images/articles/2760/fxcgvxfdcvsfdxc.jpg
ផ្សាយ : ២២ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ៣៧,២៦៥ ដង)
១-ឯកត្តន័យ បញ្ញាឃើញការមិនដាច់សូន្យទៅនៃតំណរបស់សង្ខារធម៌ មានការសម្ពន្ធគ្នាដោយហេតុនិងផល រមែងលះនូវឧច្ឆេទទិដ្ឋិ ។
២-នានត្តន័យ បញ្ញាឃើញភាពផ្សេងគ្នានៃហេតុនិងផល គឺឃើញថា សង្ខារធម៌ដែលរលត់ទៅផ្សេងអំពីសង្ខារធម៌ដែលកើតឡើងថ្មីៗ រមែងលះនូវសស្សតទិដ្ឋិ ។
៣-អព្យាបារន័យ បញ្ញាឃើញក្នុងសភាពមិនខ្វាយខ្វល់នៃសង្ខារធម៌ជាផលដែលកើតអំពីបច្ច័យ ប្រាកដនូវលក្ខណៈមិនមានអំណាចបង្គាប់បញ្ជា ឬទាមទារតវ៉ា អង្វរករអ្វីឡើយ រមែងលះនូវអត្តទិដ្ឋិ ។
៤-ឯវំធម្មតាន័យ បញ្ញាឃើញធម្មតានៃសង្ខារធម៌យ៉ាងហ្នឹងឯង គឺឃើញសមគួរទៅតាមបច្ច័យ ពោលគឺបច្ច័យយ៉ាងណា ផលយ៉ាងនោះ រមែងលះនូវអកិរិយទិដ្ឋិ ។
កំណត់សម្គាល់ ន័យទី ១ គឺឃើញវដ្ដសង្សារមួយខ្សែតគ្នា ចុតិ បដិសន្ធិ ដែលសន្មតថាជាសត្វលោកត្រាច់រង្គាត់ក្នុងវាលវដ្ដសង្សារ ន័យទី ២ គឺឃើញថា ជាខណៈនៃធម៌ផ្សេងៗគ្នា គ្រាន់តែកើតបន្តគ្នាប៉ុណ្ណោះ ចំណែកន័យទី ៣ គឺឃើញផលដោយមិនមានការខ្វាយខ្វល់សូមកើត ឬទាមទារបង្គាប់បញ្ជាអ្វីឡើយ ឯន័យទី ៤ គឺឃើញហេតុ ឃើញបច្ច័យ ដែលញ៉ាំងផលឱ្យកើតឡើងយ៉ាងត្រឹមត្រូវ ។
ដកស្រង់ពីសៀវភៅ សិក្សាព្រះសូត្រ ភាគទី១៣
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2761/drgcvsxedfxvfd.jpg
ផ្សាយ : ២២ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ៤០,៤៧៤ ដង)
១-ទិដ្ឋិវិសុទ្ធិ សម្រេចដោយ នាមរូបបរិច្ឆេទញ្ញាណ កំណត់ដឹងទុក្ខសច្ច លះនូវសក្កាយទិដ្ឋិ ។
២-កង្ខាវិតរណវិសុទ្ធិ សម្រេចដោយបច្ចយបរិគ្គហញ្ញាណ កំណត់ដឹងសមុទយសច្ច លះនូវវិចិកិច្ឆា និងឧច្ឆេទទិដ្ឋិ ។
៣-មគ្គាមគ្គញ្ញាណទស្សនវិសុទ្ធិ សម្រេចដោយសម្មសនញ្ញាណដែលមានកម្លាំង និងឧទយព្វយញ្ញាណ ឆ្លងរួចអំពីវិបស្សនូបក្កិលេស កំណត់ដឹងមគ្គសច្ច លះនូវសីលព្វតបរាមាស និងអកិរិយទិដ្ឋិ ។
៤-បដិបទាញាណទស្សនវិសុទ្ធិ សម្រេចដោយពលវវិបស្សនា រាប់ពីឧទយព្វយញ្ញាណ រហូតដល់អនុលោមញ្ញាណ ត្រូវជាវិបស្សនាដ៏មានកម្លាំង ៩ កំណត់ដឹងនិរោធសច្ច លះនូវសស្សតទិដ្ឋិជាដើម ។
៥-ញាណទស្សនវិសុទ្ធិ សម្រេចដោយមគ្គញ្ញាណ ៤ មានសោតាបត្តិមគ្គជាដើម កំណត់ដឹងនិងធ្វើកិច្ចក្នុងអរិយសច្ច ៤ ព្រមគ្នា លះនូវពួកអកុសលធម៌តាមលំដាប់នៃមគ្គ ។
ដកស្រង់ពីសៀវភៅ សិក្សាព្រះសូត្រ ភាគទី១៣
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2762/sexfresdvcwfsd.jpg
ផ្សាយ : ២២ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ៤០,៤៨៦ ដង)
សម័យមួយ កាលព្រះដ៏មានព្រះភាគ ទ្រង់បរិនិព្វានទៅ មិនទាន់បានយូរប៉ុន្មាន ព្រះអានន្ទដ៏មានអាយុ គង់នៅក្នុងវត្តវេឡុវ័ន ជិតក្រុងរាជគ្រឹះ ដើម្បីនឹងធ្វើសង្គាយនាគ្រាទី ១ ។ គ្រានោះ ព្រះអានន្ទ ដ៏មានអាយុ បានសន្ទនាជាមួយនឹងគោបកមោគ្គល្លានព្រាហ្មណ៍ មួយអន្លើដោយវស្សការព្រាហ្មណ៍ ។
-ព្រះដ៏មានព្រះភាគអង្គនោះ ទ្រង់បង្កើតផ្លូវដែលមិនទាន់កើតឡើង ទ្រង់រៀបចំផ្លូវដែលគេមិនទាន់រៀបចំ ទ្រង់ប្រាប់ផ្លូវដែលគេមិនដែលប្រាប់ ព្រះអង្គទ្រង់ស្គាល់ផ្លូវ ដឹងផ្លូវ ឈ្លាសវៃក្នុងផ្លូវ ចំណែកពួកសាវ័កក្នុងកាលឥឡូវនេះ គ្រាន់តែជាអ្នកដើរតាមផ្លូវ ប្រកបតាមទៅជាខាងក្រោយប៉ុណ្ណោះ មិនមានភិក្ខុអង្គណា មាននូវសព្វញ្ញុតញ្ញាណនោះឡើយ ។
-ម្នាលព្រាហ្មណ៍ យើងទាំងឡាយ មិនមែនអត់ទីពឹងទេ ម្នាលព្រាហ្មណ៍ យើងទាំងឡាយប្រកបដោយទីពឹង គឺមានធម៌ជាទីពឹង ។
