ទេាសៈនេះខ្លាំងកម្លាំងក្រៃលែង តែឲ្យដុះវែងគ្មានអ្វីខ្លាំងដូច ត្រូវកាត់ពីតិចត្រូវក្តិចពីតូច ត្រូវរត់ឲ្យរួចពីទេាសដែលខឹង ។ អ្នកប្រាជ្ញបុរាណតែងឲ្យដំណឹង ថាបេីមិនខឹងទេីបហៅខន្តី ឲ្យគេឈ្នះចុះយេីងកុំខ្មាសអ្វី មិនខឹងមិនស្តីខន្តីបានយេីង ។ ខន្តីជាទ្រព្យគួរគាប់ថ្កុំថ្កេីន លេីសទ្រព្យកេីតឡេីងក្នុងលេាកទាំងមូល ខន្តីជាប្ញសដុះជាបណ្តូល ខន្តីជាមូលមេធម៌ទាំងអស់ ។ អ្នកមានខន្តីជាអ្នកមានមេត្តា ជាអ្នកមានលាភ ជាអ្នកមានយស ជាអ្នកមានសេចក្តីសុខជាប្រក្រតី អ្នកមានខន្តី រមែងជាទីស្រឡាញ់ ជាទីគាប់ចិត្តនៃទេវតា និងមនុស្សទាំងឡាយ។ ខន្តី ជាេហតុជាទីតាំងនៃគុណ គឺសីលនិងសមាធិទាំងឡាយ ធម៌ទាំងឡាយជាកុសលទាំងអស់នេាះ តែងចម្រេីនដេាយសេចក្តីអត់ធន់មែនពិត។ ខន្តី តែងកាត់បង់បាននៅប្ញសនៃបាបទាំងឡាយទាំងអស់ បុគ្គលអ្នកអត់ធន់ឈ្មេាះថា​ជីក​រំលេីងនូវប្ញសនៃទេាសទាំងឡាយ មានពាក្យតិះដៀលនិងការឈ្លេាះប្រកែកជាដេីម។ ខន្តី ជាគ្រឿងអលង្ការបស់អ្នកប្រាជ្ញ ខន្តី ជាគ្រឿងដុតនូវបាបរបស់អ្នកប្រព្រឹត្តធម៌ ខន្តី ជាគុណជាតិនាំមកនូវប្រយេាជន៍ និងសេចក្តីសុខ ។ អ្នកមានខន្តី ជាអ្នកនាំមកនូវប្រយេាជន៍ដល់ខ្លួនផង ដល់ជនទាំងឡាយឯទៀតផង អ្នកមានខន្តីជាអ្នកបានឡេីង កាន់ផ្លូវជាទីស្ថានសួគ៌និងព្រះនិព្វាន ។ អ្នកមានខន្តី ឈ្មេាះថាធ្វេីតាមនូវព្រះពុទ្ធដីកាឱវាទរបស់ព្រះសាស្តាមែន អ្នកមានខន្តី ឈ្មេាះថាបានបូជានូវព្រះជិនស្រីដេាយការបូជាដ៏ឧត្តម។ ខន្តីជាធម៌ដ៏ឧត្តមក្នុងលេាក ខន្តីធម៌ ជាប្រធានក្នុងលេាក ក៏បុណ្យទាំងអស់រមែងមានក្នុងខន្តី។ បេីប្រាសចាកខន្តីហេីយរមែងជួបប្រទះតែនឹងសេចក្តីទុក្ខ លំបាកក្រីក្រ ថេាកទាបជានិច្ច ។ ព្រេាះហេតុនេាះ លេាកអ្នកសប្បុរសទាំងឡាយគួរខំចម្រេីនខន្តីធម៌ឲ្យមានឡេីងគ្រប់ៗគ្នា។ ដោយ៥០០០ឆ្នាំ

រឿង​សីល​វរាជ​កុមារ ( ចាក​ ម. ឯ.​ ) (​ ការ​មិន​ប្រ​ទុស្តតប​ តែង​មាន​ជ័យ​ជំ​នះ​ជា​ផល ) កាល​កន្លង​ទៅ​ហើយ​ ព្រះ​បាទ​ព្រហ្ម​ទត្ត​សោយ​រាជ្យ​សម្បត្តិ​ក្នុង​នគរ​ពា​រាណសី​ កាល​នោះ​ព្រះ​ពោធិ​សត្វ​ទ្រង់​សោយ​ព្រះ​ជាតិ​ជា​រាជ្យ​បុត្រ​ ព្រះ​នាម​សីល​វ​កុ​មារ​ កាល​ទ្រង់​មាន​ព្រះ​ជន្ម​វស្សា​ ១៦​ ឆ្នាំ​ ទ្រង់​បាន​ទៅ​ដល់​ទី​បំ​ផុត​នៃ​ការ​សិក្សា​វិជ្ជា​ទាំង​ពួង​ លុះ​អំ​ណេះ​អំ​ពី​ព្រះ​រាជ​បិតា​ទីវង្គត​ទៅ​

រឿង​សច្ចវា​ទិ​នី​ ( ចាក​ ម. អ. ) ( និយាយពាក្យ​ពិត​ គង់​បាន​ទៅ​កើត​ក្នុង​ស្ថាន​ទេវ​លោក ) ពី​ដើម​មាន​ស្រ្តី​ម្នាក់​ មិន​បាន​ឲ្យ​ទា​ន មិនបាន​ធ្វើ​ការ​បូ​ជា​ មិនបាន​ស្តាប់​ធម៌ទេ​ក្នុង​មួយ​ជាតិ​នេះ​ គ្រាន់​តែ​រក្សា​ពាក្យ​សច្ចប៉ុណ្ណោះ​ លុះ​ស្លាប់​ទៅ​

