Reading Article
Public date : 29, Jul 2019 (5,740 Read)
ចាគៈ
|
|
|
ចាគៈ
ចាគៈ ប្រែថា ការលះ ឬលះឲ្យ សំដៅដល់ការឲ្យដែលពិតប្រាកដ។ ចាគៈ លះទាំងខាងក្រៅ លះទាំងខាងក្នុង គឺខាងក្រៅលះវត្ថុ ខាងក្នុងលះកិលេស លះលោភៈមិនមានកំណាញ់ហួងហែង មិនប្រាថ្នាផលតបស្នង។ ការឲ្យរបស់ព្រះអរិយសាវ័ក លោកឲ្យដោយចិត្តដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ ផុតស្រឡះពីការសង្ឃឹមផលតបស្នងណាៗទាំងអស់ មិនថាជាលាភ ជាយល ជាសុខ ជាសួគ៌អ្វីឡើយ។ លក្ខណៈផ្នែកចាគៈរបស់ព្រះអរិយសាវ័ក គឺពេញចិត្តក្នុងការឲ្យ ត្រេកអរក្នុងការលះ ជាការសម្ដែងឲ្យឃើញនូវសេចក្ដីសុខក្នុងខ្លួន គឺមានការសប្បាយចិត្តក្នុងការធ្វើបែបនោះ។ ព្រះអរិយសាវ័ក មិនមានបញ្ហាក្នុងរឿងខកចិត្តហើយមកដេកកើតទុក្ខក្ដៅក្រហាយ សោកសៅខ្សឹកខ្សួលពោលរៀបរាប់ថា ធ្វើហើយមិនបានផលយ៉ាងនេះឬយ៉ាងនោះឡើយ។ ការដែលលោៈមិនគ្របសង្កត់ចិត្ត មិនមានការហួងហែង បិទបាំង នៅខាងក្នុងចិត្តនៃព្រះអរិយសាវ័កហើយ ចិត្តក៏បានបើកធំទូលំទូលាយ ហើយការយល់ដល់អ្នកដទៃក៏កើតឡើង មើលឃើញដល់សេចក្ដីទុក្ខលំបាករបស់អ្នកដទៃបានដោយងាយ ម៉្លោះហើយ ដួងចិត្តក៏បង្អោនទៅឯងក្នុងការឲ្យ សំដៅដល់ការសង្គ្រោះ ឲ្យអ្នកដទៃបាននូវប្រយោជន៍ ដោះស្រាយបញ្ហាឲ្យគេ ធ្វើឲ្យគេបានសុខ និងមិនត្រេកអរពេញចិត្ត មានសេចក្ដីសុខចិត្តព្រោះហេតុតែបានឲ្យ។ ការលះ ការបែងចែកនោះៗ បើគិតនៅក្នុងផ្នែកនៃផលតបស្នង ការឲ្យនោះឯងជាការបាននូវផលសម្រេចក្នុងខ្លួនឯង ដែលត្រូវឃើញច្បាស់ក្នុងបច្ចុប្បន្នទាន់ភ្នែកព្រោះព្រះអរិយសាវ័កមានកុសលឆន្ទៈ គឺពេញចិត្តក្នុងកុសលធម៌ ត្រូវការធ្វើសេចក្ដីល្អ ឬត្រូវការឲ្យមាននូវសភាវៈដែលល្អ ដោយការឲ្យនោះជាដើម ម៉្លោះហើយសភាវៈដែលល្អនោះៗ ក៏បានសម្រេចជាផលក្នុងខ្លួនឯងដែលជាទីរីករាយនៃព្រះអរិយសាវ័ក។ ព្រះអរិយសាវ័ក មានមេត្តា ប្រាថ្នាឲ្យសត្វលោកមានសេចក្ដីសុខ ឯការដែលបានបរិច្ចាគនោះ ក៏ដោយអំណាចនៃមេត្តាករុណាហ្នឹងឯង ដោយការឲ្យនោះ មនុស្សសត្វក្នុងលោកក៏មានសេចក្ដីសុខចម្រើនឡើង។ ក្រៅពីនេះ ព្រះអរិយសាវ័កនៅមានចិត្តបរិសុទ្ធផូរផង់ មានកិលេសបានកាត់បន្ថយដោយអរិយមគ្គ មានការហ្វឹកហាត់អប់រំខ្លួន មានការឈានទៅមុខក្នុងកុសលធម៌ ក្នុងសេចក្ដីសុខ និងមានបីតិក្នុងសភាវៈដែលជាបុណ្យជាកុសលទាំងអស់នោះព្រមទាំងបានចូលជិតទិសដៅនៃព្រះពុទ្ធសាសនាយ៉ាងកៀកកិតទៀតផង។ បណ្ឌិតទាំងឡាយ រមែងមិនឲ្យទាន ព្រោះឃើញដល់ឧបធិសុខ (សុខអារម្មណ៍នៃកិលេស គឺលោកិយសុខឬសុខក្នុងភពបី) រមែងមិនឲ្យទានដើម្បីភពថ្មី ប៉ុន្តែបណ្ឌិតទាំងនោះ រមែងឲ្យទានដើម្បីកម្ចាត់កិលេស ដើម្បីមិនកកើតនៃភពថ្មីតទៅទៀត។ ក្រៅអំពីការឲ្យដោយការជួយសង្គ្រោះហើយ ចាគៈរបស់ព្រះអរិយសាវ័កនៅសម្ដែងចេញមួយផ្នែកទៀត គឺទំនុកបម្រុងដល់អ្នកមានសីល មានកល្យាណធម៌ទាំងឡាយដោយទុកដូចជាថា ទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ខ្លួននោះជាសាធារណៈដល់អ្នកមានសីលមានកល្យាណធម៌។ ម្យ៉ាងទៀត ក្នុងឋានៈដែលព្រះអរិយសាវ័កជាសប្បុរស រមែងឲ្យទានជាសប្បុរិសទាន។ លក្ខណៈសំខាន់ម្យ៉ាងដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធសង្កត់ធ្ងន់ក្នុងសប្បុរិសទាន គឺការឲ្យទានដោយគោរព បានដល់ការឲ្យដោយការតាំងចិត្តពិតៗ ឲ្យសេចក្ដីសំខាន់ដល់អ្នកទទួល ដល់ទេយ្យធម៌ និងសេចក្ដីសំខាន់ដល់ការឲ្យទាននោះឯង។ ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ពន្លឺធម៌ព្រះពុទ្ធ ដោយ៥០០០ឆ្នាំ |