-ម្នាលព្រាហ្មណ៍ បសាទនីយធម៌ គឺធម៌ជាទីតាំងនៃសេចក្ដីជ្រះថ្លា ១០ យ៉ាង ដែលព្រះដ៏មានព្រះភាគ អង្គនោះ ជាព្រះអរហន្តសម្មាសម្ពុទ្ធ ទ្រង់ជ្រាបច្បាស់ ឃើញច្បាស់ បានសម្ដែងហើយ រមែងមាន ។ បសាទនីយធម៌ទាំងនោះឯង មាននៅក្នុងភិក្ខុណា ក្នុងកាលឥឡូវនេះ យើងទាំងឡាយ តែងធ្វើសក្ការៈ គោរព រាប់អាន បូជា លុះធ្វើសក្ការៈ គោរពហើយ ក៏តែងនៅអាស្រ័យនឹងភិក្ខុនោះ ។
-បសាទនីយធម៌ ១០ គឺ ១.សីល ២.ពហុស្សូត ៣.សន្តោស ៤.ឈានបួន និងអភិញ្ញា ៦ ទៀតជាគម្រប់ដប់ ។
-ព្រះអានន្ទ គង់នៅវត្តវេឡុវ័ន ឆ្លើយប្រាប់វស្សការព្រាហ្មណ៍ថា អើ ព្រាហ្មណ៍ វត្តវេឡុវ័ន ជាទីគួរត្រេកអរផង មានសំឡេងតិចផង មានសេចក្ដីគឹកកងតិចផង មានខ្យល់រំភើយៗ ជាទីគួរដល់សេចក្ដីស្ងប់ស្ងាត់របស់មនុស្ស ជាទីសមគួរដល់ការពួនសំងំ ថែមទាំងមានបុគ្គលទាំងឡាយប្រហែលនឹងអ្នក ជាអ្នករក្សាគ្រប់គ្រងដោយពិត ។
-វស្សការព្រាហ្មណ៍ ពោលថា បពិត្រព្រះអានន្ទដ៏ចម្រើន បានឮថា ព្រះគោតមដ៏ចម្រើនអង្គនោះ ទ្រង់សរសើរនូវឈានដែលគួរសរសើរ ទ្រង់តិះដៀលនូវឈានដែលគួរតិះដៀល ។
-ឈានដែលព្រះដ៏មានព្រះភាគ ព្រះអង្គទ្រង់មិនសរសើរព្រះអានន្ទដ៏មានអាយុ បានប្រកាសហើយ គឺ ម្នាលព្រាហ្មណ៍ ក្នុងលោកនេះ បុគ្គលពួកខ្លះ មានចិត្តត្រូវកាមរាគរួបរឹតហើយ ត្រូវកាមរាគគ្របសង្កត់ហើយ ក៏មិនដឹងច្បាស់តាមពិត នូវធម៌ជាគ្រឿងរលាស់ចោល នូវកាមរាគដែលកើតឡើង បុគ្គលនោះ ធ្វើនូវកាមរាគឱ្យឋិតនៅក្នុងចិត្ត ហើយក៏ស្ងួតស្ងប់ជ្រប់ សញ្ជប់សញ្ជឹង ។ នីវរណៈបន្តមកទៀត គ្រប់ទាំង ៥ ព្រះអានន្ទដ៏មានអាយុ បានសម្ដែងមានទំនងដូចគ្នាដែរ ។ ចំណែកឈាន ៤ មានបឋមជ្ឈានជាដើម ព្រះអានន្ទប្រកាសថា ព្រះដ៏មានព្រះភាគអង្គនោះ ទ្រង់ត្រាស់សរសើរ ។
វស្សការព្រាហ្មណ៍ ជាមហាមាត្យក្នុងដែនមគធៈ ត្រេកអររីករាយនឹងភាសិតរបស់ព្រះអានន្ទដ៏មានអាយុ ។
អដ្ឋកថា ប្រាប់ថា វស្សការព្រាហ្មណ៍ ធ្វើកាលកិរិយាទៅកើតជាស្វានៅវត្តវេឡុវ័ន ព្រោះហេតុពេលមួយគាត់បានឃើញព្រះមហាកច្ចាយនត្ថេរ និមន្តចុះអំពីភ្នំគិជ្ឈកូដមក បានពោលថា នោះដូចស្វា ។ ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ទ្រង់ព្រះសណ្ដាប់នូវពាក្យនោះហើយ ព្រះអង្គត្រាស់ថា បើព្រាហ្មណ៍សូមខមាទោស ជាការល្អ តែបើមិនសូមខមាទោសទេ ព្រាហ្មណ៍នឹងកើតជាស្វាកន្ទុយគោ ( គោនង្គលមក្កដោ ) ក្នុងព្រះវេឡុវ័ននេះ ។ វស្សការព្រាហ្មណ៍នោះ បានស្ដាប់ព្រះតម្រាស់នៃព្រះដ៏មានព្រះភាគហើយ គិតថា ធម្មតាព្រះតម្រាស់របស់ព្រះសមណគោតមមិនជាពីរ ( ត្រាស់ថាយ៉ាងណា គឺយ៉ាងហ្នឹង ) ដូច្នេះ នៅពេលដែលយើងទៅជាស្វា នឹងត្រាច់ទៅរកស៊ីក្នុងទីដែលមានអាហារ ទើបចាត់ចែងដាំដើមឈើមានផ្លែផ្សេងៗ ក្នុងព្រះវេឡុវ័ន ហើយឱ្យមានការថែរក្សា ។
ចំពោះព្រះសូត្រដែលមានឈ្មោះថាគោបកមោគ្គល្លានសូត្រ ព្រោះគោបកមោគ្គល្លានព្រាហ្មណ៍បានឱកាសសាកសួរបញ្ហា ចំពោះព្រះអានន្ទដ៏មានអាយុមុនវស្សការព្រាហ្មណ៍ ទាំងព្រះអានន្ទដ៏មានអាយុ ក៏បាននិមន្តមកកាន់កន្លែងរបស់គោបកមោគ្គល្លានព្រាហ្មណ៍ផងដែរ ។ អដ្ឋកថាប្រាប់ថា គោបកមោគ្គល្លានព្រាហ្មណ៍ មានចិត្តច្រណែនឈ្នានីស (ឧសូយតិ) ចំពោះវស្សការព្រាហ្មណ៍ ព្រោះដោយ សារថា ព្រះអានន្ទដ៏មានអាយុយកបញ្ហារបស់វស្សការព្រាហ្មណ៍មកឆ្លើយយ៉ាងទូលំទូលាយ ចំណែកបញ្ហារបស់គាត់ ព្រះអានន្ទឆ្លើយបានបន្តិចបន្តួចដោយចំណែកខ្លះប៉ុណ្ណោះ ដូចយកចុងឈើច្រត់ទៅច្រត់ដីតែប៉ុណ្ណឹង ។
