Reading Article
Public date : 25, Jul 2019 (12,748 Read)
ធម្មបទគាថា ចិត្តវគ្គទី ៣
|
|
|
ធម្មបទគាថា ចិត្តវគ្គទី ៣
បិដកលេខ ៥២ ទំព័រ ២៨ ផន្ទនម ចបលម ចិត្តំ ទុរក្ខំ ទុន្ឆិវារយំ ឧជុំ ករោតិ មេធាវី ឧសុការោវ តេជនំ វារិជោវ ថលេ ខត្តោ ឱកមោកតឧព្តតោ បរិផន្ទតិទំ ចិត្តំ មារធេយ្យំ បហាតវេ ។ អ្នកប្រាជ្ញតែងធ្វើដែលញាប់ញ័រ ឃ្លេងឃ្លោង រក្សាបានដោយកម្រ ហាមឃាត់បានដោយលំបាក ឲ្យជាចិត្តត្រង់បាន ដូចអ្នកធ្វើព្រួញ ពត់ព្រួញឲ្យត្រង់ ។ ចិត្តនេះដែលបុគ្គលលើកឡើងចាកអាល័យគឺកាមគុណ ៥ បោះទៅក្នុងវិបស្សនាកម្មដ្ឋាន ដើម្បីលះបង់នូវវដ្តៈជាទីនៅនៃមារ រមែងញាប់ញ័រ ដូចត្រីដែលគេលើកឡើងចាកទីនៅគឺទឹក បោះទៅលើគោក ដូច្នោះឯង ។ ទុន្ឆិគ្គហស្ស លហុនោ យត្ថ កាមនិបាតិនោ ចិត្តស្ស នមថោ សាធុ ចិត្តំ ទន្តម សុខាវហំ ។ ការទូន្មានចិត្តដែលសង្កត់សង្កិន បានដោយលំបាក ជាធម្មជាតិ រហ័យ មានប្រក្រតីធ្លាក់ចុះទៅតាមសេចក្តីប្រាថ្នា ក្នុងអារម្មណ៍ណាមួយ (ការទូន្មានចិត្តដូច្នេះ) រមែងជាគុណញ៉ាំងប្រយោជន៍ឲ្យសម្រេច (ព្រោះថា) ចិត្តដែលហ្វឹកហ្វឺនបានហើយរមែងនំាមកនូវសេចក្តីសុខ ។ សុទុទ្ទសំ សុនិបុណំ យត្ថ កាមនិបាតិនំ ចិត្តំ រក្ខេថ មេធាវី ចិត្តំ គុត្តំ សុខាវហំ ។ អ្នកមានប្រាជ្ញា គួររក្សាចិត្តដែលឃើញដោយកម្រក្រៃពេកដែលល្អិតពេកណាស់ មានប្រក្រតីធ្លាក់ចុះទៅតាមសេចក្តីប្រាថ្នាក្នុងអារម្មណ៍ណាមួយ (ព្រោះថា) ចិត្តដែលគេរក្សាបានហើយរមែងនាំមកនូវសេចក្តីសុខ ។ ទរង្គមម ឯកចរំ អសរីរំ គុហាសយំ យេ ចិត្តំ សញ្ញមេស្សន្តិ មោក្ខន្តិ មារពន្ធនា ។ អ្នកទាំងឡាយណា នឹងសង្រួមចិត្តដែលទៅឆ្ងាយ ជាចិត្តត្រាច់ទៅតែឯង មិនមានសរីរៈ មានគុហាគីមហាភូតរូប ៤ ជាទីអាស្រ័យនៅ អ្នកទាំងនោះឯង រមែងរួចចាកចំណងនៃមារ ។ អនវដ្ឋិចិត្តស្ស សទ្ធម្មំ អវិជានតោ បរិប្លវប្បសាទស្ស បញ្ញា ន បរិបូរតិ ។ អនវស្សុតចិត្តស្ស អនន្ទាហតចេតសោ បុញ្ញបាបប្បហីនស្ស នត្ថិ ជាគរតោ ភយំ ។ ប្រាជ្ញា រមែងមិនបរិបូណ៌ដល់បុគ្គលដែលមានចិត្តមិនខ្ជាប់ ខ្ជួន មិនដឹងច្បាស់នូវព្រះសុទ្ធម្ម មានសេចក្តីជ្រះថ្លាអណ្តែតទៅ ។ ភ័យរមែងមិនមានបុគ្គល អ្នកមានចិត្តមិនទទឹកដោយរាគៈ មានចិត្តដែលទោសខ្ទាំងខ្ទប់មិនបាន មានបុណ្យ និងបាបបានលះចោលហើយ ភ្ញាក់រឮកជានិច្ច ។ កុម្ភូបមំ កាយមិមំ វិតិត្វា នគរូបំ ចិត្តមិទំ ថកេត្វា យោធេថ មារំ បញ្ញាវុធេន ជិតញ្ច រក្ខេ អនិវេសនា សិយា ។ បុគ្គលគប្បីដឹងច្បាស់នូវកាយនេះថា ដូចជាឆ្នាំង គប្បីបិទនូវចិត្តនេះឲ្យដូចជាបិទទ្វារនគរ គប្បីច្បាំងនូវមារដោយអាវុធ គឺបញ្ញា គប្បីរក្សានូវធម៌ ដែលខ្លួនឈ្នះហើយ មិនគប្បីជាអ្នកដំអក់នៅ (ក្នុងធម៌នោះ) ឡើយ ។ អចិរម វតយំ កាយោ បឋវឹ អធិសេស្សតិ ឆុទ្ធោ អបេតវិញ្ញាណោ និរត្ថំវ កលិង្គរំ ។ ឱហ្ន៎ មិនយូរប៉ុន្មានទេតើ កាយនេះ តែមានវិញ្ញាណទៅប្រាសហើយ គេនឹងយកទៅបោះបង់ចោល មុខជានឹងដេកស្តូកស្តឹងនៅលើផែនដី ដូចជាអង្កត់អុស រកប្រយោជន៍គ្មានឡើយ ។ ទិសោ ទិសម យន្តំ កយិរា វេរី វា បន វេរិនំ មិច្ឆាបណិហិតំ ចិត្តំ បាបិយោ នំ តតោ ករេ ។ ចោរក្រឡេកឃើញចោរផងគ្នា ឬក៏បុគ្គលមានពៀរក្រឡេកឃើញបុគ្គលមានពៀរផងគ្នា គប្បីធ្វើនូវសេចក្តីវិនាសណាមួយដល់គ្នា ឯចិត្តដែលបុគ្គលតាំងទុកខុសហើយ រមែងធ្វើបុគ្គលនោះ ឲ្យអាក្រក់ក្រៃលែងជាងសេចក្តីវិនាសនោះទៅទៀត ។ ន តំ មាតា បិតា កយិរា អញ្ញេ វាបិ ច ញាតកា សម្មាបណិហិតំ ចិត្តំ សេយ្យសោ នំ តតោ ករេ ។ មាតាបិតា មិនគប្បីធ្វើហេតុនោះបានឬជនទាំងឡាយដទៃជាញាតិមិនគប្បីធ្វើនូវហេតុនោះបាន ចំណែកខាងចិត្ត ដែលបុគ្គលតាំងទុកត្រូវហើយ រមែងធ្វើបុគ្គលនោះ ឲ្យប្រសើរជាងហេតុនោះបាន ។ អត្តបទនេះដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅៈ ជំនួយសតិ រៀបរៀងដោយៈ អគ្គបណ្ឌិត ធម្មាចារ្យ ប៊ុត សាវង្ស វាយអត្តបទដោយៈ កញ្ញា ជា ម៉ានិត ដោយ៥០០០ឆ្នាំ |
