អាសាឡ្ហ​បុណ្ណ​មោក្កន្ដោ វិសា​ខេ យេវ និក្ខមិ វិសាខ​បុណ្ណមី សម្ពុទ្ធោ វិសា​ខេ បរិនិឰុតោ សេចក្ដីថា ៖ ព្រះ​ពុទ្ធ​​យាង​​ចុះ​កាន់​គភ៌​នៃ​ព្រះ​វរ​មា​តា ក្នុង​ថ្ងៃ​ពេញ​​បូណ៌មី ខែ​អាសាធ ទ្រង់​​ប្រសូតក្នុង​ថ្ងៃពេញបូណ៌មី ខែ​ពិសាខ​ បាន​​ត្រាស់ដឹងជា​​ព្រះពុទ្ធក្នុងថ្ងៃពេញបូណ៌មី ខែពិសាខ និងទ្រង់ចូលបរិនិព្វាន ក៏ថ្ងៃ​ពេញ​បូណ៌មី ខែ​ពិសាខ (ផ្សេងតែឆ្នាំ) ។ ជា​ប្រពៃណី ពិធីវិសាខ​បូជា គេតែងនាំគ្នា ធ្វើក្នុងវេលា​រាត្រី ព្រោះ​តម្រូវ​ទៅ​តាម​​ពាក្យថា "បុណ្ណមី" មាន​សេចក្ដីថា ខែពេញ​បូណ៌មី ។ ម្យ៉ាង​ទៀតការប្រារឰ​ពិធីក្នុង​ពេលរាត្រី អាស្រ័យ​ដោយ​លក្ខណៈ​ងាយស្រួល​ ២​យ៉ាង គឺ​ម្យ៉ាងដើម្បីនឹង​បានឱកាសអុជគ្រឿងប្រទីប ជ្វាលា បូជា​ភ្លើង​អគ្គិសនី​ឱ្យ​ភ្លឺរុងរឿង​រន្ទាល ច្រាល​ឆ្អៅផង និងម្យ៉ាងទៀតដើម្បីបើកឱកាសឱ្យពុទ្ធបរិស័ទបានជួបជុំគ្នាដ៏ច្រើន កុះករ​ទាំង​ប្រុស ទាំង​ស្រី អាចបំពេញកុសលកម្មនេះ ដោយ​សប្បាយ​រីករាយ ព្រោះពេល​យប់ជា​វេលាទំនេរ​ផង ។

ពិធីវិសាខបូជា​ចាត់ទុក​ថា ជាបុណ្យដ៏ធំ ដោយមាន​មហាជន​ប្រជាជន ចាស់ ក្មេង ប្រុស ស្រី នៅជុំគ្នា​អ៊ូអូរ ដោយ​នាំទៅ​ជាមួយនូវ​គ្រឿង​សក្ការ​បូជា មាន​ទៀន ធូប ផ្កា ភ្ញី និងប្រទីប​ជ្វាលាតូច-ធំ អុជបំភ្លឺ​ព្រោង ព្រាត នៅ​គ្រប់វត្ដ​អារាម ។ និយាយ​រួមកា​រធ្វើបុណ្យវិសាខ​បូជាគឺដើម្បីរំលឹក​ដល់​ថ្ងៃដែល​ជា​មហា មង្គល​អភិ​លក្ខិត​កាល​ទាំង​៣ ដូចពោល​ខាងលើ ។ រីឯ ពិធីដែលធ្វើ​កំណត់​ថា ត្រឹម​ត្រូវ គឺត្រូវ​មាន ការសម្ដែង​រឿង​ពុទ្ធប្បវត្ដិ តាំង​អំពីដើម​រហូត ដល់ចប់ ដើម្បីជា​គ្រឿងបណ្ដុះ​បសាទសទ្ធាឱ្យ កើត​មាន ក្នុងគុណ​ព្រះពុទ្ធ ព្រះ​ធម៌ ព្រះ​សង្ឃ ឱ្យខ្លាំង​ក្លា​ឡើង ។ ពិធីដែលប្រជាជន​ខ្មែរយើងធ្លាប់​ធ្វើរួចហើយចាត់​ទុកជា​បែប​​ដែល​ល្អ និង​​សម​ស្រប​ទៅនឹងប្រពៃ​ណីពី​បុរាណ ។

ប្រភពកំណើតនៃវិសាខបូជា
-តើប្រទេសណាជាអ្នកចាប់ផ្ដើមធ្វើ បុណ្យវិសាខបូជានេះមុនគេ?
-តើប្រទេសកម្ពុជាយើងចាប់ផ្ដើមធ្វើ បុណ្យវិសាខបូជាពីត្រឹមពេលណាមក?

នៅ​ពេលដែល​ពុទ្ធបរិស័ទក្នុង​ប្រទេសគោរព​ប្រតិបត្ដិពុទ្ធសាសនា ទាំង​ឡាយបាន​ជ្រួត​ជ្រាប​​អំពី​អភិ​​លក្ខិត​កាល​​និយម គឺថ្ងៃ ប្រសូត ត្រាស់ដឹង និង​បរិនិព្វាន​របស់ព្រះសម្មា​សម្ពុទ្ធ​ថា សុទ្ធតែនៅថ្ងៃពេញបូណ៌មី ខែ វិសាខ ហើយ​ក៏នាំគ្នាធ្វើពិធីវិ​សាខបូជា ​ជា​រៀងរហូត​តាំង​ពី​បុរាណ​កាលមក ។ តាមការ​ស្រាវជ្រាវ​ឃើញថា ការធ្វើ​​ពិធីវិសាខ​បូជានេះ ពុំមែនធ្វើក្រោយព្រះពុទ្ធបរិនិព្វានទៅថ្មីៗនោះទេ គឺធ្វើក្រោយ​ពេល​ដែលព្រះពុទ្ធ​បរមគ្រូ​ទ្រង់បរិ​និព្វានកន្លងទៅជាច្រើន រយឆ្នាំ ។

