images/articles/1037/Untitled-1.jpg
ពៀរវេរាទាំងឡាយមានសភាពផ្សេងៗគ្នាតាមអំពើកម្ម
ផ្សាយ : ០៦ ឧសភា ឆ្នាំ២០២៣
រឿងអរិយព្រានមានសីលជាខ្លឹម
(ចាក គ.ស.)
(ពៀរវេរាទាំងឡាយមានសភាពផ្សេងៗគ្នាតាមសកម្មភាព)
កាលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទើបនឹងបានត្រាស់ថ្មីៗ ព្រះអង្គទ្រង់យាងទៅប្រោស បញ្ចវគ្គិយភិក្ខុ នៅក្នុងព្រៃឥសីបតនមិគទាយវ័ន ត្រាតែបានសម្រេចព្រះអរហត្តផលគ្រប់អង្គ ។
images/articles/1040/Untitled-1.jpg
រឿងឥសីមាត់ទិព្វ
ផ្សាយ : ០៦ ឧសភា ឆ្នាំ២០២៣
រឿងឥសីមាត់ទិព្វ
(ចាក គ. នា)
(ការមើលងាយអ្នកមានតេជៈច្រើន ត្រូវវិនាសខ្លួនយ៉ាងទាន់ហន់)
កាលពីព្រេងនាយមានឥសីមួយអង្គនៅព្រៃហេមពាន្ត ចេះសិល្ប៍ពូកែចំណានលើសឥសីទាំងពួង ជាអ្នកកាន់សច្ចៈទៀងទាត់ទើបមាត់របស់លោកក្លាយជាមាត់ទិព្វនិយាយថាយ៉ាងណាបានយ៉ាងនោះ ។
images/articles/1041/Untitled-1.jpg
ខ្លួនទូន្មានខ្លួនឯងបាន ប្រសើរបំផុតក្នុងពិភពលោក
ផ្សាយ : ០៦ ឧសភា ឆ្នាំ២០២៣
រឿងនង្គលកូដត្ថេរ
(ចាក ធ. ខុ.)
(ខ្លួនទូន្មានខ្លួនឯងបាន ប្រសើរបំផុតក្នុងពិភពលោក)
បានឮថាមានបុរសកំសត់ម្នាក់ឈ្នួលគេចិញ្ចឹមជីវិត ។ ភិក្ខុមួយអង្គបានឃើញបុរសកំសត់នោះ ស្លៀកកំណាត់សំពត់លីនង្គ័លដើរទៅស្រែលោកសួរថា បើអ្នកឯងបួសមិនប្រសើរជាងការរស់នៅចិញ្ចឹមជីវិតយ៉ាងនោះទេឬ? ។ គាត់ឆ្លើយថា បពិត្រលោកម្ចាស់ដ៏ចម្រើន
images/articles/1043/Untitled-1.jpg
រឿងប្រេតមាត់ស្អុយ
ផ្សាយ : ០៦ ឧសភា ឆ្នាំ២០២៣
រឿងប្រេតមាត់ស្អុយ
(បេ.ខុ.)
(មាត់ធំក្លិនស្អុយអាសោធន៍ ព្រោះស្រដីចែចូវញុះញង់)
បានឮមកថា ក្នុងសាសនកាលនៃព្រះពុទ្ធកស្សប មានភិក្ខុ២អង្គនៅជាមួយគ្នាក្នុងអាវាសមួយ មានសេចក្តីរាប់អានស្រឡាញ់គ្នាដូចជាបងប្អូនចេញពីឧទរមាតាតែមួយ លោកគង់នៅក្នុងអាវាសនោះជាសុខសប្បាយ ពុំដែលមានមោះមៃនឹងគ្នាឡើយ ។
images/articles/1061/Untitled-1-Recovered.jpg
រឿងយកមកប្បាជិហារិយ៍
ផ្សាយ : ០៦ ឧសភា ឆ្នាំ២០២៣
រឿងយកមកប្បាជិហារិយ៍
(ចាក ធ. ខុ..)
(អនួតហួសប្រមាណ ជាគ្រឿងទំលាយបង់នូវចរិយាល្អ)
រឿងរ៉ាវនេះកើតមានឡើងនៅក្រុងរាជគហៈ ។ សេដ្ឋីដំណាលថាក្នុងសម័យមួយរាជគហសេដ្ឋី បានចាត់ចែងឲ្យគេយកសំណាញ់ទៅហ៊ុំព័ទ្ធកន្លែងលេងទឹកមួយដើម្បីកាពារគ្រឿងអលង្ការកុំឲ្យរសាត់តាមទឹកនឹងការពារសេចក្តីអន្តរាយណាមួយដែលកើតមានឡើង ។លំដាប់នោះមានឈើចន្ទន៍ក្រហមមួយដុំ មានសណ្ឋានប៉ុនក្អមអណ្តែតតាមទឹកមកជាប់នឹងសំណាញ់ ។ សេដ្ឋីបានឲ្យគេស្រង់រើសយកទៅទុកឯផ្ទះ ។
ប៉ុន្តែសេដ្ឋីនោះជាមជ្ឈត្តិជន មិនជាអ្នកសម្មាទិដ្ឋី ឬមិច្ឆាទិដ្ឋិឡើយ គាត់បានគិតថាខ្លឹមចន្ទន៍ក្នុងផ្ទះអញក៏មានច្រើនដែរ តើអញយកខ្លឹមចន្ទន៍នេះទៅធ្វើអ្វីទៀតគាត់គតថា ក្នុងសម័យបច្ចុប្បន្ននេះ មានអ្នកបួសជាច្រើនបានដើរឃោសនាថា " យើងជាព្រះអរហន្ត ! យើងជាព្រះអរហន្ត ! គ្រប់ៗតែគ្នាហើយអញមិនដឹងឲ្យជាក់ច្បាស់ថា តើពួកណាជាព្រះអរហន្ត ពួកណាមិនមែនជាព្រះអរហន្តទេ? បើដូច្នោះអញនឹងជួលជាងឲ្យក្រឡឹងខ្លឹមចន្ទន៍នេះធ្វើជាបាត្រ ហើយចងព្យួរកំពស់ ៦០ហត្ថ រួចអញប្រកាសឃោសនាថា " បើលោកអង្គណាប្រាកដជាព្រះអរហន្តមែន សូមហោះតាមអាកាស ហើយយកបាត្រនេះចុះ យើងខ្ញុំព្រមទាំងបុត្រ នឹងថ្វាយខ្លួនជាឧបាសក បាសិកា " ។ សេដ្ឋីបានជួលជាងឲ្យធ្វើតាមគំនិតដែលខ្លួនបានគិតទុក រួចប្រកាសឃោសនាដូចមានគំនិតមែន ។
ដំណឹងនេះបានផ្សាយទូទៅពេញទីក្រុងនិងខេត្តក្រៅ រហូតដល់ពួកមហាគ្រូ៦រូបមាននិគណ្ឋនាបុត្រជាដើម ។ ហើយពួកគ្រូទាំងនោះទៅអង្វរសូមបាត្រពីសេដ្ឋីៗថា "នឹងប្រគេន ប្រសិនបើលោកអាចហោះតាមអាកាសបាន? ។ និគណ្ឋនាដបុត្រអង្វរមហាសេដ្ឋីថា សព្វបើគ្រាន់តែបាត្រឈើប៉ុណ្ណឹង មិនបាច់ឲ្យយើងហោះតាមអាកាសមកយកទេ សូមលោកសេដ្ឋីប្រគេនតែម្តងមក! ។ ទុកជាអង្វរយ៉ាងណាក្តី រាជគហសេដ្ឋីនៅតែប្រកាន់ខ្ជាប់នូវពាក្យដដែល ។ ឯនិគណ្ឋនាដបុត្រព្រមទាំងកូនសិស្សគណចេះតែលួងលោមអង្វរសេដ្ឋីៗ នៅតែប្រកែកមិនព្រមប្រគេន ។ ថ្ងៃមួយនិគណ្ឋនាដបុត្រ បានពិចារណាគ្នាថា " យើងសំដែងអាការះដូចជាចង់ហោះឡើងព្ធដ៏អាកាស ហើយអ្នករាល់គ្នាប្រញាប់ចាប់ដៃយើងទាញហើយនិយាយថា លោកគ្រូ! កុំបង្ហាញគុណវិសេសដល់សាធារណជន ព្រោះហេតុតែបាត្រឈើនេះ ព្រោះគុណវិសេសនេះ យើងបានមកដោយព្យាយាមមាំណាស់! ។ គិតគ្នារួចហើយ និគណ្ឋនាដបុត្រព្រមទាំងសិស្សក៏បានធ្វើដូចពាក្យសន្មត់ដែលខ្លួនបានកំណត់ទុកតែមិនអាចធ្វើឲ្យសេដ្ឋីប្រគេនបាត្របានឡើយ ។ និគណ្ឋនាដបុត្រនេះ ព្យាយាមសូមបាត្រសេដ្ឋីអស់រយះវេលា៦ថ្ងៃតែពុំបានសម្រេចសោះ ។
លុះដល់ថ្ងៃទី៧ ព្រះមហាមោគ្គលានត្ថេរ នឹងបណ្ឌោលភារទ្វាជត្ថេរ រៀបចំឃ្លុំចីពរស្ពាយបាត្រ ដើម្បីទទួលបិណ្ឌបាត្រក្នុងរាជគហះបានឮពួករបាំនិយាយគ្នាថា "នែវើយគ្នាយើង! កាលពីដើមគ្រូទាំង៦រូបដើរឃោសនាថា " ពួកយើងជាព្រះអរហន្ត! ពួកយើងជាអ្នកបានសម្រេចនូវគុណវិសេសជាន់ខ្ពស់ " ដើម្បីសុំបាត្រខ្លឹមចន្ទន៍ពីរាជគហសេដ្ឋីតែរាជគហសេដ្ឋីបានប្រកាសថា " បើលោកអាចហោះតាមអាកាសមកយកបានសូមលោកយកចុះ " ។
សេដ្ឋីបើកឃោសនាអស់វារៈ៦ថ្ងៃហើយឥឡូវថ្ងៃនេះហើយជាថ្ងៃដែលបញ្ជាក់ឲ្យយើងដឹងថាព្រះអរហន្តក្នុងលោកនេះមិនមានទេ" ។ព្រះមហាមោគ្គលានត្ថេរ បានឮពាក្យដំណេះដំនៀលពីពួកអ្នករបាំហើយ មានពុទ្ធដីកាទៅនឹងបិណ្ឌោលការទ្វារជត្ថេរថា នែភារទ្វារជះដ៏មានអាយុ! លោកបានឮពួកអ្នករបាំទាំងនេះពោលពាក្យបោកបោះមកលើពុទ្ធសាសនា ឬទេ? នែលោក! លោកក៏មានឬទ្ធិច្រើន ខ្ញុំក៏មានឬទ្ធិច្រើនចូរលោកហោះទៅយកបាត្រនោះមក ! " "នែអាវុសោមោគ្គលាន! លោកជាច្បងជាភិក្ខុអ្នកមានឬទ្ធិទាំងអស់ សូមលោកហោះទៅយកបាត្រនោះមកបើលោកមិនទៅយកខ្ញុំនឹងយកឥឡូវ" " អើភារទ្វាជះចូរលោកយកចុះ! " ។ បិណ្ឌោលភារទ្វាជត្ថេរ បានយកអភិញ្ញា ៦ បង្កើតឲ្យជាចត្តជ្ឈាន ហើយត្បៀតថ្មភ្នំមួយដុំទំហំបីគាវុតហើយប្រទិក្សិណក្រុងរាជគហះអស់វារះ៧ជុំ វិស័យដូចប៉ុយគរ ដែលប៉ឹងតាមខ្យល់ ។ ដុំថ្មនោះហាក់ដូចជានឹងគ្របទីក្រុងទាំងមូលមិនឲ្យត្រូវពន្លឺព្រះអាទិត្យ ។
