ប្រជាជនខ្មែរ​អប់រំ​កូន​ចៅ​តាម​ប្រពៃណី​បុរាណ គឺ​ឲ្យ​កូន​ចៅ​ទៅរៀន​នៅ​វត្ត។ កូន​ខ្មែរ​ទោះ​ជា​ព្រះ​រាជ​បុត្រ​ក្ដី បុត្រ​មន្ត្រី​ក្ដី កូន​ចៅ​ប្រជានុរាស្ត្រ​ក្ដី ទាំង​អស់​ទៅ​រៀន​នៅ​វត្ត​យក​វត្ត​ជា​សាលារៀន វត្តមួយៗ ត្រូវ​បង្រៀន​មុខ​វិជ្ជា​បាន​គ្រប់​យ៉ាង​បង្រៀន​អក្សរ នព្វន្ត ការ​រចនា ការ​ស្ថាបនា ច្បាប់​សីលធម៌ នឹង​ធម៌អាថ៌ ពុទ្ធសាសនា ។ កូនខ្មែរ​ដែល​បាន​រឿន​សូត្រ​ចេះ​ដឹង​គួរ​សម​ហើយត្រូវ​បួស​ជា​សាមណេរ​ភិក្ខុ កើត​ទៅ​ជា​ទំនៀម​ថា កូន​ប្រុស​អាយុ ១២ ឆ្នាំ ត្រូវ​បួស​ជា​សាមណេរ​សង​គុណ​មាតា អាយុ ២១ ឆ្នាំ ត្រូវ​បួស​ជា​ភិក្ខុ សង​គុណ​បិតា បួស​ហើយ​ត្រូវ​រៀន​សូត្រ​វិជ្ជា​ខ្ពង់ខ្ពស់​ទៅ​ទៀត រៀន​បាលី​ រៀន​ធម៌អាថ៌ពុទ្ធវចនៈ ។ល។ កូន​ចៅ​ខ្មែរ, បើ​បាន​បួស​ជា​សាមណេរ ជាភិក្ខុ​ហើយ សិក​មក​វិញ ទើប​គេ​រាប់​ជា​មនុស្ស​ពេញ​អង្គ សិក​មកវិញ​ភ្លាម គេ​ឲ្យ​នាម​ថា បណ្ឌិត ប្រែថា អ្នកប្រាជ្ញ គេលែង​ហៅ អា មឹង ដូច​ពី​ដើម​ហើយ ។ បើ​មិន​បាន​បួស​ទេ គេ​ហៅ អា មឹង មួយ​ជាតិ ហើយ​គេ​មិន​រាប់​ជា​ត្រី​មុខ​ទេ។ បើ​បាន​បួស​ហើយ តែ​ខ្ជិល​រៀន​សូត្រ​ទៀត ច្បាប់​ក្រម​ខ្មែរ​បន្ទោស​ថា​ជា « កំជិល​អៀន​ប្រៀន​បួស​ហើយ​មិន​រៀន បន្ទោស​ថា​ខ្លៅ» ។ អាស្រ័យ ដោយ​ការ​អប់រំ​ប្រសើរ​នេះ​ហើយ ទើប​បាន​ជា​ប្រជាជន​ខ្មែរ​មាន​ចរិយា​សុភាព​រាបសា​ស្លូតត្រង់ ចិត្ត​ថ្លើម​ល្អ មិន​សូវ​ចេះ​បៀតបៀន​គ្នីគ្នា​ទេ ។ សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ កូន​ប្រុស​ពុំ​សូវ​បាន​បួស​ជា​ភិក្ខុ​ជា​សាមណេរ​ដូច​ជំនាន់​មុន​ទេ ព្រោះ​មាន​សាលា​កើត​នៅ​ក្រៅ​វត្ត​ច្រើន តែ​ទោះ​ម្ដេចម្ដា ព្រះរាជរដ្ឋាភិបាល​ក៏​ព្យាយាមបង្កើត​សាលា​នៅតាម​វត្ត​ដូច​បុរាណ​កាល​វិញ​ជា​បំផុត។ សូម្បី​មាន​សាលារៀន​នៅ​ក្រៅវត្ត តែ​មាន​សិស្ស​ច្រើន​គ្នា​ណាស់​ដែល​ពឹងពាក់​អាស្រ័យ​នៅ​តាម​វត្ត​អារាម ជា​ឱកាស​ល្អ​ចូល​ទៅ​វត្ត​អារាម បាន​ធ្វើ​បុណ្យ​តាម​ប្រពៃណី​ពុទ្ធសាសនា​បាន​ភ្ជាប់​និស្ស័យ​ខ្លួន​នឹង​ពុទ្ធសាសនា ចេះ​ខ្លាច​បាប ចេះ​ចង់​បាន​បុណ្យ​ចេះ​យល់​ព្រះពុទ្ធសាសនា ហើយ​ប្រកាស​ខ្លួន​ជា​ពុទ្ធសាសនិក ព្រោះហេតុ​តែ​បាន​ទទួល​ពន្លឺ​ព្រះពុទ្ធសាសនា​តាំង​ពីកុមារ​មក។ ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ព្រះពុទ្ធសាសនា២៥០០ ដោយ​៥០០០​ឆ្នាំ​

រឿង​សច្ចវានិនី (ចាក ម. អ.) (និយាយ​ពាក្យ​ពិត គង់​បាន​ទៅ​កើត​ក្នុង​ស្ថាន​ទេវលោក) ពី​ដើម​មាន​ស្ត្រី​ម្នាក់ មិន​បាន​ឲ្យ​ទាន មិនបាន​ធ្វើ​ការ​បូជា មិន​បាន​ស្តាប់​ធម៌​ទេ​ក្នុង​មួយ​ជាតិ​នេះ គ្រាន់​តែ រក្សា​ពាក្យ​សច្ចៈ​ប៉ុណ្ណោះ លុះ​ស្លាប់​ទៅ​បាន​កើត​ក្នុង​ស្ថាន​ទេវលោក សោយ​ទិព្វ​ម្បត្តិ​ជា​សុខ​សាន​សម្រាន្ត​​សម្រួល​កាយ​ដោយ​សិរី មាន​បរិវារ​គាល់​ជា​ច្រើន ។ គ្រា​ក្រោយ​ព្រះ​មហា​មោគ្គល្លាន មាន​ឥទិ្ធ​ឬទិ្ធ​ច្រើនបាន​ថ្វាយ​បង្គំ​ទូ​លា​ព្រះ​បរម​សាស្តា​ជា​ម្ចាស់​ទៅ​កាន់​ស្ថាន​ទេវលោក ដើម្បី​នឹង​បាន​ពិនិត្យ​ស្ថាន​ភាព​ផ្សេងៗ និង​សួរ​បុញ្ញ​កម្ម​ខ្លះៗ យក​មក​ផ្សាយ​ក្នុង​ជម្ពូ​ទ្វីប​នេះ ។​កាល​ព្រះ​សាស្តា​អនុញ្ញាត​ហើយ ក៏​និមន្ត​ទៅ​ឋិត​នៅ​ទៀប​ទ្វារ​នៃ​ទេព​ធីតា​ម្នាក់ ។​នាង​ក៏​ចេញ​មក​ថ្វាយ​បង្គំ​ដោយ​សេចក្តី​គោរព ។​ព្រះ​ថេរៈ​សួរ​ថា នាង​ធ្វើ​បុញ្ញកម្ម​ដូចម្តេច បាន​ជា​មាន​សម្បត្តិ​ស្តុក​ស្តម្ភ​យ៉ាង​នេះ? ទេព​ធីតា​ខ្មាស់​ព្រះ​ថេរៈ​ណាស់ ធ្វើ​លាក់​លៀម មិន​ចង់​ប្រាប់​សោះ តែ​ដោយ​លោក​ជំរិត​សួរ​ខ្លាំង​ពេក អត់​ទ្រាំ​មិន​បាន ក៏​ទូល​ថា​ បពិត្រ​លោក​ម្ចាស់​ដ៏​ចម្រើន ខ្ញុំ​ព្រះ​កុរណា​ឥត​ដែលបាន​ធ្វើ​បុណ្យ​កុសល​អ្វី​នឹង​គេ​ទេ កាល​កើត​ជា​មនុស្ស​នោះ​គ្រាន់​តែ​រក្សា​សច្ច​ប៉ុណ្ណោះ សម្បត្តិ​ទាំង​នេះ កើត​ឡើង​ដោយ​ពាក្យ​សច្ចៈ ដែល​ខ្ញុំ​បាន​រក្សា​នឹង​ថា​កើត​ពី​កុសល​កម្ម​ដទៃ​ឥត​អង្គី​មាន​ឡើយ ។ ព្រះ​ថេរៈ កាល​ជ្រាប​ដំណឹង​សព្វ​គ្រប់​ហើយ ក៏​ត្រឡប់​ពី​ទេវលោក​មក​វិញ ចូល​ទៅ​ថ្វាយ​បង្គំ​ព្រះ​បរម​សាស្តា​ឯវត្ត​ជេត​ពន ទូល​សួរ​ថា​បពិត្រ​សម្តេច​ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគ​ដ៏​ចំរើន បុគ្គល​ដែល​គ្រាន់​តែ​រក្សា​នូវ​សច្ចះ មិន​បាន​ធ្វើ​បុណ្យ​ទាន​អ្វី​ទេ ហើយ​បាន​ទៅ​កើត​ក្នុង​ទេវលោក​សោយ​សម្បត្តិ​ទិព្វ​មាន​ឬទេ? ព្រះ​សាស្តាត​ថា នែ​មោគ្គ​ល្លាន ម្តេច​ក៏​អ្នក​ចាំ​មក​សួរ​តថាគត ក្រែង​រឿង​រ៉ាវ​នេះ​ទេពធីតា​បា្រប់​អ្នក​ដោយ​សព្វ​គ្រប់​ហើយ​ដឹង? នែ​មោគ្គល្លាន​សត្វ​ទាំង​ឡាយ គ្រាន់​តែ​រក្សា​នូវ​សច្ចះ​ខ្វះ​អី​ទៅ​កើត​ក្នុង​ទេវ​លោក សោយ​ទិព្វ​សម្បត្តិ​មាន​គគោក ។​(មហា សំ សុខ និស្សិត​សាលា​បាលី​ជាន់​ខ្ពស់) អត្ថបទ​នេះ​ដក​ស្រង់​ចេញ​ពី​សៀភៅៈ ប្រជុំជាតក វាយ​អត្ថបទ​ដោយៈ កញ្ញា ជា ម៉ានិត​ ដោយ៥០០០ឆ្នាំ

កូន​ជា​ទី​ស្រឡាញ់!មនុស្ស​ដែល​ខំ​ប្រឹង​ប្រែង​ធ្វើ​ការ​សុចរិត ដើម្បី​លើក​ស្ទួយ​ជីវភាព​របស់​ខ្លួន​និង​គ្រួសារ រហូត​ដល់​សម្រេច​សមរម្យនោះ ជា​រឿង​ដែល​គួរ​ឲ្យ​សរសើរ​ណាស់ ។តាម​ពិត​ក្នុងលោក​នេះ អ្នក​ដែល​បាន​ទទួល​នូវ​ទ្រព្យ​មរតក ស្រេច​ស្រាប់​តែ​ម្តង​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​មិន​បាច់​ប្រឹង​ប្រែង​អ្វី​នោះ មានតិច​នាក់​ទេ ។ ដោយ​ច្រើន គឺ​ចាប់​ផ្តើម​ពីការ​លំបាក​ទៅ​មុន ឯទ្រព្យ​មរតក បាន​ត្រឹម​តែ​កម្លាំង​ស្មង​ កម្លាំង​ចិត្ត និង​ចំណេះ​ដឹង​ក្នុង​មុខ​វិជ្ជា​ផ្សេងៗ ប៉ុណ្ណោះ​ពោល​គឺ​ មិន​បាន​ទទួល​នូវ​មរតក​អ្វី​ជា​ទ្រព្យ​សម្បតិ្ត​ មាស​ប្រាក់​ឲ្យ​ធំដុំ​នោះ​ឡើយ ។ សំខាន់​ណាស់ទោ​ហើយ ដែល​មរតក​នោះ​គឺ​ជា​ជីវិត កម្លាំង​កាយ​ចិត្ត និង​ចំណេះ​វិជ្ជា​។ មរតក​ម៉ែ​ឪ​គឺ​ជីវិត​កម្លាំង​កាយ និង​ចំណេះ​វិជ្ជា កូន​ល្មម​យល់​បាន​ហើយ ឯចំណែកមរតក​គឺ​កម្លាំង​ចិត្ត បាន​ដល់​ទឹក​ចិត្ត​ត​ស៊ូវ​ព្យាយាម​ដែល​ម៉ែ​ឪ​បាន​បង្ហាត់​បង្រៀន អប់​រំ​ទូន្មាន និងធ្វើ​ជា​គំរូ​រហូត​មក ។ កូន​ត្រូវ​ពង្រឹង​កម្លាំង​ចិត្ត​ឲ្យមាន​ខ្លឹម​សារ​។ ការ​ប្រើ​កម្លាំង​ស្មង និង​ទឹក​ចិត្ត​ប្រឹង​ប្រែង ត​ស៊ូ​ក្នុង​ជីវិត​អត់​ធន់​ចំពោះ​ការងារ មិន​រួញ​រា​ចំពោះ​ឧបសគ្គ ទើប​អាច​បាន​ដល់​នូវ​ឋានៈ​ដ៏​ប្រសើរ​ មាន​ជីវភាព​ធូរ​ធារ​ដោយ​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ ។ ដូច​ដែល​កូន​បាន​ឃើញ​ហើយ អ្នក​ខ្វះ​ការ​ត​ស៊ូរ​ព្យាយាម ចង់​តែ​ស្រណុក ចូល​ចិត្ត​តែ​សប្បាយ និង​ថ្នម​ខ្លួន​ប្រភេទ​មនុស្ស​ជាន់​អាចម៍​មាន់​មិន​ពៀច​នោះ គឺ​មិន​មាន​ឱកាស​សាងនូវ​ឋានៈ​ឲ្យ​ខ្ពង់​ខ្ពស់ និង​ឲ្យ​ជីវិត​រស់​នៅ​បាន​សុខ​ស្រួល​ឡើយ សូម្បី​មាន​មរតក​ច្រើន​សន្ធឹក​សន្ធាប់​យ៉ាង​ណា ក៏​មិន​យូរ​ឡើយ នឹង​បំផ្លាញ​អស់​មិន​ខាន ។ កូន​អើយ (ជីវិត​គឺ​ការ​តស៊ូ) ពាក្យ​នេះ​ធ្លាប់​មាន​មក​យូរ​ហើយ ដូច្នេះ​ឧបសគ្គ​ក្នុង​ជីវិត​ កូន​ត្រូវ​ចាត់​ទុក​ជា​ថ្នាំ​កម្លាំង​ ។ កាល​បើ​មនុស្ស​យើង​មាន​ការ​ត​ស៊ូ​ក្នុង​ជីវិត​ក៏​រមែង​ជួប​ប្រទះ​នូវ​ឧបសគ្គ គឺ​សេចក្តី​លំបាក​ជា​ធម្មតា​តែ​សូម​ឲ្យ​កូន​គិត​ថា សេចក្តី​លំបាក​នោះ​ជា​ថ្នាំ​កម្លាំង​ ដែល​នឹង​ជំរុញ​ឲ្យ​កូន​ប្រឹង​ប្រែង ព្យាយាម​ត​ស៊ូ ដើម្បី​យក​ឈ្នះសេចក្តី​លំបាក​នោះ រហូត​បាន​ដល់​ទិស​ដៅ គឺ​ភាព​ប្រសើរ​នៃជីវិត​ ។ ម៉ែ​ឪ មិន​មាន​នូវ​មរតក​ដែល​ជា​ទ្រព​សម្បត្តិ​អ្វី​ច្រើន​ទុក​ឲ្យ​កូន​នោះ​ទេ តែ​កូន​ក៏​បាន​នូវ​ជីវិត