បញ្ជាក់ ៖ បុណ្យវិសាខ​បូជា ត្រូវបានអង្គការ​សហប្រជាជាតិទទួល​ស្គាល់ចំពោះ​​បណ្ដា​ប្រទេស កាន់​​ព្រះពុទ្ធ​សាសនា​លើសាកល​លោក ក្នុងនោះមាន​​ប្រទេសកម្ពុជាផង​ដែរ តាំងពីឆ្នាំ២០០០​មកម្ល៉េះ ។ ចំណែក ប្រទេស​កម្ពុជា ដែល​មាន​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា បាន​មកប្រតិស្ឋាន​តាំងពីដំបូង ហើយស្ថិត​នៅជា​ប្រទេស​មានឥស្សរ​ភាព​ជា​​យូរ​ណាស់​មកហើយ តែ​បើតាមការ​ស្រាវជ្រាវ ពិនិត្យ​មើលក្នុងព្រះ​រាជ​ពង្សាវតារ ឬ​ក្នុង​សេច​ក្ដីកំណត់​ហេតុ​ផ្សេងៗតាំងពីសម័យ​​នគរភ្នំ "ហ្វូណន" រហូតមកដល់សម័យក្រុងលង្វែក មិន​ប្រាកដ​ថា មាន​ទំនៀម​ធ្វើ​វិសាខ​​បូជា ​ឡើយ ។ តែបើយោង​ទៅលើសេចក្ដីថា ព្រះពុទ្ធ​សាសនា​លទ្ធិលង្កា បាន​ផ្សាយ​ចូលមក កម្ពុជ​រដ្ឋ​ក្នុង​សម័យជាមួយគ្នានឹងក្រុងសុខោ ទ័យ គួរសន្និដ្ឋានបានថា មាន​ទំនៀម​ធ្វើ​វិសាខ​បូជា រួចមកហើយ ដូច​ជាប្រទេសថៃ​ដែរ តែ កម្ពុជាយើង​ពុំឃើញមានឯកសារ​ជាភស្ដុតាង ឬក៏មានដែរ តែ​ត្រូវ​រលាយ​សាប​សូន្យ​អស់​ទៅ ។ លុះចំណេរយូរលង់មក គឺក្នុងសម័យក្រុង អយុធ្យាខាងថៃ និង​ក្នុង​សម័យក្រុង​លង្វែក ខាង​ខ្មែរ ទំនៀម​ទំលាប់​ធ្វើវិសាខបូជា ត្រឡប់ជា​​សាបសូន្យទៅវិញ ដូច​ជា ភ្លេច សូន្យឈឹង​ទាំងស្រុង ព្រោះមិនមាន​ប្រាកដ ក្នុងឯកសារណា​មួយថា បានធ្វើឡើយ ។ ទាំងនេះ​ព្រោះ​ហេតុ​អ្វី​?

តាមការសន្និដ្ឋានឃើញថា
១-ព្រោះព្រះសង្ឃអំពីលង្កានោះផុត រលត់អស់ទៅ
២- ព្រោះរឿងបឋមសម្ពោធិកថា ស្ដ្ដីពី រឿងពុទ្ធប្រវត្ដិក្នុងពេលនោះ មានតែភាសា បាលី ហើយនៅ​រាត់រាយ​ក្នុង​គម្ពីរព្រះត្រៃបិដក ខ្លះក្នុង​អដ្ឋកថា ខ្លះ​ពុំទាន់ចង​ក្រងរួបរួម និងពុំ​ទាន់បាន​ប្រែរៀប​រៀង​ជាភាសា​សំរាប់​ជាតិ​នៅ​​ឡើយ ។ រីឯអ្នកស្រុកក៏ពុំទាន់ជ្រួតជ្រាប​ ជាទូទៅគ្រប់គ្នា មានតែព្រះសង្ឃ ដែលចេះភាសាបាលី ទើប​អាច​ដឹង​បានខ្លះ ព្រោះហេតុនេះហើយទើបពិធីបុណ្យវិសាខបូជា ត្រូវបានសាបសូន្យទៅវិញ ។

ចំណេរ ក្រោយមកប្រទេសថៃក្នុងសម័យ ក្រុងទេព "បាងកក" តាម​សេចក្ដី​ដែលមាន​​ក្នុង​សៀវ​ភៅ​​ព្រះ​រាជ​ពិធី​​ស៊ិប​​សង​ដឿន​ថា ក្នុងរជ្ជកាលទី២ ក្នុងឆ្នាំឆ្លូវ នព្វស័ក ពុទ្ធសក រាជ២៣៦០ គ្រិស្ដ​សករាជ​១៨១៧ ទើប​កើត​មាន​ពិធីវិសាខ​បូជា ដោយពេលនោះ មាន​សម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ១​ព្រះអង្គព្រះនាម "មី" នៅ​វត្ដរាជ​បូរណៈ​មក​ថ្វាយ​ព្រះពរសុំឱ្យ​ទ្រង់​ធ្វើ​វិសាខ​បូជា​ជា​ដំបូង ។ ឯ​របៀប​ធ្វើពិធី​ក៏​ប្រហាក់​ប្រហែល​គ្នា​នឹង​របៀប​ធ្វើនៅ​ក្នុង​ក្រុង សុខោ​ទ័យ​ ប៉ុន្ដែមិន​សូវជា​អធិក​អធម​ដូចគ្រា​នោះទេ។