គួរសង្វេគចំពោះកិលេសក្នុងសន្ដានចិត្តនៃសត្វលោកណាស់ ដូចជាព្រាហ្មណ៍ទាំងពីរនាក់នេះ នៅនឹងក្រុងរាជគ្រឹះ មានឋានៈខ្ពង់ខ្ពស់... ប៉ុន្តែក្នុងរយៈពេលជាង ៤០ ព្រះវស្សានៃការត្រាស់ដឹង និងការគង់ព្រះជន្មនៅនៃព្រះដ៏មានព្រះភាគ រហូតដល់ព្រះអង្គទ្រង់បរិនិព្វានទៅ ម្នាក់ស្លាប់ទៅកើតជាសត្វស្វា ម្នាក់ទៀតប្រាកដនូវកិលេសដែលបញ្ជាក់ថានៅជាបុថុជ្ជននៅឡើយ ដូច្នេះសូមពុទ្ធបរិស័ទយើង ព្យាយាមបដិបត្តិកម្ចាត់បាបចេញអំពីសន្ដាន ទាន់នៅមានជីវិតក្នុងព្រះធម៌ ។
ដកស្រង់ពីសៀវភៅ សិក្សាព្រះសូត្រ ភាគទី១៣
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2770/sdfverscfrcdcgrse.jpg
ផ្សាយ : ២២ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ៤០,២៣៣ ដង)
សម័យមួយ ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ទ្រង់គង់ប្រថាប់នៅនាមិគារមាតុប្រាសាទ ក្នុងបុព្វារាម ជិតក្រុងសាវត្ថី ។ ក្នុងអដ្ឋកថាឧដ្ឋានសូត្រ សុត្តនិបាត ប្រាប់ថា ព្រះពុទ្ធអង្គទ្រង់គង់ប្រថាប់នៅព្រះជេតពនមហាវិហារ ក្នុងវេលារាត្រី លុះដល់ពេលថ្ងៃព្រះអង្គទ្រង់គង់ប្រថាប់នៅវត្តបុព្វារាម ក្នុងប្រាសាទរបស់មិគារមាតា បើវេលាយប់ ស្ដេចគង់ប្រថាប់នៅបុព្វារាម ពេលថ្ងៃទ្រង់ស្ដេចយាងមកគង់ប្រថាប់នៅព្រះជេតពនមហាវិហារវិញ នេះគឺព្រះដ៏មានព្រះភាគទ្រង់បដិបត្តិមកជាប្រចាំ ព្រោះហេតុអ្វី?
ម្យ៉ាង ដើម្បីអនុគ្រោះដល់ត្រកូលទាំង ២ ម្យ៉ាងទៀត ដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់ការប្រកាសគុណនៃមហាបរិច្ចាគរបស់ត្រកូលទាំង ២ នោះឯង ។
នៅក្នុងមហាបុណ្ណមសូត្រនេះ ផ្ដើមដោយព្រះសង្ឃត្ថេរមួយព្រះអង្គជាមហាខីណាស្រព បាននាំភិក្ខុ ៦០ ព្រះអង្គចូលគាល់ព្រះដ៏មានព្រះភាគក្នុងពេលព្រលប់ នៅទីវាលស្រឡះ ចំថ្ងៃពេញបូណ៌មី ១៥ កើត ព្រះចន្ទចាប់ផ្ដើមរះនៅទិសបូព៌ ព្រះអាទិត្យក៏អស្ដង្គត ភិក្ខុបរិស័ទគង់ស្ថិតក្នុងឆព្វណ្ណរង្សីនៃព្រះបរមសាស្ដា នាវត្តបុព្វារាមនោះឯង ។
ភិក្ខុ ៦០ ព្រះអង្គ សុទ្ធតែបានកំណត់ដឹងនូវនាមរូប ប៉ុន្តែមិនទាន់សម្រេចមគ្គផល ទើបព្រះសង្ឃត្ថេរជាព្រះអាចារ្យ ជាមហាខីណាស្រព ក្រោកអំពីអាសនៈ ធ្វើចីវរឆៀងស្មាម្ខាង ប្រណម្យអញ្ជលី ឆ្ពោះទៅរកព្រះដ៏មានព្រះភាគហើយ ក៏ក្រាបបង្គំទូលសួរព្រះដ៏មានព្រះភាគ ដូច្នេះថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចម្រើន បើព្រះដ៏មានព្រះភាគ ធ្វើឱកាសដើម្បីដោះស្រាយប្រស្នារបស់ខ្ញុំព្រះអង្គ ខ្ញុំព្រះអង្គនឹងសួរនូវហេតុបន្តិចបន្តួចចំពោះព្រះដ៏មានព្រះភាគ ។
ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ទ្រង់ត្រាស់ថា ម្នាលភិក្ខុ បើដូច្នោះ អ្នកចង់សួរប្រស្នាណា ចូរអង្គុយលើអាសនៈរបស់ខ្លួន សួរប្រស្នានោះចុះ ។
លំដាប់នោះ ព្រះសង្ឃត្ថេរ បានគង់អង្គុយលើអាសនៈរបស់លោកហើយ ក៏បានក្រាបបង្គំទូលសួរជាបឋមអំពីឧបាទានក្ខន្ធ ៥ ។ តាមពិត ព្រះសង្ឃត្ថេរ ជ្រាបហើយ ប៉ុន្តែការក្រាបបង្គំទូលសួរព្រះដ៏មានព្រះភាគនេះ ដើម្បីជាការអនុគ្រោះដល់សិស្សទាំង ៦០ ព្រះអង្គនោះឯង ។
-សួរអំពីមូលហេតុនៃឧបាទានក្ខន្ធ ៥ ។
-សួរអំពីឧបាទាន ។
-សួរអំពីឆន្ទរាគៈផ្សេងគ្នា ។
-សួរអំពីខន្ធ ១១ កង ។
-សួរអំពីហេតុ អំពីបច្ច័យនាំឱ្យបញ្ញត្តខន្ធ ៥ ។
-សួរអំពីសក្កាយទិដ្ឋិកើតមាន ។
-សួរអំពីសក្កាយទិដ្ឋិមិនកើតមាន ។
-សួរអំពីអស្សាទ អាទីនវៈ និងនិស្សរណៈក្នុងខន្ធ ៥ ។
-សួរអំពីកាលបុគ្គលដឹងដូចម្ដេច ឃើញដូចម្ដេច ទើបអហង្ការ មមង្ការ និងមានានុស័យ ក្នុងកាយដែលប្រកបដោយវិញ្ញាណនេះផង ក្នុងនិមិត្តទាំងពួងជាខាងក្រៅផង មិនមាន ។
ជាចុងក្រោយនៃព្រះធម្មទេសនា ព្រះភិក្ខុទាំង ៦០ ព្រះអង្គនោះឯង គង់នៅមួយកន្លែងនៅឡើយ បានរួចផុតចាកអាសវៈទាំងឡាយ ក្នុងគ្រានោះហោង ។
ដកស្រង់ពីសៀវភៅ សិក្សាព្រះសូត្រ ភាគទី១៣
