ព្រះនិព្វាន​ជា​ធម៌​ដ៏ឧត្ដម និព្វានំ បរមំ វទន្តិ ពុទ្ធា ព្រះពុទ្ធ​ទាំង​ឡាយ​តែង​សម្ដែង​ថា ព្រះនិព្វាន​ជា​ធម៌​ដ៏​ឧត្ដម នោះ, ឲ្យ​មាន​សេចក្ដី​ពិស្ដារ​ដើម្បី​ជា​គ្រឿង​ប្រដាប់​សតិបញ្ញា និង​ជា​វត្ត​ប្រតិបត្តិ​របស់​សាធុជន​ពុទ្ធបរិស័ទ ដូច​ត​ទៅ​នេះ៖ លោក​អ្នក​ប្រាជ្ញ​ទាំង​ឡាយ ហៅ​ថា ពុទ្ធៈ។ ពុទ្ធៈ​នេះ​មាន​ច្រើន​ប្រភេទ, ន័យ​ខ្លះ​ចែក​ជា ២, ន័យ​ខ្លះ​ចែក​ជា ៣, ន័យ​ខ្លះ​ចែក​ជា​៤។ ១. តាម​ន័យ​ដែល​ចែក​ជា ២ ចំពូក​នោះ

គុណ​តម្លៃ​ពិត​របស់​វត្ថុ -សួរៈ ក្នុង​បច្ចុប្បន្ន សម្ភាៈ​ផ្សេងៗ ដូច​ជា​ទូរទស្សន័ វិទ្យុ ជាដើម ចូល​មក​ជួយ​ជំរុញសេចក្ដី​ត្រូវ​ការ​ផ្នែក​ខាង​វត្ថុ សម្ភារៈ។ ដូច្នេះ ទើប​ត្រូវ​ត្រឡប់​មក​កាន់​គោលការណ៍​ខាង​ដើម​វិញ ដែល​ថា​គួរ​មើល​ដើម្បី​សិក្សា​នោះ តើ​យ៉ាង​ណា? -ឆ្លើយៈ ពិត​មែន​ហើយ គោល​របស់សីល​បាន​បញ្ជាក់​ប្រាប់​ហើយ​ថា គួរ​ប្រើ​ភ្នែក​មើល ប្រើ​ត្រចៀក​ស្ដាប់។ តើ​មើល​ដើម្បី​អ្វី​៕ យើង​មាន​ទូរទស្សន៍​ដើម្បី​អ្វី?។

វិត្ថតូបោសថសូត្រ ទី២ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ឧបោសថប្រកបដោយអង្គ ៨ ប្រការ ដែលបុគ្គលចាំរក្សាហើយ រមែងមាន ផលច្រើន មានអានិសង្សច្រើន មានសេចក្តី រុងរឿងច្រើន មានសេចក្តី ផ្សាយទៅច្រើន។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ឧបោសថប្រកបដោយអង្គ ៨ ប្រការ ដែលបុគ្គលចាំរក្សាហើយ រមែងមាន ផលច្រើន មានអានិសង្សច្រើន មានសេចក្តី រុងរឿងច្រើន មានសេចក្តីផ្សាយទៅច្រើន តើដោយប្រការដូចម្តេច។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ អរិយសាវក ក្នុងសាសនានេះ ពិចារណាថាព្រះអរហន្តទាំងឡាយ លះបង់ បាណាតិបាត មានអាជ្ញាដាក់ចុះហើយ មានគ្រឿងសស្រ្តា ដាក់ចុះហើយ មានសេចក្តី ខ្មាសបាប មានសេចក្តីអាណិត មានសេចក្តីអនុគ្រោះ ដោយប្រយោជន៍ ដល់សព្វសត្វ ដរាបអស់ជីវិត ក្នុងថ្ងៃនេះ ចំណែកខ្លួនអញ លះបង់បាណាតិបាត វៀរចាក បាណាតិបាត មានអាជ្ញា ដាក់ចុះហើយ មានគ្រឿងសស្រ្តា ដាក់ចុះហើយ មានសេចក្តី ខ្មាសបាប មាន សេចក្តីអាណិត មានសេចក្តី អនុគ្រោះ ដោយប្រយោជន៍ ដល់សព្វសត្វ អស់យប់នេះ និងថ្ងៃនេះ យកតម្រាប់ ព្រះអរហន្ត ទាំងឡាយផង ខ្លួនអញនឹងចាំរក្សា ឧបោសថផង ដោយអង្គនេះឯង។ ឧបោសថ ប្រកបដោយអង្គ ទី១ នេះឯង។ (សេចក្តីពិស្តារ ដូចអង្គ ទី១) ព្រះអរហន្ត ទាំងឡាយ លះបង់សេនាសនៈ ដ៏ខ្ពស់ហួសប្រមាណ និងសេនាសនៈ ដ៏ប្រសើរ វៀរចាក សេនាសនៈដ៏ខ្ពស់ ហួសប្រមាណ និង សេនាសនៈ ដ៏ប្រសើរ សម្រេចនូវទីដេក ដ៏ទាប លើគ្រែក្តី លើកម្រាល ដែលគេធ្វើដោយស្មៅក្តី ដរាប អស់ជីវិត ក្នុងថ្ងៃនេះ ចំណែកខ្លួនអញ លះបង់ សេនាសនៈ ដ៏ខ្ពស់ហួសប្រមាណ និងសេនាសនៈដ៏ប្រសើរ វៀរចាកសេនាសនៈដ៏ខ្ពស់ ហួសប្រមាណ និងសេនាសនៈ ដ៏ប្រសើរ សម្រេចនូវទីដេក ដ៏ទាប លើគ្រែក្តី លើកម្រាល ដែលធ្វើ ដោយស្មៅក្តី អស់យប់នេះ និងថ្ងៃនេះដែរ យកតម្រាប់ ព្រះអរហន្ត ទាំងឡាយផង អញនឹងចាំរក្សា ឧបោសថផង ដោយអង្គ នេះឯង។ ឧបោសថ ប្រកបដោយអង្គ ទី៨ នេះឯង។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ឧបោសថ ប្រកបដោយអង្គ ៨ ប្រការ ដែលបុគ្គលចាំរក្សា យ៉ាងនេះឯង រមែងមានផលច្រើន មានអានិសង្ស ច្រើន មានសេចក្តី រុងរឿងច្រើន មានសេចក្តី ផ្សាយទៅច្រើន។ ឧបោសថ មានផលច្រើនដូចម្តេច មានអានិសង្សច្រើន ដូចម្តេច មានសេចក្តី រុងរឿង ច្រើនដូចម្តេច មានសេចក្តី ផ្សាយទៅច្រើន ដូចម្តេច។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ប្រៀបដូចបុគ្គល សោយរាជ្យ ជាឥស្សរាធិបតី នៃមហាជនបទ ទាំង ១៦ នេះ ដែលជាជនបទ សម្បូរដោយកែវ ៧ ប្រការ គឺមហាជនបទ ឈ្មោះ អង្គៈ ១ មគធៈ ១ កាសី ១ កោសលៈ ១ វជ្ជី ១ មល្លៈ ១ ចេតី ១ វង្សៈ ១ កុរុ ១ បញ្ចាលៈ ១ មច្ឆៈ ១ សូរសេនៈ ១ អស្សកៈ ១ អវន្តី ១ គន្ធារៈ ១ កម្ពោជៈ ១ រាជសម្បត្តិនៃ មហាជនបទ ទាំងនុ៎ះ មិនដល់នូវចំណិត ១ ក្នុងចំណិត ទី១៦ៗ លើក នៃឧបោសថ ប្រកបដោយអង្គ ៨ ប្រការឡើយ។ ដំណើរនោះ ព្រោះហេតុអ្វី។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ រាជសម្បត្តិ របស់មនុស្ស ជារបស់ ស្តួចស្តើង ហើយយក ទៅប្រៀបធៀបនឹង សេចក្តីសុខ ជារបស់ ទិព្យ។ ម្នាលភិក្ខុ ទាំងឡាយ ៥០ ឆ្នាំ របស់មនុស្ស ត្រូវ ជា ១យប់ ១ថ្ងៃ របស់ចាតុម្មហារាជិក ទេវតា រាប់រាត្រីនោះ បាន ៣០រាត្រី ត្រូវជា ១ខែ រាប់ខែនោះបាន ១២ខែ ត្រូវជា ១ឆ្នាំ រាប់ឆ្នាំនោះបាន ៥០០ឆ្នាំទិព្យ ត្រូវជា ប្រមាណ នៃអាយុ របស់ ចាតុម្មហារាជិកទេវតា។ ម្នាលភិក្ខុ ទាំងឡាយ ហេតុនេះ រមែងមាន ត្រង់ដែលស្រ្តី ឬ បុរស ពួកខ្លះ ក្នុងលោកនេះ ចាំរក្សានូវ ឧបោសថ ដែល ប្រកប ដោយអង្គ ៨ ប្រការ លុះបែកធ្លាយ រាងកាយស្លាប់ទៅ រមែងទៅកើត ជាមួយ នឹងពួក ចាតុម្មហារាជិកទេវតា។ ម្នាលភិក្ខុ ទាំងឡាយ រាជសម្បត្តិ របស់មនុស្សជារបស់ស្តួចស្តើង ហើយ យកទៅ ប្រៀបធៀប នឹង សេចក្តីសុខ ជារបស់ទិព្យ ដែលតថាគត សំដែងហើយ ព្រោះ អាស្រ័យ ហេតុនេះឯង។ ម្នាលភិក្ខុ ទាំងឡាយ ១០០ឆ្នាំ របស់មនុស្ស ត្រូវជា ១យប់ ១ថ្ងៃ របស់ តាវត្តិង្សទេវតា រាប់រាត្រីនោះ បាន ៣០ ត្រូវជា ១ខែ រាប់ខែនោះ បាន ១២ខែ ត្រូវជា ១ឆ្នាំ រាប់ឆ្នាំនោះបាន ១០០០ឆ្នាំទិព្យ ត្រូវជា ប្រមាណ នៃអាយុ របស់ តាវត្តិង្ស ទេវតា។ ម្នាលភិក្ខុ ទាំងឡាយ ហេតុនេះរមែងមាន ត្រង់ដែលស្រ្តី ឬបុរសពួកខ្លះ ក្នុងលោកនេះ ចាំរក្សា នូវឧបោសថ ប្រកបដោយអង្គ ៨ ប្រការ លុះបែកធ្លាយ រាងកាយស្លាប់ទៅ រមែងទៅកើត ជាមួយនឹងពួក តាវត្តិង្សទេវតា។ ម្នាលភិក្ខុ ទាំងឡាយ រាជសម្បត្តិ របស់មនុស្ស នេះឯងជារបស់ ស្តួចស្តើង ហើយយកទៅប្រៀបធៀប នឹងសេចក្តីសុខ ជារបស់ទិព្យ ដែលតថាគត សំដែងហើយ ព្រោះ អាស្រ័យហេតុនេះឯង។ ម្នាលភិក្ខុ ទាំងឡាយ ២០០ឆ្នាំ របស់មនុស្ស ត្រូវជា ១យប់ ១ថ្ងៃ របស់ពួក យាមទេវតា រាប់ រាត្រីនោះបាន ៣០រាត្រី ត្រូវជា ១ខែ រាប់ខែនោះបាន ១២ខែ ត្រូវជា ១ឆ្នាំ រាប់ឆ្នាំនោះ បាន ២០០០ ឆ្នាំទិព្យ ត្រូវជាប្រមាណ នៃអាយុ របស់យាមទេវតា។ ម្នាលភិក្ខុ ទាំងឡាយ ហេតុនេះ រមែងមានត្រង់ដែលស្រ្តី ឬបុរសពួកខ្លះ ក្នុងលោកនេះ ចាំរក្សានូវឧបោសថ ប្រកប ដោយអង្គ ៨ ប្រការ លុះបែកធ្លាយ រាងកាយ ស្លាប់ទៅ រមែងទៅកើតជាមួយ នឹងពួកយាម ទេវតា។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ រាជសម្បត្តិ របស់មនុស្ស នេះឯងជារបស់ ស្តួចស្តើង ហើយយក ទៅប្រៀបធៀប នឹងសេចក្តីសុខ ជារបស់ទិព្យ ដែលតថាគត សំដែងហើយ ព្រោះអាស្រ័យ ហេតុនេះឯង។ ម្នាលភិក្ខុ ទាំងឡាយ ៤០០ ឆ្នាំ របស់មនុស្ស ត្រូវជា ១យប់ ១ថ្ងៃ របស់ពួក តុសិតទេវតា រាប់រាត្រីនោះបាន ៣០រាត្រី ត្រូវជា ១ខែ រាប់ខែ នោះបាន ១២ខែ ត្រូវជា ១ឆ្នាំ រាប់ឆ្នាំនោះ បាន ៤០០០ឆ្នាំទិព្យ ត្រូវជា ប្រមាណ នៃអាយុ របស់ពួក តុសិតទេវតា។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ហេតុនេះ រមែងមាន ត្រង់ដែល ស្រ្តី ឬបុរស ពួកខ្លះ ក្នុងលោកនេះ ចាំរក្សា ឧបោសថ ប្រកប ដោយអង្គ ៨ ប្រការ លុះបែក ធ្លាយ រាងកាយ ស្លាប់ទៅ រមែងទៅកើត ជាមួយនឹង ពួក តុសិតទេវតា។ ម្នាលភិក្ខុ ទាំងឡាយ រាជសម្បត្តិ របស់មនុស្សនេះឯង ជារបស់ ស្តួចស្តើង ហើយយកទៅ ប្រៀបធៀប នឹង សេចក្តី សុខ ជារបស់ទិព្យ ដែល តថាគត សំដែងហើយ ព្រោះអាស្រ័យ ហេតុនេះឯង។ ម្នាលភិក្ខុ ទាំងឡាយ ៨០០ឆ្នាំ របស់មនុស្ស ត្រូវជា ១យប់ ១ថ្ងៃ របស់ពួក និម្មានរតីទេវតា រាប់ រាត្រី នោះបាន ៣០រាត្រី ត្រូវជា ១ខែ រាប់ខែនោះបាន ១២ខែ ត្រូវជា ១ឆ្នាំ រាប់ឆ្នាំ នោះបាន ៨០០០ឆ្នាំទិព្យ ត្រូវជាប្រមាណ នៃអាយុរបស់ ពួក និម្មានរតី ទេវតា។ ម្នាលភិក្ខុ ទាំងឡាយ ហេតុនេះ រមែងមាន ត្រង់ដែលស្រ្តី ឬបុរសពួកខ្លះ ក្នុងលោកនេះ ចាំរក្សានូវ ឧបោសថ ប្រកប ដោយអង្គ ៨ ប្រការ លុះបែកធ្លាយ រាងកាយស្លាប់ទៅ រមែងទៅកើត ជាមួយ នឹង ពួក និម្មានរតី ទេវតា។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ រាជសម្បត្តិ របស់មនុស្សនេះឯង ជារបស់ ស្តួចស្តើង ហើយយក ទៅ ប្រៀបធៀប នឹង សេចក្តីសុខ ជារបស់ទិព្យ ដែលតថាគត សំដែងហើយ ព្រោះអាស្រ័យ ហេតុ នេះឯង។ ម្នាលភិក្ខុ ទាំងឡាយ ១៦០០ឆ្នាំ របស់មនុស្ស ត្រូវជា ១យប់ ១ថ្ងៃ របស់ពួក បរនិម្មិតវសវត្តី ទេវតា រាប់រាត្រីនោះបាន ៣០ ត្រូវជា ១ខែ រាប់ខែ នោះបាន ១២ខែ ត្រូវជា ១ឆ្នាំ រាប់ឆ្នាំនោះបាន ១៦០០០ឆ្នាំទិព្យ ត្រូវជា ប្រមាណ នៃអាយុ របស់ ពួក បរនិម្មិតវសវត្តី ទេវតា។ ម្នាលភិក្ខុ ទាំងឡាយ ហេតុនេះ រមែងមាន ត្រង់ដែលស្រ្តី ឬ បុរសពួកខ្លះ ក្នុងលោកនេះ ចាំរក្សា នូវឧបោសថ ប្រកប ដោយអង្គ ៨ ប្រការ លុះបែកធ្លាយ រាងកាយ ស្លាប់ទៅ រមែងទៅកើត ជាមួយ នឹងពួក បរនិម្មិត វសវត្តីទេវតា។ ម្នាលភិក្ខុ ទាំងឡាយ រាជសម្បត្តិ របស់មនុស្ស នេះឯង ជារបស់ ស្តួចស្តើង ហើយយកទៅប្រៀបធៀប នឹងសេចក្តីសុខ ជារបស់ទិព្យ ដែលតថាគត សំដែងហើយ ព្រោះអាស្រ័យហេតុនេះឯង។ បុគ្គលមិនគប្បីសម្លាប់សត្វ ១ មិនគប្បីកាន់ យកវត្ថុ ដែលគេ មិនបានឲ្យ ១ មិនគប្បី ពោលពាក្យ កុហក ១ មិនគប្បី ផឹកទឹកស្រវឹង ១ គប្បីវៀរចាក ការប្រព្រឹត្តិ មិនប្រសើរ គឺមេថុន ១ មិនគប្បី បរិភោគ ភោជន ក្នុងវេលារាត្រី និងក្នុងវេលា វិកាល ១ មិនគប្បីទ្រទ្រង់ ផ្កាកម្រង មិនគប្បី ប្រស់ព្រំ ដោយគ្រឿងក្រអូប ១ គប្បី ដេក លើគ្រែ លើផែនដី ឬលើកម្រាល ១ ព្រះពុទ្ធ ព្រះអង្គ ដល់នូវទីបំផុត នៃទុក្ខ ទ្រង់ប្រកាសហើយ នូវឧបោសថ ដែលប្រកបដោយអង្គ ៨ ប្រការ នេះឯង សភាវៈ ទាំងឡាយ ពីរគឺព្រះចន្ទ ១ ព្រះអាទិត្យ ១ ជាសភាវៈ ល្អមើល កាលបំភ្លឺលោករមែងចរ ទៅអស់ទីត្រឹមណា ព្រះចន្ទ និង ព្រះអាទិត្យ ទាំងនោះដែលកំចាត់បង់នូវងងឹត ចរទៅ ក្នុង អាកាស ញុំាងទិសឲ្យរុងរឿង ភ្លឺច្បាស់ ក្នុងអាកាសអស់ទី ត្រឹមនោះ ទ្រព្យណា មានក្នុង ចន្លោះនេះ គឺកែវមុក្តាក្តី កែវមណីក្តី កែវពិទូរ្យ ដ៏ល្អក្តី មាសឈ្មោះ សិង្គីក្តី ឈ្មោះសុវណ្ណ ក្តី ឬ មាសឈ្មោះ កាញ្ចនៈក្តី ឈ្មោះជាតរូប ក្តី ឈ្មោះ ហដកៈក្តី ទ្រព្យទាំង អម្បាលនោះ មិនដល់នូវ ចំណិតមួយក្នុង ចំណែក១៦ៗ លើក នៃឧបោសថ ដែលប្រកបដោយ អង្គ៨ ប្រការឡើយ ដូចជាពួកផ្កាយ ទាំងអស់មិនដល់នូវពន្លឺ នៃព្រះចន្ទ ហេតុដូច្នោះ ស្រ្តីក្តី បុរសក្តី ជាអ្នកមានសីល គួរចាំរក្សា នូវឧបោសថ ប្រកបដោយអង្គ ៨ ប្រការ ពួកជនដែលមិនមានគេនិន្ទា បំពេញនូវបុណ្យទាំងឡាយ ដែលមានសេចក្តី សុខជាកម្រៃ រមែងចូលទៅកាន់ ឋានសួគ៌បាន។ អង្គុត្តរនិកាយ អដ្ឋកនិបាត នវមភាគ (ព្រះត្រៃបិដក ភាគ ៤៨) ព្រះពុទ្ធដីកាៈ បក្សីត្រដេវវុិច ស៊ូប្រថុយលះបង់ជីវិតរក្សានូវពង យ៉ាងណា មេម្រឹកចាមរី ស៊ូប្រថុយលះបង់ជីវិត រក្សានូវរេាមកន្ទុយ យ៉ាងណា កុដុម្ពីក៏មានកូនសម្លាញ់តែមួយ រក្សានូវកូន យ៉ាងណា បុរសមានភ្នែកម្ខាង រក្សានូវភ្នែកមួយយ៉ាងណា, លេាកទាំងឡាយ ចូររក្សានូវសីល របស់ខ្លួនអេាយជាទីស្រលាញ់ពេញចិត្តអេាយណាស់ ចូរប្រកបដេាយសេចក្តីគេារព សព្វៗកាល (អេាយដូចជាបក្សី ត្រដេរវវុិច រក្សាពងជាដេីម) យ៉ាងដូច្នេាះចុះ។ ធម្មសុភាសិត ខ្លឹមចន្ទន៍ក្រស្នា ស្វិតក្រៀមយ៉ាងណា គង់ក្លិនក្រអូប រីជនបណ្ឌិត តែងលះខឹងក្រេាធ ទេាះជួបទុក្ខសេាក ស៊ូឱបព្រះធម៌ថ្លៃ។ ដោយ៥០០០ឆ្នាំ

