ឃរាវាសធម៌ ឃរាវាសធម៌ គឺ​ជា​ធម៌​មួយ​សម្រាប់​ការ​រស់​នៅ​គ្រប់​គ្រង​ក្នុង​ផ្ទះ​ដែល​ត្រូវ​ប្រតិបត្តិ​ទាំង​អស់​គ្នា​មិន​ថា​ក្មេង មិន​ថា​ចាស់នោះ​ឡើយ គឺ​ត្រូវ​រក្សា​ទើប​ល្អ​ក្នុង​គ្រួសារ​ណា​កូន។ សូម​កូន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​អាន​ខាង​ក្រោម​នេះ ១- សច្ចៈ សេចក្ដី​ទៀត​ត្រង់​ដល់​គ្នា នឹង​គ្នា ២- ទមៈ ទូន្មានចិត្ត​ឲ្យ​ទន់​ភ្លន់ ៣- ខន្តី អត់ធន់​គ្រប់​យ៉ាង ក្នុង​ភារកិច្ច​គ្រប់មុខ

ក្នុង​ចំណោមសាស្ដា​នៃ​សាសនា​ទាំង​ឡាយ ព្រះពុទ្ធ​ជា​ម្ចាស់​ (​ប្រសិន​បើ​ព្រម​ឲ្យ​យើង​ហៅ​ព្រះអង្គ​ថា​ជា​សាស្ដា អ្នក​បង្កើត​សាសនា​នៅ​តាម​អត្ថន័យ​របស់​ស័ព្ទ ដែល​យើង​និយម​នាំ​គ្នា​យល់​ឃើញ​នោះ) ទ្រង់​ជា​សាស្ដា​មួយ​ព្រះអង្គ​គត់​ប៉ុណ្ណោះ ដែល​មិន​បាន​អាង​ព្រះអង្គ​ថា​ជា​អ្វី​ផ្សេង​ក្រៅ​តែ​ពី​មនុស្ស​ធម្មតា​ហើយ​បរិសុទ្ធ។ សាស្ដា​ទាំង​ឡាយ​ដទៃ

បង្គន់ជាទី​បន្ទោបង់​ឧច្ចារៈ​បស្សាវៈ (​មូត្រលាមក) លោក​រាប់​ចូល​ក្នុង​ទិសេនាសនប្បច្ច័យ​ដូច​កុដិ​សាលា​ឬ​ផ្ទះសំបែង និង​ទីសេនាសនៈ​ឯទៀត​ដែរ​ព្រោះ​ជាទី​ជ្រក​អាស្រ័យ​ដើម្បី​បន្ទោបង់ និង​ដើម្បី​ការពារ​ត្រជាក់​​ក្ដៅ​ដូច​គ្នា ប្លែក​តែ​កុដិ សាលា ឬ​ផ្ទះសំបែង សម្រាប់​ដេក​នៅ​បង្គន់​សម្រាប់​បន្ទោបង់​មូត្រ​លាមក​ប៉ុណ្ណោះ។ នរណា​ៗ​ក៏​ត្រូវ​តែ​បិទ​បាំង​កេរ្តិ៍ខ្មាស​ក្នុង​ពេល​បន្ទោ​បង់​ជា​ការ​ចាំបាច់​ខាន​ពុំបាន។ព្រោះ​ហេតុ​នេះ កាល​បើ​ពោល​ដល់​ផលានិសង្ស​សង់​បង្គន់​ជា​ទាន​ក៏​ប្រហាក់​ប្រហែល​ទៅ​នឹង​អានិសង្ស​សង់​កុដិ សាលា និង​ទីសេនាសនៈ​ដូច​គ្នា តែ​បើ​ពោល​ឲ្យ​ល្អិត​ទៅ ការ​សង់​បង្គន់​មាន​ផលានិសង្ស ប្លេក​ពី​ការ​សង់​សេនា​សនៈ​​ឯទៀតៗ បន្តិច​ចំពោះ​ការ​បិទបាំង​ខ្មាស និង​ជា​ការ​ចាំ​បាច់​ត្រូវ​តែ​បិទបាំង ត្រូវ​តែ​បន្ទោបង់​ឲ្យ​ទាន់​ពេល​ខាន​ពុំ​បាន។ កាល​បើ​បង្គន់​ជាទី​សំខាន់ ជា​ការ​ចាំបាច់​ដូច​ពោល​មក​ហើយ​ផលានិសង្ស នៃ​ការ​សង់​បង្គន់​ក៏​ត្រូវ​តែ​មាន​ច្រើន ព្រោះ​ជា​ការ​សង្គ្រោះ​ដោះ​ទុក្ខ​អ្នក​មាន​ធុរៈ​ដូច​មាន​និទាន​បញ្ជាក់​ថា រឿង​ព្រះពាកុលត្ថេរ ក្នុង​សាសនា​ព្រះពុទ្ធកស្សប មុន​សាសនា​ព្រះសមណគោរតម​បរមគ្រូ​នៃ​យើង​មាន​គហបតី​ម្នាក់​បាន​ឃើញ​ព្រះ​អរហន្ត​មួយ​អង្គ លោក​ឈឺ​បន្ទោបង់​ឧច្ចារៈ​ខ្លាំង​ត្រង់​ទី​កន្លែង​វាល​ដដែល​មាន​មនុស្ស​ច្រើន​លោក​ដើរ​រក​បង្គន់​ដើម្បី​បន្ទោបង់​គហបតី​នោះ​បាន​ឃើញ​បាន​ដឹង​រឿង​នោះ​ក៏​ប្រញាប់​ប្រញាល់​យក​សំពត់​ធ្វើ​ជា​រនាំង​បិទ​បាំង​ជា​បង្គន់ ប្រគេន​លោក​ភ្លាម​ទាន់​ពេល​លោក​ក៏​បន្ទោបង់​ដោយ​ស្រួល​ហើយ​គហបតី​នោះ​ទូល​លោក​ថា​ដោយ​អំណាច​ផល​ដែល​ខ្ញុំ​បាន​ធ្វើ​បង្គន់​ប្រគេន​លោក​ម្ចាស់ ដោយ​រួសរាន់​ទាន់​ពេល​វេលា​យ៉ាង​នេះ​បើ​លោកម្ចាស់​បាន​សម្រេច​ធម៌​ណា​ក្នុង​អត្តភាព​នេះ​សូម​ឲ្យ​ខ្ញុំ​ព្រះករុណា​បាន​សម្រេច​ធម៌​នោះ​ដូច​លោកម្ចាស់​ក្នុង​ជាតិ​ខាង​មុខ​កុំ​ខាន។ លោក​បាន​ទទួល​ថា​អ្នក​ប្រាថ្នា​យ៉ាង​ណា​សូម​បាន​សម្រេច​យ៉ាង​នោះ​គហបតី​នោះ​លុះ​អស់​អាយុ​ទៅ បាន​ទៅ​កើត​ជា​ទេវបុត្រ​ឋិត​នៅ​ក្នុង​ឋាន​ទេវលោក អស់​១ពុទ្ធន្តរ (ចន្លោះ​ព្រះពុទ្ធ​១អង្គ) លុះ​មក​ដល់​ពុទ្ធកាល​នៃ​ព្រះសមណគោតម​បរមគ្រូ​ជាម្ចាស់​នៃ​យើង​នេះ​ទេវបុត្រ​នោះ ច្យុត​ចាក​ឋាន​សួគ៌​មក​កើត​ក្នុង​ត្រកូល​សេដ្ឋី​មួយ​នៅ​ក្បែរមាត់​ទន្លេ នៅ​ក្នុង​ពេល​វេលា​ដែល​ប្រសូត​ម្ដាយ​ឪពុក​ យក​ទារក​នោះ​ទៅ​ធ្វើ​មង្គល​នៅ​មាត់​ទន្លេ ផ្ងូត​ទឹក​ក្នុង​ទន្លេ​ទារក​នោះរបូត​ដៃ​ពី​ម្ដាយ ធ្លាក់​ទៅ​ក្នុង​ទឹក​មាន​ត្រី​ធំ​១​លេប​ទៅ​ក្នុង​ពោះ ហែល​តាម​ទន្លេ​ទៅ​មាន​អ្នក​នេសាទ​ត្រី​នោះ ចាប់​ទៅ​លក់​ឲ្យ​សេដ្ឋី​ម្នាក់​នៅ​មាត់​ទន្លេ​ជិតនោះ​ដែរ។ សេដ្ឋី​នោះ​បាន​ឲ្យ​គេ​វះ​ពោះ​ត្រី​នោះ​ក៏​ឃើញ​កូន​នោះ​នៅ​ក្នុង​ពោះ ក៏​ត្រេកអរ​ពន់​ប្រមាណ​យក​កូន​នោះ​ជា​កូន​សំណព្វ​ចិត្ត ដូច​កូន​បង្កើត​របស់​ខ្លួន។ ឯសេដ្ឋី​ជា​ម្ដាយឪពុក​បាន​ដឹង​ដំណឹង​នោះ​ក៏​មកសុំ​កូន​នោះ​ទៅ​វិញ​តែ​សេដ្ឋី​ជាម្ដាយ​ចិញ្ចឹម​ពុំ​ព្រម​ឲ្យ​ហើយ​ត្រកូល​សេដ្ឋី​ទាំង​ពីរ​បាន​ដាក់​វេន​គ្នា​ចិញ្ចឹម​កូន​នោះ​៤ខែ​ម្នាក់។ កូន​នោះ​ក៏​បាន​ឈ្មោះ​ថាពាកុលកុមារ​ (​កុមារ​ដែលមាន​ត្រកូលពីរ) តាំងពីពេល​នោះ​មក។ លុះ​ពាកុលកុមារ​នោះមាន​វ័យ​ចម្រើន​ឡើង​បាន​អាយុ​២០ឆ្នាំ បានបួស​ជាភិក្ខុ​មាន​នាម​ថា ពាកុលត្ថេរ បាន​ជា​ព្រះអរហន្ត​១​អង្គ ក្នុង​ព្រះពុទ្ធសាសនា​លោក​មាន សុភាព​ល្អ​ណាស់ ឥត​មាន​រោគា​អ្វី​បន្តិច​បន្តួច​ទេ តាំង​ពី​ប្រសូត​រហូត​ដល់​ចាស់​លោក​មាន​ព្រះជន្ម​១៦០​ឆ្នាំ​ទើប​ចូល​និព្វាន។ ដក​ស្រង់​ចេញ​ពី​សៀវភៅ ចំណេះ​ដឹង​នានា​ក្នុង​ពុទ្ធសាសនា​ខ្មែរ ដោយ​៥០០០​ឆ្នាំ​

សនិទស្សនា ធម្មា​ ពួកធម៌គួរដល់ការឃើញគឺ រូបារម្មណ៍ នៅពេលដែលខឹងក្រោធជាមួយនឹងអ្នកដទៃ គួរតែ សម្លាប់សេចក្តីក្រោធនោះឯង ទើប​ឈ្មោះ​ថា​ជា​អ្នកឈ្នះ ហើយ ដេកនៅជាសុខ តាមពិតអ្នកដទៃនោះគ្រាន់តែជានិមិត្តរបស់ កិលេស​ខ្លួន​ឯងតែប៉ុណ្ណោះ បើយើងសម្លាប់សេចក្តីក្រោធហើយនោះតើអ្នកណា​មកធ្វើឱ្យ​យើង​ដេក​មិន​លក់ តើមានអ្វីសំរាប់ ឱ្យយើងក្រោធទៀតទៅ ។ មិនត្រូវធ្វើអត្តឃាតគឺសម្លាប់ខ្លួនឯងទេ តែត្រូវ​សម្លាប់កិលេស​ដែលប្រកាន់​បញ្ចក្ខន្ធ​ថាជា​តួខ្លួន​វិញ ទើបបាន អស់ទុក្ខ ។ សង្ខារទាំងឡាយដែលកើតអំពីហេតុ មានសភាព ទ្រុឌទ្រោមជារបស់ដទៃ មិនមាន​អ្វីជា​របស់​ខ្លួនឡើយ គឺធម៌ ដែលកើតអំពីហេតុហ្នឹងឯង ដែលមិនមានអ្វីជាខ្លួនឯង និង មិន​មាន​អ្វីជា​របស់ខ្លួន ។ ទឹកដែលគេចាក់ចោលទៅលើផែនដីស្ងួត រមែងជ្រាបចូលទៅក្នុងដីបាត់អស់ មិនអាច​យក​មក​ប្រើការលាង ដៃលាងជើង ឬ បរិភោគបានឡើយ យ៉ាងណា អាយុ សង្ខារ រែមងអស់ទៅ សូន្យ​ទៅ តាមលំដាប់នៃវ័យក៏យ៉ាងនោះដែរ មិនគួរ​មាន​សេចក្តីប្រកាន់​នៅក្នុង​សង្ខារ​ទាំង​ពួង​ឡើយ បើការ ពិតវាយ៉ាងនេះទៅហើយនោះ ។ ស្រង់​ចាកពី​សៀវភៅ​ ជំនួយ​សតិ​ភាគ​៣ ដែល​រៀប​រៀង​ដោយ អគ្គ​បណ្ឌិត​ ធម្មាចារ្យ ប៊ុត-​សាវង្ស​ ។ ដោយ​៥០០០​ឆ្នាំ​

រឿង​ស្តេច​លិច្ឆវី និង​ភូម​ទេវ​តា​ ( ចាក​ បេ. ខុ. ) (​ អានិ​សង្ស​ធ្វើផ្លូវ​ថ្នល់​ ដោយ​សេច​ក្តី​ជ្រះ​ថ្លា​ ) សម័យ​ពុទ្ធ​កាល​ មាន​ស្តេច​លិច្ឆ​វី​មួយ​ព្រះ​អង្គ​ព្រះ​នាម​ អម្ពស​ក្ខរ នៅ​ន​គរ​វេ​សា​លី​ ជា​ស្តេច​មិ​ច្ឆា​ទិ​ដ្ឋិ​ យល់​ថា​លោក​ខាង​មុខ​មិនមាន​ ម​នុស្ស​សត្វ​ទាំង​ពួង​តែ​ស្លាប់ទៅ​ហើយ​​សូន្យ​គ្មាន​កើត​ទៀត​ ។

បុណ្យគឺបុញ្ញៈ ម្ដាយនឹងកូន កំពុង​បោស​ទីធ្លា​អារាម ក្នុង​ខណៈ​មាន​ពិធីបុណ្យ​ក្នុង​វត្ត មាន​មនុស្ស​ជាច្រើន​បាន​យក​ចង្ហាន់​ បច្ច័យ មាន​អ្នក​មាន​ខ្លះ​ចំនាយ​លុយ​សង់វិហារ អារាម កុដិ។ ពេល​នោះ កូនក្មេងតូច​ដែល​កំពុង​បោស​ទីធ្លា​អារាម ជាមួយ​ម្ដាយ​បាន​សួរ​ម្ដាយ​ថាៈ អ្នកម៉ែ គេមាន​លុយ គេ​ចូល​បុណ្យ​ច្រើន​អ៊ីចឹង​ប្រហែល​គេ​បាន​ បុណ្យ​ច្រើន​ហើយ​បាន​ឡើង​ឋានសួគ៌​ហើយ។

តើបានបុណ្យដែររឺទេ? បានបុណ្យទាល់​តែ​ធ្វើ​បុណ្យ​រួច​ហើយ ដើរ​រក​លុយ​សង​គេ​វិញ​ឲ្យ​រួច ឲ្យ​គ្រប់​ចំនួន​គេ​វិញទើប​បាន​បុណ្យ​ ១០០ ភាគរយ។ ​បើ​សិន​ជា​ម្ចាស់គេ មិន​យក​លុយ​ខ្ចី​នោះ​ទេ ពេល​ផល​បុណ្យ​កើត​មក​មាន​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ ទ្រព្យនោះ​ក៏​ត្រូវ​បែង​ចែក​ដល់​បុគ្គល​ដែល​ជា ម្ចាស់​ទ្រព្យ​នោះ​ខ្លះ​ ព្រោះ​អ្នក​មាន​ចេតនា​តាំង​ចិត្ត​ធ្វើ​បុណ្យ​ចំណែក​គេ​មាន​ទ្រព្យ​បើ​គេ​មិន​ឲ្យ​ទ្រព្យអ្នក​ខ្ចី​អ្នក​ក៏​មិន​បាន​ធ្វើ​បុណ្យ​ដែរ។ ពេល​អ្នក​បាន​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​មក​ប្រើ​ប្រាស់ ទាល់​តែ​ទៅ​ពឹង​អាស្រ័យ​គេ ទើប​បាន​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​នោះ​មក​ប្រើ​ប្រាស់​បាន​ក្នុង​ជីវិត​ប្រចាំ​ថ្ងៃ នេះ​ហៅ​ថា​ធ្វើ​បុណ្យ​ពឹង​អ្នក​ដទៃ បើ​អត់​គេ​ក៏​អត់​បាន​បុណ្យនោះ​ដែរ ដូច្នេះ​ពេល​ធ្វើ​បុណ្យ​ហើយ​គប្បី​រក​សង​គេ​ឲ្យ​គ្រប់​ចំនួន ហើយ​អរគុណ​គេ​ផង។ បើ​អ្នក​មិន​បាន​សង​គេ​វិញ ឬ​ភ្លេច​សង​គេ​វិញ​បុណ្យ​នោះ នឹង​ជាម្ចាស់​ទ្រព្យ​ដើម​ទាំង​អស់ អ្នក​គ្រាន់​តែ​ជា​អ្នក​បម្រើ​គេ ទៅ​ធ្វើ​បុណ្យ ប៉ុណ្ណោះ​​​​​​ហើយ​ទន្ទឹម​នោះ​អ្នក​ក៏​បាន​បាប​មក​ផង ព្រោះ​បោក​ប្រាស់​គេ​មក​ធ្វើ​បុណ្យ គឺ​ថា​បុណ្យ​ក៏​បាន​បាប​ក៏​បាន​ដែរ ហើយ​កើត​ជាតិ​ណាៗ​ក៏​ទ្រព្យ​ប្រើប្រាស់​ទាល់​ទៅ​បម្រើ​គេ ទើប​មាន​ទ្រព្យ​ប្រើប្រាស់​នឹង​គេ​បាន។ ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ សំនួររបស់ខ្ញុំចម្លើយរបស់អ្នក ដោយ​៥០០០​ឆ្នាំ

សម្លឹង​ដោយ​បញ្ញា នឹង​ឃើញ​សេចក្ដី​ប្រាថ្នា​ល្អ ក្នុង​ការ​អប់រំ​ចិញ្ចឹម​រក្សា​កូន -សួរៈ បើ​ឪពុកម្ដាយ​មិន​បាន​បំពេញ​តួនាទី​ចិញ្ចឹម​រក្សា​កូន​ តើ​ការ​រលឹក​ដឹង​បែប​នេះ អាច​កើត​មាន​ចំពោះ​កូន​បាន​ទេ? -ឆ្លើយៈ កើត​បាន​ដោយ​លំបាក សូម្បី​នៅ​ក្នុង​គ្រួសារ​តែ​មួយ​ក៏​មិន​អាច​កើត​ស្មើ​គ្នា​បាន​ដែរ។ ដែល​អាច​កើត​ឡើង​បាន​អាស្រ័យ​លំដាប់​នៃ​បញ្ញា លំដាប់​នៃ​គុណ​ធម៌ និង​ ការ​អភិវឌ្ឍផ្លូវ​ចិត្ត​ផង​ដែរ។