ចំណែកនៅប្រទេស កម្ពុជាវិញ ក្នុងសម័យជាមួយគ្នានេះ ប្រហែល​ជា​មិន​ទាន់​មាន​ទំនៀម​ធ្វើនៅឡើយ ដោយ​ហេតុ​ថា ការធ្វើ វិសាខ​បូជា​នៅ​ប្រទេស​ថៃ​ក្នុងជំនាន់​នោះ​នៅ​មិន​ទាន់មាំមួននៅឡើយ ទាំង​គម្ពីរ​បឋម​សម្ពោធិ ​ដែល​សំរាប់ប្រើប្រាស់​ក្នុងការនេះ ក៏មិនទាន់​មាននៅ​ឡើយដែរ​ហើយ​ទំនង​ជាមិន​ទាន់​​បាន​ជ្រួត​ជ្រាប​ដល់ប្រជាជនខ្មែរផង។

ឯគម្ពីរ បឋមសម្ពោធិ​ជារឿងពុទ្ធ​ប្រវត្ដិដំណាល​រឿងចាប់ផ្ដើម​តាំងពីព្រះ​អង្គចុះ ចាកតុសិត​ទេវលោក មក​យក​កំណើត​ជាព្រះរាជ​បុត្រព្រះបាទ​សុទ្ធោទនៈ និងព្រះនាង​មហាមាយា​នៅនគរ​កបិលពស្ដុ ក្នុង​មជ្ឈិម​ប្រទេស​រៀងរាប​​ដរាបដល់ទ្រង់​បានត្រាស់ជា​អង្គព្រះ​ពុទ្ធ​ប្រោស​សត្វ​ហើយ​ស្ដេច​ទ្រង់រំលត់​ខន្ធចូល​កាន់ព្រះ​បរម​និព្វានជា​ទីបំផុត។

គម្ពីរ បឋម​សម្ពោធិនេះ អ្នកប្រាជ្ញតែង​ឡើងសំរាប់​ប្រើប្រាស់ទេសនា​នៅក្នុង​​បុណ្យ​វិសាខ​បូជា ។ ព្រោះ​ថា​ការដែល​​នាំយកប្រវត្ដិ​​របស់រឿង​នេះ​មកសម្ដែង ដើម្បីជា​ភស្ដុតាងបញ្ជាក់ឱ្យដឹងថា វិសាខ​បូជា​កើត​ឡើង​ពិត​​ប្រាកដនោះពីត្រឹមពេលដែលកើត​គម្ពីរនេះឡើង ។ គម្ពីរនេះ​កើត​មាន​ប្រាកដ​ឡើង​នៅ​ប្រទេស​ថៃ ក្នុង​​រជ្ជ​កាល​​ព្រះ​បាទ​សម្ដេច​ព្រះ​ណាំងក្លៅ "រជ្ជកាលទី៣" ជាដំបូង ហើយ​ក្នុងជំនាន់​នោះ​គម្ពីរនេះ​មាន​២​ប្រភេទ​​គឺ​

១-បឋមសម្ពោធិ​សង្ខេបមាន២០​បរិច្ឆេទ មិនមាន​ឈ្មោះអ្នកនិពន្ធ​ពិតប្រាកដ​ទេ ប្រហែល​ជានិពន្ធ​ឡើងក្នុង​រជ្ជ​កាល​ទី២ ។
២-បឋម​សម្ពោធិវិត្ថារ ជាភាសា​មគធៈមាន២១​ខ្សែ ឬ៣០​បរិច្ឆេទទាំងជា​ភាសា​បាលី និងសម្រាយ ។ ព្រះ​បាទ សម្ដេច​ព្រះ​ណាំងក្លៅ ទ្រង់អារាធ​នា​សម្ដេច​​ក្រុម​ព្រះ​​បរមានុ​​ជិត ជិនោ​​រស សង្ឃ​រាជ​​នៅវត្ដព្រះ​​ជេតព័ន ក្នុងក្រុង​​ទេពឱ្យនិពន្ធ​ឡើង ។ សម្ដេចក្រុ​ម​ព្រះអង្គនេះ​បាន រួបរួម​សេចក្ដីចេញ​ពីគម្ពីរ​ផ្សេងៗ និង​និពន្ធ បន្ថែម​ឡើងខ្លះក្នុង​ពុទ្ធសករាជ​២៣៨៧ គ្រិស្ដ សក​រាជ១៨៤៥ ។

ចំណែក ប្រទេសខ្មែរយើង គម្ពីរបឋម សម្ពោធិជា​ភាសាមគធៈ មាន​២១ខ្មែរ ឬ៣០ បរិច្ឆេទ ។ គម្ពីរជា​សំរាយ​មាន៣​បែបគឺ១ ហៅថា បឋម​សម្ពោធិ​សង្ខេប ឬហៅ​ថា "បឋម​ត្រាស់" មាន៥-៦ខ្សែ ឬមួយ​ខ្សែចប់ ពណ៌នា​សេចក្ដីតាំងពី​ព្រះអង្គយាងចុតិចាក​តុសិត មកចាប់​បដិសន្ធិជាឱរស​ព្រះបាទសុទ្ធោ ទនៈ និង​ ព្រះ​នាង​សិរិមហា​មាយា រហូតមកត្រឹម​ព្រះអង្គចេញ​ទ្រង់ព្រះ​ផ្នួស បានត្រាស់​ជាព្រះពុទ្ធ ។