ពួកជនក្នុងក្រុងឃើញថ្មហាក់ដូចជានឹងធ្លាក់គ្របទីក្រុងទាំងមូល ក៏ស្រែកផ្អើលឆោឡោឡើងថា " ថ្មនឹងធ្លាក់សង្កត់យើងហើយ ! ថ្មនឹងធា្លក់សង្កត់យើងហើយ! " ពួកខ្លះចង្អេរគ្របក្បាលកូនចៅ ខ្លះចូលក្នុងរូងឈើ ខ្លះពួនក្រោមផ្ទះ ។ ឯព្រះបិណ្ឌោភារទ្វាជះលុះហោះក្រឡឹងទីក្រុងបាន៧ជុំផ្ទាត់ថ្មឲ្យទៅនៅកន្លែងដើមវិញ ហើយទើបបង្ហាញខ្លួន ។
ក្នុងគ្រានោះពួកមហាជនផ្អើលភ្លួកភ្លឹកឆោឡោ ដោយឃើញព្រះថេរៈ ទើបនិយាយអង្វរថា ៖ "បពិត្រព្រះភារទ្វាជះ សូមទានមេត្តាចាប់ថ្មឲ្យជាប់កុំទំលាក់លើយើងខ្ញុំព្រះករុណាឡើយ!" ។ ព្រះថេរះនិមន្តចុះលើដំបូលផ្ទះសេដ្ឋី សេដ្ឋីឃើញព្រះថេរះបាននិយាយនិមន្តឲ្យចុះមកគង់ក្នុងផ្ទះ ប្រគេនចង្ហាន់មានរសជាតិ៤មុខ ហើយឲ្យគេយកបាត្រខ្លឹមចន្ទន៍មកប្រគេនព្រះថេរះ ។ ឯពួកមហាជនទាំងឡាយ ដែលមិនឃើញព្រះថេរះសំដែងបាដិហារិយះ ចេះតែអង្វរឲ្យលោកសំដែងបាដិហារិយះឲ្យមើលព្រះថេរះក៏ចេះតែសំដែងបាដិហារិយះឲ្យមើលជាលំដាប់ ។ ពួកមហាជនណាដែលពុំទាន់ឃើញ ក៏ចេះតែដើរហែហមចោមរោមលោកអង្វរឲ្យព្រះថេរះសំដែងទៀត ។ ដំណឹងនេះមិនស្ងប់ស្ងាត់ ក៏ចូលទៅដល់ព្រះស្រោតានៃព្រះអរហន្តសម្មាសម្ពុទ្ធ ។
ព្រះបរមសម្ពុទ្ធទ្រង់មានព្រះពុទ្ធដីកា នឹងព្រះអានន្ទថា អានន្ទ! សំដែងបដិហារិយហោះយកបាត្រខ្លឹមចន្ទន៍ ដែលរាជគហសេដ្ឋីព្យួរព្ធដ៏អាកាស ហើយពួកមហាជនចោមរោមចង់ឃើញបដិហារិយនេះទៀត" ។
ព្រះបរមគ្រូទ្រង់ព្រះសណ្តាប់ដូច្នោះ ទ្រង់ហៅព្រះបិណ្ឌោលភារទ្វាជះមកសាកសួរសព្វគ្រប់ទ្រង់ត្មិះតិះដៀលដោយប្រការផ្សេងៗ ទើបទ្រង់បញ្ញត្តិសិក្ខាបទលែងឲ្យសារកអង្គដទៃសំដែងបដិហារិយតទៅទៀត ។ ឯពួកតិរ្ថិយឮថាព្រះបរមគ្រូបញ្ញត្តិសិក្ខាបទចំពោះសាវក ពីរឿងធ្វើបាដិហារិយដូច្នោះ តាំងដើរអាក្រោសឃោសនាបន្តុះបង្អាប់ដោយប្រការផ្សេងៗ ចំពោះពុទ្ធសាសមណ្ឌលថា " ឥឡូវឮថាព្រះសមណគោតមបញ្ញត្តិសិក្ខាបទហើយពួកសាវក នឹងមិនហ៊ានប្រព្រឹត្តល្មើសសិក្ខាបទនេះទេទាំងព្រះសមណគោតមក៏មិនល្មើសកន្លងដោយព្រះអង្គឯងដែរនេះជាឳកាសល្អរបស់យើង ហើយសាវកព្រះសមណគោតមបង្ហាញធម៌ជាន់ខ្ពស់ដល់មហាជនព្រោះតែបាតឈើឯពួកយើងមិនធ្វើដូចសាវកព្រះសមណគោតមទេឥឡូវនេះពួកយើងនឹងធ្វើបាដិហារិយ ប្រជែងនឹងព្រះសមណគោតមគ្រានេះម្តង" ។
គ្រានោះព្រះរាជានាមពិម្ពិសារទ្រង់ព្រះសណ្តាប់ការឃោសនារបស់ពួកតិរិ្ថយ ទ្រង់យាងទៅក្រាបទូលព្រះសាស្តាពីរឿងពួកតិរិ្ថយចង់ធ្វើបាដិហារិយប្រជែងនឹងព្រះអង្គ ព្រះសម្ពុទ្ធក៏ទ្រង់ទទួលថានឹងធ្វើផ្ចាញ់ផ្ចាលពួកតិរិ្ថយទាំងនោះដែរ តែព្រះចៅពុម្ពាសារទ្រង់ទូលសួរថា " ចុះក្រែងព្រះអង្គបញ្ញត្តិសិក្ខាបទមិនឲ្យសាវកធ្វើហើយ ព្រះអង្គនឹងធ្វើដូម្តេចបាន? " ព្រះសម្ពុទ្ធទ្រង់ត្រាស់ថា អើមហារាជ ! តថាគតសូមសួរមហារាជសិនថា មហារាជមានស្វាយមួយដើមក្នុងសួន ដែលមានផ្លែមីរដេសដាស ហើយប្រជារាស្រ្តព្រះអង្គបេះយកមកបរិភោគ តើព្រះអង្គមានដាក់ទ័ណ្ឌកម្មដែរឬទេ? ហើយបើមហារាជបេះសោយខ្លួនព្រះអង្គតើគួរដាក់ទណ្ឌកម្មដែរឬ? ព្រះបាទពិម្ពាសារទូលតបថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចម្រើន ! បើខ្ញុំព្រះអង្គបេះសោយដោយខ្លួនឯងមិនមានទោសទេ តែបើប្រជារាស្ត្របេះវិញនោះ ទើបខ្ញុំព្រះអង្គត្រូវដាក់ទោស ។
បពិត្រមហារាជ!ពិតមែនហើយអំណាចរបស់ព្រះអង្គលាតក្រាលលើអាណាចក្របាន៣០យោជន៍គឺព្រះអង្គមានអំណាចអាចដាក់ទណ្ឌកម្មដល់ប្រជារាស្ត្រណាម្នាក់ដែលប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងព្រះរាជបញ្ញត្តិ ដោយការបេះផ្លែស្វាយរបស់ទ្រង់ទៅបរិភោគ ផ្ទុយទៅវិញ បើព្រះអង្គបេះមកសោយនោះ ពុំអាចដាក់ទណ្ឌកម្មខ្លួនឯងទេ រឿងនេះមានឧបមាដូចតថាគតដែរ គឺបើសាវកណាមួយប្រព្រឹត្តកន្លងសិក្ខាបទ ដែលតថាគតបញ្ញាត្តិហើយ ត្រូវមានទោសរីឯតថាគតជាអ្នកបញ្ញាត្តិមិនមានទោសទេ ដូច្នោះតថាគត អាចនឹងធ្វើបដិហារិយ ផ្ចាញ់ផ្ចាលពួកតិរ្ថិយទាំងនោះបាន មិនទាស់ខុសឡើយ ។
ឯពួកតិរិ្ថយឮថា ព្រះបរមសម្ពុទ្ធទ្រង់បញ្ញាត្តិសិក្ខាបទចំពោះតែសាវកហើយព្រះអង្គនឹងធ្វើបដិហារិយដោយព្រះអង្គឯង ទើបប្រជុំគ្នាថា "ពួកយើងវឹកហើយ ព្រោះព្រះសមណគោតមនឹងធ្វើបដិហារិយជាមួយយើង ។ តាំងពីនោះមកពួកតិរ្ថិយ ចេះតែដើរតាមប្រកិតជាប់នឹងព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធយាងទៅបិណ្ឌបាត ក៏ដើរតាមទៅ ហើយ ប្រកាសឃោសនាថាពួកខ្លួននឹងធ្វើបាដិហារិយប្រណាំងប្រជែងជាមួយព្រះសមណគោតម ។ រីពួកមហាជនដែលចង់ឃើញឬទ្ធិបារមី នៃពួកតិរ្ថិយ នឹងព្រះបរមសម្ពុទ្ធក៏ចេះតែដើរហែមហម ដើម្បីរង់ចាំមើលបាដិហារិយនេះ ។
ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់កំណត់ថានឹងធ្វើបាដិហារិយ នៅក្រុងសាវត្ថីកំណត់៤ខែទៀត ។ លុះដល់ថ្ងៃកំណត់ថានឹងធ្វើហើយ បួកតិរ្ថិយ បានអង្គាសឃោនាឧបដ្ឋាករបស់ខ្លួនចំនួន ១០០០ រៀលមួយផ្ទះ ដើម្បីចាត់ចែងធ្វើរោងក្រសាលប្រក់ព្រំដោយគ្រឿងផ្កាគ្រប់យ៉ាង សំរាប់ធ្វើបាដិហារិយ ។
គ្រានោះព្រះចៅសេនទិកោសល ឃើញពួកតិរ្ថិយធ្វើរោងក្រសាល ទើបចូលទៅទូលសួរព្រះសម្ពុទ្ធថា ទ្រង់នឹងធ្វើរោងសម្រាប់អង្គព្រះសម្ពុទ្ធបាដិហារិយ តែព្រះអង្គទ្រង់ហាមឃាត់ ហើយទ្រង់សម្រេចព្រះទ័យថ្វាយព្រះចៅបសេនទិកោសលថា តថាគតនឹងធ្វើបាដិហារិយក្រោមដើមអម្ពព្រឹក្ស ក៏បបួលញាតិសិស្សគណរបស់ខ្លួនកាប់រំលំដើមអម្ពរព្រឹក្សចោសអស់ ដោយហោចទៅសូម្បីតែឈើអម្ពរព្រឹក្សនោះទើបនឹងដុះក្នុងថ្ងៃនោះក៏ដកចោលអស់ដែរ ។