កម្លាំង​កាយ​កម្លាំង​ចិត្ត និង​ចំណេះវិជ្ជា ព្រម​ល្មម​សព្វ​គ្រប់​ហើយ កូន​ត្រូវ​ប្រើ​របស់​ទាំង​នេះ ឲ្យ​បាន​សម្រេច​តាម​បំណង​របស់​កូន​ទៅចុះ ។ អត្ថបទ​នេះ​ដក​ស្រង់​ចេញពី​សៀវភៅៈ ពាក្យ​ពេចន៍​ម៉ែឪ រៀបរៀង​ដោយៈ អគ្គបណ្ឌិត ធម្មាចារ្យ ប៊ុត សាវង្ស វាយ​អត្ថបទ​ដោយៈ កញ្ញា ជា​ ម៉ានិត ដោយ​៥០០០​ឆ្នាំ

កូន​ជា​ទី​ស្រឡាញ់!ផ្លូវ​នៃ​ដំណើរ​ជីវិត​នោះ មិន​មែន​សុទ្ធ​តែ​រាប​ស្មើ​ទៅ​ទាំង​អស់​នោះ​ទេ ។ ជីវិត​មាន​ឡើង​មាន​ចុះ មាន​សុខ​មាន​ទុក្ខ​ជា​គូ​គ្នា​ទៅ​រហូត​ដោយ​ចំពោះ​ក្នុង​កិច្ច​ការ​ងារ​បើ​រឹត​តែ​ការងារ​ធំរឹត​តែ​មាន​ឧបសគ្គ ។ ប្រសិន​បើ​កូន​ធ្វើ​ការ​ងារ​អ្វី​មួយ ដែល​កូន​គិត​សព្វ​គ្រប់​ហើយ​ថា ជា​ការ​ងារ​ល្អ​ត្រឹម​ត្រូវ​ ជា​ការ​ងារ​ដែល​អាច​នាំ​ឲ្យ​ចម្រើន​ទៅ​មុខ​បាន ប៉ុន្តែ​កាល​បើ​ធ្វើ​ទៅ​ៗ ការងារ​នោះ​បែរ​ជា​ត្រូវ​រាំង​ស្ទះមិន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​តាម​ដូច​ដែល​បាន​គិត​ទុក​ទេ ពោល​គឺ​មាន​ឧសគ្គ កូន​ត្រូវ​ពុះ​ពារ​នូវ​ឧបសគ្គ នោះ​ ទៅ​ឲ្យ​បាន​ដោយ​សតិ​បញ្ញា ដោយ​ការ​អត់​ធន់​ និង​ព្យាយាម កុំ​ស្លន់​ស្លោ ត្រូវ​ចាត់​ចែង​ដោះ​ស្រាយ​ឲ្យ​ស្រួល​បួល កុំ​រួញ​ថយ​ដោយ​អស់​កម្លាំង​ចិត្ត​ជា​មុន​នោះ ។ សភាវៈ​ដែល​សំខាន់​ជា​ទី​បំផុត នៅ​ពេល​ដែល​កូន​ជួប​នូវ​បញ្ហា​ជា​ឧបសគ្គ​ក្នុង​ជីវិត​គឺ​កម្លាំង​ចិត្ត ចូរ​កូន​កុំ​ឲ្យ​កម្លាំង​ចិត្ត​ធ្លាក់​ចុះ​ឲ្យ​សោះ ។ បើ​ការងារ ឬ​ប្រាក់​កម្រៃ​ត្រូវ​ធ្លាក់​ចុះ​យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ កុំ​តែ​កម្លាំង​ចិត្ត​ធ្លាក់​ចុះ​តាម​ វា​មិន​ជា​អ្វី​ឡើយ ។កូន​ត្រូវ​ថែ​រក្សា​ចិត្ត ផ្គង​ចិត្ត​ឲ្យ​ល្អ ត្រូវ​ប្រយ័ត្ន​កុំ​ឲ្យ​បាក់​ទឹក​ចិត្ត​ជា​ដាច់​ខាត ដូច​ពាក្យ​ថា (ដួល​ហើយ​ត្រូវ​ក្រោក) បាន​សេចក្តី​ថា កាល​ភ្លាត់​ជើង​រអិល​ដួល​ទៅ​គឺ​ត្រូវ​ក្រោក​ឡើង​ហើយ​ដើរ​តទៅ​ទៀត​ប៉ុណ្ណោះ ដែល​អាច​ទៅ​ដល់​គោល​ដៅ​បាន យ៉ាង​ណា​មិញ កាល​បើ​កូន​មាន​ការ​ខក​ចិត្ត ព្រោះ​ជួប​នូវ​វិបត្តិ​អ្វី​មួយ កូន​ត្រូវ​តាំង​ចិត្ត​ឲ្យ​មាំ​ផ្គង​ចិត្ត​ឲ្យ​រឹង​ប៉ឹង ទាញ​ខ្លួន​ឯង​ចេញ​ពី​ការ​ខក​ចិត្ត​នោះ​ឲ្យ​បាន ហើយ​ព្យាយាម​ត​ស៊ូ​ជា​បន្ត ដើម្បី​បាន​ដល់​នូវ​សេចក្តី​សម្រេច​សម​តាម​ប្រាថ្នា ក៏​យ៉ាង​នោះ​ដែរ ។ កូន​សម្លាញ់​ត្រូវ​ដឹង​ថា ការ​ខក​ចិត្ត​កើត​មក​ពី​ការ​មាន​សង្ឃឹម​ជាហេតុ ដូច្នេះ​ក្នុង​ជីវិត​រាល់​ថ្ងៃ​កូន​ត្រូវ​ចេះ​ប្រយ័ត្ន​ចំពោះ​សេចក្តី​សង្ឃឹម ដែល​មាន​ក្នុង​ចិត្ត​កូន​ផង ។ ពិត​មែន​ហើយ​ថា ការ​សង្ឃឹម​វា​នាំ​ឲ្យ​មាន​កម្លាមង​ចិត្ត ប៉ុន្តែ​វា​ក៏​នាំ​ឲ្យ​ខក​ចិត្ត​ផង​ដែរ ព្រោះ​តែ​មិន​បាន​សម្រេច​ដូច​ប្រាថ្នា ដូច្នេះ​កូន​ត្រូវ​ហ្វឹក​ហាត់​អប់​រំ​ឲ្យ​កើត​ឡើង​កុសល​ឆន្ទៈ គឺ​ការ​ពេញ​ចិត្ត​ក្នុង​អំពើ​ប្រាស​ចាក​ទោស ។ កុសល​ឆន្ទះ​នាំ​ឲ្យ​កូន​បាន​សុខ​ចិត្ត​ក្នុង​ការ​ងារ​ដែល​កំពុង​ធ្វើ ព្រោះ​កូន​គិត​ថា ធ្វើ​ការ​ឲ្យ​អ្នក​ដទៃ​បាន​សុខ ម្ល៉ោះ​ហើយ​កូន​រីក​រាយ​នឹង​ធ្វើ​ការ ដោយ​មិន​ចាំ​បាច់​សង្ឃឹម​ផល​អ្វី​ទៀត​ឡើយ ។ បើ​ផល​បាន​សម្រេច​ក៏​សម្រេច​ដោយ​ប្រាស​ចាក​ទោស តែ​បើ​មិន​សម្រច​ទេ ក៏​មិន​ខក​ចិត្ត​ដែរ គឺ​កូន​សប្បាយ​ចិត្ត​នឹង​ធ្វើ​បន្ត​ទៀត និង​សប្បាយ​ចិត្ត​ក្នុងការ​ងារ​ដែល​ប្រាស​ចាក​ទោស​នោះ​ៗ ។ ដូច​ពោល​មកនេះ​កូន​ពិត​ជាមិន​ចេះ​អស់​ទឹក​ចិត្ត​ក្នុង​ការ​ងារ​ផង មាន​កម្លាំង​ចិត្ត​ធ្វើ​បន្ត​ផង បាន​ទទួល​នូវ​សេចក្តី​សុខ​ចិត្ត​ទាន់​ពេល​ដែល​កំពុង​ធ្វើ​ការ​ងារ​នោះ​ផង ។ អត្ថបទ​នេះ​ដក​ស្រង់​ចេញ​ពី​សៀវភៅៈ ពាក្យ​ពេចន៍​ម៉ែ​ឪ រៀបរៀង​ដោយៈ អគ្គបណ្ឌិត ធម្មាចារ្យ ប៊ុត​ សាវង្ស វាយ​អត្ថបទ​ដោយៈ កញ្ញា ជា ម៉ានិត ដោយ​៥០០០​ឆ្នាំ