អត្ថបទនេះមិនដឹងជាអ្នកណា​ជា អ្នកនិពន្ធ ហើយ​និពន្ធពីក្នុង​ពុទ្ធសក​រាជណា ទេ ។ តែតាមការ​សង្កេត​មើល​ពាក្យ​ពេចន៍ ក្នុងគម្ពីរនោះ ឃើញ​ថា មិនជាចាស់​ណាស់ ណាទេ យ៉ាងយូរ​ណាស់​ត្រឹម​សម័យ​ក្រុង​ឧដុង្គ ខាងដើម ។ គម្ពីរនេះគេច្រើនប្រើសំរាប់ ទេសនាក្នុងពិធីបុណ្យអភិសេកព្រះពុទ្ធរូប ផង ។

គម្ពីរ​ទី២ ហៅ​ថា បឋម​សម្ពោធិ​វិត្ថារ មាន៣០​បរិច្ឆេទ ។ គម្ពីរនេះ​សម្ដេចព្រះ មហា​សុមេធាធិបតី ព្រះសង្ឃ​រាជ ជួន ណាត (កាល​នៅជាសង្ឃ​នាយក) បានមាន​ថេរដីកា ថា មហា​ណាក មហាភូ និងអាចារ្យ​សន ។ល។ នៅ​ខេត្ដបាត់ដំបង បាន​ប្រែចេញពី បឋម​សម្ពោធិវិត្ថារ​របស់សម្ដេចក្រុម​ព្រះ បរមានុជិត ជិនោរស ក្នុង​សម័យ​ព្រះយ៉ាកថា ថន "តទាធរ" ឈុម ធ្វើជាចៅ​មឿង បាត់​ដំបង ហើយដែល​បាន​ផ្សព្វផ្សាយ ។

នៅប្រទេសកម្ពុជា
បុណ្យ វិសាខ​បូជា តាមដែល​ចាស់ទុំអ្នក មុខអ្នកការ​ទាំងឡាយតំណាល​តៗគ្នាបាន​ឱ្យ ដឹង​ថា គេបាន​ផ្ដើម​ធ្វើក្នុង​រជ្ជកាល​ព្រះបាទ សម្ដេច​ព្រះហរិរក្សរាមា​ឥស្សរាធិបតី "ព្រះ​អង្គឌួង" ដែល​គង់​នៅ​ក្នុង​ឧដុង្គ​ជា​ដំបូង​ព្រោះថា កាលក្នុង​ពុទ្ធសករាជ​២៣៩៧ គ្រិស្ដ​សក​រាជ១៨៥៤ សម្ដេច​ព្រះអង្គឌួង ទ្រង់​សព្វព្រះ រាជ​ហឫ​ទ័យ​ស្នើសុំ​ទូទៅក្នុង​កម្ពុជរដ្ឋ ។

គម្ពីរទី៣ ហៅថា "បឋម​សម្ពោធិកថា" គឺ បឋម​សម្ពោធិវិត្ថា​រ​នោះ​ឯងដែលព្រះ​ឥន្ទមុនី "ប៉ែន" គង់​នៅ​វត្ដបទុម​វតី ក្រុង​ភ្នំពេញ ប្រែ និង​រៀបរៀងចេញ​ពីច្បាប់​របស់សម្ដេច​ព្រះ មហា​សង្ឃរាជ "សា" ក្នុង​រជ្ជ​កាល​ព្រះ​បាទ សម្ដេច​ព្រះស៊ីសុវត្ថិ មាន​៣០បរិច្ឆេទ ដូច ច្បាប់​ដើម ។

គម្ពីរនេះ​មានជាបែប​បទ​សំរាប់ ទេសនា​ក្នុង​​ថ្ងៃវិសាខ​បូជា ក្នុងវត្ដគណៈធម្ម យុត្ដិកនិកាយ​ទូទាំង​ប្រទេស​ខ្មែរ ។ ការធ្វើ វិសាខបូជា ក្នុង​សម័យ​រជ្ជ​កាល​ទី២ នោះ ប្រហែល​ជាមាន​ធ្វើតែក្នុង​ក្រុង មិន​ទាន់ បានផ្សព្វ​ផ្សាយទៅគ្រប់​វត្ដអារាម​នៅឡើយ ទេ ហើយ​ក៏មិនទាន់​មានភាព​ឱឡារិកអធិកអធម​ដែរ ។ពុទ្ធសាសនិក​ប្រទេសថៃ បាន​អះអាង​ថា ប្រពៃណី​ធ្វើ​វិិសាខ​បូជាដែលត្រឹម​ត្រូវតាម លក្ខណៈ កើតមាន​ឡើងតាំងពីត្រឹម​រជ្ជកាល​ទី ៤ ដោយ​ព្រះរាជា​អង្គនេះ​ជាអ្នក​ប្រាជ្ញក្នុង​ផ្លូវ ព្រះពុទ្ធ​សាសនា ទ្រង់ចេះ​គម្ពីរព្រះ​ត្រៃបិដក ជ្រៅ​ជ្រះ ទ្រង់​បានផ្ដើម​ធ្វើវិសាខ​បូជាតាំង​ពី កាល​ទ្រង់ព្រះផ្នួសនៅឡើយ ។