ដល់ថ្ងៃកំណត់ថានឹងធ្វើបាដិហារិយ ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់យាងទៅកាន់ក្រុងសាវត្ថី នាថ្ងៃបុណ្ណមីខែអាសាធ បានជួបនឹងឧធ្យានបាល របស់ព្រះបាទពិម្ពិសារម្នាក់ឈ្មោះគណ្ឌះ កំពុងកាន់ស្វាយដើរមកដោយបំណងថានឹងយកទៅថ្វាយព្រះបាទពិម្ពិសារ ។ ឧធ្យានបាលឈ្មោះគណ្ឌ បានជួបនឹងព្រះសាស្តា គាត់គិតថា " បើអញយកស្វាយទុំនេះទៅថ្វាយស្តេចៗ ប្រគល់រង្វាន់ឲ្យអញត្រឹមតែ២៥ ឬ ១៦ កហាបណះ ប៉ុណ្ណោះ បើអញប្រគេនព្រះសាស្តាវិញ ប្រហែលជាមានផលានិសង្សច្រើន" បើអញ្ចឹងអញនឹងប្រគេនព្រះសាស្តាវិញចុះ ។
លុះគិតហើយ ទើបគណ្ឌះបង្អោនស្វាយនោះប្រគេនព្រះសាស្តា ។ ព្រះសាស្តាទទួលហើយ ទ្រង់គង់ឲ្យអានន្ទច្របាច់ស្វាយត្រង់ធ្វើជាទឹកបានឆាន់ក្នុងវេលានោះ ។ ឆាន់រួចហើយព្រះបរមសាស្តាហុចគ្រាប់ស្វាយទៅឲ្យធ្យានបាលគណ្ឌះ ដោយព្រះពុទ្ធដិកាថា នែគណ្ឌ ! ចូរឯងកប់គ្រាប់ស្វាយក្នុងទីនេះចុះ គណ្ឌធ្វើតាមព្រះពុទ្ធដីកា រួចព្រះសាស្តាទ្រង់ចាក់ទឹកលាងព្រះហស្ថលើគ្រាប់ស្វាយដែលកប់ហើយនុះ ។ ព្រះសាស្តាដកព្រះហស្ថមិនទាន់ទាំងផុតពីនោះផងស្រាប់តែគ្រាប់ស្វាយធ្លុះដុះចេញជាពន្លក ដើមប៉ុនភ្នៀងនង្គ័លភ្លាម ហើយលូតធំឡើងជាលំដាប់ ដោយបារមីនៃព្រះអង្គ ។
មែកម្ខាងៗ នៃស្វាយនោះមានប្រវែង៥០ហត្ថ ដែលមានស្លឹកម្លប់ទ្រឈឹងទ្រឈៃបែកមែកគ្រប់ទិស គឺមែកលយចេញទៅគ្រប់ទិសទាំង៤ នឹងដុះត្រង់ទៅលើមួយ ហើយចេញជាផ្កាផ្លែក្នុងមួយខណះនោះភ្លាម ។ ឯពួកសាវកដែលនិមន្តតាមលំដាប់មុនក្រោយ ក៏បានឆាន់ផ្លែស្វាយទាំងនោះតាមលំដាប់ ។ ព្រះបាទពិម្ពិសារទ្រង់ជ្រាបពត៌មាននោះ បានដាក់បញ្ញត្តិមិនឲ្យនរណាម្នាក់កាប់រំលំដើមស្វាយនោះឡើយ ។ ឯពួករបាំក៏បានស៊ីផ្លែស្វាយទាំងនោះដែរហើយស្រែកថា នែពួកតិរ្ថិយចង្រៃ អ្នកឯង ពួកអ្នកឯងចង្រៃណាស់ដើរដកកាប់រំលំស្វាយអស់គ្មានសល់ ដើម្បីកុំឲ្យព្រះអង្គធ្វើបាដិហារិយបាន ។
លំដាប់នោះ ព្រះឥន្ទ្របង្គាប់រលាហកទេវបុត្រឲ្យធ្វើជាខ្យល់បំប៉ើងបារាំពួកតិរ្ថិយវិនាសអស់ ។ ព្រះសរិយទេវបុត្រ បើកពន្លឺថ្ងៃយ៉ាងក្តៅបញ្ចាំងលើពួកតិរ្ថិយមានញើសហូរចេញជាទឹក ត្រូវប៉ះនឹងធូលីដែលហុយផង មានសភាពដូចជាគោបពាលខ្នង បែកបាក់គ្នាខ្ចាត់ខ្ចាយរត់រកច្រកតែរៀងៗខ្លួន ។
លំដាប់នោះមនាកសិករម្នាក់ជាឧបដ្ឋាករបស់គ្រូឈ្មោះបរណកស្សបះបានគិតថា ឥឡូវនេះជាកាលអញត្រូវធ្វើបាដិហារិយហើយអញនឹងទៅមើលពិធី បាដិហារិយលោកគ្រូអញ " រួចស្រាយគោលែងកាន់នឹងឆ្នាំងបបរដើរតម្រង់ទៅកន្លែងធ្វើបាដិហារិយ ស្រាប់តែជួបនឹងគ្រូបូរណបស្សបះកំពុងរត់តាមផ្លូវទើបសួរថាលោកគ្រូៗ ! លោកគ្រូរត់ទៅណា? ខ្ញុំមកក្នុងទីនេះប៉ងថានឹងមើលពិធីបាដិហារិយរបស់លោកគ្រូ ចុះលោកគ្រូរត់ទៅណាមិនបានធ្វើបាដិបារិយទេឬ? " ។
បូរណកស្សបះ តបថាមានប្រយោជន៍អ្វីដោយការធ្វើបាដិហារិយនោះ ចូរអ្នកឯងឲ្យខ្សែនឹងឆ្នាំងបបរមកអាត្មា កសិករជាឧបដ្ឋាក ក៏ប្រគេនឆ្នាំងនឹងខ្សែនោះទៅ ។ បូរណកស្សបះ ទទួលយកខ្សែនឹងឆ្នាំងបបរហើយ ដើរសំដៅទៅកំពង់ទឹកយកខ្សែម្ខាង ចង់ភ្ជាប់នឹងកឆ្នាំងចុងខ្សែម្ខាងទៀតចងភ្ជាប់នឹងកខ្លួនរួចប្រមៀលទម្លាក់ទៅក្នុងទឹក ។ ឯឆ្នាំងត្រូវទឹកចូលពេញ ក៏ទាញបូរណកស្សបះឲ្យជ្រមុជចុះដល់នូវជីវិតក្ស័យ ក្នុងគ្រានោះ ឯង ។
ឯព្របរមសាស្តាទ្រង់និម្មិតទីចង្រ្កម ដ៏មានចុងម្ខាងគ្របដល់កណ្តាប់ចក្រឡខាងកើត ម្ខាងទៀតដល់កណ្តាប់ចក្រវាឡខាងលិចឲ្យទៅជាម្លប់សម្រាប់ពុទ្ធបរិស័ទរួចទ្រង់យាងចេញពីគន្ធកុដិឆ្ពោះទៅកាន់ទីចង្រ្កមនោះដោយព្រះទ័យថា ពេលនេះជាពេលគួរធ្វើបាដិហារិយហើយ " ។
ក្នុងពេលនោះ មានអនាគាមីឧបាសិកាមួយរូបឈ្មោះឃរណី ចូលទៅថ្វាយបង្គំព្រះបរមសាស្តាសុំធ្វើបាដិហារិយជំនួស ដើម្បីកុំឲ្យព្រះអង្គលំបាកព្រះកាយ ។ ព្រះសាស្តាទ្រង់សួរថា ចុះនាងនឹងធ្វើពិធីបាដិហារិយជាទឹក ហើយខ្ញុំព្រះអង្គនឹងមុជចុះក្នុងទឹកឲ្យដូចសកុណីទឹក ពីមាត់ចក្រវាឡខាងលិចទៅផុសនៅកណ្តាប់មាត់ចក្រវាឡខាងកើត មុជពីខាងជើងទៅផុសខាងត្បួង កាលបើមហាជនឃើញហើយ នឹងនឹកស្ងើចដល់ខ្ញុំព្រះអង្គថា គ្រាន់តែសាវការបស់ព្រះអង្គមានឬទ្ធិ មានអានុភាពម្លឹងទៅហើយ ចុះចំណង់បើព្រះអង្គវិញ នឹងមានឬទ្ធិអានុភាពយ៉ាងណាទៅ ? " ឯពួកតិរ្ថិយកាលបើឃើញដូច្នេះ មុខជានឹងបាក់បបខ្លបខ្លាចអំណាចរត់ខ្ចាត់ខ្ចាយអស់ពុំខាន ។
ព្រះសាស្តាព្រះសណ្តាប់ហើយ ទ្រង់មិនអនុញ្ញាតឲ្យ ។ តពីនោះមកមានសាវក សវិកា ជាច្រើនសុំសេចក្តីអនុញ្ញាតធ្វើបាដិហារិយពីអង្គព្រះសម្ពុទ្ធដូចជា ចូឡអនាថិបិណ្ឌិក នាងវីវសាមណេវីព្រះជន្ម៧ឆ្នាំ ចន្ទសាមណេរព្រះជន្ម៧ឆ្នាំ ព្រះបរមសាស្តាទ្រង់សួរតាមលំដាប់ ពួកសាវកទាំងនោះក៏ឆ្លើយ ទូលពុទ្ធដីកាតាមការប៉ិនប្រសប់រៀងៗខ្លួន ។
ចុងក្រោយបំផុត ព្រះមហាមោគ្គលានត្ថេរចូលសុំធ្វើដែរ ព្រះសាស្តាទ្រង់សួរថាអ្នកធ្វើដូចម្តេច? ព្រះមហាមោគ្គលានទូលថា ខ្ញុំព្រះអង្គនឹងយកភ្នំនេរុរាជមកដាក់ត្រង់ចន្លោះធ្មេញ រួចទំពារស៊ីដូចជាបុគ្គលទំពារស៊ីគ្រាប់ស្ពៃ មូរមហាផែនដីដូចជាកន្ទេលវែង ចាប់ផែនដីបង្វិលឲ្យដូចជាកងចក្រ ជាវិការះនៃដី រួចដាក់មហាផែនដីលើបាតដៃឆ្វេង ដាក់សត្វលោកបាតដៃខាងស្តាំ រួចយកភ្នំសិនេរុរាជធ្វើជាឆត្រទ្រមហាផែនដីធ្វើឲ្យទៅឆត្របាំងលើសត្វទាំងអស់ រួចខ្ញុំព្រះអង្គដើរចង្រ្គម ឲ្យដូចជាភិក្ខុមួយអង្គបាំងឆត្រដើរចង្រ្គមដូច្នោះ ។
ព្រះបរមគ្រូទ្រង់ហាមឃាត់ថាតថាគតដឹងថាអ្នកទាំងអស់គ្នាមានអានុភាពច្រើនហើយ តែតថាគតមិនអនុញ្ញាតឲ្យទេ ព្រោះភារៈនេះតែងកើតមានដល់ព្រះពុទ្ធតាំងពីបុរាណកាលមក ។ លុះមានពុទ្ធដិកាចប់ហើយ ព្រះអង្គទ្រង់យាងទៅកាន់ទីចង្រ្កមដែលមានពុទ្ធបរិស័ទ២៤យោជន៍ជុំវិញ ចោមរោមចាំមើលពិធីបាដិហារិយ ពិធីសំដែងបាដិហារិយ ក៏បានចាប់ផ្តើមឡើង ។
បុច្ឆា ចុះពុទ្ធញាណដ្រលប្រព្រឹត្តទៅក្នុងពិធីបាដិហារិយនោះមានសភាពដូម្តេច?
