នៅ​ក្នុង​ភទ្រកប្ប​យើង​នេះ ផែនដី​ដែល​មាន​ឈ្មោះថា ភទ្រកប្ប គឺ​មាន​ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ​ត្រាស់​ដឹង ៥​ព្រះអង្គ។ ហើយ​ចំពោះ​ផែន​ដី​ដែល​មាន​ព្រះពុទ្ធត្រាស់​ដឹង ៥​ព្រះអង្គ​នេះ​គឺ​ថា​ជា​ការកម្រ​រក​​បាន​ណាស់

រឿង​ទីឃាវុកុមារ (ចាក ធ. ខុ.) (សេចក្តី​អត់​ធន់ ងាយ​សម្រេច​យោជន៍​គ្រប់យ៉ាង) កាល​ព្រះ​បាទ​ព្រហ្ម​ទត្ត​គ្រង​រាជ​សម្បត្តិ​ក្នុង​ក្រុង​ពារាណសី ដែនកាសី ព្រះ​បាទ​ទី​ឃិតិ​គ្រង​រាជ​សម្បត្តិ​ក្នុង​ក្រុង​សាវត្ថី​ដែន​កោសល ។ គ្រា​នោះ​ព្រះ​បាទ​ព្រហ្មទត្ត​លើក​ពល​ទៅ​វាយ​ក្រុង​សាវត្ថី​បាន ។ ព្រះ​បាទ​ទីឃីតិ​នាំ​ព្រះ​អគ្គមហេសី​ទៅ​អាស្រ័យ​នឹង​ស្មូន​ឆ្នាំង​ម្នាក់​ក្នុង​ប្រទេស​១ ជា​ទី​បំផុត​ដែន ។

(ចាក​ ធ. ខុ.) (ផល​នៃ​សេចក្តី​ប្រាថ្នា​ខុស​គន្លង​ធម៌ ជា​ទោស​ក្នុង​លោក) កាល​ព្រះ​សាស្តា​គង់​នៅ​វត្ត​ជេត​ពន ព្រះ​អង្គ​ប្រារព្ធ​នឹង​សេដ្ឋី​ម្នាក់​ខេមកៈ​ជា​ក្មួយ​អនាថបិណ្ឌិក ។ មាន​សេចក្តី​ដំណាល​ថា សេដ្ឋី​នោះ​មាន​រូប​សម្បត្តិ​ស្អាត​ណាស់ ពួក​ស្រី​ៗ​ជា​ច្រើន​ឲ្យ​តែ​បាន​ឃើញ​មាន​សេចក្តី​ត្រេក​ត្រអាល​ដោយ​រាគៈ មិន​អាច​នឹង​តាំង​នៅ​តាម​សភាព​របស់​ខ្លួន​បាន​ឡើយ ម្ល៉ោះហើយ​សេដ្ឋី​បុត្រ​នោះ ក៏​ធ្លាក់​ខ្លួន​ទៅ​ជា​អ្នក​លេង​សេព​កាម​គុណ​ជា​មួយ​នឹង​ប្រពន្ធ​កូន​គេ ។ លំដាប់​នោះ​ពួក​រាជ​បុរស​ចាប់​យក​ទៅ​ថ្វាយ​ព្រះ​រាជា​ៗ​គិត​ថា អញ​ខ្មាស​មហាសេដ្ឋី ហើយ​ទ្រង់​គ្មាន​ព្រះ​រាជឳង្កា​អ្វី​បន្តិច​សោះ​ឡើយ ទ្រង់​លែង​ទៅ​វិញ ។ ចំណែក​សេដ្ឋី​ហើយ ទ្រង់​គ្មាន​ព្រះ​រាជ​ឳង្កាអ្វី​បន្តិច​សោះ​ឡើយ ទ្រង់​លែង​ទៅ​វិញ ។ ចំណែក​សេដ្ឋី​បុត្រ​នោះ​ក៏​នៅ​តែ​មិន​លះ​បង់​សោះ ។ គ្រានោះ​ពួក​រាជ​បុរស​ចាប់​ទៅ​ថ្វាយ​ព្រះ​រាជា​អស់​២​លើក​៣​លើក ព្រះ​រាជាទ្រង់​លែង​ទៅ​វិញ​ដដែល ។ លោក​មហាសេដ្ឋី​ជ្រាប​ដំណឹង​នោះ ទើប​នាំ​ទៅ​គាល់​ព្រះ​សាស្តា ក្រាប​ទូល​សូម​ព្រះ​អង្គ​សម្តែង​ប្រោស​ដល់​ក្មួយ​ដើម្បី​លះ​បង់​ឈប់​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​អាក្រក់​ត​ទៅ​ទៀត ។ ព្រះ​អង្គ​ទ្រង់​សម្តែង​សំវេគកថា នឹង​សម្តែង​ពី​ទោស​ប្រព្រឹត្ត​សេព​ប្រពន្ធ​កូន​គេ​ឲ្យ​ស្តាប់​ថា ៖ នរជន​ស្រវឹង​សេព​ប្រពន្ធ​កូន​គេ​ រមែង​បាន​ដល់​នូវ​ហេតុ​អាក្រក់​៤​យ៉ាង​គឺៈ បាន​បាប​ទី​១​ដែល​មិន​បាន​ស្រួល​តាម​សេចក្តី​ប្រាថ្នា ទី​២​ត្រូវ​គេ​ត្មះ​តិះ​ដៀល​ ទី​៣​នឹង​ធ្លាក់​ទៅ​កើត​ក្នុង​នរក ទី​៤​នរជន​នោះ​មិន​មាន​បុណ្យ​ជា​អ្នក​មាន​ដំណើរ​អាក្រក់ ថែម​ទាំង​សេចក្តី​ត្រេក​ត្រអាល​របស់​ជន​ដែល​ភ័យ​នោះ​ជា​មួយ​នឹង​ស្រ្តី​ដែល​ភ័យ​ ជា​សេចក្តី​ត្រេក​ត្រអាល​មាន​ប្រមាណ​តិច​ព្រម​ទាំង​ត្រូវ​ព្រះ​រាជា​ដាក់​ទណ្ឌ​កម្ម​ថែម​ទៀត​ផង​ព្រោះ​ហេតុ​នោះ​នរជន​មិន​គួរ​សេព​ប្រពន្ធ​កូន​គេ​ទេ ។ លុះ​ចប់​ព្រះ​ធម្មទេសនា​នេះ​ខេមមក​សេដ្ឋី​បុត្រ បាន​សម្រេច​សោតា​បត្តិ​ផល លែង​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​អនាចារ​នឹង​ប្រពន្ធ​កូន​គេ​ទៀត​ហើយ ។ សួរ​ថា​ចុះ​សេដ្ឋី​បុត្រ​នោះ បាន​ធ្វើ​បុព្វកម្ម​ដូម្តេច​ពី​ជាតិ​មុន? ឆ្លើយ​ថា សេដ្ឋី​បុត្រ​នេះ​កើត​ជា​អ្នក​លេង​ចំបាប់​យ៉ាង​ឆ្នើម ក្នុង​កាល​នៃ​ព្រះ​ពុទ្ធ​ទ្រង់​ព្រះ​នាម​មកស្សបះ​គាត់​បាន​លើក​ទង់​ជ្រុង​មាស​ពីរ​ដាក់​លើ​ស្តូប​ប្រាក់​លោហិត​របស់​អញ​ចេញ ឲ្យ​តែ​បាន​ឃើញ​អញ​ត្រូវ​តែ​ត្រេក​ត្រអាល​រីករាយ​ជា​មួយ​នឹង​អញ​កុំ​ខាន សេចក្តី​ប្រាថ្នា របស់គាត់​ដូច្នេះ​ឯង ជា​អំពើ​ដែល​គាត់​ធ្វើ​ក្នុង​បុព្វ​ជាតិ ។ ដូច្នេះ​ពួក​ស្រី​ៗ ទាំង​កូន​ទាំង​ប្រពន្ធ​គេ​គ្រប់​តែ​ជាតិ​ដែល​ខេមកសេដ្ឋី​បុត្រ​កើត