លុះដល់​ទ្រង់ ដាក់ព្រះផ្នួសមក​ទទួលរាជសម្បត្ដិក៏ទ្រង់នៅ តែបន្ដ​ធ្វើ​វិ​សាខ​បូជា​​រៀង​ដរាប​មក រហូត​ដល់ ទ្រង់​បញ្ជាឱ្យ​រៀបចំ​គម្ពីរ​សំរាប់​ទេសនា​ក្នុង​ពិធីបុណ្យនេះ​ដូចបានពោលខាងលើ ។ ព្រះ មហាប៉ាន គឺ​សម្ដេច​ព្រះ​សុគន្ធា​ធិបតី ជាគណៈ ធម្ម​យុត្ដិ​កនិ​កាយ​នៅក្រុងទេព "បាងកក" អំពីព្រះ​បាទ​សម្ដេច​ព្រះចម​ក្លៅ​ "រជ្ជ​កាល​ទី៤" ។

បន្ទាប់ មកក្រោយនោះ​មួយឆ្នាំគឺក្នុងពុទ្ធ​សករាជ ២៣៩៨ ព្រះមហា​ប៉ាន ទើប​និមន្ដមក អំពីក្រុង​ទេព ព្រះ​បាទ​សម្ដេច​ព្រះហរិរក្ស ទ្រង់មាន​ព្រះរាជហឫទ័យ​សោមនស្ស​ណាស់ ហើយ​បាន​និមន្ដ​ឱ្យគង់​នៅជា​ចៅ​អធិការ​វត្ដ សាលាគូ ហៅវត្ដអម្ពិលបី នៅក្រុងឧដុង្គ ត​រៀង​មក ។ ដោយហេតុថា ព្រះមហាថេរ អង្គនេះ កាលដែល​លោកគង់នៅ​ទីក្រុងទេព ធ្លាប់​ធ្វើវិសាខបូជារួច​មកហើយ ហើយ​កាល បានគង់នៅ​ប្រទេសខ្មែរ ព្រម​ទាំងបានធ្វើជាធំ ក្នុងគណៈធម្មយុត្ដិកនិកាយផង លោកក៏ផ្ដើម ឡើងតាមដែលធ្លាប់ធ្វើកន្លងមក ។

ប៉ុន្ដែ យើងពុំបានដឹងច្បាស់ថា នៅពេល​ដំបូងនោះ តើលោក​ចាប់ផ្ដើមធ្វើក្នុង​ឆ្នាំណា សករាជ ប៉ុន្មាន​នោះ​ទេ ព្រោះ​​គ្មាន​ឯកសារ​ជាក់​ស្ដែង គ្រាន់​តែ​មាន​សេច​ក្ដី​អះ​អាង​ពី​អ្នកមុខ​អ្នក​ការ ទាំង​ឡាយថា ប្រាក​ដ​ជា​មាន​​ធ្វើ​វិសាខ​​បូជា តាំងពីក្នុង​ពេលដែល​លោកគង់​នៅក្រុង​ឧដុង្គ មកម្ល៉េះ ។ លុះ​ដល់ពេល​លោកមក​គង់នៅវត្ដ បទុម​វតី ក្រុង​​ភ្នំពេញ ក្នុងពុទ្ធសក​រាជ​​២៤០៨ ក៏បានប្រារឰ​វិសាខបូជារហូត​ដល់​អស់​ព្រះជន្ម ។

ពិធីវិសាខបូជាត្រូវបានផ្សព្វ​ផ្សាយ ទូទៅនៅគ្រប់វត្ដគណៈធម្មយុត្ដិកនិកាយជាប់ ជាទំនៀមរហូតមក ។ ចំណែក វត្ដខាង​មហានិកាយ ទើបមានធ្វើ ក្នុងសម័យក្រុងភ្នំពេញ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ ។តាមដែល​សម្ដេច​ព្រះមហា​សុមេ ធាធិបតីព្រះសង្ឃរាជជួន ណាត "កាលនៅ ព្រះសង្ឃនាយក" ដំណាលថា ក្នុង​ឆ្នាំ​មួយ នោះ​លោកគ្រូព្រះវនរ័ត ចន្ទ គង់ នៅវត្ដឧណ្ណា​លោម បាននិមន្ដ​ទៅក្រុងទេព ឃើញ​ព្រះ សង្ឃ​នៅក្រុង​នោះ ទាំង​គណៈធម្ម​យុត្ដិកនិ កាយ ទាំងគណៈ​មហានិកាយ ធ្វើវិសាខ​បូជា ក៏កើត​ជ្រះថ្លា​នៅពេល​និមន្ដ​ត្រឡប់​មកវិញ បានក្រាបបង្គំទូល​សម្ដេចព្រះមហាសង្ឃ​រាជ "ព្រះនាម​ទៀង" សុំឱ្យធ្វើ​វិសាខបូជា សម្ដេច ព្រះមហា​សង្ឃរាជទៀង ក៏ទ្រង់បាន​ព្រះរាជា​នុញាតតាម​សំណូមពរ ទើបវិសាខបូជាត្រូវ បានធ្វើជា​បន្ដ​បន្ទាប់​រៀងដរាបមក ។ ប៉ុន្ដែ ពេលនោះក៏ពុំទាន់បាន​ធ្វើគ្រប់វត្ដនៅ​ឡើយ គឺមាន​ធ្វើចំពោះ​តែវត្ដ​នៅក្នុង​ក្រុង ។