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2786/dgvdgrcfxfvsczx.jpg
ផ្សាយ : ២២ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ៥៨,១៥១ ដង)
យើងប្រាថ្នាព្រះនិព្វាន តើយើងដឹងថាព្រះនិព្វាននោះយ៉ាងដូចម្ដេចទេ ? ថាព្រះនិព្វានជាបរមសុខ តើសុខដ៏ក្រៃលែងនោះដូចម្ដេច ? ថាព្រះនិព្វានរួចផុតចាកទុក្ខ តើអ្វីជាទុក្ខ ? ហើយអ្វីជាការរួចផុតចាកទុក្ខ ? ដូច្នេះអ្វីដែលអាចដឹងបានក្នុងពេលនេះ គឺរូបជាធាតុមិនដឹង ដោយឡែកអំពីរូបគឺនាមធម៌ដែលដឹងអារម្មណ៍ សតិរលឹកដឹងលក្ខណៈនៃរូបធម៌ និងនាមធម៌រឿយៗ រហូតដល់វិបស្សនាកើតឡើងស្គាល់ទុក្ខ ដឹងហេតុនៃសេចក្ដីទុក្ខក្នុងវដ្ដៈ ទើបមានញាណក្នុងសន្តិបទ ដឹងអំពីការអស់ទៅនៃបច្ច័យ ។
នៅក្នុងអដ្ឋកថាសច្ចវិភង្គ សម្ដែងអំពីអនុពោធិញ្ញាណគឺវិបស្សនាដឹងទុក្ខ រមែងហាមនូវសក្កាយទិដ្ឋិ ដឹងសមុទយៈរមែងហាមនូវឧច្ឆេទទិដ្ឋិ ដឹងនូវនិរោធរមែងហាមនូវសស្សតទិដ្ឋិ ដឹងមគ្គរមែងហាមនូវអកិរិយទិដ្ឋិ ។
ដកស្រង់ពីសៀវភៅ សិក្សាព្រះសូត្រ ភាគទី១៣
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2785/wetgrtdgfcvd.jpg
ផ្សាយ : ២២ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ៧០,៩០០ ដង)
អ្វីៗ ក៏មិនមែនជារបស់យើងដែរ ដូចជារូបកាយយើងនេះ ដែលយើងស្រឡាញ់ណាស់ ថែរក្សាណាស់ សឹងតែទៅឈ្លោះនឹងអ្នកដទៃ ព្រោះហេតុតែប្រកាន់នូវរូបកាយនេះទៀតផង ប៉ុន្តែជាទីបំផុត រូបកាយនេះជារបស់ភ្លើងឆាបឆេះក្នុងឈាបនដ្ឋាន សូម្បីកំពុងនៅរស់ ក៏ត្រូវដុតឆេះដោយភ្លើងជរា ភ្លើងព្យាធិ ភ្លើងមរណៈដែរ តើជារបស់យើងយ៉ាងដូចម្ដេចទៅ ព្រោះដែលសន្មតថាជាយើងនោះ គឺបញ្ចក្ខន្ធហ្នឹងហើយ ដែលប្រព្រឹត្តទៅតាមនិយាមធម៌ ប្រែប្រួលនោះឯង ។
ដកស្រង់ពីសៀវភៅ សិក្សាព្រះសូត្រ ភាគទី១៣
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2790/rvdsgcvxcwsdz.jpg
ផ្សាយ : ២២ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ២៨,៧៤២ ដង)
ចិត្តដែលល្អស្អាត រមែងមើលឃើញសេចក្ដីល្អរបស់អ្នកដទៃ។ មានរឿងគួរគិតម្យ៉ាងដែរ ត្រង់ដែលមនុស្សយើងចូលចិត្តមើលផ្កា មើលរូបស្អាតផ្សេងៗ ប៉ុន្តែបែរជាមិនចូលចិត្តមើលសេចក្ដីល្អរបស់អ្នកដទៃទៅវិញ ឯចំណែកលាមកជាដើម ជារបស់ស្មោកគ្រោក មិនត្រូវការមើលឡើយ ប៉ុន្តែបែរចូលចិត្តសម្លឹងមើលសេចក្ដីអាក្រក់លាមក ឬទោសកំហុសរបស់អ្នកដទៃទៅវិញដែរ ។ ការរៀនសម្លឹងមើលសេចក្ដីល្អរបស់អ្នកដទៃ នាំឱ្យកាត់បន្ថយនូវការខឹងស្អប់ ដូច្នេះ ទើបមេត្តាចិត្តមានឱកាសកើតឡើងបាន មេត្តាជាគ្រឿងទ្រទ្រង់លោក ចំណែកព្យាបាទជាគ្រឿងដុតលោក ។
ដកស្រង់ពីសៀវភៅ សិក្សាព្រះសូត្រ ភាគទី១៣
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2796/svgredcvrfdc.jpg
ផ្សាយ : ២២ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ២៤,០៥១ ដង)
សម័យមួយ ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ទ្រង់គង់នៅក្នុងកម្មាសធម្មនិគម របស់អ្នកកុរុទាំងឡាយ ក្នុងកុរុជនបទ ។ ក្នុងកាលនោះ ព្រះពុទ្ធអង្គទ្រង់ត្រាស់សម្ដែងចំពោះភិក្ខុទាំងឡាយថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ កាមទាំងឡាយជាសភាវៈមិនទៀង ជារបស់ទទេ ជារបស់កុហក មានការវិនាសជាធម្មតា ។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ពាក្យថាកាមនេះ ដូចជាវត្ថុដែលគេធ្វើដោយឧបាយកល ជាសម្ដីរបស់ជនពាល ។