ការ​ទទួល​បុណ្យ កូន​ជាទី​ស្រឡាញ់ កូន​ត្រូវ​សិក្សា​នូវ​ចំណុច​នៃ​ការ​ទទួល​បុណ្យ​ទាំង​៤​នេះ​គឺ ១. អនុមោទនា​ត្រេកអរ​ជ្រះ​ថ្លា នឹង​កុសល​គឺ​បុណ្យ ។ ២. បុណ្យ​ដែល​ទទួល​បាន​អាច​លាង​ជម្រះ​បាប​ក្នុង​ចិត្ត​បាន ។ ៣. មាន​បុណ្យ​ចូល​ទៅ​នៅ​ក្នុង​ចិត្ត ប្រសើរ​ជាង​ទេវតា​សណ្ឋិត​ក្នុង​ខ្លួន ។ ៤. ​អនុមោទនាទទួល​បុណ្យ​បាន ព្រោះ​មិន​មាន​មានះ​និង​ការ​ស្អប់​ខ្ពើម ។

ការ​ជួយ​ខ្នះ​ខ្នែង​ក្នុង​ការងារ កូន​ជា​ទី​ស្រឡាញ់ កូន​ត្រូវ​សិក្សា​នូវ​ចំណុច​នៃ​ការ​ខ្នះ​ខ្នែង​ក្នុង​ការងារ​ទាំង​៦ នេះ​គឺ ១. សេចក្តី​ខ្ជិល​ច្រអូស​ជា​ព្រៃ​ស្ម​សាន​កប់​មនុស្ស​ទាំង​រស់ ។ ២. គ្រែ​ដេក​គឺ​ជា​គុក​របស់​មនុស្ស​កម្ជិល ។ ៣. ការ​ខ្ជិល​និង​ការ​ក្រលំបាក​ជា​មិត្ត​ជិត​ដិត​នឹង​គ្នា ។ ៤. មនុស្ស​យើង​រួច​ពី​នរក​មក មិន​មែន​មក​ដេក​ខ្ជិល​នោះ​ទេ ។ ៥. ជីវិត​នេះ​ត្រូវ​បង់​ពន្ធ​ឲ្យ​មច្ចុរាជ​រាល់​ថ្ងៃ ។

បន្ទាប់​ពី​រៀប​អាពាហ៍ពិពាហ៍​រួច​ហើយ យើង​ត្រូវ​​ដឹង​ខ្លួន​ថា យើង​មិន​មែន​នៅ​កម្លោះ​ក្រមុំ​ដូច​ពី​មុន​ទៀត​ឡើយ។ យើង​ត្រូវ​ធ្វើ​ខ្លួនឲ្យ​សម​ជា​អ្នក​មាន​គ្រួសារ ហើយ​ត្រូវ​តែ​ប្រព្រឹត្ត​ឲ្យ​បាន​ជា​អ្នក​មាន​គ្រួសារ​មួយ​ដ៏​ល្អ។ យើង​មិន​ត្រូវ​ឲ្យ​អ្នក​ដទៃ​មើល​ងាយ​យើង​ថា មនុស្ស​មិន​បាន​ការ ខ្ចិល​ច្រអូស​ គិត​តែ​ពី​ស៊ី​គ្មាន​ការងារ​ធ្វើ​ឡើយ ។ មិន​ថា​ ជា​ប្ដី​ប្រពន្ធ​ទេ ត្រូវ​តែ​ជា​អ្នក​មាន​ភារកិច្ច​ដូច​គ្នា​ក្នុង​គ្រួសារ ហើយ​ត្រូវ​ចេះ​ស្រលាញ់​គ្នា​នឹង​គ្នា​យ៉ាង​ស្មោះ​ត្រង់​មិន​មាន​ចិត្ត​គំនិត​បែក​បែរ ឬពាក្យ​ចាស់​ថា បែក​ឆ្វេង​ឡើយ ។ ពេល​រៀប​ការ​ហើយ​មិន​យូរ​ប៉ុន្មាន​នោះ គួរ​យើង​ធ្វើ​បញ្ជី​សៀវភៅ​មួយ​ដើម្បី​សុំ​អ្វី​ពី​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក ដូច​ជា ប្ដី​ត្រូវ​សូម​ឲ្យ​ប្រពន្ធ​ស្មោះ​ត្រង់ មិន​ចូល​ចិត្ត​រអ៊ូរទាំ​ច្រើន និយាយ​ច្រំដែល ឬសូម​ឲ្យ​ប្រពន្ធ​រក្សាសីល​៥...