ឯ​វត្ដ នៅតាមខេត្ដក្រៅមានធ្វើតែ​វត្ដធំៗ វត្ដតូចៗ ច្រើនពុំបានធ្វើនៅឡើយ ។ ចំណែកព្រះ​មហា​ក្សត្រ​ដែន​ដី តាំង​ពីរជ្ជ​កាលព្រះបាទ​សម្ដេច​ព្រះហរិរក្ស "ព្រះអង្គ ឌួង" មកសុទ្ធតែ​ទ្រង់ជ្រះថ្លាបានទទួលធ្វើ គ្រប់​ៗ​ព្រះ​អង្គ ។ តាម​​ឯកសារ​បាន​លើក​សរសើរ​ព្រះគុណ​សម្បត្ដិ ព្រះ​បាទ​សម្ដេច​ព្រះហរិរក្ស ដែល​ជា អ្នក​ផ្ដួច​​ផ្ដើម​ធ្វើ​វិសាខ​បូជាឡើង​ជាដំបូង ព្រោះរាជាអង្គនេះទ្រង់ធ្លាប់ទៅគង់នៅក្រុង ទេព "បាងកក" និងទ្រង់​ធ្លាប់​សាង​ព្រះ​ផ្នួស នៅទី​នោះ ។ ទ្រង់បានសិក្សាព្រះបរិយត្ដិធម៌ ជ្រួតជ្រាបគម្ពីរព្រះត្រៃបិដកជ្រៅជ្រះ ។ នៅ​ពេលដែល​ទ្រង់​បានឡើងសោយរាជសម្បត្ដិ ក៏ទ្រង់ផ្ដើមធ្វើពិធីបុណ្យនេះតាមដែលទ្រង់ ធ្លាប់បានជ្រួតជ្រាប និងធ្លាប់​បាន​ទតឃើញ របៀបបែបផែន ដែលគេធ្វើនៅ​ក្រុងទេព ទើបជាប់ជា​ប្រពៃណីរហូតមក​ដល់សព្វថ្ងៃ ៕

(ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅគណៈកម្មការរៀបចំបុណ្យជាតិ និងអន្តរជាតិ) - ប្រភពតំណ