វិសជ្ជនាថា ញាណរបស់ព្រះតថាគតក្នុងពិធីសម្តែងបាដហារិយនេះ មិនសាធារណ៍ដល់ពួកសាវកទេ ព្រោះថាពិធីធ្វើបាដិហារិយនេះកើតមានតែមួយដងៗ សម្រាប់ព្រះពុទ្ធគ្រប់អង្គព្រោះហេតុនោះពួកសាវកសាវិកាពុំអាចធ្វើបានឡើយ គឺមានសភាពដូចតទៅនេះ ៖
គំនរភ្លើងចេញពីព្រះកាយខាងលើ ទរទឹកចេញពីព្រះកាយខាងក្រោម គំនរភ្លើងចេញពីព្រះកាយទរទឹកចេញពីព្រះកាយខាងក្រោម គំនរភ្លើងចេញពីព្រះកាយទរទឹកចេញពីព្រះកាយខាងមុខ គំនរភ្លើងចេញពីព្រះកាយខាងស្តាំ ទរទឹកចេញពីព្រះកាយខាងមុខ គំនរភ្លើងចេញពីព្រះកាយខាងឆ្វេង ទរទឹកចេញពីព្រះកាយខាងស្តាំ គំនរភ្លើងចេញពីព្រះនាសាខាងស្តាំ ទរទឹកចេញពីព្រះនាសាខាងឆ្វេង ទរទឹកចេញពីព្រះនាសាខាងស្តាំគំនរភ្លើងចេញពីស្មាខាងស្តាំគំនរភ្លើងចេញពីព្រះហស្ថស្តាំទរទឹកចេញពីព្រះហស្ថឆ្វេង គំនរភ្លើងចេញពីព្រះហស្ថឆ្វេង ទរទឹកចេញពីព្រះហស្ថស្តាំ គំនរភ្លើងចេញពីព្រះបាទឆ្វេង ទរទឹកចេញពីព្រះបាទស្តាំ ព្រះរស្មីប្រាំមួយពណ៌ គឺខៀវ លឿង ក្រហម ស ហង្សបាទនឹងភ្លឺផ្លេកផ្សាយចេញពីសរីរះទាំងមូល ទ្រង់និម្មិតជាព្រះពុទ្ធបីអង្គទៀតគឺព្រះមានព្រះភាគទ្រង់ចង្រ្កម ព្រះពុទ្ធដែលទ្រង់និម្មិតឈរ អង្គុយនឹងសឹងបើព្រះមានព្រះភាគទ្រង់សឹង ព្រះពុទ្ធនិម្មិតឈរ អង្គុយចង្រ្កម ។
នេះជាពុទ្ធញ្ញាណក្នុងការសំដែងបាដិហារិយ ។ ក្នុងការសំដែងបាដិហារិយនេះគំនរភ្លើង នឹងទរទឹកឥតមានការច្រឡូកច្រឡំគ្នាទេ គឺគំនរភ្លើង ហើយនឹងទរទឹកផ្លាស់គ្នាចេញពីព្រះកាយខាងស្តាំម្តង ខាងឆ្វេងម្តងហើយលាតត្រដាងរហូតដល់កណ្តាប់នៃចក្រវាឡទាំងមូល ។
មហាជនដែលឈរត្រៀបត្រាមានចំនួន ២៤ យោជន៍ជុំវិញបានឃើញបាដិហារិយ ដ៏អស្ចារ្យដូច្នោះហើយ បានថ្វាយសព្ទសារធុការចំពោះព្រះបរមគ្រូយ៉ាងអនេកកប្បការ ។ ក្នុងពេលសំដែងបាដិហារិយ ព្រះបរមគ្រូឆ្លៀតឳកាសសំដែងធម្មទេសនាប្រោសសត្វផង ។ ធម្មាភិសម័យគឺការត្រាស់ដឹងនូវធម៌ ក៏បានកើតប្រាកដដល់មហាជនក្នុងឳកាសនោះ ។
ឯពួកនិគ្រន្យអន្យតិរ្ថិយ កាលបើឃើញឬទ្ធីចេស្តា នៃព្រះបរមគ្រូហើយ បែរជាបាក់បបខ្លបខា្លចអំណាចបារមីនៃព្រះអង្គព្រមចុះចាញ់ក្នុងពេលនោះហោង ។
លុះពិធីសំដែងបាដិហារិយ បានចប់សព្វគ្រប់ហើយ ព្រះពុទ្ធបង្កូរបណ្តូលសាស្តាទ្រង់ប្រលើលថា ព្រះពុទ្ថបូរាណកាលបើបានធ្វើបាដិហារិយរួចហើយ តែងគង់ចាំវស្សាក្នុងទីណាអេះ ! ? ទ្រង់ជ្រាបថា តាមធម្មតាបើធ្វើបាដិហារិយ ព្រះពុទ្ធគ្រប់ព្រះអង្គតែងយាងទៅគង់ចាំវស្សានាតាវតឹង្សភព ដើម្បីសំដែងព្រះអភធម្មបិដកប្រោសពុទ្ធមាតា ។ លុះទ្រង់រំពឹងដូច្នេះហើយ ទ្រង់ក៏លើកព្រះបាទខាងស្តាំដាក់ជាន់លើកំពូលភ្នំយុគន្ធរព្រះបាទឆ្វេងដាក់លើកំពូលភ្នំសិនេរុ ។
គេសួរថា ចុះភ្នំស្ថិតនៅឆ្ងាយៗម្ល៉េះ ហេតុម្តេចក៏ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ឈានជាន់បាន ? ឆ្លើយថាដោយអំណាចនៃឬទ្ធានុភាព និងបារមីរបស់ព្រះអង្គ ទើបភ្នំទាំងអស់ទទួលទ្រង់ព្រះបាទ នៅពេលដែលព្រះអង្គលើកព្រះបាទជាន់លុះឈានផុតទៅទើបភ្នំទាំងនោះទៅឋិតនៅទីដើមវិញ ។
កាលដែលអង្គព្រះបរមគ្រូយាងផុតទៅ ពួកពុទ្ធបរិស័ទមានការសោកស្តាយទន្ទក់ទន្ទេញរលឹកព្រះអង្គដោយខ្សឹកខ្សួលជាបទគាថាថា" គួរស្តាយណាស់ហ្ន៎! ព្រះសម្ពុទ្ធទ្រង់យាងជាន់លើភ្នំគិជ្ឈកូដ ភ្នំកៃលាសនិងភ្នំយុគន្ធរទៅផុតហើយ យើងខ្ញុំលែងបានឃើញព្រះអង្គជាច្បងលើលោកទៀតហើយ! ។
ឯព្រះបរមលោកនាថទ្រង់គង់ក្នុងកណ្តាលទេវបរិស័ទសំដែងអភិធម្មបិដកប្រារព្ធគុណព្រះមាតា មានបទដើមថា " កុសលា ធម្មា អកុសលា ធម្មា អព្យាកតា ធម្មា ធម៌ទាំងឡាយជាកុសល ធម៌ទាំងឡាយជាអកុសល ធម៌ទាំងឡាយជាអព្យាក្រិត " ។ ទ្រង់សំដែងតែអភិធម្មបិដកនេះអស់វារះ៣ខែគត់ ។ លុះដល់តិថី ១៤កើតខែអស្សុជជាថ្ងៃបវារណាចេញព្រះវស្សា ព្រះបរមពុទ្ធទ្រង់មានព្រះបន្ទូលទៅនឹងសក្កទេវរាជថាបពិត្រមហារាជ ! ថ្ងៃនេះជាថ្ងៃត្រូវបវារណា ចេញវស្សាហើយតថាគតនឹងត្រូវចុះទៅកាន់មនុស្សថានវិញហើយ " ។
សក្កទេវរាជក៏បាននិម្មិតជណ្តើរ ៣ សម្រាប់ចុះចាកឋានតាវតឹង្ស គឺជណ្តើរមួយនិម្មិតអំពីមាសជណ្តើរមួយនិម្មិតអំពីកែវមណី នឹងជណ្តើរមួយទៀតនិម្មិតអំពីប្រាក់ ដែលសុទ្ធតែមានជើងតំកល់នៅទៀបទ្វារសង្កសទ្រគរ នឹងក្បាលដំកល់លើកំពូលភ្នំសិនេរុ ។ បណ្តាជណ្តើរទាំងបីនោះ ជណ្តើរមាសសម្រាប់ពួកទេវតា ជណ្តើរបា្រក់សម្រាប់ពួកមហាព្រហ្ម និងជណ្តើរកែវសម្រាប់ព្រះតថាគត ។ សេចក្តីអស្ចារ្យថា កាលព្រះអង្គយាងចុះពីឋានតាវតឹង្ស ទ្រង់ប្រថាប់លើកំពូលភ្នំសិនេរុ សម្តែងបាដិហារិយ ដើម្បីយាងចុះមកទ្រង់ញ៉ាំងព្រហ្មលោក ទេវលោក មនុស្សលោក អវិចិមហានរក និងចក្រវាឡទាំងអស់ឲ្យមានការភ្លឺស្វាង អាចមើលគ្នាទៅវិញទៅមកឃើញ ។
ក្នុងព្រះរាជដំណើរយាងចុះមកនេះ ពួកបញ្ចសិខគន្ធពទេវបុត្រដែលស្ទាត់ជំនាញខាងតន្ត្រី បានប្រគំដូរ្យតន្ត្រីបូជាព្រះអង្គនៅខាងស្តាំមាតលិសង្គាហកទេវបុត្របូជផ្កា និងគ្រឿងក្រអូបនៅខាងឆ្វេង មហាព្រហ្មបាំងក្លស់ថ្វាយ និងសុយាមះកាន់ផ្លិតបក់ថ្វាយ ។ ការយាងចុះពីឋានតាវតឹង្សប្រកបដោយពុទ្ធសិរីឥតបីប្រៀប ដ៏មានពួកទេវតាជាបរិវារចោមរោមហែហមរហូតដល់ទ្វារនគរសង្កស្សះ ។
ឯព្រះសារីបុត្តត្ថេរ និមន្តទៅថ្វាយបង្គំព្រះសាស្តារួចពោលសរសើរអំពីពុទ្ធសិរីដូចនេះថា " កាលពីមុនខ្ញុំមិនធ្លាប់បានឃើញពុទ្ធសិរីព្រះអង្គទេទាំងសម្លេងក៏ពុំធ្លាប់បានស្តាប់ ឯព្រះសាស្តាព្រះអង្គមានសម្លេងដូចព្រហ្មយ៉ាងនេះ ទ្រង់យាងចុះហើយពីថានត្រៃត្រឹង្សមកកាន់មនុស្សលោកដោយពុទ្ធដំណើរដ៏មានសិរី " រួចគ្រាបទូលអង្គតថាគតថា បពិត្រព្រះចមកុដបំផុតលោក ថ្ងៃនេះពួកមនុស្ស នឹងទេវតាទន្ទឹងមើលផ្លូវព្រះអង្គគ្រប់ៗគ្នា ។
លំដាប់នោះព្រះបរមសាស្តាទ្រង់ត្រាស់ថា អើសារីបុត្រ ! ជាការធម្មតាទេ ព្រោះទេវតា នឹងមនុស្សតែងស្រឡាញ់ ឬ ប្រាថ្នាឲ្យតែបានជួបនឹងអ្នកប្រាជ្ញ ដែលមានគុណសម្បត្តិរបៀបនេះឯង " រួចទ្រង់សំដែងធម្មទេសនាថានរណាមួយជាអ្នកប្រាជ្ញ មានការខ្វល់ខ្វាយតែក្នុងឈាន ត្រេកអរតែក្នុងនេក្ខម្មះ ទេវតានឹងមនុស្សតែងប្រាថ្នាតែងប្រាថ្នាចង់បានចង់ជួបនឹងអ្នកនោះឯងដែលមានប្រាជ្ញាត្រាស់ដឹងព្រមទាំងស្មារតី ។ លុះចប់ធម្មទេសនា ពុទ្ធបរិស័ទទាំង៤ ក៏បានសំរេចនូវធម៌ជាន់ខ្ពស់គ្រប់ៗគ្នាក្នុងពេលនោះហោង ។
អត្ថបទនេះដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅៈ ប្រជុំជាតក
វាយអត្ថបទដោយៈ កញ្ញា ជា ម៉ានិត
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/3048/2021-08-03_10_23_17-cow_and_india_man_painting_-_Google_Search.jpg
នន្ទិវិសាលជាតក
ផ្សាយ : ០៤ ឧសភា ឆ្នាំ២០២៣
(ទោសផរុសវាចា ការពោលនូវពាក្យអាក្រក់ មានពាក្យទ្រគោះបោះបោក ជេរប្រទេច) សេចក្ដីថា គ្រាកាលព្រះសាស្ដាគង់ព្រះជន្មនៅឡើយ ព្រះអង្គទ្រង់តិះដៀលឆព្វគ្គិយភិក្ខុទាំងឡាយដោយបរិយាយថា ភិក្ខវេ ផរុសវាចា នាម អនត្ថការិកា ។ល។ សហស្សេន បរាជយេតិ ។ ប្រែថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ផរុសវាចានេះ ជាវាចាអាចធ្វើប្រយោជន៍ឱ្យវិនាសទៅបាន មួយទៀតសោត ជាវាចាជូរ ចត់ ហឹរ ល្វីង ក្ដៅ ផ្សា កម្រអ្នកនឹងអត់ធន់ទ្រាំបាន ដោយហោចទៅ សូម្បីតែសត្វតិរច្ឆានក៏គង់មិនគាប់ចិត្តនឹងផរុសវាចានោះដែរ ។
រឿងនេះសមដូចនិទានដែលមានក្នុងជាតកសម្ដែងថា ៖ កាលក្នុងអតីតកាលកន្លងទៅយូរហើយ ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់នៃយើងនៅជាពោធិសត្វនៅឡើយ ទៅកើតជាគោឈ្មោះនន្ទិវិសាលក្នុងក្រុងតក្កសិលា ។
ថ្ងៃមួយ ព្រាហ្មណ៍ម្នាក់បាននាំយកកូនគោមកអំពីសម្នាក់ទក្ខិណទាយកព្រាហ្មណ៍ ហើយឱ្យឈ្មោះគោនោះថា នន្ទិវិសាល ព្រាហ្មណ៍តែងចិញ្ចឹមដោយបបរនិងបាយស្រួយ គោនោះក៏បានធំចម្រើនឡើងដោយលំដាប់ មានកម្លាំងអាចអូសរទេះដ៏ធ្ងន់ៗ បានមួយរយរទេះ លុះចំណេរមកខាងក្រោយ ព្រាហ្មណ៍ជាម្ចាស់បានភ្នាល់នឹងគោវិន្ទសេដ្ឋី ដាក់១ពាន់កហាបណៈ ដើម្បីឱ្យគោនន្ទិវិសាលអូសរទេះដ៏ធ្ងន់ ចំនួន១រយរទេះ ថាហើយក៏កើបក្រួសខ្សាច់ផ្ទុកឱ្យពេញរទេះមួយរយចងបន្តគ្នាបង្ហែៗទៅ
ទើបទឹមគោនន្ទិវិសាលឱ្យអូសរទេះទាំងនោះឱ្យបានឃ្លាតពីក្រោយមកដល់កន្លែងកង់រទេះមុខប៉ុណ្ណោះ ចាំយកចាញ់ឈ្នះគ្នាក្នុងពេលអូសរួចឬមិនរួចនោះ ឯព្រាហ្មណ៍ក៏ឡើងទៅអង្គុយលើទូករទេះ លើកជន្លួញឡើងស្រែកហៅថា នែគោកៀច គោកោងកាច ចូរឯងអូសរទេះទៅ គោស្ដាប់ពាក្យមិនពីរោះគាប់ចិត្តខ្លួនសោះ ក៏អស់កម្លាំងអូសរទេះមិនរួចឡើយ ព្រាហ្មណ៍ជាម្ចាស់ក៏ចាញ់បង់ទ្រព្យរាប់ដោយពាន់កហាបណៈក្នុងកាលនោះ ព្រោះភ្នាល់ចាញ់គោវិន្ទសេដ្ឋីនោះ ។
ពោធិសត្វឃើញព្រាហ្ម៍កើតទុក្ខដូច្នោះ ទើបនិយាយថា នែព្រាហ្មណ៍ ចូរព្រាហ្មណ៍ឯងទៅភ្នាល់ទៅភ្នាល់នឹងគោវិន្ទសេដ្ឋីម្ដងទៀត ដាក់ពីរពាន់កហាបណៈវិញ តែថាព្រាហ្មណ៍ឯងកុំពោលពាក្យផរុសវាទជាពាក្យទុព្ភាសិតដូចមុនទៀតឡើយ ត្រូវពោលតែពាក្យជាសុភាសិត អ្នកនឹងឈ្នះគោវិន្ទសេដ្ឋីមិនខានឡើយ ព្រាហ្មណ៍ទៅធ្វើតាមបង្គាប់នោះ ក៏បានឈ្នះគោវិន្ទសេដ្ឋីវិញ ។
ពោធិសត្វក៏ត្រេកអរដោយព្រាហ្មណ៍ជាម្ចាស់ខ្លួន បានលាភផង ដោយខ្លួនបានអូសរទេះនោះរួចផង ។ បុគ្គលអ្នកពោលពាក្យផរុសវាទហើយ តែងនឹងបានប្រទះសេចក្ដីក្ដៅក្រហាយដូចព្រាហ្មណ៍នោះ លុះតែលះចោលមិនពោលពាក្យផរុសវាទ ទើបនឹងបានលាភ បានប្រទះសេចក្ដីរីករាយជាខាងក្រោយ ។ សមដូចព្រះពុទ្ធដីកាដែលទ្រង់សម្ដែងទុកក្នុងគម្ពីរអង្គុត្តរនិកាយ ឯកនិបាតដូច្នេះថា មនុញ្ញមេវ ភាសេយ្យ នាមនុញ្ញំ កុទាចនំ មនុញ្ញំ ភាសមានស្ស គរុភារំ ឧទទ្ធរិ[២] ធនញ្ច នំ អលាភេសិ តេន អត្តមនោ អហុ ។ប្រែថា បុគ្គលគប្បីពោលពាក្យពីរោះជាទីគាប់ចិត្ត កុំគប្បីពោលពាក្យពីរោះមិនជាទីគាប់ចិត្តឱ្យសោះ កាលដែលព្រាហ្មណ៍ពោលពាក្យពីរោះជាទីគាប់ចិត្ត គោនន្ទវិសាលរើឡើងនូវរទេះដ៏ពេញដោយក្រួសខ្សាច់ទៅបាន ហើយធ្វើព្រាហ្មណ៍ឱ្យបានទ្រព្យសម្បត្តិច្រើន គោនន្ទិវិសាលក៏ត្រេកអរព្រោះខ្លួនអូសរទេះរួចផង ព្រោះធ្វើព្រាហ្មណ៍ឱ្យបានទ្រព្យសម្បត្តិផង ។ ចប់នន្ទិវិសាលជាតក ។
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/1030/Untitled-1.jpg
រឿងមហាកាប្បិន
ផ្សាយ : ១៥ មេសា ឆ្នាំ២០២៣
រឿងមហាកាប្បិន
(ចាក អ. ឯ.)