ឯកសារព្រះត្រៃបិដកខ្មែរខាងក្រោមនេះ ត្រូវបានវាយឡើងវិញ ក្នុងឯកសារ file word យកតែខាងសម្រាយ (គ្មានបាលី) ។ អ្វីដែលខ្ញុំដាក់សម្រាប់ពុទ្ធបរិស័ទទាញយកនេះ គឺសម្រាប់ជាឯកសារស្រាវជ្រាវ ឬឯកសារជំនួយ ប៉ុណ្ណោះ ។ ដូចនេះសម្រាប់ពុទ្ធបរិស័ទ ត្រូវការឯកសារបែបនេះយកទៅប្រើការ អាចធ្វើការទាញយកបាន ប៉ុន្តែប្រសិនបើ ពុទ្ធបរិស័ទត្រូវការយកទៅអាន រៀនសូត្រ សូមធ្វើការទាញយកឯកសារព្រះត្រៃបិដក ដែលស្កានទុក ជាpdf វិញព្រោះឯកសារនោះ មានទាំងបាលី និងសម្រាយ ដែលមានភាពត្រឹមត្រូវជាង ។ ទាញយកឯកសារព្រះត្រៃបិដកជា file word ចុចទីនេះ ។ ទាញយកឯកសារព្រះត្រៃបិដកជា file PDF ចុចទីនេះ ។ ដោយ៥០០០ឆ្នាំ

រឿង​កដ្ឋ​ហរកៈ ( ចាក​ ម. អ. ) ( អ្នកមាន​លាភ​ មិន​ស្មើ​អ្នក​មាន​បុណ្យ ) ក្នុង​កាល​កន្លង​ទៅ​ហើយ​ មាន​បុរស​ម្នាក់​រក​ស៊ី​លក់​អុស​ នៅ​ក្នុង​ក្រុង​ពា​រា​ណសី​ ។ ថៃ្ង​មួយ​បុរស​នោះ​ចេញ​ទៅ​នាំ​អុស​អំ​ពី​ព្រៃ

ក. ចេះ​ស្វែង​រក​របស់​ដែល​បាត់​ របស់​ដែល​បាត់​ ជួន​កាល​បាត់​ដោយ​អស់​បុណ្យ​ ជួន​កាល​បាត់​ដោយ​អកុសល​បៀតបៀន​ ជួន​កាល​ក៏​បាត់​ដោយ​អា​ស្រ័យ​ការ​ធ្វេស​ប្រហែស​នៃ​ម្ចាស់​របស់ ។ ប៉ុន្តែ​បើ​ទុក​ជា​ទ្រព្យ​នោះ​ត្រូវ​បាត់​បង់​ទៅ​ដោយ​ប្រ​ការ​ណា​ក៏​ដោយ​ ក៏​ត្រូវ​តែ​ស្វែង​រក​ដែរ​ ព្រោះ​ថា​ជួន​កាល​អាច​ឃើញ​មក​វិញ​ដោយ​ពិត​ប្រា​កដ​ តែ​ថា​បើ​រក​មិន​ឃើញ​ទេត្រូវ​ចេះ​ទទួល​ស្គាល់​ការ​ពិត​ផង​ ត្រូវ​ចេះ​ហាម​ចិត្ត​ដែល​សោក​ស្តាយ​ខ្លាំង​ៗ​ និង​សេច​ក្តី​ក្រោធ​ខឹង​ កុំ​ឲ្យ​កើត​ឡើង​ បើ​មិន​ដូច្នោះ​ទេ​ យើង​មិន​មែន​បាត់​បង់​ត្រឹម​តែ​ទ្រព្យ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ទ្រព្យ​ដែល​បាត់​នោះ​ បាន​ឆក់​យក​នូវ​សេច​ក្តី​សុខ​របស់​យើង​ទៅ​ជា​មួយ​ផង​ដោយ​ពិត ។ ខ. ចេះ​ជួស​ជុល​របស់​ដែល​ខូច​ឬ​ចាស់​ វត្ថុ​សម្រាប់​ប្រើ​ប្រាស់​ទាំង​អស់​ សុទ្ធ​តែ​ត្រូវ​ប្រែ​ប្រួល​និង​ចាស់​គ្រាំ​គ្រា​ ទី​បំផុត​នឹង​ត្រូវ​ខូចខាត​ ទៅ​ដោយ​ឥត​មាន​សេស​សល់​ឡើយ​ ប៉ុន្តែ​ថ្វី​បើ​យ៉ាង​នេះ​ហើយ​ក៏​ដោយ​ បើ​ចេះ​ថ្នម​វា​ក៏​អាច​ប្រើ​ប្រាស់​បាន​កាល​យូរ​អង្វែង​ មិន​សូវ​ខា​ត​បង់​ប្រាក់​កាស​ក្នុង​ការ​ទិញ​របស់​ថ្មី​មក​ប្រើ​ជំនួស​ ហើយ​យើង​អាច​សន្សំ​ប្រាក់​សម្រាប់​ទុក​ធ្វើ​ជា​ដើម​ទុន​ក្នុង​មុខ​របរ​ ឬ​ក៏​អាច​ធ្វើ​អ្វី​ដែល​ជា​ប្រយោជន៍​ផ្សេង​ទៀត​បាន ។ របស់​របរ​ខ្លះ​ មិន​មែន​ថា​ចាស់​រហូត​ដល់​ប្រើ​លែង​បាន​នោះ​ទេ​ គ្រាន់​តែ​អន់​រូប​អន់​រាង​បន្តិច​ប៉ុណ្ណោះ​ ដូច​ជា​នៅ​ក្នុង​រឿង​ទូរ​សព័្ទ​ ត្រឹម​តែ​តម្លៃ​ ៧០ ឬ​ ៨០ ដុល្លា​ ក៏​ល្មម​សម​គួរ​នឹង​ប្រើប្រាស់​ក្នុង​កា​រ​ទំនាក់​ទំនង​គ្នា​បាន​ដោយ​ស្រួល​ទៅ​ហើយ​ ប៉ុន្តែ​ដោយ​ចង់​តែ​ដេញម៉ូត​សម័យ​ ត្រូវ​ថែម​ ១០០ ឬ ២០០​ ដុល្លា​ ទៀត​ដើម្បី​ដូរ​យក​របស់​ថ្មី​ ទង្វើ​បែប​នេះ​ មិ​ន​មែន​ត្រឹម​តែ​ដើម្បី​ប្រយោ​ជន៍​រស់​នោះ​ទេ​ គឺ​ថា​ប្រាក់​ដែល​បន្ថែម​ពី​លើ​នោះ​ គឺ​ជា​ការ​បូជា​តណ្ហា​ដោយ​ពិត​ ។ ចំណែក​ភិក្ខុ​សមណេរ​ ត្រូវ​តែ​គិត​អំពី​បញ្ហា​នេះ​ កុំ​ភ្លេច​ខ្លួន​ឲ្យ​សោះ​ ។ ប្រុស​សង្ហា​ មិន​មែន​ដោយ​សារ​ទូរ​ស័ព្ទ​នោះ​ទេ​ បូរាណ​បាន​ពោល​ថា​ " ស្រី​ស្រស់​ព្រោះ​ចរិយា​ បុ្រ​ស​សង្ហាព្រោះវិជ្ជា " ចំណែក​បព្វ​ជិត​ ក៏​មិន​ខុស​ពី​ស្រ្តីប៉ុន្មាន​ដែរ​ បើ​មាន​តែ​វិជ្ជា​ខ្វះ​ចរិ​យា​ ដូច​ផ្លែ​ល្វា​ល្អ​តែ​ខាង​ក្រៅ​ ។ របស់​ខ្លះ​ចាស់​ទៅ​មែន​ តែ​នៅ​មាន​ប្រ​យោជន៍​ខ្លះ​ ហើយ​បើ​របស់​នោះ​មិន​ចេះ​យំ​ទារ​ចំណី​ស៊ី​ទេ​ គប្បី​ថែ​រក្សា​ទុក​ឲ្យ​បានល្អ​ ជួន​កាល​ពេល​នេះ​យើង​មិន​ត្រូវ​ការ​ ដោយ​អាង​ថា​ មាន​គ្រប់​គ្រាន់​ហើយ​ ប៉ុន្តែ​ថ្ងៃ​ណា​មួយ​យើង​នឹង​អាច​ត្រូវ​ការ​វា​ជាក់​ជា​មិន​ខាន ។ គ. បរិភោ​គ​ល្មម​ប្រ​មាណ​ ការ​បរិ​ភោគ​ល្មម​ប្រ​មាណ​ សំដៅ​ដល់​ការ​ចេះ​សន្តោស​ក្នុង​ការ​បរិភោគ​ មិន​ល្មោភ​តាម​តែ​ចំណង់​ ព្រោះ​យើង​មិន​មែន​បរិភោគ​តែ​មួយ​ពេល​ហើយ​ឈប់​នោះ​ទេ​ ត្រូវ​គិត​ទៅ​ដល់​ថ្ងៃ​ក្រោយ​ផង​ ក្រែង​លោ​រក​មិន​បាន​ដូច​ថ្ងៃ​នេះ ។ ឃ. មិន​តាំង​បុរស​ ឬស្រ្តី​ទ្រុស្ត​សីល​ជា​ធំ​ បុរស​ ឬ​ស្រ្តី​ ដែល​ទ្រុស្ត​សីល​ក្នុង​ទី​នេះ​សំដៅ​យក​បុរស​ស្ត្រី​ណា​ ដែល​មិន​មាន​ការ​ស្មោះ​ត្រង់​ ហើយ​ចូល​ចិត្ត​ប្រព្រឹត្ត​អ​បាយ​មុខ​ ដូ​ចជា​ល្បែង​ស៊ី​សង​ជា​ដើម​ ។ ការ​ដែល​ប្រ​គល់​ឲ្យ​បុរស​ ឬ​ស្រ្តី​ប្រ​ភេទ​នេះ​ ឲ្យ​ជា​អ្នក​កាន់​កាប់​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​ តែង​តែ​មាន​ការ​វិ​នាស​អន្ត​រាយ​មិន​ខាន​ឡើយ​ ដូច​នៅ​ក្នុង​ខុទ្ទ​ក​និ​កាយ​ សុត្ត​និ​បាត​ ឧ​រគវគ្គ បរា​ភសូត្រ​ទី ៦ គា​ថា​ទី​ ១១ ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគ​ទ្រង់​ត្រាស់​តប​បញ្ហា​របស់​ទេ​វតា​ថា " ឥត្ថឹសោ​ណ្ឌឹ វិកិ​រណឹ​ បុរិសំ វា​បិ តាទិ​សំ ឥស្សរិយស្មឹ​ ឋ​បេតិ តំ បរាភវតោ​ មុខំ " ប្រែ​ថា " បុរស​បុគ្គល​តាំង​ស្រ្តី​អ្នកលេង​ខ្ជះ​ខ្ជាយ​ ឬ​បុរស​បែប​នោះ​ដែរ​ ក្នុង​ឋានៈ​ជា​ធំ​ នោះ​ជា​ប្រ​ធាន​នៃ​សេច​ក្តី​វិ​នាស​ " ។ បុរស​ស្រ្តី​ដែ​ល​ខ្ជះ​ខ្ជាយ​ដូច្នេះ​ ប្រៀប​ដូច​ជា​កញ្ជើ​ដែល​មាន​បាត​ធ្លុះ​ បើ​ទុក​ជា​គេ​ខំ​ដាក់​របស់​បំពេញ​យ៉ាង​ណា​ ក៏​មិន​អាច​ពេញ​បាន​ឡើយ​ ។ សូម្បី​ភ្នំ​ខ្ពស់​គង់​គេ​ឡើង​បាន​ តស៊ូ​ក្លា​ហាន​គង់​បាន​ជំនះ​ សន្សំ​បារមី​គង់​បាន​តេ​ជះ ធ្វើ​របង​ផ្ទះ​គង់​បាន​សល់​ទ្រព្យ ។ ស្រង់​ចេញ​ពី​សៀវ​ភៅ " ប្រយោ​ជន៍​បី​ប្រ​ការ​ " រៀប​រៀង​ដោយ​ ភិក្ខុ​វជិរប្បញ្ញោ​ សាន-សុជា ដោយ​៥០០០​ឆ្នាំ​

រឿង​ចូ​ឡក​សេដ្ឋី ( ចាក​ អ.​ ចូ.​ ) ( អ្នក​មាន​ប្រា​ជ្ញានិង​មាន​វាសនា​ អាច​រក​ទ្រព្យ​បាន​ងាយ ) ក្នុង​កាល​កន្លង​ទៅ​ហើយ​ ព្រះ​ពោធិ​សត្វ​បាន​កើត​ជា​សេដ្ឋី​ឈ្មោះ​ចូ​ឡកៈ នៅ​ក្នុង​ក្រុង​ពា​រាណ​សី​ ជា​អ្នក​ចេះ​ពូ​កែ​ខាង​ការ​ទស្សន៍ទាយ ។ ថ្ងៃ​មួយ​សេដ្ឋី​បាន​ទៅ​គាល់​ព្រះ​រា​ជា​ឃើញ​កណ្តុរ​​ស្លាប់​កណ្តាល​ថ្នល់

កូន​ជា​ទី​ស្រឡាញ់​ ពាក្យ​និយាយ​ជា​ការ​សំខាន់​ម៉្យាង​របស់​មនុស្ស​យើង​ កូន​ត្រូវ​ប្រយ័ត្ន​ ២​ យ៉ាង​៖ ១. មុន​និយាយ ២. និយាយ​រួច​ហើយ​ មុន​និ​យាយ​ កូន​ត្រូវ​គិត​មុខ​គិត​ក្រោយ​ឲ្យ​បាន​ល្អ​ និង​កាល​និយាយ​រួច​ហើយ​ កូន​ត្រូវ​រក្សា​ពាក្យ​និយាយ ។ ពាក្យ​ដែល​យើង​និយាយ​ចេញ​ទៅ​ហើយ​ គឺ​ជា​ចៅ​ហ្វាយ​របស់​យើង​ណា៎កូន​ នឹង​បង្គាប់​ឲ្យ​យើង​ត្រូវ​តែ​ធ្វើ​តាម​ ដូច​ជា​ទទួល​ពាក្យ​អ្វី​ពី​អ្នក​ដទៃ​ គឺ​ត្រូវ​ធ្វើ​ឲ្យ​បាន​ទៅ​តាម​សន្យា