។ចំណែក​យើង​ជា​ប្រពន្ធ​ក៏​ត្រូវ​សូម​ប្ដី​វិញ​ដែរ​ នូវ​ចំណុច​ណា​មួយ ដែល​យើង​ត្រូវ​ការ ដូច​កុំ​ឲ្យ​ប្ដី​មាន​ស្រី​ទៀត​ជា​ដើម...។កាល​យើង​បាន​ធ្វើ​កិច្ចសន្យា រវាង​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​យ៉ាងហ្មត់​ចត់​និង​ច្បាស់​លាស់​រួច​ហើយ ខ្លួន​យើង​ត្រូវ​ធ្វើ​ឲ្យ​បាន​នូវ​កិច្ច​សន្យា​នោះ មិន​មែន​សន្យា​តែ​មាត់​នោះ​ទេ។ ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅចិញ្ចឹមកូនតាមគន្លងធម៌ ដោយ​៥០០០​ឆ្នាំ​

កូនត្រូវ​ហាត់​ធ្វើ​ខ្លួន​សុភាព​រាប​សា មាន​ការ​ព្យាយាម​ ចេះ​អើពើ​ជួយ​ធ្វើ​ការ​អ្នក​ដទៃ​ដោយ​សេចក្តី​ពេញ​ចិត្ត​និង​ធ្វើ​ខ្លួន​ឲ្យ​ជា​មនុស្ស​បាន​ការ ដើម្បី​ជាប់​ជា​ឧបនិស្ស័យ​ដល់​ធំ​ឡើង​កូន​បាន​ធ្វើ​ជា​មនុស្ស​ល្អ ជា​មនុស្ស​មាន​សេចក្តី​ចម្រើន​មាំ​ទាំ​ក្នុង​ជីវិត ។ កូន​នៅ​តូច កូន​ធ្វើ​អ្វី​ត្រូវ​ឲ្យ​នៅ​ក្នុង​ការ​ហ្វឹក​ហាត់​កសាង​ខ្លួន បើ​កូន​មានស្មារតី​ក​សាង​ខ្លួន​ជានិច្ច​នោះ កូន​ធ្វើ​អ្វី​ៗ តែង​មាន​របៀបរៀប​រយកាល​បើ​មាន​របៀបរៀប​រយ​ល្អ​ហើយ កូន​អាច​រៀន​សូត្រ​និង​ធ្វើ​ការ​ងារ​ផ្សេងៗ​បាន​ដោយ​ត្រឹម​ត្រូវ តទៅ​កូន​នឹង​បាន​ជា​មនុស្ស​មាន​នូវ​សេចក្តី​សម្រេច និង​សេចក្តី​ចម្រើន​ឲ្យ​ដល់​ខ្លួន​ឯង​ព្រម​ទាំង​សង្គម​គ្រួសារ​សង្គម​ជាតិ​ក្នុង​អនាគត​យ៉ាង​ពិត​ប្រាកដ ។ អត្ថបទ​នេះ​ដក​ស្រង់​ចេញ​ពី​សៀវភៅៈ កូន​មាស​ឪពុក រៀបរៀង​ដោយៈ អគ្គបណ្ឌិត ធម្មាចារ្យ ប៊ុត សាវង្ស វាយ​អត្ថបទ​ដោយៈ កញ្ញា ជា ម៉ានិត ដោយ​៥០០០​ឆ្នាំ