(សូម្បីសម្បត្តិស្តេចចក្រពត្តិ ក៏ឃាត់មគ្គផលមិនបាន)
ព្ធក៏អតីតកាល មហាកប្បិន បានកសាងបញ្ញកម្ម ទៀបបាទមូលនៃព្រះពុទ្ធបរមគ្រូបទុមុត្តរៈ អន្ទោលទៅក្នុងវាលវដ្តសង្សារ ហើយបានមកកើតក្នុងបេសការគ្រាមក្បែរក្រុងពារាណសី ជានាយតម្បាញចម្បង ។
images/articles/1066/Untitled-1-Recovered.jpg
ព្រះធម៌អាចរម្ងាប់សេចក្តីសោកបានឆាប់រហ័ស
ផ្សាយ : ១៥ មេសា ឆ្នាំ២០២៣
រឿងសុជាតមាណព
(ចាក បេ.ខុ.)
(ព្រះធម៌អាចរម្ងាប់សេចក្តីសោកបានឆាប់រហ័ស)
កាលព្រះបរមសាស្តាសារពេជ្ញតាញាណ ព្រះអង្គគង់សម្រាន្តព្រះឥរិយាបធនៅក្នុងសុគន្ធកុដិនៃវត្តជេតពន មានកុដុម្ពីម្នាក់នៅក្នុងក្រុងសាវត្ថីបិតាអិច្ចកម្មទៅ កុដុម្ពីនោះមានសេចក្តីសោយសោកស្រែកយំដំឳរាយាត្រាទៅដូចជាមនុស្សឆ្កួត បានឃើញបុគ្គលណា ក៏សួរបុគ្គលនោះថាបានឃើញបិតាខ្ញុំដែរ ឬទេ?
images/articles/1065/Untitled-1-Recovered.jpg
រឿងរុថកាប្រេត
ផ្សាយ : ១៥ មេសា ឆ្នាំ២០២៣
រឿងរុថកាប្រេត
(ចាក ធ. ខុ.)
(ផលល្អនិងអាក្រក់តែងជ្រៀតជ្រែកឲ្យផលតាមកម្លាំងរបស់ខ្លួន)
មានសេចក្តីដំណាលថា ក្នុងសាសនាព្រះពុទ្ធព្រះនាមកស្សបៈមានស្រ្តីម្នាក់មានសទ្ធាជ្រះថ្លាក្នុងព្រះរតនត្រ័យ បានកសាងអារាម១ ប្រគេនព្រះភិក្ខុសង្ខឲ្យគង់នៅជាសប្បាយ ព្រមទាំងចង្ហាន់ដ៏ត្រកាលជាប្រក្រតី ។
លុះចំណេរចីរកាលតទៅ នាងក៏ធ្វើកាលកិរិយាដោយផលកម្មអកុសល ដែលនាងបានធ្វើបីជាតិមុន
images/articles/1064/Untitled-1-Recovered.jpg
រឿងអគ្គិទត្តបុរោហិត
ផ្សាយ : ១៥ មេសា ឆ្នាំ២០២៣
រឿងអគ្គិទត្តបុរោហិត
(ចាក ធ. ខុ.)
(បុព្វសិក្ខា នឹងបុព្វចរិយាទុលជាសរសរកទីដៅនៃដំណើរ ប៉ុន្តែបុគ្គលណាក៏ដោយ កាលបើគ្មានបច្ច័យវិសេសជួយបង្ហើបមុខ នៃឧត្តមគតិផងទេមិនអាចនឹងស្វែងរកឃើញទីបំផុតនៃជាតិបានឡើយ )
មានសេចក្តីដំណាលថា មានបុរោហិតម្នាក់ឈ្មោះអគ្គិទត្តជាសហសេវិករបស់ព្រះបាទកោសល នៅក្នុងដែនកោសល ។
images/articles/1074/Untitled-1-Recovered.jpg
រឿងអម្ពដ្ឋមាណព
ផ្សាយ : ១៥ មេសា ឆ្នាំ២០២៣
រឿងអម្ពដ្ឋមាណព
(ចាក អ.ទី.)
(ខត្តិយត្រកូល ជាត្រកូលខ្ពស់បំផុតក្នុងលោកតាមវណ្ណះ)
សម័យមួយព្រះមានព្រះភាគ គង់ក្នុងព្រៃឥច្ឆានង្គលជាមួយភក្ខុសង្ឃចំនួន៥០០ អង្គ ។
កាលនោះមានមាណពម្នាក់ឈ្មោះអម្ពដ្ឋ ជាបញ្ញវ័ន្តបានចេះដឹងនូវត្រៃវេទ និងវេយ្យាករណ៍ស្ទាត់ជំនាញ ជាសិស្សរបស់ព្រាហ្មណ៍ឈ្មោះបោក្ខសោតិ ។
images/articles/1073/_____________________________________________.jpg
រឿងនាងចិញ្ចមាណវិកា
ផ្សាយ : ១៥ មេសា ឆ្នាំ២០២៣
រឿងនាងចិញ្ចមាណវិកា
(ចាក ធ. ខុ.)
(ការពោលដាក់ទោសកំហុសទៅលើអ្នកដទៃរមែងត្រូវត្រឡប់បានមកខ្លួនវិញ)
សេចក្តីថា ក្នុងបឋមពោធិកាល ព្រះកិត្តិនាមនៃព្រះមរមសាស្តាល្បីល្បាញខ្ចរខ្ចាយសព្វទិសទី ពួកទេវតា នឹងមនុស្សទាំងឡាយបានសម្រេចនូវអរិយធម៌ ដោយបានស្តាប់ធម្មទេសនាព្រះអង្គម្លោះហើយលាភសក្ការះកើតឡើងដល់ព្រះអង្គប្រៀបដូចទឹកដែលហូរចូលកាន់មហាសមុទ្រ រីឯពួកនិគ្រណ្ឋតិរ្ថិយត្រូវសាបសូន្យចាកលាភសក្ការះ ប្រៀបដូចជាអំពឹលអំពែកចេញរស្មីនៃព្រះអាទិត្យ ។
ដោយលាភសក្ការះសាបសូន្យយ៉ាងនេះ ពួកតិរិ្ថយទៅជាអាក់អន់ស្រពន់តូចចិត្ត ទើបប្រជុំគ្នាក្បែរ ផ្លូវធំមួយពិភាក្សារកមធ្យោបាយ ដើម្បីបន្តុះបង្អាប់ព្រះកិត្តិនាម នៃព្រះបរមសាស្តាដោយសេចក្តីថា " ព្រះសមណគោតម ជាព្រះពុទ្ធអ្នកត្រាស់ដឹងនូវសព្វញ្ញតញ្ញាណ ឯពួកយើងក៏ត្រាស់ដឹងដូចគ្នាដែរ ទានដែលគេឲ្យដល់ព្រះសមនគោតមឈ្មោះថាបានផលានិសង្សច្រើន បើឲ្យដល់យើងផង ក៏មានផលានិសង្សច្រើនដូចគ្នាចុះហេតុដូចម្តេច បានជាគេឲ្យតែព្រះសមណគោតមគេមិនឲ្យពួកយើង?
បើដូច្នេះយើងគិតរកមធ្យោបាយយ៉ាងណាដើម្បីបំផ្លាញព្រះកិត្តិនាមព្រះសមណគោតមគា្រនេះម្តង" ទើបសម្រចចិត្តគិតឃើញឧបាយមួយថា " អើ ! អ៎ា ! នៅក្រុងសាវត្ថីមានស្រ្តីម្នាក់ឈ្មោះចិញ្ចមានវិកា មានរូបសម្បុរល្អះល្អឆើតឆាយគួរជាទីប្រតិព័ទ្ធសេ្នហានៃជនទាំងពួង មានរស្មីចេញពីខ្លួនដូចទេពកញ្ញា ទាំងប្រាជ្ញាក៏ឈ្លាសវៃ ល្មមឲ្យយើងពឹងពាក់យកជាការបាន បើអញ្ចឹងពួកយើងត្រូវជួលនាង ព្រមទាំងប្រាប់ឧបាយកលផ្សេងៗឲ្យនាងធ្វើតាម ។ លុះគិតគ្នាសេ្រចហើយ ក៏ចាត់ការតាមសេចក្តីសម្រេចចិត្តនោះនាងចិញ្ចមាណវិកាកាលបើបានទទួលវង្វាន់ពីពួកតិរ្ថិយហើយ ក៏ទទួលភារៈធ្វើតាមបញ្ជាពួកតិរ្ថិយ ដោយសម្តែងមាយាដូចតទៅនេះ ៖
ថ្ងៃមួយ ក្នុងពេលដែលព្រះបរមសាស្តាកំពុងសម្តែងធម្មទេសនាក្នុងវត្តជេតពន ប្រោសពុទ្ធបរិស័ទ នាងចិញ្ចមាណវិកាដណ្តប់សំពត់ពណ៌ដូចមេភ្លៀង ដើរតម្រង់ទៅកាន់វត្តនោះ សម្តែងអាការៈហាក់ដូចជានាងមានទីលំនៅតែក្នុងវត្តហ្នឹងឯង ។ កាលបើមានមហាជនសួរ នាងប្រាប់ថា ខ្ញុំជាមហេសីព្រះសមណគោតម " ។ នាងចិញ្ចមាណវិកាតែងដើរចេញចូលក្នុងវត្តជេតពនអស់វារៈ ២ទៅ៣ខែ លុះដល់ខែទី៤ ទៅទី៥ នាងយកកំណាត់សំពត់រុំពោះនាងរួចទទូសំពត់ក្រហម សម្តែងអាការៈហាក់ដូចជាមានផ្ទៃពោះ ដើរឃោសនាប្រាប់ពួកជនអន្ធពាលថា នាងមានផ្ទៃពោះជាមួយព្រះសមណគោតម ពួកជនអន្ធពាលល្ងង់ខ្លៅ ដែលមានប្រាជ្ញាស្តួចស្តើងក៏ជឿថាជារឿងពិតមែន ។
លុះដល់ខែរទី៨ទី៩ ជួលជាងឲ្យឆ្លាក់ឈើឲ្យមានសណ្ឋានមូល រួចចងភ្ជាប់នឹងផ្ទៃពោះ ធ្វើហាក់ដូចជាពោះកាន់តែធំឡើងៗ ជិតគ្រប់ខែហើយ នាងជួលឲ្យគេដំសាច់ខ្នងជើងឲ្យមានសាច់ដូចជាស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ រួចដើរសន្សឹមៗចូលទៅក្នុងចំណោមពុទ្ធបរិស័ទដែលកំពុងស្តាប់ធម៌ស្រែកប្រកាសឡើងថានែសមណគោតម! លោកនៅសម្តែងធម៌យ៉ាងម៉េចទៀត? ខ្ញុំមានកូនព្រោះលោករួមរស់មេត្រីប្រពៃណីជាមួយខ្ញុំ ម្តេចក៏លោកមិនរកផ្ទះសម្បែងអុសភ្លើងទុកឲ្យខ្ញុំប្រសូតកូន បើមិនធ្វើខ្លួនឯងទេ គួរតែប្រើអ្នកណាធ្វើក៏បានដូចជាអនាថបណ្ឌិក ឬនាងវិសាខាជាដើម លោកបានតែរួមរស់ត្រេកត្រអាលកាមរោគជាមួយខ្ញុំ តែដល់ខ្ញុំមានផ្ទៃពោះ លោកមិនចេះថែរក្សាទេ នែ! នៅសំដែងធម៌ដល់ណាទៀត! "