 
វីដេអូអត្ថាធិប្បាយ​អំពីបុណ្យ​វិសាខបូជា

ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
 
 
Array
(
    [data] => Array
        (
            [0] => Array
                (
                    [shortcode_id] => 1
                    [shortcode] => [ADS1]
                    [full_code] => 
) [1] => Array ( [shortcode_id] => 2 [shortcode] => [ADS2] [full_code] => c ) ) )
Articles you may like
Public date : 14, Jan 2023 (12,176 Read)
គាថា​របស់​ព្រះ​សីលវត្ថេរ
Public date : 11, Oct 2022 (26,322 Read)
សុខ​របស់​អ្នក​មាន​ប្តី​ប្រពន្ធ
Public date : 06, Nov 2021 (16,254 Read)
កូនៗទាំងឡាយ រស់នៅក្នុងសង្គមត្រូវតែមានសុជីវធម៌
Public date : 28, Jul 2019 (8,779 Read)
ក្នុងនាមជាភ្ញៀវ
Public date : 28, Jul 2019 (11,261 Read)
គំនិត​កូន​ល្អ
Public date : 30, Jul 2019 (8,361 Read)
កាយ​ដ៏​ពេញ​ដោយ​មន្ទិល​
Public date : 03, Mar 2017 (38,285 Read)
គាថា​របស់​ព្រះ​នាង​សុមេធាថេវី
© Founded in June B.E.2555 by 5000-years.org (Khmer Buddhist).
បិទ
ទ្រទ្រង់ការផ្សាយ៥០០០ឆ្នាំ ABA 000 185 807
   នាមអ្នកមានឧបការៈចំពោះការផ្សាយ៥០០០ឆ្នាំ ៖  ✿  ឧបាសិកា កាំង ហ្គិចណៃ 2022 ✿  ឧបាសក ធី សុរ៉ិល ឧបាសិកា គង់ ជីវី ព្រមទាំងបុត្រាទាំងពីរ ✿  ឧបាសិកា អ៊ា-ហុី ឆេងអាយ រស់នៅប្រទេសស្វីស 2022 ✿  ឧបាសិកា គង់-អ៊ា គីមហេង រស់នៅប្រទេសស្វីស  2022 ✿  ឧបាសិកា សុង ចន្ថា និង លោក អ៉ីវ វិសាល ព្រមទាំងក្រុមគ្រួសារទាំងមូលមានដូចជាៈ 2022 ✿  ( ឧបាសក ទា សុង និងឧបាសិកា ង៉ោ ចាន់ខេង ✿  លោក សុង ណារិទ្ធ ✿  លោកស្រី ស៊ូ លីណៃ និង លោកស្រី រិទ្ធ សុវណ្ណាវី  ✿  លោក វិទ្ធ គឹមហុង ✿  លោក សាល វិសិដ្ឋ អ្នកស្រី តៃ ជឹហៀង ✿  លោក សាល វិស្សុត និង លោក​ស្រី ថាង ជឹង​ជិន ✿  លោក លឹម សេង ឧបាសិកា ឡេង ចាន់​ហួរ​ ✿  កញ្ញា លឹម​ រីណេត និង លោក លឹម គឹម​អាន ✿  លោក សុង សេង ​និង លោកស្រី សុក ផាន់ណា​ ✿  លោកស្រី សុង ដា​លីន និង លោកស្រី សុង​ ដា​ណេ​  ✿  លោក​ ទា​ គីម​ហរ​ អ្នក​ស្រី ង៉ោ ពៅ ✿  កញ្ញា ទា​ គុយ​ហួរ​ កញ្ញា ទា លីហួរ ✿  កញ្ញា ទា ភិច​ហួរ ) ✿  ឧបាសិកា ណៃ ឡាង និងក្រុមគ្រួសារកូនចៅ មានដូចជាៈ (ឧបាសិកា ណៃ ឡាយ និង ជឹង ចាយហេង  ✿  ជឹង ហ្គេចរ៉ុង និង ស្វាមីព្រមទាំងបុត្រ  ✿ ជឹង ហ្គេចគាង និង ស្វាមីព្រមទាំងបុត្រ ✿   ជឹង ងួនឃាង និងកូន  ✿  ជឹង ងួនសេង និងភរិយាបុត្រ ✿  ជឹង ងួនហ៊ាង និងភរិយាបុត្រ)  2022 ✿  ឧបាសិកា ទេព សុគីម 2022 ✿  ឧបាសក ឌុក សារូ 2022 ✿  ឧបាសិកា សួស សំអូន និងកូនស្រី ឧបាសិកា ឡុងសុវណ្ណារី 2022 ✿  លោកជំទាវ ចាន់ លាង និង ឧកញ៉ា សុខ សុខា 2022 ✿  ឧបាសិកា ទីម សុគន្ធ 2022 ✿   ឧបាសក ពេជ្រ សារ៉ាន់ និង ឧបាសិកា ស៊ុយ យូអាន 2022 ✿  ឧបាសក សារុន វ៉ុន & ឧបាសិកា ទូច នីតា ព្រមទាំងអ្នកម្តាយ កូនចៅ កោះហាវ៉ៃ (អាមេរិក) 2022 ✿  ឧបាសិកា ចាំង ដាលី (ម្ចាស់រោងពុម្ពគីមឡុង)​ 2022 ✿  លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ម៉ៅ សុខ 2022 ✿  ឧបាសក ង៉ាន់ សិរីវុធ និងភរិយា 2022 ✿  ឧបាសិកា គង់ សារឿង និង ឧបាសក រស់ សារ៉េន  ព្រមទាំងកូនចៅ 2022 ✿  ឧបាសិកា ហុង គីមស៊ែ 2022 ✿  ឧបាសិកា រស់ ជិន 2022 ✿  Mr. Maden Yim and Mrs Saran Seng  ✿  ភិក្ខុ សេង រិទ្ធី 2022 ✿  ឧបាសិកា រស់ វី 2022 ✿  ឧបាសិកា ប៉ុម សារុន 2022 ✿  ឧបាសិកា សន ម៉ិច 2022 ✿  ឃុន លី នៅបារាំង 2022 ✿  ឧបាសិកា លាង វួច  2022 ✿  ឧបាសិកា ពេជ្រ ប៊ិនបុប្ផា ហៅឧបាសិកា មុទិតា និងស្វាមី ព្រមទាំងបុត្រ  2022 ✿  ឧបាសិកា សុជាតា ធូ  2022 ✿  ឧបាសិកា ស្រី បូរ៉ាន់ 2022 ✿  ឧបាសិកា ស៊ីម ឃី 2022 ✿  ឧបាសិកា ចាប ស៊ីនហេង 2022 ✿  ឧបាសិកា ងួន សាន 2022 ✿  ឧបាសក ដាក ឃុន  ឧបាសិកា អ៊ុង ផល ព្រមទាំងកូនចៅ 2022 ✿  ឧបាសិកា ឈង ម៉ាក់នី ឧបាសក រស់ សំណាង