កាមណា ដែលប្រព្រឹត្តទៅក្នុងបច្ចុប្បន្នក្ដី កាមណា ដែលប្រព្រឹត្តទៅក្នុងបរលោកក្ដី កាមសញ្ញាណា ដែលប្រព្រឹត្តទៅក្នុងបច្ចុប្បន្នក្ដី កាមសញ្ញាណា ដែលប្រព្រឹត្តទៅក្នុងបរលោកក្ដី ទាំងមួយគូនុ៎ះ ជាទីនៅនៃមារ នុ៎ះជាវិស័យរបស់មារ នុ៎ះជាចំណីរបស់មារ នុ៎ះជាទីគោចររបស់មារ អកុសលដ៏លាមកទាំងនុ៎ះ ដែលកើតអំពីចិត្ត ទោះជាអភិជ្ឈាក្ដី ព្យាបាទក្ដី សារម្ភៈក្ដី រមែងប្រព្រឹត្តទៅក្នុងកាមទាំងនុ៎ះ ឯកិលេសទាំង ៣ នោះ រមែងកើតដើម្បីអន្តរាយដល់អរិយសាវ័ក អ្នកកំពុងសិក្សារឿយៗ ក្នុងសាសនានេះ ។
ដកស្រង់ពីសៀវភៅ សិក្សាព្រះសូត្រ ភាគទី១៣
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2799/gvrdfgcvfxdbf_c.jpg
ផ្សាយ : ២២ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ៣៨,៨០៩ ដង)
នៅពេលកើតទុក្ខផ្លូវចិត្ត យើងត្រូវគិតដល់ហេតុនៃសេចក្ដីទុក្ខនោះ គឺមកអំពីតណ្ហា ពោលគឺចំណង់ដែលចង់បានអ្វីពីអ្នកដទៃ ឬចង់បានអ្វីអំពីលោកនេះ គ្រាន់តែមិនបានតាមចំណង់ប៉ុណ្ណោះ ទើបកើតទុក្ខហ្នឹងឯង ។ កាលណា បើយើងរកហេតុឃើញដូច្នេះហើយ យើងត្រូវគិតឱ្យច្បាស់លាស់តទៅថា សូម្បីបានអ្វីៗនោះតាមប្រាថ្នា ដូចបំណង តើយើងពិតជាគ្រប់គ្រាន់ទេ អស់ទុក្ខអស់ភ័យទេ ឈប់ធ្វើអ្វីខុសហើយឬ មានចិត្តត្រជាក់ក្សេមក្សាន្តពិតមែនឬ... យើងនឹងបានចម្លើយយ៉ាងច្បាស់លាស់មកថា អត់ទេ ព្រោះអ្វីនោះមិនមែនជាសោតាបត្តិមគ្គផងហ្នឹង ។ កាលណាបានយល់ដឹងដូច្នេះពិតប្រាកដក្នុងចិត្តហើយ អ្វីនោះៗ គឺមិនសូវជាសំខាន់ប៉ុន្មានឡើយ មិនបានទេក៏ហីទៅ អ្វីដែលសំខាន់ពិត គឺការឃើញសច្ចធម៌ ចូលកាន់ភូមិព្រះអរិយៈឯណេះទេតើ ។
ដកស្រង់ពីសៀវភៅ សិក្សាព្រះសូត្រ ភាគទី១៣
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/483/645yy6oi990.jpg
ផ្សាយ : ១៤ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ១២,០១២ ដង)
បុណ្យប្រារព្វ (ថ្ងៃទ្រង់ប្រសូត, ទ្រង់ត្រាស់ដឹង, ទ្រង់បរិនិពា្វន)
១.ថ្ងៃទ្រង់ប្រសូត
គ្រាកាលព្រះនាងសិរិមហាមាយាអគ្គមហេសីរបស់ព្រះបាទសុទ្ធោទននៃនគរកបិលព័ស្តុតាំងព្រះគភ៍ដល់ថ្ងៃប្រសូត ព្រះនាងបានទទួលរាជានុញ្ញាតពីព្រះរាជាដើម្បីទៅប្រសូតបុត្រនៅនគរទេវទហ:ដែលជាប្រពៃណីនិយមរបស់មនុស្សនាសម័យនោះ។លុះព្រះនាងយាងមកដល់ត្រង់ចន្លោះនគរកបិលព័ស្តុនិងនគរទេវទហៈព្រះនាងទ្រង់បញ្ជាឲ្យរាជអាមាត្រឈប់សម្រាកក្រោមដើមសាលព្រឹក្សដ៏ធំមួយក្នុងឧទ្យានលុម្ពិនីប្រទេសនេប៉ាល់ នាកាលសព្វថ្ងៃនេះ។
រំពេចនោះ ព្រះនាងមានអារម្មណ៍ថានឹងប្រសូតបុត្រ ដើមសាលព្រឹក្សហាក់ដូចជាយល់ពីរាជបំណងទើបបានបង្អោនមែកចុះមកឲ្យព្រះនាងចាប់។ព្រះនាងបានប្រសូតបុត្រាមួយព្រះអង្គដ៏ស្រស់ស្អាតនៅថ្ងៃ១៥កើត ខែវិសាខ ឆ្នាំ ច មុនពុទ្ធស័ករាជ៨០ឆ្នាំ។
បន្ទាប់ពីប្រសូតបាន៥ថ្ងៃ ព្រះញាតិថ្វាយព្រះនាមព្រះរាជកុមារថា”សិទ្ធត្ថ” ដែលមានន័យថា “អ្នកញ៉ាំងប្រយោជន៍ឲ្យសម្រេច”។ កាឡទេវិលតាបសដែលអាស្រ័យនៅជិតភ្នំហិមពាន្តបានជ្រាបដំណឹងនេះហើយក៏ចូលមកកាន់រាជវាំងភ្លាមហើយព្យាករណ៍ថា”រាជកុមារនេះនឹងបានត្រាស់ដឹងជាព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធឃើញច្បាស់នូវព្រះនិព្វានដ៏បរិសុទ្ធយ៉ាងក្រៃលែងទ្រង់ញ៉ាំងប្រយោជន៍ដល់ពពួកជនយ៉ាងច្រើនរាប់ចំនួនមិនបានព្រះអង្គនឹងប្រកាសនូវធម្មចក្រទូទាំងសកលលោក”។
២.ថ្ងៃទ្រង់ត្រាស់ដឹង
ចាប់ផ្តើមពីការចេញសាងព្រះផ្នូសបាន៦ឆ្នាំ ព្រះសិទ្ធត្ថទ្រង់បានត្រាស់ដឹងជាព្រះពុទ្ធទៀបគល់ពោធិព្រឹក្សត្រង់ផ្ចិតផែនដី ស្ថិតនៅតំបន់ឧរុវេលាសេនានិគម នាពេលទៀបភ្លឺថ្ងៃ ១៥កើត ខែវិសាខ ឆ្នាំរកាមុនពុទ្ធស័ករាជ ៤៥ ឆ្នាំ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានទីនេះហៅថា”ពុទ្ធគយា”ដែលជាតំបន់មួយស្ថិតក្នុងក្រុងគយា នៃរដ្ឋពីហារប្រទេសឥណ្ឌា។
ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធព្រះអង្គបានត្រាស់ដឹងនូវ”អរិយសច្ច”ដែលប្រែថា”សេចក្តីពិតដ៏ប្រសើរ”ឬ”សេចក្តីពិតដែលមាននៅក្នុងជីវិតរបស់ មនុស្សគ្រប់គ្នាទាំងអស់មិនថា អ្នកមាន អ្នកក្រ ឬអាក្រក់ល្អនោះទេ”។ អរិយសច្ចនោះមាន ៤ យ៉ាងគឺ:
១.ទុក្ខសច្ច សេចក្តីទុក្ខដែលមាននៅក្នុងខ្លួនសត្វលោក។
២.ទុក្ខសមុទយ ហេតុដែលនាំឲ្យកើតសេចក្តីទុក្ខ។
៣.និរោធសច្ច សេចក្តីសុខដែលមិនមានទុក្ខលាយឡំក៏ជាសេចក្តីពិតដែលមនុស្សគ្រប់គ្នាអាចស្វែងរកបាន។
៤.មគ្គសច្ចផ្លូវកណ្តាលតែមួយគត់ដែលជាវិធីរំដោះខ្លួនឲ្យចេញចាកសេចក្តីទុក្ខគឺ មគ្គមានអង្គ ៨ ប្រការ។
សច្ច:ទាំងឡាយ៤ប្រការនេះដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ព្យាយាមស្វែងរកដើម្បីប្រយោជន៍ដល់មនុស្សច្រើនគ្នា។
៣.ថ្ងៃទ្រង់បរិនិព្វាន
រាប់តាំងពីព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធព្រះអង្គបានត្រាស់ដឹងនូវសច្ចធម៌ ហើយស្តេចយាងសម្តែងធម៌ដល់សព្វសត្វបាន៤៥ឆ្នាំ ។ លុះព្រះជន្ម ៨០វស្សាព្រះអង្គបានគង់ចាំវស្សាក្នុងវេឡុគ្រាម ជិតក្រុងវេសាលីដែន វជ្ជី។ក្នុងអំឡុងនៃការចាំវស្សាទីនោះ ព្រះអង្គមានអាពាធយ៉ាងខ្លាំង គ្រានោះគឺថ្ងៃ១៥កើតពេញបូណ៌មី ខែវិសាខព្រះពុទ្ធជាម្ចាស់ព្រមដោយភិក្ខុសង្ឃទាំងឡាយបានទទួលនូវចង្ហាន់បិណ្ឌបាតតាមការនិមន្តពីសំណាក់នាយចុន្ទ។ បន្ទាប់មក ព្រះអង្គបានសោយចង្ហាន់នាយចុន្ទរួចអាពាធរបស់ព្រះអង្គក៏ចាប់ផ្តើមធ្ងន់ទៅៗតាមលំដាប់ ហើយស្តេចយាងទៅកាន់ក្រុងកុសិនារា។ សូម្បីខណ:ដែលព្រះអង្គកំពុងអាពាធធ្ងន់ក្តី ក៏ព្រះអង្គនៅតែប្រទាននូវឱវាទជាបច្ឆឹមវាចាថា”ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយសង្ខារធម៌ទាំងឡាយមានកិរិយារលត់ទៅជាធម្មតាអ្នកទាំងឡាយចូរញ៉ាំងកិច្ចទាំងឡាយដែលជាប្រយោជន៍របស់ខ្លួននិងប្រយោជន៍អ្នកដ៏ទៃឲ្យ សម្រេចដោយសេចក្តីមិនប្រមាទចុះ”រួចហើយព្រះអង្គក៏បរិនិព្វាននៅក្រោមដើមសាលព្រឹក្សទាំងគូនាក្រុងកុសិនារាក្នុងប្រទេសឥណ្ឌាបច្ចុប្បន្ននេះ។
វិសាខបូជា
ថ្ងៃវិសាខបូជា គឺជាថ្ងៃដែលមានសារ:សំខាន់យ៉ាងក្រៃលែងសម្រាប់ពុទ្ធសាសនិកទូទាំងសកលលោក ជាថ្ងៃឈប់សម្រាកពីការងាររបស់មន្រ្តីរាជការក្នុងបណ្តាប្រទេសអ្នកគោរពរាប់អានព្រះពុទ្ធសាសនាជាច្រើននិងជាថ្ងៃសំខាន់របស់ពិភពលោក យោងតាមមតិរួមរបស់ទីប្រជុំអង្ការសហប្រជាជាតិព្រោះជាថ្ងៃដែលមានព្រឹត្តិការណ៍ដ៏ធំ៣ផ្សេង ៗគ្នានិងមានន័យសំខាន់ជាទីបំផុតនៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាគឺថ្ងៃប្រសូត ត្រាស់ដឹង និងថ្ងៃបរិនិព្វានរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ ដោយហេតុការណ៍ទាំង៣នោះបានកើតឡើងក្នុងថ្ងៃនិងខែជាមួយគ្នាគឺថ្ងៃ ១៥ កើត ខែវិសាខផ្សេងគ្នាតែឆ្នាំគ្នាប៉ុណ្ណោះ។
សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាក៏ដូចជាបណ្តាប្រទេសកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាដទៃទៀតដែរ ជារៀងរាល់ឆ្នាំតែងតែប្រារព្ភកម្មវិធីវិសាខបូជានៅតាមបណ្តាស្ថាប័នរដ្ឋ និងស្ថាប័នផ្សេងៗទៀតជាពិសេសនៅតាមវត្តអារាមនានា ជាក់ស្តែងនៅពុទ្ធស័ករាជ២៥៥៥ ឈានចូល ២៥៥៦នេះ វត្តមណីរតនារាមក្រោមការដឹកនាំរបស់ព្រះតេជគុណវជិរប្បញ្ញោ សាន សុជា ព្រះសង្ឃនិងគណកម្មការអាចារ្យរួមទាំងពុទ្ធបរិស័ទជិតឆ្ងាយទាំងអស់បានរៀបចំវិសាខបូជាដោយមានគោលបំណងដូច្នេះ