ហើយ​បើ​បាន​ឃើញ​គាត់​មិន​អាច​នឹង​អត់​ទ្រាំ​ម្រេក​របស់​ខ្លួន​ឲ្យ​តាំង​នៅ​តាម​ប្រក្រតី​បាន​ឡើយ ប៉ុន្តែ​ពេល​នេះ​ជា​ទី​បំផុត​ជាតិ​របស់​គាត់​ហើយ ដោយ​សារបាន​ជួប​និង​ព្រះ​ពុទ្ធ​បរមគ្រូ ព្រះអង្គ​ទ្រង់​សំដែង​ត្រាស់ នៃ​ការ​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​អនាចារ ប្រាប់​ពន្យល់​ឲ្យឃើញ​ពិត​បា្រកដ បាន​រួច​ចាក​ផុត​ទុក្ខ​គ្រប់​យ៉ាង បាន​ឡើង​ឋានៈ ជា​អរិយជន​មាន​ជាតិ​កំណើត​ភ្លឺ​ស្វាង​ទៅ​ក្នុង​អនាគត។ អត្ថបទ​នេះ​ដក​ស្រង់​ចេញ​ពី​សៀវភៅៈ ប្រជុំជាតក វាយ​អត្ថបទ​ដោយៈ កញ្ញា ជា ម៉ានិត ដោយ៥០០០ឆ្នាំ

រឿងរាជ​គហ​ទារិកា ( ចាក វិ. ខុ. ) ( គុណ​នៃ​ការ​ប្រ​គេន​នំ ដល់​ព្រះ​មោគ្គល្លាន ) កាល​ព្រះ​សម្ពុទ្ធ​បរម​គ្រូ​គង់​នៅ​ក្នុង​វត្ត​វេឡុវន នា​ក្រុង​រាជ​គ្រឹះ ។ កាល​នោះ​មាន​នាង​ទារិកា​ម្នាក់​ នៅ​ក្នុង​ក្រុង​រាជ​គ្រឹះ​ជា​កូន​របស់​ឧ​បដ្ឋាក​ព្រះ​មហា​មោគ្គ​​ល្លាន

រឿង​កដ្ឋ​ហរកៈ ( ចាក​ ម. អ. ) ( អ្នកមាន​លាភ​ មិន​ស្មើ​អ្នក​មាន​បុណ្យ ) ក្នុង​កាល​កន្លង​ទៅ​ហើយ​ មាន​បុរស​ម្នាក់​រក​ស៊ី​លក់​អុស​ នៅ​ក្នុង​ក្រុង​ពា​រា​ណសី​ ។ ថៃ្ង​មួយ​បុរស​នោះ​ចេញ​ទៅ​នាំ​អុស​អំ​ពី​ព្រៃ

រឿង​ទុគ្គត​ធីតា​ (​ចាក​វិ.​ខុ.​)​ (​បាយ​ក្តាំង​មួយដុំ​របស់​ស្រី្ត​មាន​ភ័ព្វ​ មាន​តម្លៃ​កាត់​មិន​បាន​)​ កាល​ព្រះសម្មា​សម្ពុទ្ធ​​ទ្រង់​គង់​នៅ​វត្ត​វេឡុវ័ន​ មាន​ត្រកូល​មួយ​នៅ​ក្នុង​រាជ​គ្រឹះ​ កើត​អហិ​វាត​រោគ​ស្លាប់​អស់​ នៅ​សល់​តែ​កូន​ស្រី​មួយ​។​

រឿងពាណិជ្ជបុរស ( ចាក អ. វ. ) ( ទោសនៃការជាប់ជំពាក់ក្នុងកាមគុណ ) កាល​ពី​អតីត​ ក្នុង​តម្ត​បណ្ណិ​ទីប​ (ទី្វប​របស់​ជន​ អ្នក​មាន​បាតដៃ​​ក្រហម​​ នៅ​​អា​ស្រ័យ​) មាន​នគរ​យក្ខ​មួយ​ឈ្មោះ ​សិរីសវត្ថុ​។