រឿង​ប្រើស​ និង ​ព្រាន​ព្រៃ ( ចាក​ ក​. ទុ. ) ( អ្នក​មាន​សេចក្តី​រួប​រួម​គ្នា​ តែង​រួច​ចាក​ភយន្តរាយ ) កាល​កន្លង​ទៅ​ហើយ​មាន​សត្វ​ប្រើស​ ១ អណ្តើក​ ១ រងាវ​កក ១ ជា​សំ​ឡាញ់​នឹង​គ្នា​ នៅ​អា​ស្រ័យ​ក្នុង​ព្រៃ​ហេម​ពាន​ អណ្តើក​នៅ​ក្នុង​ស្រះ​ រងាវ​កក​នៅ​លើ​ចុង​ឈើ​ក្បែរ​ស្រះ​នោះ​ដែរ​ ។ សម័យ​មួយ​មាន​ព្រាន​ម្នាក់​​ ដើរ​ស្វែង​រក​បាញ់​សត្វ​ក្នុង​ព្រៃ​ បាន​ប្រទះ​ឃើញ​ស្នាម​ជើង​

រឿង​នាង​កល្យាណី ( ចាក លោ. ជា ) ( បុរស​ថោកទាប​ច្រើន​ចាញ់​បោក​ប្រាជា្ញ​ស្រី ) កាល​ព្រះសម្ពុទ្ធ​បរម​គ្រូ​កំពុង​សាង​បារមី​នៅ​ទ្បើយ ទ្រង់​សោយ​ព្រះជាតិ​ជា​កូន​សេដ្ឋី​មាន​ឈ្មោះ​ថា ធនេញ្ជយ្យ​បណ្ឌិត ភរិយា​ឈ្មោះ​នាង​កល្យាណី ជា​ស្រ្តី​ឆ្លាត​មាន​ប្រាជា្ញ​ច្រើន មាន​ចរិយា​មារយាទ​ត្រឹម​ត្រូវ​ល្អ​ជា​ទី​បំផុត

រឿង​ខ្លា​ធំ​និង​សេក ( ចាក ម. វា. ) ( សេពគប់​​នឹង​ជន​អសប្បុរស​អន់​ជាង​សេព​គប់​នឹង​សត្វ​តិរច្ឆាន ) កាល​ពិ​ព្រេង​នាយ មាន​ភ្នំ​មួយ​ឈ្មោះ​បំសុបព៌ត ស្ថិត​នៅ​ក្បែរ​ព្រំ​អាណាចក្រ​ពារាណសី ។ នៅ​ញកភ្នំ​នោះ​មាន​ខ្លា​ធំ​មួយ មេ​ស្លាប់​ចោល​ទៅ នៅ​ជា​មួយ​បា​ចាស់​ជរា ។ ខ្លា​នេះ​ជា​សត្វ​សប្បុរស​មាន​ធម៌​កតញ្ញូ​ប្រចាំ​នៅ​ជា​និច្ច តែង​នាំ​យក​ចំណី​អាហារ​មក​ចិញ្ចឹម​ឪពុក​របស់​ខ្លួន​ដែល​ចាស់​ជរា ។

រឿង​សរណ​មាតា ( ចាក ម. វា. ) ( ជាតិ​បុរស​ថោកទាប​ច្រើន​លុះ​ទៅ​ក្នុង​អំណាច​ស្រ្តី ) ក្នុង​ក្រុង​សាវត្ថី មាន​គហបតី​ម្នាក់​ឈ្មោះ​សុមនៈ ភរិយា​ឈ្មោះ​នាង​សុជម្ឈកា មាន​កូន​ពីរ​នាក់ ប្រុស​១ ស្រី១ ។ កាល​កូន​ប្រុស​មាន​អាយុ ១៦ ឆ្នាំ មាតា​បិតា​មាន​រោគាពាធ​ជា​ទម្ងន់ បាន​ហៅ​កូន​ទាំង​ពីរ​មក​ប្រគល់​ទ្រព្យសម្បត្តិ​ឲ្យ​ហើយ​ប្រគល់​នាង​ជា​ប្អូន​ឲ្យ​រៀបចំ​ឲ្យ​មាន​ស្វាមី​ផង

រឿង​នាង​ប៉ាក់​ជុល (ចាក ម. អ.) (អានិសង្ស​នៃ​ការ​ចង្អុល​បង្ហាញ​ផ្លូវ​ដល់​មនុស្ស​ដែល​ពុំ​ស្គាល់) កាល​កន្លង​ទៅ​ហើយ មាន​ព្រះ​រាជា​មួយ​អង្គ​ព្រះ​នាម​មហា​កសរាជ​សោយ​រាជ្យ​សម្បត្តិ​​នៅ​នគរ​អសិតញ្ជះ​ នា​ដែន​ឧបត្តបរាថះ មាន​ព្រះ​រាជ​ធីតា​មួយ​អង្គ​នាម​ទេវគព្តា ។ កាល​ជា​ខាង​ក្រោយ ព្រះ​រាជ​ធីតា​នេះ​បាន​ជា​អគ្គមហេសី​នៃ​ព្រះ​រាជ​កុមារ​ព្រះ​នាម​ឧបសាគរ