និងកូនចៅ  2022 ✿  ឧបាសក ឈង សុីវណ្ណថា ឧបាសិកា តឺក សុខឆេង និងកូន 2022 ✿  ឧបាសិកា អុឹង រិទ្ធារី និង ឧបាសក ប៊ូ ហោនាង ព្រមទាំងបុត្រធីតា  2022 ✿  ឧបាសិកា ទីន ឈីវ (Tiv Chhin)  2022 ✿  ឧបាសិកា បាក់​ ថេងគាង ​2022 ✿  ឧបាសិកា ទូច ផានី និង ស្វាមី Leslie ព្រមទាំងបុត្រ  2022 ✿  ឧបាសិកា ពេជ្រ យ៉ែម ព្រមទាំងបុត្រធីតា  2022 ✿  ឧបាសក តែ ប៊ុនគង់ និង ឧបាសិកា ថោង បូនី ព្រមទាំងបុត្រធីតា  2022 ✿  ឧបាសិកា តាន់ ភីជូ ព្រមទាំងបុត្រធីតា  2022 ✿  ឧបាសក យេម សំណាង និង ឧបាសិកា យេម ឡរ៉ា ព្រមទាំងបុត្រ  2022 ✿  ឧបាសក លី ឃី នឹង ឧបាសិកា  នីតា ស្រឿង ឃី  ព្រមទាំងបុត្រធីតា  2022 ✿  ឧបាសិកា យ៉ក់ សុីម៉ូរ៉ា ព្រមទាំងបុត្រធីតា  2022 ✿  ឧបាសិកា មុី ចាន់រ៉ាវី ព្រមទាំងបុត្រធីតា  2022 ✿  ឧបាសិកា សេក ឆ វី ព្រមទាំងបុត្រធីតា  2022 ✿  ឧបាសិកា តូវ នារីផល ព្រមទាំងបុត្រធីតា  2022 ✿  ឧបាសក ឌៀប ថៃវ៉ាន់ 2022 ✿  ឧបាសក ទី ផេង និងភរិយា 2022 ✿  ឧបាសិកា ឆែ គាង 2022 ✿  ឧបាសិកា ទេព ច័ន្ទវណ្ណដា និង ឧបាសិកា ទេព ច័ន្ទសោភា  2022 ✿  ឧបាសក សោម រតនៈ និងភរិយា ព្រមទាំងបុត្រ  2022 ✿  ឧបាសិកា ច័ន្ទ បុប្ផាណា និងក្រុមគ្រួសារ 2022 ✿  ឧបាសិកា សំ សុកុណាលី និងស្វាមី ព្រមទាំងបុត្រ  2022 ✿  លោកម្ចាស់ ឆាយ សុវណ្ណ នៅអាមេរិក 2022 ✿  ឧបាសិកា យ៉ុង វុត្ថារី 2022 ✿  លោក ចាប គឹមឆេង និងភរិយា សុខ ផានី ព្រមទាំងក្រុមគ្រួសារ 2022 ✿  ឧបាសក ហ៊ីង-ចម្រើន និង​ឧបាសិកា សោម-គន្ធា 2022 ✿  ឩបាសក មុយ គៀង និង ឩបាសិកា ឡោ សុខឃៀន ព្រមទាំងកូនចៅ  2022 ✿  ឧបាសិកា ម៉ម ផល្លី និង ស្វាមី ព្រមទាំងបុត្រី ឆេង សុជាតា 2022 ✿  លោក អ៊ឹង ឆៃស្រ៊ុន និងភរិយា ឡុង សុភាព ព្រមទាំង​បុត្រ 2022 ✿  ឧបាសិកា លី យក់ខេន និងកូនចៅ 2022 ✿   ឧបាសិកា អូយ មិនា និង ឧបាសិកា គាត ដន 2022 ✿  ឧបាសិកា ខេង ច័ន្ទលីណា 2022 ✿  ឧបាសិកា ជូ ឆេងហោ 2022 ✿  ឧបាសក ប៉ក់ សូត្រ ឧបាសិកា លឹម ណៃហៀង ឧបាសិកា ប៉ក់ សុភាព ព្រមទាំង​កូនចៅ  2022 ✿  ឧបាសិកា ពាញ ម៉ាល័យ និង ឧបាសិកា អែប ផាន់ស៊ី  ✿  ឧបាសិកា ស្រី ខ្មែរ  ✿  ឧបាសក ស្តើង ជា និងឧបាសិកា គ្រួច រាសី  ✿  ឧបាសក ឧបាសក ឡាំ លីម៉េង ✿  ឧបាសក ឆុំ សាវឿន  ✿  ឧបាសិកា ហេ ហ៊ន ព្រមទាំងកូនចៅ ចៅទួត និងមិត្តព្រះធម៌ និងឧបាសក កែវ រស្មី និងឧបាសិកា នាង សុខា ព្រមទាំងកូនចៅ ✿  ឧបាសក ទិត្យ ជ្រៀ នឹង ឧបាសិកា គុយ ស្រេង ព្រមទាំងកូនចៅ ✿  ឧបាសិកា សំ ចន្ថា និងក្រុមគ្រួសារ ✿  ឧបាសក ធៀម ទូច និង ឧបាសិកា ហែម ផល្លី 2022 ✿  ឧបាសក មុយ គៀង និងឧបាសិកា ឡោ សុខឃៀន ព្រមទាំងកូនចៅ ✿  អ្នកស្រី វ៉ាន់ សុភា ✿  ឧបាសិកា ឃី សុគន្ធី ✿  ឧបាសក ហេង ឡុង  ✿  ឧបាសិកា កែវ សារិទ្ធ 2022 ✿  ឧបាសិកា រាជ ការ៉ានីនាថ 2022 ✿  ឧបាសិកា សេង ដារ៉ារ៉ូហ្សា ✿  ឧបាសិកា ម៉ារី កែវមុនី ✿  ឧបាសក ហេង សុភា  ✿  ឧបាសក ផត សុខម នៅអាមេរិក  ✿  ឧបាសិកា ភូ នាវ ព្រមទាំងកូនចៅ ✿  ក្រុម ឧបាសិកា ស្រ៊ុន កែវ  និង ឧបាសិកា សុខ សាឡី ព្រមទាំងកូនចៅ និង ឧបាសិកា អាត់ សុវណ្ណ និង  ឧបាសក សុខ ហេងមាន 2022 ✿  លោកតា ផុន យ៉ុង និង លោកយាយ ប៊ូ ប៉ិច ✿  ឧបាសិកា មុត មាណវី ✿  ឧបាសក ទិត្យ ជ្រៀ ឧបាសិកា គុយ ស្រេង ព្រមទាំងកូនចៅ ✿  តាន់ កុសល  ជឹង ហ្គិចគាង ✿  ចាយ ហេង & ណៃ ឡាង ✿  សុខ សុភ័ក្រ ជឹង ហ្គិចរ៉ុង ✿  ឧបាសក កាន់ គង់ ឧបាសិកា ជីវ យួម ព្រមទាំងបុត្រនិង ចៅ ។   ✿ ✿ ✿  លោកអ្នកអាចជួយទ្រទ្រង់ដំណើរការផ្សាយ ៥០០០ឆ្នាំ សម្រាប់ឆ្នាំ២០២២  ដើម្បីគេហទំព័រ៥០០០ឆ្នាំ មានលទ្ធភាពពង្រីកនិងបន្តការផ្សាយ ។  សូមបរិច្ចាគទាន មក ឧបាសក ស្រុង ចាន់ណា Srong Channa ( 012 887 987 | 081 81 5000 )  ជាម្ចាស់គេហទំព័រ៥០០០ឆ្នាំ   តាមរយ ៖ ១. ផ្ញើតាម វីង acc: 0012 68 69  ឬផ្ញើមកលេខ 081 815 000 ២. គណនី ABA 000 185 807 Acleda 0001 01 222863 13 ឬ Acleda Unity 012 887 987   ✿ ✿ ✿     សូមអរព្រះគុណ និង សូមអរគុណ ។...       ✿  ✿  ✿