​ក្នុង​គម្ពីរ​តេរស​និបាត នាំ​មក​សម្ដែង​អំពី​ទោស​នៃ​មុសាវាទ​ថា កាល​ក្នុង​អតីតកាល​កន្លង​ទៅ​យូរ​ហើយ ព្រះ​សម្មា​សម្ពុទ្ធ​ជា​ម្ចាស់​នៃ​យើង​នៅ​ជា​ពោធិសត្វ​នៅ​ឡើយ ទៅ​កើត​ក្នុង​ត្រកូល​ចណ្ឌាល​ក្នុង​ចណ្ឌាល​គ្រាម ព្រះ​អង្គ​ជា​បណ្ឌិត​ចេះ​មន្ត​ធ្វើ​ឈើ​ឱ្យ​មាន​ផ្កា​ផ្លែ​ក្នុង​រដូវ​មិន​គួរ​កាល ។ ថ្ងៃ​មួយ​ពោធិសត្វ​ចេញ​ទៅ​ព្រៃ​ពី​ព្រឹក ទើប​រាយ​មន្ត​ធ្វើ​ដើម​ស្វាយ​មួយ​ដើម នៅ​ចម្ងាយ​៧​ជំហាន​អំពី​កន្លែង​ដែល​ព្រះ​អង្គ​ឈរ ទើប​ព្រះ​អង្គ​យក​ទឹក​ចំនួន​១០០​កម្បង់​ទៅ​ស្រប់​លើ​ដើម​ស្វាយ​ៗ នោះ​មាន​ស្លឹក​ចាស់​ជ្រុះ​អស់​មួយ​រំពេច លាស់​ស្លឹក​ខ្ចី​ឡើង​បញ្ចេញ​ផ្កា​ផ្លែ​ទុំ​ក្នុង​ពេល​នោះ ពោធិសត្វ​បេះ​យក​មក​បរិភោគ​ក៏​មាន​ឱជារស​ប្រហែល​ដូច​រស​ទិព្វ ព្រះ​អង្គ​បរិភោគ​លុះ​ត្រា​តែ​ឆ្អែត ហើយ​បេះ​ដាក់​អំរែក​រែក​ទៅ​ផ្ទះ ចែក​បុត្ត​ភរិយា​ផង លក់​ដូរ​ផង ។ កាល​នោះ មាន​ព្រាហ្មណ៍​ម្នាក់ បាន​សូម​រៀន​មន្ត​ពី​ពោធិសត្វ​​ ៗ ក៏​ឱ្យ​រៀន​ហើយ​ផ្ដាំ​ថា បើ​មាន​អ្នក​ណា​មួយ​សួរ​ថា ព្រាហ្មណ៍​ឯង​រៀន​មន្ត​នេះ​ពី​សម្នាក់​អ្នក​ណា​ៗ ចូរ​ព្រាហ្មណ៍​ឯង​ប្រាប់​គេ​ឱ្យ​ត្រង់​កុំ​កុហក​ហ្នះ តែ​ប្រាប់​ដោយ​មុសាវាទ​ហើយ​មន្ត​នេះ នឹង​វិនាស​ទៅ​វិញ​មិន​លែង​ឡើយ ព្រាហ្មណ៍​ទទួល​បណ្ដាំ​ហើយ ដើរ​រៀង​ៗ​ទៅ​ដល់​ក្រុង​ពារាណសី បាន​ចូល​ទៅ​ធ្វើ​ជា​នាយ​ច្បារ​ក្នុង​សម្នាក់​ព្រះ​បាទ​ពារាណសី តែង​ប្រតិបត្តិ​តាម​វិធី​មន្ត ផ្លែ​ស្វាយ​ក៏​ចេះ​តែ​ផ្លែ​ឥត​អាក់​មិន​ថា​រដូវ​ណា​ព្រាហ្មណ៍​ក៏​បាន​រង្វាន់​ច្រើន​បរិបូណ៌ ។ ថ្ងៃ​ជា​ខាង​ក្រោយ​ទៀត ព្រះ​បាទ​ពារាណសី​មាន​បន្ទូល​សួរ​ថា នែ​ព្រាហ្មណ៍​អ្នក​ឯង​រៀន​មន្ត​នេះ​មក​ពី​សម្នាក់​អ្នក​ណា គ្រូ​ដើម​របស់​អ្នក​ឈ្មោះ​អ្វី ព្រាហ្មណ៍​អៀន​ខ្មាស​មិន​ហ៊ាន​ក្រាប​ទូល​ទៅ​ឈ្មោះ​ពោធិសត្វ​ជា​គ្រូ​ដើម ព្រោះ​ពោធិសត្វ​នៅ​ក្នុង​ត្រកូល​ចណ្ឌាល ប្រែ​ជា​ក្រាប​ទូល​ដោយ​ពាក្យ​មុសាវាទ​ថា