១. ដើម្បីរក្សានូវវប្បធម៌និងប្រពៃណីដ៏ផូរផង់នេះ ជាកេរ្តិ៍មត៌កសម្រាប់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ។
២. ដើម្បីសាមគ្គីភាពនៅក្នុងសង្គម និងសាមគ្គីភាពរវាង ពុទ្ធសាសនិក ចូលរួមចំណែកក្នុងការកាត់បន្ថយបញ្ហាផ្សេងៗដែលបានកើតឡើងនៅក្នុងសង្គម។
៣. ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយនូវពាក្យទូន្មានរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធនិងធ្វើឲ្យពុទ្ធបរិស័ទកាន់តែយល់ច្បាស់នូវសារ:សំខាន់របស់វិសាខបូជា។
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2329/43twasedg.jpg
ផ្សាយ : ១៤ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ៨,៤៩១ ដង)
ពិធីបុណ្យវិសាខបូជា គឺជាបុណ្យមួយយ៉ាងធំក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា រាប់ថា ជាពុទ្ធានុស្សរណកិច្ចដ៏សំខាន់សំរាប់រំលឹកដល់ព្រះពុទ្ធសមណគោត្ដម បរមគ្រូ នាថ្ងៃពេញបូណ៌មី (គីថ្ងៃ១៥កើត) ខែពិសាខ ដែលពុទ្ធសាសនិកទាំងព្រះសង្ឃ ទាំងគ្រហស្ថ តែងធ្វើសក្ការបូជាប្រកបដោយជំនឿថា ជាមហាកុសលដ៏ប្រសើរ ។ ការដែលប្រារឰពិធីបូជានាថ្ងៃ១៥ កើត ខែពិសាខ នេះ អាស្រ័យដោយលោកអ្នកប្រាជ្ញ
images/articles/2929/4pic.jpg
ផ្សាយ : ០១ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ៣១,២១១ ដង)
បុណ្យវិសាខបូជា ជាបុណ្យមួយយ៉ាងធំក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា រាប់ថាជាពុទ្ធានុស្សរណកិច្ចដ៏ សំខាន់សម្រាប់ រំលឹកដល់ព្រះពុទ្ធសមណគោត្តមបរមគ្រូ នាថ្ងៃពេញបូណ៌មី ‹‹ គឺថ្ងៃ១៥ កើត ›› ខែ ពិសាខ ដែលពុទ្ធសាសនិក ទាំងព្រះសង្ឃ ទាំងគ្រហស្ថ តែងធ្វើសក្ការបូជា ប្រកបដោយជំនឿថា ជាមហាកុសល ដ៏ប្រសើរ ។ ការប្រារព្ធពិធីបូជានាថ្ងៃ ១៥ កើត ខែវិសាខនេះ អាស្រ័យដោយលោកអ្នកប្រាជ្ញខាង ព្រះពុទ្ធសាសនា បានកំណត់ ទុកក្នុងគម្ពីរបឋមសម្ពោធិថា ជា មហាមង្គលអភិលក្ខិតកាល គឺជាថ្ងៃ មហាមង្គល ត្រូវនឹងថ្ងៃ ព្រះសម្ពុទ្ធបរមគ្រូ៖
១-ទ្រង់ប្រសូតចាកឧទរមាតា
២-ទ្រង់ត្រាស់ដឹងអនុត្តរសម្មាសម្ពោធិញ្ញាណ
៣-ទ្រង់រំលត់ខ័ន្ធចូលកាន់ព្រះនិព្វាន
***ប្រសូត
*ព្រះសមណគោតមបរមគ្រូ ទ្រង់ប្រសូត នៅថ្ងៃសុក្រ ពេញបូណ៌មី ខែពិសាខ ឆ្នាំច នា ឧទ្យានលុម្ពិនីវន ក្រោមដើមសាលព្រឹក្ស ស្ថិត នៅត្រង់ព្រំប្រទល់ដែនកបិលពស្ដុ និងទេវទហៈ នាវេលាថ្ងៃត្រង់ ។
*ក្នុងថ្ងៃព្រះសិទ្ធត្ថប្រសូត មានសហជាត វត្ថុ៧យ៉ាងកើតក្នុងថ្ងៃនោះដែរគឺព្រះនាង ពិម្ពាយយសោធរា១, អនន្ទ១, ឆន្ទអាមាត្យ ១, កណ្ឌកៈជាអាជានេយ្យ១, កាឡុទាយី អាមាត្យ ១, មហាពោធិព្រឹក្ស១ និងកំណប់ ទ្រព្យទាំង បួន១ ។
*អភិសេក
ព្រះសិទ្ធត្ថ ព្រះជន្ម១៦ព្រះវស្សា ទ្រង់ អភិសេកជាមួយព្រះនាងពិម្ដាយសោធរា នៅ ថ្ងៃអាទិត្យ ពេញបូណ៌មី ខែកត្ដិក ឆ្នាំឆ្លូវ ។ សោយរាជ្យបាន១៣ឆ្នាំ ទ្រង់បានព្រះរាជ បុត្រ មួយព្រះអង្គ ព្រះនាមរាហុលកុមារ ក្នុងព្រះជន្ម គំរប់២៩ព្រះវស្សា ។
*សាងព្រះផ្នួស
ព្រះជន្ម២៩វស្សា ព្រះសិទ្ធត្ថ ទ្រង់ចេញ សាងព្រះផ្នួស នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ពេញបូណ៌មី ខែអាសាធ ឆ្នាំថោះ នាឆ្នេរស្ទឹងអនោមា គឺក្នុងថ្ងៃដែលព្រះរាហុលកុមារប្រសូតនោះឯង ។
***ត្រាស់ដឹង
ព្រះសមណគោតម បានត្រាស់ដឹងអនុត្ដរ សម្មាសម្ពោធិញាណ ក្នុងព្រះជន្មាយុ៣៥ព្រះ វស្សា នៅថ្ងៃពុធ ពេញបូណ៌មី ខែពិសាខ ឆ្នាំ រកា ក្រោមដើមពោធិព្រឹក្ស ១ដើម ខាងលិច ស្ទឹងនេរញ្ចនា នាមណ្ឌលគយា សព្វថ្ងៃហៅ ពុទ្ធគយា ។
*សំដែងធម្មចក្កប្បវត្ដនសូត្រ
ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់សំដែងបឋមទេសនា ធម្មចក្កប្បវត្ដនសូត្រនៅថ្ងៃពេញបូណ៌មី ខែ អាសាធ ឆ្នាំរកា ប្រោសបញ្ចវគ្គិយភិក្ខុនៅឥសិបតនមិគទាយវន ។ ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ទ្រង់បំពេញពុទ្ធកិច្ចទាំង ៥យ៉ាងអស់៤៥ព្រះវស្សា គឺ ៖
១-ពេលព្រឹកទ្រង់ត្រាច់ចរបិណ្ឌបាត
២-ពេលរសៀលទ្រង់សំដែងព្រះធម៌ ប្រោសសត្វ
៣-ពេលព្រលប់ ទ្រង់ប្រទានឱវាទដល់ ពួកភិក្ខុ
៤-ពេលអធ្រាត្រទ្រង់ដោះស្រាយបញ្ហា ទេវតា
៥-ពេលបច្ចូសសម័យ ទ្រង់ប្រមើលមើល ឧបនិស្ស័យសព្វសត្វ ។
ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ដាក់ព្រះជន្មាយុ សង្ខារ ថ្ងៃពេញបូណ៌មី ខែមាឃ ។
***បរិនិព្វាន
ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ទ្រង់បរិនិព្វាននៅថ្ងៃ អង្គារ ពេញបូណ៌មី ខែពិសាខ ឆ្នាំម្សាញ់ ក្រោមដើម ពោធិព្រឹក្សទាំងគូនៅខាងលិច កុសិនារា ។ រយៈកាល៤៥ព្រះវស្សា ចាប់ពីក្រោយ បានត្រាស់ដឹងនូវអនុត្ដរសម្មាសម្ពោធិញាណ មក ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធបរមគ្រូ ទ្រង់បានសំដែង ព្រះធម៌ទេសនាប្រោសវេនេយ្យសត្វ បើគិតជា ធម្មក្ខន្ធមាន៨៤.០០០ព្រះធម្មក្ខន្ធ ដែលចែកជា ព្រះសូត្រ ព្រះវិន័យ និងព្រះអភិធម្ម ។
បុណ្យវិសាខបូជាត្រូវបាន រាជរដ្ឋាភិបាល ចាត់ទុកជាថ្ងៃបុណ្យជាតិ របស់ប្រទេសកម្ពុជា ។ នៅឆ្នាំ ១៩៩៩ សមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ជិត ២០០ ប្រទេសបានអនុម័តជាឯកច្ឆន្ទទទួល ស្គាល់ និងចាត់ទុកបុណ្យ វិសាខបូជារបស់ ព្រះពុទ្ធសាសនាជាបុណ្យអន្តរជាតិ ។
វិសាខបូជានេះ បុរាណាចារ្យលោកសំដៅយកនក្ខត្តឫក្ស៣ យ៉ាងគឺកំណត់យកត្រង់ថ្ងៃដែល ព្រះសម្ពុទ្ធបរមគ្រូទ្រង់ប្រសូត១, ទ្រង់បានត្រាស់ដឹងនូវអនុត្តរសម្មាសម្ពោធិញាណ១, ទ្រង់ចូលកាន់ ព្រះនិព្វាន១ ។
អាស្រ័យហេតុនេះហើយ ទើបអ្នកប្រាជ្ញបុរាណលោកកំណត់យក ថ្ងៃពេញបូណ៌មី ខែវិសាខនេះ ទុកជាពិធី ធ្វើសក្ការបូជា ជាដរាបរៀងរាបមកទល់គ្នា នឹងសម័យបច្ចុប្បន្ននេះ ។
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/2382/4wefwd44.jpg
ផ្សាយ : ០១ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ១០,០៥៥ ដង)
បុណ្យពិសាខបូជា ខ្មែរកាន់យកវិសាខមាស (ខែពិសាខ) ប្រទេសដទៃ មានសៀមជាដើមកាន់យកវិសាខប្ញក្ស (វិសាខនក្ខត្តប្ញក្ស) ។
ហេតុដូចម្តេចបានជាអ្នកប្រាជ្ញបោរាណាចារ្យដឹងថា ព្រះពុទ្ធប្រសូតនៅ នៅថ្ងៃណា ខែណា ឆ្នាំណា ? ក្នុងគម្ពីរលោកធាតុបានប្រាប់ថា ក្នុងកាលមុននឹងព្រះពុទ្ធត្រាស់ដឹង ព្រះអយ្យកោនៃព្រះពុទ្ធនាមថា
images/articles/635/Untitled-1.jpg
ផ្សាយ : ០១ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ៣៧,៥៥៩ ដង)
រឿងពាណិជ្ជបុរស
( ចាក អ. វ. )
( ទោសនៃការជាប់ជំពាក់ក្នុងកាមគុណ )
កាលពីអតីត ក្នុងតម្តបណ្ណិទីប (ទី្វបរបស់ជន អ្នកមានបាតដៃក្រហម នៅអាស្រ័យ) មាននគរយក្ខមួយឈ្មោះ សិរីសវត្ថុ។
images/articles/633/Untitled-1.jpg
ផ្សាយ : ០១ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ៣២,១៨៦ ដង)
ជីវិតមាន់ជល់
គេសង្កេតឃើញថា ពេលមាន់ជល់គ្នា តែងមានចាញ់និងឈ្នះ បើជល់តិចរបួសក៏តិច បើជល់ខ្លាំងរបួសក៏ខ្លាំង
images/articles/634/Untitled-1.jpg
ផ្សាយ : ០១ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ២០,៧៨០ ដង)
រឿងអតិចារិណិត្ថី
( ចាក អ. ម. )
( ទោសកាម ក្បត់ចិត្តស្វាមី )
ក្នុងកស្សបពុទ្ធកាល មានភរិយារបស់ឧបាសកជាសោតាបន្នម្នាក់ ជាស្រីប្រព្រឹត្តក្បត់ចិត្តស្វាមី ។