គ្រានោះព្រះសាស្តាបង្អាក់ធម្មទេសនា រួចទ្រង់មានពុទ្ធដិកាថា " អើនាង! យើងទាំងពីរនាក់គត់តែដឹងថា" រឿងនេះជារឿងពិត ឬ ពុំពិតនៅថ្ងៃក្រោយ " ចូរនាងជ្រាបតែប៉ុណ្ណោះចុះ ។ លំដាប់នោះដោយអំណាចបារមីនៃព្រះសាស្តា ក៏ក្តៅដល់អាសនារបស់ព្រះឥន្ទ្រ ព្រះឥន្ទ្រក៏តំណែងខ្លួនជាបុរសមួយឈរកាន់ផ្លិតបក់ថ្វាយព្រះសាស្តា ហើយបក់ខ្លាំងៗ ត្រាតែសំពត់រុំពោះនាងចិញ្ចមាណវិកាបើកប៉ើងអស់ពីខ្លួន ។ ពួកមហាជនឃើញដូច្នេះ កជេរប្រទេចផ្តាសាថា" នែមេកឡកណ្ណី ! មេចោឆន្ទា ! ហងឯងបានតែបង្ខូចកិត្តិនាមព្រះសាស្តាយើង" រួចយកដំបងដេញឲ្យចេញពីទីប្រជុំនោះភ្លាម ។
ចិញ្ចមាណវិកា គ្រាន់តែចេញផុតពីព្រះភ័ក្ត្រព្រះសាស្តាមក ស្រាប់តែផែនដីស្រូបទម្លាក់ ទៅក្នុងគំនរភ្លើងអវិចីរមហានរក ។ ឯពួកតិរ្ថិយរឹតតែលិបរស្មីថែមទៀត ឯលាភសក្ការះរឹតតែកើតឡើងៗ ដល់ព្រះសាស្តា ។ក្នុងពេលជាមួយនោះព្រះសាស្តាទ្រង់សំដែងថា" អ្នកណាក៏ដោយ បើមិនទាន់ឃើញទោសកំហុសតូចធំរបស់អ្នកដទៃទេ មិនត្រូវទំលាក់កំហុសផ្តេសផ្តាសដល់គេទេ ត្រូវពិចារណាមើល ឬយកការណ៍ឲ្យច្បាស់សិន "រួចសម្តែងរឿងមហាបទុមកុមារដូចតទៅ៖
សេចក្តីថា ក្នុងកាលនោះ នាងចិញ្ចមាណវិកានេះ ជាស្ត្រីរួមប្តីជាមួយមាតាមហាបុទុមកុមារ (ជាទេពីចុង) នៃព្រះរាជាមួយអង្គ ។ ថ្ងៃមួយ ក្នុងពេលដែលព្រះរាជាយាងទៅក្រសាលព្រៃផុតទៅ នាងបានលួងលោមមហាបុទុមកុមារឲ្យធ្វើសន្ថវកិច្ចជាមួយនាង តែមហាបុទុមកុមារពុំព្រម ។ នាងក៏សម្តែងអាការៈហាក់ដូចជាអាក់អន់ស្រពន់ចិត្តក្លែងទោសថា មហាបុទុកុមារសង្កត់សង្កិនបង្ខំខ្លួនដោយអសទ្ធម្ម ថ្វាយស្វាមីក្នុងគ្រាដែលយាងមកដល់ ។ ក្នុងខណះនោះព្រះរាជាទ្រង់ពិរោធ ក៏ចាត់ប្រើពេជ្ឈឃាតឲ្យចាប់បទុមកុមារទៅទម្លាក់ក្នុងជ្រោះ សម្រាប់ទម្លាក់ចោរ តែទេវតាដែលអាស្រ័យនៅក្បែរជ្រោះបីទ្រ ហើយយកទៅដាក់ឲ្យគង់ឯពិភពនាគ ។
នៅក្នុងពិភពនាគមិនយូរប៉ុន្មាន បទុមកុមារក៏ទៅបួសជាឥសីនៅក្នុងព្រៃហេមពាន្ត បានសម្រេចឈាន នឹងអភិញ្ញ ។ ថ្ងៃមួយថ្មើរព្រៃម្នាក់បានជួបនឹងបទុមតាបស ក៏នាំដំនឹងនោះទៅថ្វាយព្រះមហាក្សត្រ ។ ព្រះមហាក្សត្រទ្រង់មានព្រះទ័យអាល័យបុត្រទ្រង់យាងទៅនិមន្តបទុតាបសឲ្យមកសោយរាជ្យវិញ តែបទុមតាបសនាទូន្មានឲ្យព្រះបិតាគ្រប់គ្រងរាជ្យ ដោយទសពិធរាជធម៌ចុះ កុំឲ្យប្រកាន់អគតិដោយមិនបានពិចារណាជាមុន ។
ឯព្រះមហាក្សត្រយាងត្រឡប់មកនគរវិញមានព្រះឳង្ការជាមួយមហាមាត្យថា កូនយើងមានអចារៈសមរម្យយ៉ាងនេះ មិនគួរបើយើងធ្វើដូច្នេះសោះ អ្នកណាធ្វើឲ្យកូនយើងមានទោសដល់ម្លឹង ? មហាមាត្យក្រាបទូលថា មានតែព្រះទេពីចុងទេ ! " ។ព្រះរាជាទ្រង់បញ្ជាឲ្យចាប់ទេពីចុង យកទៅប្រហារជីវិតក្នុងគ្រានោះហើយសោយរាជ្យដោយធម៌រហូតមក ព្រោះហេតុនោះមុននឹងទម្លាក់កំហុសទៅលើនរណាមួយបុគ្គលត្រូវស៊ើបយកការណ៍ ឬពិចារណាមើលឲ្យសព្វគ្រប់គ្រាន់ ។
អត្ថបទនេះដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅៈ ប្រជុំជាតក
វាយអត្ថបទដោយៈ កញ្ញា ជា ម៉ានិត
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ
images/articles/1072/Untitled-1-Recovered.jpg
រឿងវង្គីសព្រាហ្មណ៍
ផ្សាយ : ១៥ មេសា ឆ្នាំ២០២៣
រឿងវង្គីសព្រាហ្មណ៍
(ចាក ធ. ខុ..)
(ចេះឯងមិនក្រែងចេះគេ)
បានឮថា មានព្រាហ្មណ៍ម្នាក់ឈ្មោះវង្គីសៈនៅក្នុងនគររាជគ្រឹះចេះគោះក្បាលខ្មោច ហើយដឹងថា " នេះជាក្បាលខ្មោចដែលស្លាប់ទៅកើតក្នុងនរក នេះជាក្បាលខ្មោចដែលស្លាប់ទៅ កើតក្នុងកំណើតសត្វតិរិច្ឆាន ក្បាលខ្មោចនេះកើតក្នុងកំណើតប្រេត ក្បាលខ្មោចនេះកើតក្នុងមនុស្សលោក ក្បាលខ្មោចនេះកើតក្នុងទេវលោក " ។
images/articles/2042/Untitled-1-Recovered.jpg
រឿងសូករប្រេត
ផ្សាយ : ៣០ មីនា ឆ្នាំ២០២៣
រឿងសូករប្រេត
(ព្រះនារទត្ថេរសួរថា) កាយទាំងមូលរបស់អ្នក មានសម្បុរដូចមាស មានរស្មីភឺ្លស្វាង សព្វទិស តែមាត់របស់អ្នកដូចមាត់ជ្រូក តើអំពីភពមុន អ្នកបានធ្វើអំពើ ដូចម្តេច ។
(ប្រេតតបថា) បព្រិតព្រះនារទៈ ខ្ញុំជាបុគ្គលបានសង្រួមកាយ តែមិនសង្រួមវាចា ព្រោះហេតុនោះ បានជាខ្ញុំមាសម្បុរបែបនោះ ដូចលោកម្ចាស់បានឃើញស្រាប់ហើយ បពិត្រព្រះនារទៈ ខ្ញុំសូមទូលរឿងនោះ
images/articles/2275/Untitled-1-Recovered.jpg
រឿងដំរីឈ្មោះមហិឡាមុខ
ផ្សាយ : ៣០ មីនា ឆ្នាំ២០២៣
រឿងដំរីឈ្មោះមហិឡាមុខ
ក្នុងអតីតកាល ព្រះរាជាព្រះបាទព្រហ្មទត្ត ក្នុងព្រះនគរពារាណសី បានមានដំរីមង្គល ឈ្មោះមហិឡាមុខ ជាសត្វមានសីល បរិបូរណ៍ដោយមាយាទ មិនចេះបៀតបៀនអ្នកណាម្នាក់ឡើយ។
ក្រោយមក ថ្ងៃមួយ ក្នុងពេលរាត្រី ពួកចោរមកហើយបានអង្គុយប្រឹក្សាគ្នា នៅក្បែររោងដំរីរបស់ព្រះរាជាអង្គនោះ ថា "ពួកយើង ត្រូវទំលាយឧម្មង្គ (រូង) យ៉ាងដូច្នេះ,
images/articles/2401/5eeby55evrthb5gyhge45ryb65vrtdftgn5brtdfy.jpg
រឿងប្រេតអ្នកពោលតិះដៀលការបូជាព្រះសារីរិកធាតុ
ផ្សាយ : ៣០ មីនា ឆ្នាំ២០២៣
រឿងប្រេតអ្នកពោលតិះដៀលការបូជាព្រះសារីរិកធាតុ
(បិដកលេខ៥៦ ទំព័រ៨៨ និងអដ្ឋកថា)
កាលព្រះមានព្រះភាគ ស្ដេចទ្រង់បរិនិព្វាន ទៅចន្លោះដើមសាលព្រឹក្សទាំងគូក្នុងសាលវ័ន នៃពួកមល្លក្សត្រ ដែលជាទីឆៀងចូលទៅក្នុងក្រុងកុសិនារា (ក្រោយមក ទោណព្រាហ្មណ៍) និងធ្វើការចែកព្រះធាតុ។ ព្រះបានអជាតសត្តុ បានទទួលចំណែកនៃព្រះធាតុចំនួន២នាឡិ បានកសាងព្រះស្ដូប បញ្ចុះព្រះបរមសារីរិកធាតុរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ នៅនាក្រុងរាជគ្រិះ។
សួរថា តើធ្វើយ៉ាងណា?