រៀន​មន្ត​នេះ​ពី​សម្នាក់​អាចារ្យ​ទិសាបាមោក្ខ​វិញ មន្ត​ក៏​អន្តរ​ធាន​បាត់​ទៅ​ក្នុង​មួយ​រំពេច​នោះ ព្រាហ្មណ៍​មិន​ដឹង​ជា​មន្ត​របស់​ខ្លួន​វិនាស​សោះ ។ លុះ​ដល់​ព្រះ​បាទ​ពារាណសី​យាង​ទៅ​ប្រពាត​ឱទ្យាន​ស្ដេច​មាន​បន្ទូល​ថា នែ​មាណព ចូរ​អ្នក​នាំ​ផ្លែ​ស្វាយ​មក​មើល ព្រាហ្មណ៍​រាយ​មន្ត​ទៅ​មិន​បាន​កើត​ផ្លែ​ស្វាយ​ដូច​បំណង ទើប​ដឹង​ជាក់​ថា មន្ត​របស់​អាត្មា​វិនាស​ហើយ ស្ដេច​សួរ​ពីរ​បី​ដង ទើប​ព្រាហ្មណ៍​ក្រាប​ទូល​តាម​ពិត ស្ដេច​ទ្រង់​ខ្ញាល់​បង្គាប់​ឱ្យ​ធ្វើ​ទោស រាជ​បុត្រ​ក៏​ធ្វើ​ទោស​តាម​ព្រះ​រាជ​ឱង្ការ​ហើយ​ប្រាប់​ថា បើ​ព្រាហ្មណ៍​ឯង​ទៅ​សូម​ទោស​គ្រូ​ដើម​របស់​អ្នក ក្រែង​អ្នក​នឹង​បាន​មន្ត​នេះ​មក​វិញ ទើប​អ្នក​នឹង​បាន​នៅ​ក្នុង​ដែន​នេះ​ត​ទៅ​ទៀត បើ​អ្នក​មិន​ទៅ​សូម​ទោស​ទេ ចូរ​អ្នក​ដើរ​ចេញ​ពី​ដែន​នេះ​ឱ្យ​ឆាប់​ទៅ ព្រាហ្មណ៍​ដល់​នូវ​ទោស​រក​ទីពឹង​មិន​បាន ទើប​ដើរ​ទៅ​កាន់​សម្នាក់​ពោធិសត្វ​ជា​គ្រូ​ដើម សូម​រៀន​មន្ត​ទៀត ព្រះ​អង្គ​មិន​ព្រម​ឱ្យ​រៀន ហើយ​ទ្រង់​ត្មះ​តិះដៀល​ថា ឱ្យ​រៀន​ទៀត​ឯ​ណា​បាន មនុស្ស​ពោល​ពាក្យ​មុសាវាទ​ដូច​ព្រាហ្មណ៍​ឯង​នេះ​មាន​មន្ត​មក​ពី​ណា ចូរ​ព្រាហ្មណ៍​ឯង​ចៀស​ចេញ​ទៅ យើង​មិន​គាប់​ចិត្ត​នឹង​បុគ្គល​ពោល​មុសាវាទ​ដូច​ព្រាហ្មណ៍​ឯង​នេះ​ទេ ព្រាហ្មណ៍​ដល់​នូវ​ទោស​រក​ទីពឹង​មិន​បាន ទើប​មក​គិត​ក្នុង​ចិត្ត​ថា បើ​អាត្មា​អញ​រក​ទីពឹង​មិន​បាន​ដូច្នេះ ហើយ​នឹង​រស់​នៅ​ជា​មនុស្ស​ធ្វើ​អ្វី ស្លាប់​ទៅ​វិញ​ប្រសើរ​ជាង​ គិត​ហើយ​ក៏​ដើរ​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ព្រៃ ដល់​នូវ​មរណភាព​ឥត​ទីពឹង​ឡើយ ។ បុគ្គល​អ្នក​ប្រព្រឹត្ត​ពោល​ពាក្យ​មុសាវាទ១ ហើយ​គង់​នឹង​ដល់​នូវ​ទោស​ទុក្ខ​ដូច​រឿង​ព្រាហ្មណ៍​នេះ​ឯង ។ ចប់​រឿង អម្ពមន្តជាតក ។ ដោយ៥០០០ឆ្នាំ