ឆ្លើយថា គឺព្រះរាជា បានដង្ហែតាំងតែអំពីក្រុងកុសិនារារហូតដល់ក្រុងរាជគ្រិះ ក្នុងចម្ងាយផ្លូវ២៥យោជន៍។ ក្នុងចន្លោះផ្លូវនោះ ទ្រង់បានឲ្យឈប់រវាងផ្លូវ៨ឧសភៈ(ម្ដងៗ) ដើម្បីឲ្យមហាជនបានបូជា គ្រប់កន្លែងដែលបានឈប់នោះ។ ដោយការនឹករលឹកដល់ព្រះពុទ្ធគុណ ទើបធ្វើការបូជា យ៉ាងឱឡារិកគគ្រឹកគគ្រេងឲ្យប្រព្រឹត្តទៅ រហូត៧ឆ្នាំ ៧ខែ ៧ថ្ងៃ។ ពួកមនុស្សក្នុងទីនោះ រាប់ប្រមាណមិនបាន នាំគ្នាធ្វើចិត្តឲ្យជ្រះថ្លាក្នុងព្រះបរមសារីរិកធាតុ ក្រោយពីស្លាប់ បានចូលទៅកើតក្នុងឋានសួគ៌ ដោយអំណាចនៃការបូជាចំពោះព្រះសារីរិកធាតុ។ ចំណែកពួកជនដែលជាមិច្ឆាទិដ្ឋិ មានចិត្តវិបល្លាស ព្រោះជាបុគ្គលមិនមានសទ្ធា ដោយការយល់ខុសរបស់ខ្លួន បាននាំគ្នាតិះដៀលថា តាំងតែអំពីព្រះសមណគោតមបរិនិព្វានទៅ ពួកយើងរវល់តែលេងនូវគ្រឿងប្រគំ ការងាររបស់ពួកយើងវិនាសអស់ហើយ ក៏មានចិត្តប្រទូសរ៉ាយកើតឡើង សូម្បីក្នុងវត្តដែលគួរឲ្យកើតសេចក្ដីជ្រះថ្លា បែរជាតិះដៀល ពួកជនមានប្រមាណ៨៦០០០នាក់ ក្នុងទីនោះ បានទៅកើតក្នុងអបាយភូមិ (ដោយការតិះដៀលព្រះបរមធាតុ)។ (ក្នុងកាលនោះ មាន) ភរិយា កូនស្រី និងកូនប្រសារស្រីរបស់កុដុម្ពិកៈម្នាក់ ដែលបរិបូរណ៌ដោយទ្រព្យសម្បត្តិក្នុងក្រុងរាជគ្រឹះនោះឯង មានចិត្តជ្រះថ្លា នាំគ្នាគិតថា ពួកយើងនឹងធ្វើការបូជាព្រះធាតុ ទើបកាន់យកនូវសក្ការៈទាំងឡាយ មានផ្កាកម្រង និងគ្រឿងក្រអូបជាដើម ប្រុងដើម្បីនឹងទៅកាន់ទីតម្កល់ព្រះធាតុ។ កុដុម្ពិៈនោះគិតថា កឹ អដ្ឋិកានំ បូជនេន ប្រយោជន៍អ្វីដោយការបូជាឆ្អឹងទាំងឡាយ (នោះ) ទើបជេរពួកស្ត្រីទាំងនោះ ដោយពោលតិះដៀលចំពោះការបូជាព្រះសារីរិកធាតុ។ តែស្ត្រីទាំងនោះ មិនបានអើពើនឹងពាក្យរបស់គាត់ទេ ក៏នាំគ្នាទៅក្នុងទីនោះ ធ្វើការបូជាព្រះសារីរិកធាតុហើយ ទើបត្រឡប់មកផ្ទះ មិនយូរប៉ុន្មាន ក៏ធ្វើមរណកាល ហើយទៅកើតក្នុងទេវលោក។ ចំណែកកុដុម្ពិកៈនោះត្រូវសេចក្ដីក្រោធគ្របសង្កត់ មិនយូរប៉ុន្មាន ស្លាប់ហើយ ទៅកើតក្នុងពួកប្រេត ព្រោះបាបកម្មនោះ។
ក្រោយមក ថ្ងៃមួយ ព្រះមហាកស្សបៈមានអាយុ បានសម្ដែងនូវឥទ្ធាភិសង្ខារ(គឺសម្ដែងឫទ្ធិ) ដោយប្រការដែលពួកមនុស្សអាចឃើញប្រេតទាំងនោះ និងទេវតាទាំងនោះបាន លុះធ្វើយ៉ាងនេះហើយ ក៏ឈរត្រង់ទីលានព្រះចេតិយ សួរប្រេតអ្នកដែលពោលតិះដៀលព្រះសារីរិកធាតុនោះ ទាំងនេះថា
អ្នកឋិតនៅព្ធដ៏អាកាស មានក្លិនអាក្រក់ស្អុយផ្សាយចេញឯពួកដង្កូវក៏នាំគ្នារុកស៊ីមាត់របស់អ្នកដែលមានក្លិនស្អុយ តើអ្នកបានធ្វើអំពើអ្វីក្នុងកាលមុន?
ព្រោះកាលផ្សាយទៅនៃក្លិនស្អុយ និងមាត់ដែលមានកដង្កូវរុកស៊ីនោះ (បានជាពួកសត្វ ដែលប្រព្រឹត្តទៅតាមកម្ម) កាន់យកគ្រឿងសស្ត្រា មកវះ (មាត់ដំបៅ) រឿយៗ ហើយស្រោចដោយទឹកខារ (ទឹកក្រុត) ថែមទៀត។
អំពើអាក្រក់អ្វី ដែលអ្នកបានធ្វើដោយកាយ វាចា ចិត្ត? ព្រោះវិបាកនៃកម្មអ្វី អ្នកទើបបានទទួលសេចក្ដីទុក្ខយ៉ាងនេះ? ប្រេតនោះ ក៏បានទូលប្រាប់ដល់លោកថា
បពិត្រលោកអ្នកនិរទុក្ខ (កាលមុខ) ខ្ញុំជាឥស្សរៈ លើទ្រព្យ និងស្រូវអង្ករច្រើនណាស់ នៅក្នុងក្រុងរាជគ្រឹះ ដែលគួររីករាយ មានភ្នំឡោមព័ទ្ធជុំវិញ។
(កាលពីជាតិមុន) ស្រីនេះជាភរិយារបស់ខ្ញុំ ស្រីនេះជាកូនស្រីរបស់ខ្ញុំ ស្រីនេះជាកូនប្រសាររបស់ខ្ញុំ ខ្ញុំបានហាមឃាត់ពួកគេ ដែលនាំគ្នាកាន់យកកម្រងផ្កា ផ្កាឧប្បល និងគ្រឿងលាបស្រលាបដែលមានតម្លៃ ទៅកាន់ព្រះស្ដូប (ដើម្បីបូជាព្រះធាតុ) បាបកម្មនោះ គឺខ្ញុំបានធ្វើទុក្ខហើយ។
ពួកខ្ញុំមានចំនួន ៨៦០០០នាក់ បានទទួលទុក្ខវេទនាចំពោះខ្លួន ដែលបានតិះដៀលនូវការបូជាព្រះស្ដូបហើយ ទើបឆេះនៅក្នុងប្រេតវិស័យ ដែលដូចជានរក ព្រោះមានការលំបាកយ៉ាងខ្លាំង។
នាកាលបុណ្យដង្ហែ ដែលគេបូជាឧទ្ទិស្ដូបនៃព្រះអរហន្តសម្មាសម្ពុទ្ធ កំពុងតែប្រព្រឹត្តទៅ ពួកជនណាប្រកាសទោសក្នុងការបូជាព្រះស្ដូប(ដូចជាខ្ញុំ) ពួកជននោះ តែងងាកចេញចាកបុណ្យ (តែម្យ៉ាង)។
លោកម្ចាស់ សូមទតមើល នូវពួកទេពអប្សរទាំងនេះដែលទ្រទ្រង់ផ្កាកម្រង តាក់តែងកាយ កំពុងតែហោះមក (តាមអាកាស) ទេពអក្សរទាំងនោះ ដែលបានសម្រេច (ដោយសម្បត្តិទិព្វ) មានយសបរិវារ កំពុងតែសោយនូវផលនៃការបូជា (ព្រះសារីរិកធាតុ) ដោយកម្រងផ្កា។
(បពិត្រលោកម្ចាស់កស្សបៈ) ពួកនាង ជាអ្នកមានបញ្ញាបានឃើញផលដ៏អស្ចារ្យ ដ៏ចម្លែក ដែលគួរព្រឺរោម (នៃបុណ្យដ៏តិចតួចនោះ) តែងធ្វើការនមស្ការ ពោលថា (នមោ នមោ) ចំពោះព្រះមហាមុនីអង្គនោះ។
(លំដាប់នោះ) ប្រេតនោះមានចិត្តតក់ស្លុត កាលសម្ដែងកម្មដែលខ្លួនគប្បីធ្វើតទៅ ទើបពោលថា
ខ្ញុំទៅអំពីបេតលោក (នេះ) ហើយ (បើ)បានកំណើតជាមនុស្ស ខ្ញុំនឹងជាអ្នកមិនប្រមាទ ហើយនឹងធ្វើការបូជាព្រះស្ដូប(ដែលតម្កល់នូវព្រះសារីរិកធាតុ) រឿយៗដោយពិត។
ព្រះមហាកស្សបៈ ដែលប្រេតពោលប្រាប់យ៉ាងនេះហើយ ទើបធ្វើរឿងនោះឥ្យជាអត្ថុប្បត្តិហេតុ សម្ដែងធម៌ដល់បរិស័ទដែលមកប្រជុំគ្នាព្រមហើយ។
ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ សារីរិកធាតុបូជានិសំសោ
រៀបរៀងដោយ លោក ង៉ែត សុផាន
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